Ο εκσυγχρονισμός των F-16C/D της Πολεμικής Αεροπορίας σε F-16V ήταν μια πραγματική κίνηση ματ σε ότι αφορά την ισορροπία δυνάμεων πάνω από το Αιγαίο. Έχουμε γράψει πάρα πολλά για τον εκσυγχρονισμό, και έχουμε καλύψει κάθε πτυχή αυτής της πολύ σοβαρής υπόθεσης. Με λίγα λόγια, έχουμε τονίσει το πόσο σημαντικό είναι η εισαγωγή ενός υπερσύγχρονου μαχητικού ουσιαστικά 4,75 γενιάς στο ελληνικό οπλοστάσιο. Και μάλιστα σε καθόλου ευκαταφρόνητους αριθμούς, καθώς 85 F-16V θα φέρουν την ελληνική αεροπορία σε νέα εποχή.
Το F-16V δεν έχει ουδεμία σχέση με τις προηγούμενες εκδόσεις του F-16, ούτε καν με το Block 60 των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Αν και τα δυο φέρουν ραντάρ AESA, εντούτοις το APG-83 SABR είναι περισσότερο APG-81 (F-35) παρά οτιδήποτε άλλο. Και οι δυνατότητές του είναι τέτοιες που η USAF σκέφτεται πολύ σοβαρά να αντικαταστήσει τα F-15C/D σε ρόλους αεράμυνας με F-16C/D με AESA.
Το πόσο σημαντικό είναι το AESA για το F-16V το έχουμε αναλύσει σε πολύ πρόσφατο άρθρο, και δεν θα σας κουράσουμε περισσότερο. Για όσους δεν διάβασαν το εν λόγω άρθρο, απλά ας το διαβάσουν εδώ.
Γιατί το AESA στα εκσυγχρονισμένα ελληνικά F-16V είναι εκ των ων ουκ άνευ;
Σε αντίστοιχο άρθρο, εξηγήσαμε γιατί δεν υπάρχει λογική πίσω από την τοποθέτηση ραντάρ AESA τύπου APG-83 SABR στα τουρκικά F-16C/D Block 50+Adv. Ουσιαστικά τα F-16 της Τουρκίας μόλις ολοκλήρωσαν τον εκσυγχρονισμό τους σε Block 50+Adv, και νεώτερος εκσυγχρονισμός σε Block 70 θα σήμαινε ότι τα F-16 τους σε κύκλο ζωής θα τους κόστιζαν ακριβότερα από F-15E, ενώ φυσικά δεν θα έπαιρναν ποτέ πίσω την επένδυσή τους.
Γιατί δεν βάζουν και οι Τούρκοι ραντάρ AESA στα δικά τους F-16 (οέο);
Σε κάθε περίπτωση, απλά η τοποθέτηση ενός ραντάρ AESA, δεν αναβαθμίζει το αεροσκάφος, απλά βελτιώνει έναν από τους πολλούς αισθητήρες συλλογής δεδομένων που έχει. Πριν πούμε περισσότερα, θα σας θέσουμε μια πολύ απλή ερώτηση. Αν, λέμε αν, δημιουργηθεί μια νέα τεχνολογία, ένας ας πούμε νέος αλγόριθμος, που μπει στα ραντάρ Μπάντας Χ, και κάνει το F-35 ορατό σε μεγάλη απόσταση, αυτό θα σημαίνει και το τέλος του F-35; Θα το αφήσει έναν απλό και ταπεινό κουβά, που δεν θα έχει περισσότερες δυνατότητες από ένα F-5E; Για τα ελληνικά καφενεία ναι. Για τον υπόλοιπο πλανήτη, όχι. Εξηγούμαστε.
Έχει πολλές φορές ειπωθεί πως η stealth ικανότητα του F-35 είναι ένα από τα πολλά προσόντα του. Πολλοί θεωρούν πως είναι μια από τις λιγότερες σημαντικές (!), και μάλιστα μιλούν για το ποια είναι η πιο σημαντική. Είναι η δυνατότητα fusion πληροφοριών που έχει, η ικανότητα δηλαδή να επεξεργάζεται πληροφορίες από όλους τους αισθητήρες, και να τις παρουσιάζει με έναν μοναδικό τρόπο στον πιλότο, ή να τις μεταδίδει όπου χρειάζεται αυτοματοποιημένα. Αυτός είναι και ο λόγος που οι ΗΠΑ έχουν μεταφέρει τα F-22 στη Μέση Ανατολή, όχι γιατί φοβούνται τα Su-35S των Ρώσων, αλλά γιατί το F-22 διατηρεί αντίστοιχες δυνατότητες επεξεργασίας δεδομένων, ανάλογες με το F-35. Έχουμε ήδη γράψει για το τι δουλειά κάνουν τα F-22 στη Συρία και στο Ιράκ, την στιγμή που άλλοι κάνουν την “βρώμικη” δουλειά.
ΗΠΑ vs ISIS: Tα F-15E και τα A-10 «βγάζουν το φίδι από την τρύπα»
Φυσικά για να μην κοροϊδευόμαστε, το ίδιο προφανώς έχουν κάνει και οι Ρώσοι στο Su-57, και αυτός είναι από τους πλέον πιθανούς λόγους μεταφοράς του αεροσκάφους στη Συρία.
Su-57 vs F-22/F-35 πάνω από τη Συρία. Μήπως η ικανότητα Stealth δεν είναι το μόνο πλεονέκτημα;
Από τα σχόλια αισθανόμαστε πως δεν υπάρχει κατανόηση του πόσο σημαντικής είναι αυτή η δυνατότητα στο πεδίο της μάχης. Το F-35A, έχει ένα εξαιρετικό ραντάρ, αισθητήρα IRST, κάμερες περιμετρικά του αεροσκάφους, MADL μεταφοράς δεδομένων, σύστημα ECM/ESM. Ουσιαστικά, ότι συμβαίνει γύρω στο αεροσκάφος, αυτό το αντιλαμβάνεται το F-35A με τον Α ή τον Β τρόπο. Το θέμα όμως είναι πως η πληροφορία αυτή περνά στον πιλότο. Ο τελευταίος έχει να πετάξει ένα αεροσκάφος, να στοχεύσει τα όπλα, να κάνει επιλογές, να πολεμήσει. Αν κάθεται να κοιτάει έναν-έναν τους αισθητήρες, τότε “κλάφτα” (και το αεροσκάφος κι αυτόν).
Αντίστοιχα συμβαίνει και στο F-16V. O χειριστής θα έχει στην διάθεσή του μια τακτική εικόνα από το ραντάρ απείρως ανώτερη από το AN/APG-68v9. To AESA μπορεί να δίνει ταυτόχρονα εικόνα στον αέρα και το έδαφος, δεδομένα τέτοιου όγκου που θέλει ώρες να τα κοιτά ο χειριστής για να βγάλει άκρη. Οι περισσότεροι κοιτούν τις ακτίνες αποκάλυψης SABR και APG-68v9 και λένε “σιγά την βελτίωση”. Δεν είναι εκεί η βελτίωση κυρίες και κύριοι αναγνώστες μας, είναι στην ποσότητα και ποιότητα των δεδομένων που λαμβάνει ένα ραντάρ.
Για παράδειγμα, ένα F-16V με αποστολή να πλήξει μια πυροβολαρχία Yildirim κάπου στην εχθρική ενδοχώρα, ενώ βρίσκεται πάνω από τα τελευταία νησιά, θα βλέπει φυσικά με το SABR που βρίσκεται η πυροβολαρχία, θα βλέπει τα εχθρικά F-16 (που δεν είναι στατικά, είναι τρισδιάστατα διανύσματα με τυχαία συμπεριφορά), θα βλέπει την εχθρική αεράμυνα (παράλληλα το ραντάρ μπορεί να κάνει τα πάντα), τον εχθρικό και φιλικό στόλο, μια αεραπόβαση ελικοπτέρων, φουσκωτά που καταλαμβάνουν βραχονησίδα, καλυμμένες πυραυλακάτους, μετακινήσεις στρατευμάτων, εκτοξεύσεις πυραύλων κοκ. Θα μπορεί στα ελάχιστα δευτερόλεπτα που περνά πάνω πχ από την Λέσβο να τα συνειδητοποιήσει όλα αυτά και να κάνει κάτι; Όχι βέβαια, ακόμη και υπεράνθρωπος να ήταν, δεν θα τα κατάφερνε!
Φτάνουμε λοιπόν στο σημαντικότερο κομμάτι, αυτό που θέλει να εξηγήσει το άρθρο. Τo F-16V θα έχει όπως και το F-35A πολλούς αισθητήρες. Ένα υπερσύγχρονο AESA, ECM/ESM, δεδομένα από LANTIRN (παλιό αλλά ψηφιακό) ή SNIPER (αν όλα πάνε καλά), και γιατί όχι, LEGION POD. Τα δεδομένα από αυτά τα συστήματα θα επεξεργάζονται από τον πραγματικά προηγμένο υπολογιστή της Raytheon, MMC (Modular Mission Computer), και είναι αυτός που τελικά κάνει την διαφορά, και το αεροσκάφος 4,75 γενιάς (ή έστω 4,5+ γιατί κάποιοι θα μειδιάσουν). Όλα αυτά θα φτάνουν στον χειριστή επεξεργασμένα, και ο τελευταίος θα ξέρει τι είναι άμεσης ανάγκης δράσης, τους κινδύνους για εκείνον ή τους wingmen που πετούν λίγα μίλια νοτιότερα ή βορειότερα, ενώ η επεξεργασμένη πληροφορία θα μεταδίδεται αυτόματα με το προηγμένο Link 16 εκεί που πρέπει. Και θα είναι στην ΑΣΔΕΝ για τα φουσκωτά, στο πυροβολικό για τα ελικόπτερα, στο Στόλο για τις φρεγάτες κοκ.
Ο ίδιος ο πιλότος θα έχει μια εξαιρετική εικόνα χάρη στην τεραστίων διαστάσεων (6 Χ 8 ίντσες) κεντρική οθόνη (non touch), ενώ οι άλλες δυο θα συμπληρώνουν την εικόνα. Θα ήταν καλύτερα να είχε μια τεράστια ενιαία, σαν αυτή που έχει το F-35A ή το Super Hornet Block III, αλλά το πιλοτήριο του F-16 ήταν ανέκαθεν “ζωρισμένο”. Η τοποθέτηση της 6Χ8 ήταν το καλύτερο που μπορούσε να γίνει.
Αν τώρα βάζαμε σε ένα F-16C/D Block52+/+Adv ραντάρ AESA ή απλά του “κοτσάραμε” ένα Legion Pod γιατί στο καφενείο ακούσαμε πως “πιάνει” τα “αναθεματισμένα” τα Φου-35, τότε απλά θα είχαμε πετάξει τα λίγα λεφτά μας. Το Block 52+Adv έχει έναν εξαιρετικό υπολογιστή, αλλά για να κάνει αυτά που σχεδιάστηκε να κάνει πριν 15 ή 20 χρόνια. Έκτοτε έχουν αλλάξει πολλά, και στο hardware, αλλά και στο software. Φυσικά το F-16V δεν είναι F-35A, αλλά είναι η κοντινότερη εναλλακτική σε αυτό στον τομέα που αναφέρουμε.
Τώρα, καθώς η αναβάθμιση ενός μαχητικού σε κάτι τόσο προηγμένο όπως το F-16 Block 70/72 απαιτεί μεγάλη επένδυση, η επιλογή της ΠΑ να εκσυγχρονίσει τα πιο σύγχρονα μαχητικά της σε F-16V ήταν η καλύτερη δυνατή με δεδομένα τα περιορισμένα οικονομικά της χώρας. Τα παλαιότερα Block 50, που είχαν ούτως ή άλλως αρκετές ώρες πτήσης δεν ήταν ο κατάλληλος υποψήφιος, ενώ για τα Block 30 δεν το συζητάμε καν. Το κόστος θα ήταν τόσο μεγάλο, όσο ο εκσυγχρονισμός των Mirage 2000EGM/BGM σε Mk3.
Όσα θέλετε να μάθετε για τον εκσυγχρονισμό (ή μη) των Mirage 2000EGM/BGM
Κοινώς, αν μέναμε σε επίπεδο F-16 Block 52+Adv, τίποτε από όσα μπορεί να μας προσφέρει ένα ψηφιακό F-16V δεν θα είχαμε ποτέ διαθέσιμο. Μένοντας σε επίπεδο B52+Adv δεν είχαμε κάτι να αντιπαρατεθεί με τα αεροσκάφη της ΤΗΚ. Οι Τούρκοι έχουν 200+ μαχητικά σε αυτό το επίπεδο, εμείς πόσα θα είχαμε; 85; ή έστω 123; so, what; Δεν θα άλλαξε τίποτα, θα είμασταν πάντα ένα βήμα πίσω.
Τελειώνοντας, θα πούμε για μια ακόμη φορά πως το “κλειδί” της αναβάθμισης είναι ο προηγμένος υπολογιστής MMC, όχι ίσως τόσο το ραντάρ AESA, κάτι που έχει περάσει απαρατήρητο. Πριν προτρέξουν να πουν κάποιοι “ωραία, ας βάζαμε MMC στα Β52+/+Adv, θα σας θυμίσουμε μια γελοιογραφία που ο πιτσιρικάς ζητά από την γιαγιά του να του πει πως βάζουν εφαρμογές στο κλασικό τηλέφωνο τοίχου. Για κάτι τέτοιο μιλάμε.
Μάριος Δημητρίου
