Δυσκολευτήκαμε να βάλουμε τίτλο στο σημερινό μας άρθρο. Έτσι, θα γράψουμε και τους άλλους δυο επικρατέστερους. Ο πρώτος είναι «Το Πολεμικό Ναυτικό θα κρίνει αν τελικά η Ελλάδα θα αποκτήσει ΑΟΖ», και ο δεύτερος «Κάνοντας το Πολεμικό μας Ναυτικό ένα Blue Waters Navy». Ναι, το σημερινό μας άρθρο έχει σχέση με την ΑΟΖ μας, και το γεγονός ότι αν θα την αποκτήσουμε εξαρτάται αποκλειστικά από το ΠΝ μας.
H “ιστορία” της Ελληνικής ΑΟΖ είναι σχετικά “πρόσφατη”. Θα είμαστε όσο μπορούμε πιο ειλικρινείς. Η Πατρίδα μας, με το Π κεφαλαίο, είναι αυτή που είναι. Μετά το 1974 χάσαμε ένα κομμάτι της Ψυχής μας, αλλά το χάσαμε, δεν το ξεχάσαμε. Αλλά κάτι άλλο ξημέρωσε για τον Ελληνισμό, που μας φέρνει πιο κοντά με την Κύπρο. Οι Διεθνείς Συνθήκες μας αποδίδουν, σύμφωνα με τις επίσημες ερμηνείες τους, μια τεράστια ΑΟΖ. Μια ΑΟΖ, που δεν είναι μόνο το Αιγαίο, είναι ο αχανής θαλάσσιος χώρος μεταξύ Κρήτης, Κύπρου και Καστελλόριζου.
ThinkOutOfTheBox: Οι νέες φρεγάτες του ΠΝ πρέπει να έχουν δυνατότητα ανακατάληψης εθνικού εδάφους
Σκεφτείτε να είστε αυτή τη στιγμή Ανώτατος ή Ανώτερος Αξιωματικός στο Πολεμικό Ναυτικό. Όταν μπήκατε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, όταν μετά φοιτήσατε σε Σχολές Επιτελών ή Πολέμου, η αποστολή του Πολεμικού Ναυτικού ήταν πολύ συγκεκριμένη, και εξαιρετικά οριοθετημένη. Η μάχη θα γινόταν στο Αρχιπέλαγος. Κανείς δεν θα τολμούσε να βγει και να πολεμήσει στην Ανατολική Μεσόγειο, θα γινόταν βορά σε υποβρύχια και αεροσκάφη. Κανείς αντιμαχόμενος, ούτε από τη μια πλευρά, ούτε από την άλλη.
Φυσικά το ΠΝ έχει διεξάγει επιτυχημένες αποστολές κι εκτός Αιγαίου. Αλλά το Αιγαίο ήταν και είναι, το βασίλειο του ΠΝ. Δεν υπάρχει άλλη θάλασσα στον πλανήτη, που να ελέγχεται από το 1912 απόλυτα τόσο, όσο το Αιγαίο από το ΠΝ μας. Μπορεί το ΠΝ να υποχώρησε (προσέξτε το, υποχώρησε, δεν ηττήθηκε) το 1941, αλλά δεν έχασε σε ναυμαχία, αναδιπλώθηκε για να επανέλθει ισχυρότερο και να κάνει το Αιγαίο ελληνική λίμνη. Τα γράφουμε όλα αυτά μετά λόγου γνώσεως (μετά ψηφιακής γραφής γνώσεως έστω…)
H υιοθέτηση νέων όπλων τη δεκαετία του ‘70, τα υπερσύγχρονα υποβρύχια τότε 209/1100 με τις τορπίλες SST-4 αλλά και οι πυραυλάκατοι Combattante II, έφεραν το ΠΝ σε μια άλλη εποχή. Η δεκαετία του ‘80 σημαδεύτηκε από αυτές τις επιλογές, από την εισαγωγή των Harpoon, της αγοράς των Kortenaer, αλλά και την υιοθέτηση άλλων τακτικών. Τα πυροβόλα θα ήταν πλέον θα να «αποτελειώνουν» τους στόχους, όχι να τους εμπλέκουν αρχικά. Αυτό είναι όμως και λύση, αλλά και πρόβλημα, που θα εξηγήσουμε αργότερα.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Eλληνικό ενδιαφέρον για το πλοίο υποστήριξης αποβάσεων USS Whidbey Island!
Το 1987 και το 1996 ήταν κομβικής σημασίας για το ΠΝ, καθώς πολλά άλλαξαν από τότε. Όλες οι Ένοπλες Δυνάμεις έστρεψαν την προσοχή τους στην «ανακατάληψη» νήσων. To ΠΝ για χάρη των μεταχειρισμένων Kortenaer, εγκατέλειψε τη ναυπήγηση περισσότερων ΜΕΚΟ200ΗΝ, ενώ απέρριψε στις αρχές του 2000 τα αντιτορπιλικά Kidd αλλά και τους λογικούς αντικαταστάτες των C.F.Adams, τις αμερικανικές φρεγάτες O.H.Perry. Επιλογές που το χαρακτηρίζουν μέχρι σήμερα και μορφώνουν μια άλλη κατάσταση.
Το θέμα είναι πως πάλι, κύριος χώρος δράσης του παραμένει το Αιγαίο, καθώς το ΠΝ έμαθε να δρα μαζί με την ΠΑ, δεν είχε άλλη επιλογή ακόμη κι όταν είχε στη διάθεσή του τα C.F. Adams. Πρέπει να γίνει αποδεκτό, πως το ΠΝ ποτέ δεν ήταν έτοιμο, ούτε έκανε και κάποιο σχεδιασμό για το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα Ελλάδας-Κύπρου. Εκτός κι αν θεωρήσουμε πως τα υποβρύχια θα κατατρόπωναν τα τουρκικά πλοία, και η ΠΑ την τουρκική αεροπορία, συνεπώς το ΠΝ θα μπορούσε να «προελάσει» μέχρι την Κύπρο.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 2 Απριλίου 1982: Απόβαση στα Φώκλαντ, η Αργεντινή σοκάρει τη Βρετανία
Η πρώτη ευκαιρία να έχουμε ΠΝ με δυνατότητες Ανατολικής Μεσογείου χάθηκε, και το λέμε ξεκάθαρα, με την απόρριψη της επιλογής των Kidd, αλλά και την απόρριψη των O.H.Perry λίγο νωρίτερα. Βέβαια ήταν μια περίοδος που το ΠΝ σκεφτόταν πολύ σοβαρά το θέμα της αεράμυνας περιοχής, αλλά δεν είχε πρόσβαση στα απαραίτητα κονδύλια. Θυμίζουμε πως στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Τουρκία ανέκαμπτε από καταστροφικούς σεισμούς, είχε προσφύγει στο Δ.Ν.Τ, χωρίς βέβαια αυτό να την εμποδίσει να «μπει» στο JSF (F-35). Το ΠΝ, σε μια Ελλάδα που άκμαζε με ανάπτυξη 5%, σκεπτόταν διαφορετικά.
Έτσι ήρθαν οι διαπραγματεύσεις για FREMM-HN. Αλλά δυστυχώς ήρθαν πολύ αργά. Τα Μνημόνια μας βρήκαν λοιπόν χωρίς κάποιο ενεργό ναυπηγικό πρόγραμμα, και οι κυβερνήσεις, με τους πολίτες στους δρόμους, προτίμησαν να πετσοκόψουν κάθε είδους αμυντική προμήθεια. Ευτυχώς, τουλάχιστον, με θυσίες στελεχών του ΠΝ, ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα των υποβρυχίων 214ΗΝ. Το πρόβλημα ήταν πως και οι Τούρκοι ξεκίνησαν το δικό τους πρόγραμμα, των 214ΤΝ. Άρα το ΠΝ ήρθε αντιμέτωπο με διπλό κίνδυνο, με την τουρκική αεροπορία και τα τουρκικά υποβρύχια αναερόβια πρόωσης.
Βλήματα VULCANO: Η αναγέννηση των ναυτικών πυροβόλων, τι μπορούν να προσφέρουν στο Ναυτικό μας;
Το θέμα είναι πως οι Επιτελείς του ΠΝ βρέθηκαν μπροστά σε τελείως διαφορετικές επιχειρησιακές απαιτήσεις. Όπως εξηγούσαμε στην αρχή, το ΠΝ έπαψε να έχει μόνο την «υποχρέωση» να είναι κυρίαρχος στο Αιγαίο, κάτι που μπορεί να το πετύχει, αλλά πρέπει να ανοιχτεί στην Ανατολική Μεσόγειο, έναν χώρο που ποτέ δεν έχει χρειαστεί να πολεμήσει.
Ανατολική Μεσόγειος σημαίνει πως το ΠΝ πρέπει να πολεμήσει χωρίς δεδομένη την κάλυψη της ΠΑ. Μπορεί τα F-16 από το Καστέλι να είναι σε στρατηγικό σημείο, αλλά μιλάμε για μια αχανή περιοχή. Και το ΠΝ έχει μάθει να πολεμάει και να νικά εντός του Αιγαίου, εκμεταλλευόμενο το Αρχιπέλαγος και τα χιλιάδες νησιά, νησίδες, βραχονησίδες, βράχους. Και μιλάμε για ένα ΠΝ όχι χωρίς εκπαίδευση για την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά χωρίς και τα απαραίτητα πλοία.
Καλώς ή κακώς, η Ελλάδα, οι απαιτήσεις που έχει από τις Ένοπλες Δυνάμεις της, έχουν αλλάξει. Και δεν μιλάμε για ένα «αστείο» κομμάτι θάλασσας, αλλά για τεράστια περιοχή, που θα δώσει στην Ελλάδα μέσω ΑΟΖ τη μεγαλύτερη “επέκταση” (ως χώρο εκμετάλλευσης) μετά το 1948. Μια περιοχή θάλασσας, με αποθέματα φυσικού αερίου, που θα διασχίζουν αγωγοί ενέργειας, πλοία, θαλάσσιες οδοί κ.ο.κ.
Το 1912, η Ελλάδα ήταν μικρότερη. Το Βόρειο Αιγαίο απελευθερώθηκε από το Πολεμικό μας Ναυτικό. Η επέκταση των θαλασσίων συνόρων μας ήταν τότε άνευ προηγουμένου, ανάλογη αυτής των χερσαίων συνόρων μας. Οι επιτυχίες στην ξηρά θα ήταν «κουτσές» αν δεν είχαμε τις νικηφόρες ναυμαχίες. Σκεφτείτε ότι το ΠΝ τότε απελευθέρωσε, ανάμεσα σε όλα τα άλλα, Λήμνο, Ίμβρο και Τένεδο, δίπλα στην Κωνσταντινούπολη και σε «τεράστια» για την εποχή απόσταση από τον Πειραιά.
Σήμερα το ΠΝ πρέπει να διεκδικήσει, να εξασφαλίσει εκ μέρους μας, την Ανατολική Μεσόγειο. Για να το κάνει αυτό, ίσως να πρέπει να «σβήσει» μονοκονδυλιά όσα ξέρει μέχρι σήμερα, αλλά κι όσα ξέρουμε εμείς μέχρι σήμερα για το ΠΝ. Πριν πάμε στα πόσα πρέπει να σβήσει το ΠΝ, ας ξεκαθαρίσουμε πως αν συνεχίσουμε να δίνουμε ψίχουλα στο Στόλο, και ψίχουλα στα στελέχη, τότε ας αφήσουμε την Ανατολική Μεσόγειο στα ψάρια της. Θα συνεχίσουμε λοιπόν υποθέτοντας πως εμείς, όλοι μας, Κυβέρνηση και πολίτες, θα σταθούμε δίπλα στο ΠΝ όχι με λόγια, αλλά και με θυσίες.
Τι πρέπει να κάνει το ΠΝ από πλευράς του; Καταρχάς, να σταματήσει να σκέπτεται ότι οι ναυμαχίες κερδίζονται με πυρπολικά και Μιαούληδες (βλέπε πυραυλακάτους με Exocet), αλλά χρειάζονται Αβέρωφ και Κουντουριώτηδες. Χρειάζονται μεγάλα πολεμικά, που θα κάνουν αυτό που πρέπει. Θα σκορπίσουν τον εχθρό, κόβοντας τα πλοία του στη μέση, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Απόφαση «προμήθειας» νέων κορβετών εδώ και τώρα, πριν τις δημοσιονομικές εξελίξεις…
Παρά τα όποια προβλήματα στελέχωσης, χρειαζόμαστε μεγάλα πλοία. Το έχουμε πει και το φωνάζουμε πολλές φορές. Ναι, προφανώς και οι Super Vita ή οι κορβέτες Gowind/10514/Doha μπορούν να πολεμήσουν στην περιοχή, αλλά το ΠΝ έχει ένα ειδικό ρόλο. Θα αναμετρηθεί, χωρίς όμως να πέσει τουφεκιά. Όπως έγινε και το 2020. Δυο Στόλοι «κοιτάχτηκαν στα μάτια», και τελικά ο Τουρκικός αποχώρησε. Όχι μόνο με τις ενέργειες του ΠΝ, ήταν διακλαδική η νίκη (διότι νίκη ήταν το 2020), αλλά στην πρώτη γραμμή ήταν τα «ξύλινα τείχη». Το ΠΝ έτσι κέρδισε χωρίς να χρειαστεί να πάμε σε ένοπλη «παράταση» με την εμπλοκή της ΠΑ και του ΕΣ.
Θα φανεί αστείο, αλλά η Ανατολική Μεσόγειος δεν είναι μέρος μόνο για πυραύλους και τορπίλες! Προφανώς και θα γίνει χρήση τους, αλλά εκεί πρώτο ρόλο θα έχουν τα πυροβόλα. Η περιοχή έχει τόσα πολλά πλοία ανά πάσα στιγμή, που κάθε προσπάθεια χρήσης πυραύλων μπορεί να καταλήξει σε τρομερές παράπλευρες απώλειες. Πολύ πιο πιθανό θα είναι να πέσουν «κανονιές» παρά να δούμε μαζικές εκτοξεύσεις πυραύλων. Με λίγα λόγια, τα πλεονεκτήματα των ΜΜ40 μειώνονται, δύσκολα το ΠΝ θα εκτοξεύσει πυραύλους σε αποστάσεις 200+ χιλιομέτρων με τόσο πυκνή ναυσιπλοΐα στην περιοχή.
ΕΞΕΛΙΞΗ: Ο ΑΓΕΝ έθεσε θέμα αγοράς Μεταχειρισμένων Υποβρυχίων
Θυμίζουμε πως το ΠΝ επιχειρησιακά είχε το ΛΗΜΝΟΣ κοντά στην τουρκική αρμάδα. Σε τέτοιες αποστάσεις, τα 2 πυροβόλα της γηραιάς φρεγάτας, θα έκαναν «μαγικά», και οι Τούρκοι το ξέρουν αυτό. Τι θέλουμε να πούμε με το ζήτημα πυροβόλα-πύραυλοι; Πως η Ανατολική Μεσόγειος δεν είναι Αιγαίο, πως οι πύραυλοι δεν θα εκτοξευτούν προς περιοχή που ξέρουμε πως πλέουν μόνο εχθρικά πλοία, πως οι πύραυλοι δεν θα φτάσουν κρυμμένοι πίσω από κάποιο νησί. Είναι ένα άλλο πεδίο μάχης.
Για να το κάνουμε πιο κατανοητό. Το Πολεμικό μας Ναυτικό είναι ένα Littoral Navy, που πλέον πρέπει να εκτελέσει αποστολές Blue Water Navy. Από Παράκτιες Αποστολές, πρέπει να γίνει ένα Ναυτικό Ανοιχτής Θάλασσας. Και σήμερα, γράφουμε αυτό το άρθρο και για εκτός, αλλά και εντός του ΠΝ.
Ποιες είναι οι επιλογές του Πολεμικού μας Ναυτικού;
H συνέχεια στο Navaldefence.gr εδώ
