Η πτώση δύο γαλλικών στρατιωτικών ελικοπτέρων στο Μάλι το 2019 οφείλεται, όπως ανακοινώθηκε, σε κακή συνεννόηση και μη τήρηση των διαδικασιών ασφαλείας. Η σύγκρουση και πτώση των ελικοπτέρων οδήγησε στο θάνατο 13 Γάλλους στρατιωτικούς.
Στο περιστατικό ενεπλάκησαν δύο ελικόπτερα του γαλλικού στρατού, ένα διθέσιο επιθετικό Tiger και ένα μεταγωγικό Cougar που χρησιμοποιήθηκε για τη μεταφορά ανδρών των ειδικών δυνάμεων. Τα δύο ελικόπτερα πετούσαν σε πολύ χαμηλό ύψος, στη διάρκεια μιας ιδιαίτερα σκοτεινής νύχτας, υποστηρίζοντας επιχειρήσεις κομάντος στο έδαφος. Κανείς από τους επιβαίνοντες δεν επέζησε.
Δύο περιστατικά ασφαλείας για τα γαλλικά NH90 έγιναν τον Απρίλιο
Η σχετική έκθεση του γραφείου διερεύνησης αεροπορικών ατυχημάτων για την ασφάλεια της κρατικής αεροναυτιλίας (ΒΑΕ-Ε) αν και χρησιμοποιεί προσεκτική διατύπωση δεν χαρίζεται. Σύμφωνα με το πόρισμα που εκδόθηκε το Σάββατο, “…τα πληρώματα δεν διέκριναν την παρουσία του άλλου αεροσκάφους. Η αντίληψη της κατάστασης ήταν λανθασμένη και από τα δύο πληρώματα. Οι ευθύνες πέφτουν αποκλειστικά στο πεδίο της οργάνωσης και του ανθρώπινου παράγοντα”. “Η επικοινωνία μεταξύ των πληρωμάτων είναι το μόνο που θα μπορούσε να αποτρέψει το ατύχημα”, εξηγεί περαιτέρω η έκθεση. “Η κατάσταση είναι από τη φύση της ευαίσθητη και τα περιθώρια λάθους πολύ μικρά. Ωστόσο, αποκαλύφθηκαν αρκετά σημεία αποτυχίας στην επικοινωνία, που προκάλεσαν και συντήρησαν μια αντίληψη της καταστάσεως από τα πληρώματα που ήταν ριζικά λανθασμένη”.
Η αναφορά της επιτροπής περιγράφει έντονα φαινόμενα “ψυχολογικού φορτίου” που βάρυνε στην ικανότητα των στελεχών να κρίνουν όπως και λανθασμένους τρόπους επικοινωνίας. “Ακούγοντας τις ανταλλαγές μηνυμάτων στον ασύρματο τα λεπτά που προηγήθηκαν του γεγονότος, ανακαλύψαμε άτακτη και υποβαθμισμένη μορφή επικοινωνίας”, αναφέρεται.
Γαλλία: δύο νεκροί και πέντε τραυματίες από πτώση στρατιωτικού ελικοπτέρου Cougar (βίντεο)
Επιπλέον, το πακέτο αποστολής (δύο ελικόπτερα Gazelle, δύο Tiger και ένα Cougar) δεν προήλθε από την ίδια βάση αλλά από δύο διαφορετικές (Gao και Ménaka) με αποτέλεσμα τα πληρώματα να μην λάβουν την ίδια ενημέρωση κανόνων ασφαλείας προ της πτήσης. Η έρευνα αποκάλυψε λάθη διαδικασιών, κακές επιλογές, σημαντικά μηνύματα που μεταδόθηκαν υπό συνθήκες μεγάλου στρες, η γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε ήταν συχνά ασαφής και ενεργοποιήθηκαν πολλά κανάλια επικοινωνίας. “Κανένα από τα μέλη των πληρωμάτων δεν κατόρθωσε να αποκτήσει μια πλήρη αντίληψη της κατάστασης στον αέρα που να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα”, σημειώνει η έκθεση.
Η έκθεση του γραφείου καταλήγει με τη σημείωση, πως οι αποφάσεις που ελήφθησαν έγιναν υπό συνθήκες μεγάλης πίεσης, που μπορεί να μην φαίνονται σωστές από έναν τρίτο παρατηρητή αλλά παραμένουν αποφάσεις που πάρθηκαν από τους χειριστές στο πεδίο των επιχειρήσεων για να αντιμετωπίσουν παράγοντες πιεστικούς και συχνά αντιφατικούς με τρόπο που να εξυπηρετεί την αποστολή. Η έκθεση αναγνωρίζει πως σημαντικό μέρος των λαθών προήλθε από την προτεραιότητα που έδωσαν τα πληρώματα στο να βοηθήσουν τα στρατεύματα στο έδαφος αλλά σημειώνουν πως υπάρχει γενικά μια “κουλτούρα αποστολής” στον Στρατό για να δίνεται κάθε προσπάθεια εξυπηρέτησης στις μονάδες εδάφους. Αν και η κουλτούρα συχνά αποδίδει, μπορεί να εκθέσει σε κίνδυνο τα στελέχη από την παράλειψη κανόνων ασφαλείας.
Το περιστατικό ήταν το πιο πολύνεκρο στις γαλλικές ένοπλες δυνάμεις από την τρομοκρατική επίθεση με φορτηγό αυτοκτονίας που ανατινάχθηκε στους στρατώνες της ειρηνευτικής δύναμης στο Λίβανο το 1983 (58 νεκροί) και την πτώση ενός αεροσκάφους ναυτικής περιπολίας Breguet Atlantic στο Ντζιμπουτί το 1986 (19 νεκροί).
