Το να βλέπεις ακόμη και σε μεγάλες εφημερίδες όπως οι Times του Λονδίνου άρθρα ότι «πέθανε ο θρυλικός ουκρανός πιλότος «Φάντασμα του Κιέβου» που έκανε πάνω από 40 καταρρίψεις» σίγουρα εντυπωσιάζει. Και αυτή είναι η κατάληξη μιας ιστορίας που ξεκίνησε στις πρώτες μέρες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Όπου υποτίθεται υπήρχε ένας -ανώνυμος τότε- πιλότος της Ουκρανικής Αεροπορίας που είχε γίνει «φόβος και τρόμος» των Ρώσων με πολλαπλές καταρρίψεις, με το δικό του MiG-29.
Στοιχεία για όλα αυτά; Τίποτα το στιβαρό. Όταν εδώ και δεκαετίες τα μαχητικά έχουν κάμερες βολής, όταν πολλοί πιλότοι φέρουν στο πιλοτήριο δικές τους μικρές κάμερες, είχαμε ένα σωρό φήμες και ημιεπίσημες ουκρανικές διαρροές για έναν πιλότο που έκανε 6 kills μόνο την πρώτη μέρα του πολέμου! Μέχρι και βίντεο με αερομαχίες φτιαγμένα σε εξομοιωτές-βιντεοπαιχνίδια κυκλοφόρησαν, με το αδαές κοινό στο διαδίκτυο να τα αναπαράγει ως υποτίθεται «αποδείξεις της δράσεις του φαντάσματος».
Καθώς οι μέρες περνούσαν η παραπληροφόρηση διογκωνόταν. Ο τέως ουκρανός πρόεδρος Ποροσένκο ανέβασε μια φωτογραφία πιλότου λέγοντας πως «αυτός είναι το Φάντασμα». Τελικά ήταν μια παλιά φωτό, άσχετη τελείως. Ανώνυμες ουκρανικές πηγές δήλωναν πως Φάντασμα είχε κάνει πλέον πάνω από 10 καταρρίψεις, για να φθάσουμε πλέον στην αποκάλυψη: Ότι ο πιλότος αυτός υπήρχε, λεγόταν Stepan Tarabalka, ήταν 29 ετών, τιμήθηκε ως ήρωας της Ουκρανίας, σκοτώθηκε το Μάρτιο όταν καταρρίφθηκε, ήθελε από μικρός να γίνει πιλότος, γεννήθηκε στην δυτική Ουκρανία, ήταν παντρεμένος με ένα παιδί και πως ήδη έχει προγραμματιστεί να πουληθούν σε δημοπρασία στο Λονδίνο το κράνος του και η μάσκα του!
Το πιο εντυπωσιακό; Πως ο Tarabalka έκανε από τις 24 Φεβρουαρίου που ξέσπασε ο πόλεμος έως τις 13 Μαρτίου που σκοτώθηκε, πάνω από 40 καταρρίψεις. Δηλαδή σε 18 μέρες έγινε ο μεγαλύτερος «Άσσος» πιλότος μετά τον 2ο Παγκόσμιο. Πως πέτυχε κάπου διπλάσιες καταρρίψεις από ότι ο θρυλικός σοβιετικός πιλότος Nikolai Sutyagin στον πόλεμο της Κορέας που είχε 22 «kills» σε 13 μήνες. Πως πέτυχε σχεδόν πενταπλάσιες καταρρίψεις από τους βόρειοβιετναμέζους Nguyen Van Coc και Mai Van Cuong (9 και 8 kills σε δύο χρόνια). Πως πέτυχε οκταπλάσιες νίκες από τους Αμερικανούς Randall Cunningham/Willy Driscoll που είχαν 5 «Κills» με το Phantom τους σε 5 μήνες. Πως κατάφερε να ξεπεράσει τον Ιρανό Jalil Zandi, με 11 «Kills» κατά τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ. Πως έκανε πάνω από διπλάσιες καταρρίψεις από τον Ισραηλινό Giora Epstein, που χρειάστηκε 7 χρόνια και 3 πολέμους για να κάνει 17 «Kills».
Δεν αμφισβητoύμε την ύπαρξη του πιλότου. Η Ουκρανική πλευρά έδωσε πλέον στη δημοσιότητα φωτογραφίες του, στοιχεία από την ζωή του, τα ονόματα της οικογένειας του, από που κατάγεται. Αλλά οφείλουμε να πούμε πως η αναφορά για 40+ καταρρίψεις σε 18 μέρες στην εποχή των τζετ μοιάζει απίθανη. Και πως όλη αυτή η φημολογία και παραφιλολογία προέρχεται -κατά την άποψη μας- από μια αρχική φήμη η οποία καλλιεργήθηκε έντεχνα στη συνέχεια για να δώσει στους Ουκρανούς ελπίδα. Έναν «ανώνυμο» ήρωα με σχεδόν υπερφυσικές ιδιότητες, μια εικόνα δηλαδή που να μπορεί να εξάψει και να ανεβάσει το ηθικό. Δεν είναι κάτι καινούργιο, δεν είναι πρωτότυπο, στην δίνη του πολέμου διαχρονικά έχει γίνει πολλές φορές, ώστε το κοινό να μπορεί να ταυτιστεί με έναν μύθο και να αντέχει τις κακουχίες.
Ποια η αλήθεια; Κάποτε θα τη μάθουμε. Προς το παρόν ας μείνουμε στο ότι υπήρξε ένας Ουκρανός πιλότος που έκανε ότι καλύτερο μπορούσε για τη χώρα του και έπεσε μαχόμενος. Και αυτό είναι αρκετό, χωρίς να χρειάζεται σώνει και καλά να τον «ντύσουν» με παράδοξα – για το αεροπορικό όπλο, την εποχή, την περίσταση- επιτεύγματα, που αν δεν αποδειχθούν ίσως αμαυρώσουν την προσφορά του.
