Νωρίς το βράδυ στις 20 Ιανουαρίου 1992 γίνεται το πρώτο δυστύχημα με Α320 σε προγραμματισμένη επιβατική πτήση στην Ευρώπη. Είχε προηγηθεί η πτώση κατά τη διάρκεια μιας πτήσης επίδειξης σε αεροπορική έκθεση στη Βόρεια Γαλλία το 1988 και μια προσγείωση ελάχιστα εκτός αεροδρομίου στην Ινδία το 1990.
Το αεροσκάφος με νηολόγιο «F-GGED» κατευθύνονταν το απόγευμα της Δευτέρας 20 Ιανουαρίου 1992 στο Στρασβούργο έχοντας απογειωθεί από το αεροδρόμιο Satolas της Λυών. Κατά τη διάρκεια της προσέγγισης το πλήρωμα ήταν κάτω από μεγάλη πίεση να εκτελέσει την πτήση χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση – κι αν ήταν δυνατόν να φτάσει νωρίτερα από την προγραμματισμένη ώρα άφιξης.
Στην προσπάθεια εκείνη οι χειριστές απέτυχαν να ελέγξουν σωστά την πορεία του Α320 κάνοντας αρκετά λάθη. Το σημαντικότερο από αυτά – που οδήγησε στον επανασχεδιασμό του πιλοτηρίου αφορούσε τη λανθασμένη ρύθμιση της πορείας καθόδου. Αντί να επιλέξουν γωνία καθόδου 3,3 μοίρες, εισήγαγαν ταχύτητα καθόδου 3.300 πόδια ανά λεπτό. Η διαφορά -όπως εμφανίζονταν στις οθόνες του πιλοτηρίου- ήταν δυσδιάκριτη ενώ και η απεικόνιση του αριθμητικού τμήματος ήταν πανομοιότυπη, με μια τελεία ανάμεσα στα δυο ψηφία για την γωνία καθόδου κι ένας ενιαίος αριθμός για την ταχύτητα.
Η κατάσταση γίνονταν χειρότερη εξαιτίας της μικρής εμπειρίας του πληρώματος στον τύπο: ο κυβερνήτης είχε μόλις 162 ώρες και ο συγκυβερνήτης ακόμα λιγότερες, 61. Κατά συνέπεια οι χειριστές δεν είχαν την απαραίτητη εξοικείωση με τις ενδείξεις στο πιλοτήριο ώστε να εντοπίσουν με ευχέρεια λάθη ή παρατυπίες που δεν ενεργοποιούσαν συναγερμό αλλά απαιτούσαν άμεση αντίδραση. Στο συγκεκριμένο περιστατικό υπήρχε μια ιδιαιτερότητα που αχρήστευσε μια δικλείδα ασφαλείας που σήμερα θεωρείται αυτονόητη. Τα Α320 της τότε Air Inter δεν έφεραν το GPS (το σύστημα προειδοποίησης για προσέγγιση στο έδαφος) καθώς θεωρήθηκε ότι η λειτουργία του θα εμπόδιζε την ομαλή εκτέλεση των προσεγγίσεων στα αεροδρόμια που επιχειρούσε η εταιρία – ευτυχώς σήμερα μια τέτοια ιδέα θεωρείται εντελώς αδιανόητη.
Έτσι το πλήρωμα βρέθηκε πίσω από το αεροσκάφος, εκτέλεσε βεβιασμένα τις διαδικασίες με κακή χρήση των συστημάτων του αεροσκάφους, ενώ μια ριπή ανέμου, κυριολεκτικά τη λάθος στιγμή, έσπρωξε το Α320 προς το όρος Saint Odile με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους οι 90 από τους 96 επιβάτες. Οι ομάδες παροχής βοήθειας καθυστέρησαν τέσσερις ώρες να φτάσουν στο χώρο της πτώσης εξαιτίας μιας κακοσχεδιασμένης επιχείρησης διάσωσης. Αργότερα έξι άτομα παραπέμφθηκαν σε δίκη αλλά αθωώθηκαν.
Φυσικά το δυστύχημα έγινε αφορμή για αλλαγές τόσο στον τρόπο που τα όργανα του αεροσκάφους παρουσιάζουν τις πληροφορίες όσο και σε οργανωτικά ζητήματα όπως στο πιλοτήριο να υπάρχει τουλάχιστον ένας χειριστής με σημαντική εμπειρία στον τύπο.
Τάσος Αναστασιάδης
