Μιχαήλ Κωσταράκος, περί στολών και διακριτικών του ΥΠΕΘΑ Πάνου Καμμένου

Ένα θέμα που έχει απασχολήσει αρκετές φορές το κοινό του αμυντικού χώρου και βεβαίως αντίστοιχα και τον αμυντικό Τύπο, αν και όχι με τα ίδια ελατήρια κάθε φορά, είναι η επιλογή του υπουργού Εθνικής Άμυνας κ. Πάνου Καμμένου να κάνει δημόσιες εμφανίσεις κατά την διάρκεια επισκέψεών του σε μονάδες ή σε ασκήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων φορώντας στολή και επιρράματα (διακριτικά, θυρεούς κτλ) του εκάστοτε κλάδου, μονάδας, όπλου ή ακόμα και σχολείου.

Διακλαδική Άσκηση Ελλάδας-Αιγύπτου “ΜΕΔΟΥΣΑ 7-ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ 18”

Οι γνώμες είναι διχασμένες πάνω σε αυτό το θέμα, καθώς αναμενόμενα όσοι θέλουν για κάποιους λόγους να προσεγγίσουν το υπουργικό περιβάλλον αναπτύσσουν και προβάλλουν σχετικές αιτιολογίες που δικαιολογούν αν όχι επιβάλλουν ο υπουργός να δίνει το στίγμα ότι βρίσκεται κοντά στο προσωπικό των ΕΔ μ’ αυτόν τον τρόπο, ενώ όσοι ανήκουν στο αντιπολιτευόμενο περιβάλλον προβάλλουν κι αναπτύσσουν αντίστοιχη επιχειρηματολογία για το ακριβώς αντίθετο.
Επίσης υπάρχουν κι όσοι δεν έχουν κανένα λόγο να εντάσσονται είτε υπέρ είτε κατά του υπουργού ως πολιτικό πρόσωπο και απλώς θεωρούν ότι ακόμα κι αν υποθετικά ο υπουργός έχει ευγενή κίνητρα κι ελατήρια για την επιλογή του αυτή, η επιλογή αυτή έχει πλέον ξεπεράσει (προ πολλού) τα όρια της καλώς εννοούμενης προσέγγισης του πολιτικού προϊστάμενου με το προσωπικό του κι έχει περάσει ενδεχομένως και τα όρια της γραφικότητας.
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι το φαινόμενο αυτό παρατηρείται από το 2015 όταν και ανέλαβε τον συγκεκριμένο υπουργικό θωκό ο κ. Καμμένος. Προηγούμενως ήταν συνηθισμένο πολιτικά πρόσωπα να εμφανίζονται με παρελκόμενα στολής, όπως τζάκετ / μπουφάν ή καπέλα που όμως ήταν αναμνηστικά δώρα των μονάδων που επισκέπτονταν ή σε άλλες περιπτώσεις με πλήρη στολή όταν επρόκειτο να «ξεναγηθούν» σε συγκεκριμένο οπλικά συστήματα. Π.χ. ο πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, όταν σε επίσκεψή του σε μονάδα ΤΘ στην Θράκη, είχε φορέσει πλήρη στολή κι εξάρτηση αρματιστή ή όταν αντίστοιχα κάποιος πολιτικός φοράει κάσκα και στολή πιλότου επειδή πρόκειται να πετάξει με κάποιο διθέσιο αεροσκάφος.

ΥΕΘΑ: Άμεση «αναγνώριση» της ΑΟΖ ανακοινώθηκε στην έναρξη του «ΠΑΡΜΕΝΙΩΝΑ»

Εδώ όμως καλώς ή κακώς δεν μιλάμε για κάτι τέτοιο και ουσιαστικά πρόκειται για καθημερινό φαινόμενο κατάχρησης της στολής και κάθε είδους επιραμμάτων από τον πολιτικό προϊστάμενο, που όμοιά της δεν έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν ή σε άλλη χώρα (του δυτικού κόσμου).
Για το θέμα αυτό παραθέτουμε σχετικά εκτενή ανάρτηση του κ. Μιχαήλ Κωσταράκου, στρατηγού ε.α., πρώην Α/ΓΕΣ, Α/ΓΕΕΘΑ και προέδρου της Στρατιωτικής Επιτροπής τη Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Facebook που αναπτύσσει αναλυτικά την σχετική επιχειρηματολογία ως προς το γιατί η συγκεκριμένη τακτική δεν είναι δόκιμη σε καμία περίπτωση:
«Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ στην πετυχημένη πολυεθνική άσκηση «ΜΕΔΟΥΣΑ 7»: Στολές και διακριτικά
Αρχικά και πριν από οτιδήποτε άλλο, θα ήθελα να εκφράσω τα πιο θερμά μου συγχαρητήρια σε όλους, Έλληνες και ξένους συναδέλφους όλων των κλάδων, που συμμετείχαν στην πολυεθνική άσκηση «ΜΕΔΟΥΣΑ 7». Από τα πραγματικά εντυπωσιακά στιγμιότυπα που δημοσιεύθηκαν, έγινε παραπάνω από εμφανές ότι (κυρίως) οι Ειδικές Δυνάμεις και τα ελικόπτερά μας είχαν την ευκαιρία να ασκηθούν κάτω από νέες επιχειρησιακές συνθήκες και να αποδείξουν για μια ακόμη φορά την υψηλή μαχητική τους αξία και το άριστο επαγγελματικό τους επίπεδο. Αυτοί έκλεψαν τα φώτα της δημοσιότητας, χωρίς όμως αυτό να μειώνει την αξία της άσκησης για τους υπόλοιπους συμμετέχοντες και την δική τους συμβολή στην επιτυχία της. Και πάλι, συγχαρητήρια!
Ωστόσο, στην παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του Ελληνικού ΥΠΕΘΑ, νομίζω ότι υπάρχει κάτι που πρέπει να το εξετάσουμε βαθύτερα, ίσως και πολιτικά. Είναι γνωστό πλέον σε όλους ότι ο κ. ΥΕΘΑ, στην προσπάθειά του να ταυτιστεί με και ίσως να στηρίξει ηθικά (ωσάν να το χρειάζονταν!) κάποια από τα ασκούμενα ή επιθεωρούμενα τμήματα, εμφανίζεται ενδεδυμένος με την στολή ασκήσεων-μάχης του αντίστοιχου Κλάδου. Και στην συγκεκριμένη περίπτωση, στις φωτογραφίες που αποδέσμευσε το ΥΠΕΘΑ και που βρίσκονται ανηρτημένες στον σχετικό ιστότοπο, ο κ. ΥΕΘΑ εμφανίζεται με την φόρμα επιχειρήσεων του Πολεμικού Ναυτικού μας, (τη στολή των πληρωμάτων του Στολου δηλαδή) φέροντας επίσης στην «στολή» του τον θυρεό του ΥΠΕΘΑ επιρραμα με το ονοματεπώνυμο και την υπουργική του ιδιότητα (αντι διακριτικού βαθμού) καθώς και διακριτικά «ιπταμένου» (ενδεχομενως χειριστού ελικοπτέρου). Το γεγονός ότι το τζόκεϋ του δεν φέρει εθνόσημο δεν αλλάζει σχεδόν τίποτα, πλην της αποφυγής πιθανής εισαγγελικής έγκλησης του για αντιποίηση στολής που κάποιοι «θερμοκέφαλοι» θα μπορούσαν ισως να προσπαθήσουν να προκαλέσουν.
Η αλήθεια είναι ότι στη διάρκεια της θητείας μου (40 και πλέον χρόνων), έχω ξαναδεί παλαιότερα Υπουργούς και Υφυπουργούς να φέρουν στολές με διακριτικά της θέσης τους. Αυτό συνέβαινε σε χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, σε κάποιες αραβικές χώρες και σε Λαϊκές Δημοκρατίες της Άπω Ανατολής. Αυτό είναι κάτι το οποίο δεν συναντάται στις Δυτικές Δημοκρατίες και ειδικότερα στις ευρωπαϊκές χώρες. Σε αυτές, οι υπουργοί άμυνας είναι πολιτικοί προϊστάμενοι των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) και δεν προσποιούνται ότι είναι κάτι διαφορετικό από αυτό. Ούτε και το έχουν ανάγκη. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα, που αφορά στις προσωπικότητες των συγκεκριμένων ατόμων.
Μετά τα παραπάνω, θεωρώ ότι ο πολιτικός προϊστάμενος των ΕΔ δεν έχει κανένα λόγο ή δικαίωμα ή ακόμα, σε ένα πιο «πολιτικό πλαίσιο», δεν νομιμοποιείται να φέρει την οποιαδήποτε στολή που περιλαμβάνεται στον Διακλαδικό Κανονισμό Στολών προσθέτοντας μάλιστα δικά του «υπουργικά διακριτικά». Την στολή την φέρουν όσοι αποτελούν στελέχη των ΕΔ και έχουν ενταχθεί σε αυτές σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από το Σύνταγμα και τους νόμους διαδικασίες. Απο προσωπική πείρα μπορώ να πω οτι το δικαίωμα να φέρεις τη στολή δεν ειναι καθόλου εύκολο να το αποκτήσεις, γιατι πρέπει να καταταγείς και συνεπαγεται ενα μεγάλο προσωπικο και οικογενειακό τίμημα. Ο κ. ΥΕΘΑ, ως πολιτικός προϊστάμενος των ΕΔ είναι ακριβώς αυτό, μόνο αυτό και έτσι θα πρέπει να παραμένει. Είναι ένας Υπουργός, απόλυτα σεβαστός, που ως εντεταλμένο μέλος της νόμιμα και δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης είναι αυτός που ασκεί τον πολιτικό έλεγχο των ΕΔ, γεγονός που αποτελεί ένα από τα θεμελιώδη αξιώματα της Δημοκρατίας. Δεν ειναι ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων. Δεν είναι πολυ περισσότερο ούτε Αξκός ούτε Υπξκός ούτε στρατιώτης, ναύτης ή σμηνίτης. Είναι ο πολιτικός προϊστάμενος των ΕΔ, και κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να εμφανίζεται ενδεδυμένος ανάλογα. Και να διαφυλάσσει με αυτόν τον τρόπο το προσωπικό του κύρος (ζήτημα προσωπικό και άρα αδιάφορο για τους υπόλοιπους) αλλά κυρίως αυτό της θέσης του. Οι πολιτικοί προϊστάμενοι πρέπει να εμφανίζονται όπως προκύπτει από την ιδιότητά τους. Αλλιώς κινδυνεύουν να πάψουν να είναι πολιτικοί και εφόσον δεν είναι ούτε στρατιωτικοί, γίνονται κάτι άλλο που εγώ δυσκολεύομαι να προσδιορίσω.
Σε ότι αφορά στο διακριτικό του «χειριστή ελικοπτέρου» το οποίο συχνά φέρει ο κ. ΥΕΘΑ σε διάφορες στρατιωτικές δραστηριότητες, νομίζω ότι, για να φέρεις διακριτικό ιπτάμενου στις ΕΔ, δεν αρκεί να γνωρίζεις να πιλοτάρεις πολιτικό ελικόπτερο ή αεροπλάνο. Όπως δεν αρκεί να είσαι κορυφαίος ψαροντουφεκάς ή δύτης για να φοράς το διακριτικό των Ομάδων Υποβρυχίων Καταστροφών (ΟΥΚ). Για να φέρει κάποιο στέλεχος των ΕΔ (και όχι πολίτης) τα οποιαδήποτε διακριτικά των ΕΔ και ιδίως τα διακριτικά «δύσκολων και απαιτητικών» ειδικοτήτων θα πρέπει να τα έχει αποκτήσει σύμφωνα με συγκεκριμένη διαδικασία και ανάλογη εκπαίδευση τα οποία καθορίζονται σαφώς στους αντίστοιχους στρατιωτικούς κανονισμούς. Ειδάλλως τα διακριτικά αυτά χάνουν την αξία τους. Ταυτόχρονα, υπονομεύεται η πειθαρχία εντός των ΕΔ. Ποιος θα εγκαλέσει το οποιοδήποτε στέλεχος με αντίστοιχη με τον κ. ΥΕΘΑ εμπειρία το οποίο θα αποφασίσει να φέρει στην στολή του αυτά τα διακριτικά;
Πέρα όμως από το τυπικό μέρος, ιδίως για το διακριτικό των «ιπτάμενων», δεν θα πρέπει να λησμονούμε και την σκληρή πραγματικότητα. Δεκάδες παλληκάρια έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να το αποκτήσουν και εκατοντάδες λεβέντες έχασαν την ζωή τους ή την θέτουν σε κίνδυνο καθημερινά, προσπαθώντας να αποδείξουν ότι είναι ικανοί και άξιοι να το φέρουν. Όλα αυτά, πέραν από τον αυτονόητο σεβασμό και την ευγνωμοσύνη μας και την υπερηφάνεια που μας προκαλούν, απαγορεύουν κατά τη γνώμη μου, σε οποιονδήποτε δεν δικαιούται να φέρει αυτό το «τιμημένο και πανάκριβο σε αίμα» διακριτικό να το κάνει, μόνο και μόνο επειδή έχει τη δύναμη (και το θράσος) να το κάνει και επειδή ο περίγυρός του δεν θέλει να του στερήσει τη χαρά να παριστάνει ότι είναι ένας από αυτούς. Αποτελεί ύβρη προς εκείνους που το κέρδισαν και που το τιμούν καθημερινά και κυρίως ασέβεια προς εκείνους που έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας.
Και πάλι ένα μεγάλο ΜΠΡΑΒΟ σε όλους για την πετυχημένη άσκηση !!!»
Πηγή:

ΥΓ: Το θέμα αφορά συγκεκριμένη πτυχή συμπεριφοράς του υπουργού Εθνικής Άμυνας ως πολιτικού θεσμού κι όχι ως κομματικού προσώπου. Συνεπώς τυχόν σχολιασμός που δεν θα κινείται σ’ αυτά τα πλαίσια δεν θα γίνεται δεκτός.