Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες συζητήσεις για την αγορά των νέων φρεγατών για το Ναυτικό μας, είναι αυτή της «ενδιάμεσης λύσης», όπου ανάλογα το τι προσφέρεται εκτιμάται και η σχετική ενίσχυση του στόλου μας. Το μεγαλύτερο υποψήφιο σκάφος είναι βέβαια τα καταδρομικά Ticonderoga του Αμερικανικού Ναυτικού, τα οποία προβλέπεται να αποσυρθούν του χρόνου. Συγκεκριμένα έχουν προγραμματιστεί να βγουν εκτός υπηρεσίας 7 σκάφη ηλικίας από 30 έως 34 έτη και όπως σαφώς έχει δηλώσει η αμερικανική πλευρά είναι στο «τραπέζι» για προσφορά στην Ελλάδα.
Τζ. Πάιατ: FFG(X) και Ticonderoga στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας-ΗΠΑ!
Εδώ όμως υπεισέρχεται μια ιδιαιτερότητα του αμερικανικού νομοθετικού συστήματος. Η απόσυρση αν και γνωστή και προγραμματισμένη, πρέπει να εγκριθεί από το Κογκρέσο στον επόμενο αμυντικό προϋπολογισμό όπου έχει εγγραφεί. Αυτό είναι μια τυπική αλλά δεδομένη διαδικασία, ώστε μετά να γίνει η όποια προσφορά διάθεσης σε συμμάχους.
Το ουσιαστικό όμως ζήτημα δεν είναι αυτό: Αντίθετα είναι το υψηλό κόστος διατήρησης των Tico. Μια ματιά στο πόσο αυτό είναι, μας έδωσε η χθεσινή κατάθεση του αντιναύαρχου Jim Kilby στην υποεπιτροπή Ναυτικής Ισχύος της Βουλής των Αντιπροσώπων. Εκεί (όπως γράφει το seapowermagazine.org) δήλωσε πως η διατήρηση των 7 Tico για μια πενταετία ακόμη θα κόστιζε περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια. Η διατήρηση τους μόνο για 2 χρόνια ακόμη θα έφθανε τα 2,87 δις, ενώ ο εκσυγχρονισμός των USS Hue City και USS Angio (τα πιο νέα σκάφη, 30 ετών) θα έφθανε το 1,5 δις δολάρια. Τα ποσά αυτά βέβαια δεν είναι μόνο κόστη λειτουργικά, προσωπικού και συντήρησης, αλλά περιλαμβάνουν και εργασίες μερικής αναβάθμισης. Προσοχή βέβαια εδώ, μην κάνουμε το λάθος να «διαιρέσουμε» τα ποσά αυτά με τον αριθμό των σκαφών και τα έτη για να βγάλουμε ένα μέσο όρο χρήσης. Τα αντίστοιχα ελληνικά κόστη θα είναι διαφορετικά και μικρότερα, γιατί η δική μας χρήση θα είναι άλλου τύπου, χωρίς ωκεάνιες αποστολές, με χαμηλότερο κόστος προσωπικού κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση όμως, έστω και με τα υψηλά αμερικανικά «τιμολόγια» με τις δικές τους προδιαγραφές, η αναφορά των ποσών δείχνει πως η διατήρηση ενός Ticonderoga ήταν και παραμένει «ακριβό σπορ».
Είναι αυτό το κόστος απαγορευτικό για την Ελλάδα; Εξαρτάται από αρκετές παραμέτρους. Από το πόσο η Ελλάδα θέλει αυτά τα σκάφη ναυτικής υπεροχής (που θα είναι κάτι πρωτόγνωρο στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο), πόσα χρόνια σκοπεύει να τα αξιοποιήσει -και πόσα χρόνια αυτά αντέχουν- τι υποστήριξη θα έχουν από τις ΗΠΑ, πόσο προσωπικό τελικά θα χρειαστούν, τόσο εν πλω όσο και τεχνικό στη συντήρηση τους, τι υποδομές ελλιμενισμού απαιτούν. Και φυσικά από το ποιος θα είναι ο λειτουργικός προϋπολογισμός του Ναυτικού μας τα επόμενα χρόνια. Γιατί καλό είναι να συζητάμε για νέες φρεγάτες, αντιτορπιλικά, καταδρομικά, κορβέτες, και ότι άλλο, αλλά με περίπου 80 εκατομμύρια ευρώ το έτος κονδύλια για λειτουργικά έξοδα, όπως είναι τα τελευταία χρόνια, δεν μπορούμε να σχεδιάζουμε τέτοιες προμήθειες.