Η κρίση στις σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας είναι δεδομένη. Δυο χώρες, η μια η ισχυρότερη οικονομικά και στρατιωτικά χώρα του πλανήτη, και η δεύτερη μια από τις ισχυρότερες αναπτυσσόμενες οικονομίες, μια περιφερειακή υπερδύναμη που έχει τάσεις Γερμανίας του 1937, χωρίς όμως την ισχύ της γερμανικής βιομηχανίας της εποχής τότε (αναλογικά μιλάμε).
Οι ΗΠΑ είναι πλέον σαφείς, είναι ο ηγέτης του Δυτικού Κόσμου, και πρεσβεύουν τα ιδεώδη της αστικής δημοκρατίας δυτικού τύπου. Ανεξάρτητες εξουσίες (διάκριση εξουσιών), δικαιώματα και φιλελευθερισμός παντού (όχι μόνο στην οικονομία), με ρυθμιστικές ανεξάρτητες αρχές. Από την άλλη πλευρά, απέναντί τους, είναι όλες οι χώρες που έχουν ψιλό(ως χοντρό)προβληματάκια στην -όποια- Δημοκρατία τους. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως έχουν συμμάχους ακόμη και χώρες που δεν έχουν δημοκρατία σαν βασικό πολίτευμα.
Κυρώσεις ΗΠΑ σε δυο Τούρκους υπουργούς – Αντίδραση Τουρκίας «στο δικό της φάρμακο»
Η Τουρκία, παρά την δέσμευσή της στην κοσμική εξουσία, παραμένει με μια “ασθενική” δημοκρατία. Φυσικά ο Ερντογάν ήταν, είναι και παραμένει ισχυρός, και θα γίνει ισχυρότερος. Η κοσμική εξουσία σιγά-σιγά υποχωρεί, τα κόμματα της Αντιπολίτευσης αργά αλλά σταθερά μετατρέπονται σε γλάστρες στην βεράντα του κυβερνώντος κόμματος. Το χειρότερο όμως είναι, πως ο Ερντογάν έχει αποφασίσει πως ο συγχρωτισμός με την Δύση, μόνο προβλήματα μπορεί να το προκαλέσει. Η Δύση έφερε πολλά κεφάλαια να επενδυθούν στην χώρα, αφαίρεσε τους δασμούς στα τουρκικά προϊόντα, από εδώ και πέρα η Δύση είναι πρόβλημα για της Τουρκία.
Η πρώτη σύγκρουση ΗΠΑ και Τουρκίας ήρθε μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα ενάντια στο καθεστώς Ερντογάν. Τότε η Τουρκία ξεκάθαρα κατηγόρησε τις ΗΠΑ και την CIA πως ενορχήστρωσαν το Πραξικόπημα. Οι ΗΠΑ, αφού έπαθαν ένα σοκ, προσπάθησαν να χαμηλώσουν τους τόνους. Ο Ερντογάν θεωρεί πως το πραξικόπημα ήταν σχεδιασμένο από τον Γκιουλέν, έναν μετριοπαθή ισλαμιστή, που ζει εξόριστος στις ΗΠΑ. Ζητά επίμονα από τις ΗΠΑ να τον εκδώσουν, και στέλνει συνεχώς στοιχεία στην Αμερικανική Δικαιοσύνη. Η τελευταία, όντας τελείως ανεξάρτητη, αντιλαμβάνεται πως τα “στοιχεία” έχουν αξία εφημερίδας που βάζει κάποιος στον πάτο ενός κλουβιού καναρινιού…
Φυσικά αυτό δίνει περαιτέρω “πάτημα” στον Ερντογάν να κατηγορεί τις ΗΠΑ για υπόθαλψη εγκληματία, και να κατηγορεί τις ΗΠΑ για κρατική τρομοκρατία. Όλα αυτά βρίσκουν απήχηση στα τουρκικά εκλογικά στρώματα, ειδικά στους χαμηλού εισοδήματος και χαμηλής μόρφωσης ψηφοφόρους, που αρέσκονται σε θεωρίες συνωμοσίας.
Οι ΗΠΑ πρέπει να πούμε ότι έκαναν, κάνουν, και θα κάνουν ότι μπορούν για να κρατήσουν την Τουρκία στο δυτικό στρατόπεδο. Αλλά η Τουρκία έχει κάνει όλα τα λάθος πράγματα που θα μπορούσε να κάνει, και εξηγούμε:
«Οι ΗΠΑ θα κάνουν χάρη στην Τουρκία με το να μην της δώσουν F-35»
- Συνέλαβε και κρατά παράνομα και χωρίς αποδεικτικά στοιχεία Αμερικανούς υπηκόους σε Τουρκικές φυλακές.
- Βομβάρδισε Κούρδους και εισέβαλλε σε κουρδικές περιοχές της Συρίας. Σε πολλές περιπτώσεις, οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να αναπτύξουν στρατεύματα για να σταματήσουν τους Τούρκους.
- Την κίνηση αυτή την έκανε σε συνεργασία με την Ρωσία. Η τελευταία εμφανίζεται σαν υπέρμαχος των Κούρδων, αλλά χαίρεται ιδιαίτερα να αποδυναμώνει πιθανούς αντιπάλους του Άσαντ στην μεταπολεμική εποχή της Συρίας, χωρίς μάλιστα κόστος για την ίδια
- Συμμάχησε σε πλείστες περιπτώσεις με την Ρωσία, και ενίοτε με το Ιράν, στην περίπτωση της Συρίας, εκτός φυσικά της τουρκικής εισβολής.
- Κινείται επιθετικά στην Ανατολική Μεσόγειο, και προσπαθεί να σταματήσει τις εξορύξεις του κυπριακού φυσικού αερίου, πάντα σε συνεργασία με τον ρωσικό παράγοντα. Ο τελευταίος δεν θέλει ανταγωνισμό από την Κύπρο/ Ισραήλ/ Αίγυπτο και ενίοτε, Ελλάδα, στο φυσικό αέριο που πουλά στην Ευρώπη.
- Έχει πλέον περάσει από την επιθετική ρητορική εναντίον του Ισραήλ, σε ξεκάθαρα εχθρική στάση.
- Αγόρασε προηγμένο ρωσικό οπλικό σύστημα, τους S-400, παντελώς ασύμβατο με το ΝΑΤΟ, και που δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στην Συμμαχία.
- Θέτει σε κίνδυνο το κορυφαίο οπλικό σύστημα της Δύσης, F-35, καθώς το τελευταίο θα “εκτεθεί” σε ρωσικό ραντάρ υψηλής τεχνολογίας, και υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να δημιουργηθούν τεχνικές αποκάλυψής του, με αποτέλεσμα η Δύση να χάσει το μεγαλύτερο στρατιωτικό πλεονέκτημά της.
Οι κυρώσεις που ανακοινώθηκαν χτες ήταν ένα απλό “χάδι” σε σχέση με αυτά που θα ακολουθήσουν. Στον αντίποδα, η Ελλάδα κάνει ακριβώς αυτά που πρέπει να κάνει. Διαλέγοντας ξεκάθαρα στρατόπεδο, αναμένει τις αμερικανικές κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, που θα ακυρώσουν την γιγάντωση της τουρκικής πολεμικής μηχανής. Και δεν είναι μόνο τα F-35, που η ακύρωσή τους θα δημιουργήσει πρόβλημα στην τουρκική αεροπορία. Είναι όλα τα οπλικά συστήματα που προέρχονται από τις ΗΠΑ, και υποστηρίζονται από αμερικανικές εταιρείες αμυντικού υλικού.
Φυσικά, οι Τούρκοι έχουν ακόμη καιρό και χώρο να αλλάξουν “πορεία”. Μπορούν να απελευθερώσουν άμεσα τον Αμερικανό Πάστορα Μπράνσον, τους υπαλλήλους της αμερικανικής πρεσβείας, να ακυρώσουν την αγορά των S-400, να αποχωρήσουν από το Αφρίν και την Συρία, να ξεχάσουν την ύπαρξη του Γκιουλέν, να σταματήσουν τις όποιες προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, κι άλλα πολλά. Αλλά πολύ φοβάμαστε, πως ακόμη κι αυτά να γίνουν, που θα σήμαιναν τον εξευτελισμό της Τουρκίας και της εξωτερικής της πολιτικής, ακόμη κι αν ο Ερντογάν πήγαινε γονυπετής από τον αεροδρόμιο Ρόναλντ Ρήγκαν στον Λευκό Οίκο, και πάλι οι ΗΠΑ δεν θα τον συγχωρούσαν. Αυτόν προσωπικά, όχι την Τουρκία.
