Γράφει ο Ηρακλής Μαρδύρης
Η Αίγυπτος είναι μια γειτονική χώρα, γενέτειρα θαυμαστού πολιτισμού, με την οποία είμαστε ιστορικά συνδεδεμένοι, και όχι πάντα κάτω από καλές συνθήκες. Η μεταξύ μας σχέση χρονολογείται σε χιλιάδες χρόνια, πριν ακόμα της έναρξης της ιστορίας. Οι Μινωίτες είχαν εμπορικούς δεσμούς με την Αίγυπτο, Αχαιοί μισθοφόροι της εποχής του χαλκού υπηρετούσαν τους Φαραώ, ακόμα και ο Μενέλαος με την Ωραία Ελένη κατά την επιστροφή τους από τη Τροία πέρασαν από την Αίγυπτο.
Ο Ηρόδοτος , που είχε επισκεφτεί την Αίγυπτο, γράφει πως οι Έλληνες ήταν από τους πρώτους ξένους που έφτιαξαν πόλεις εκεί. Οι αρχαίοι γράφουν για ελληνικές πόλεις στο Δέλτα του Νείλου, που καταστράφηκαν με την έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας. Στους ιστορικούς χρόνους η παρουσία Ελλήνων εμπόρων και μισθοφόρων ήταν μόνιμη, και οι πόλεις Ναυκρατούς και Ηράκλεια ήταν οι συνδετικοί κρίκοι μεταξύ του Ελλαδικού χώρου και της χώρας του Νείλου. Φυσικά αργότερα η Αλεξάνδρεια έγινε η σημαντικότερη πόλη του κόσμου. Το ελληνικό στοιχείο παρέμεινε έντονο στην Αίγυπτο μέχρι σχετικά πρόσφατα.
Η Αίγυπτος είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στην Αφρική, μετά τη Νιγηρία και την Νότιο Αφρική, και μία από τις 40 μεγαλύτερες του κόσμου, αλλά ο μέσος μηνιαίος μισθός είναι κάτω από τα €500, με περισσότερο από το 25% του πληθυσμού να μην κερδίζει πάνω από €255 και οι χαμηλοί μισθοί να είναι γύρω στα €120.
Είναι η πιο πολυπληθής χώρα στην Βόρειο Αφρική, τη Μέση Ανατολή και όλο τον αραβικό κόσμο (στην Αφρική μόνο η Νιγηρία και η Αιθιοπία την ξεπερνούν σε πληθυσμό). Προφανώς έχει ηγετικό ρόλο στην περιοχή, αλλά όχι τόσο όσο φαντάζεται ή όσο θα ήθελε ή ακόμα και όσο θα μπορούσε, αν οι επιλογές της στο παρελθόν ήταν πιο επιτυχημένες. Όπως και στα αρχαία χρόνια, ο πληθυσμός βρίσκεται στις όχθες του Νείλου, ο οποίος τροφοδοτεί με ζωή τη χώρα (το υπόλοιπο είναι έρημος) και κυρίως στις δυο μεγαλουπόλεις, το Κάιρο και την Αλεξάνδρεια.
Αυτός ο συνδυασμός του υπερπληθυσμού και των χαμηλών εισοδημάτων δημιουργεί ένα επικίνδυνο μείγμα. Το μορφωτικό επίπεδο είναι χαμηλό, κάνοντας τους πολίτες ευάλωτους σε εκστρατείες προπαγάνδας και παραπληροφόρησης, τόσο από ξένα κέντρα, όσο και από καιροσκόπους πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες.
Μια μικρή αύξηση των τιμών των τροφίμων, λόγω της πανδημίας ή της πρόσφατης επιδρομής των ακρίδων για παράδειγμα, μπορεί να δημιουργήσει οξύ επισιτιστικό πρόβλημα, με ότι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό.
Το 1517 έγινε επαρχία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, χωρίς όμως να εξαφανιστεί η εξουσία των Μαμελούκων και παρέμεινε ημι-αυτόνομη. Καταλυτική υπήρξε η τριετής Γαλλική παρουσία υπό την ηγεσία του νεαρού, και ρομαντικού τότε, Ναπολέοντα ο οποίος έβαλε τις βάσεις ενός μοντέρνου κράτους με το πιο πρωτοποριακό σύστημα διοίκησης της εποχής. Ίδρυσε το Ινστιτούτο της Αιγύπτου, με μέλη 48 κορυφαίους Γάλλους ακαδημαϊκούς όπως ο Φουριέ, χημείο, αστεροσκοπείο, αρχαιολογικό μουσείο, βοτανικό κήπο και υγειονομικό σύστημα.
Μάλιστα Έλληνες της Αιγύπτου σχημάτισαν την Λεγεώνα των Ελλήνων και Κοπτών ενισχύοντας τις Γαλλικές δυνάμεις (μερικοί από αυτούς μέχρι το τέλος των Ναπολεόντειων πολέμων). Μετά την Αγγλική παρέμβαση και την καταστροφή του Γαλλικού στόλου στο Αμπουκίρ, οι Γάλλοι εγκατέλειψαν την Αίγυπτο.
Το κενό εξουσίας που προέκυψε το εκμεταλλεύτηκε ένας ιδιαίτερα χαρισματικός άνθρωπος, γεννημένος στην Καβάλα, αλβανικής καταγωγής, ο Μεχμέτ Αλί, πατέρας του γνωστού μας από την Ελληνική επανάσταση του 21, Ιμπραήμ. Ο Μεχμέτ Αλί στάλθηκε από τον σουλτάνο για να βάλει μια τάξη, έχοντας τον τίτλο του αντιβασιλέα, όμως η εξουσία του σουλτάνου ήταν μόνο ονομαστική.
Εντυπωσιάστηκε από τη δουλειά των Γάλλων, και κρατώντας πολλούς από αυτούς στην υπηρεσία του, μεταμόρφωσε την οικονομία και τον στρατό, ενώ ταυτόχρονα εκμηδένισε την εξουσία των Μαμελούκων οι οποίοι και εξαφανίστηκαν από την ιστορία. Ο στρατός του υπό τις διαταγές του Ιμπραήμ μάλιστα, μετά την Ελληνική επανάσταση, εκστράτευσε ενάντια στους πρώην επικυρίαρχους του, και μόνο η αντίδραση των Μεγάλων Δυνάμεων έσωσε την Οθωμανική Αυτοκρατορία από την κατάρρευση. Η δυναστεία του κυβέρνησε την Αίγυπτο μέχρι το 1952.
Επόμενη σημαδιακή χρονιά ήταν το 1869, όταν σε συνεργασία με τη Γαλλία άνοιξε η διώρυγα του Σουέζ. Ο μεγάλος δανεισμός όμως από Ευρωπαϊκές τράπεζες, η κακοδιαχείριση, και η διαφθορά σε συνδυασμό με ορισμένα τυχαία γεγονότα όπως επιδημίες και πλημμύρες οδήγησαν σε ένα καθοδικό σπιράλ με αυξήσεις φόρων (και κοινωνική αναταραχή), ολοένα και διογκούμενο χρέος, και τέλος χρεοκοπία, με αποτέλεσμα την παραχώρηση του Σουέζ στους Βρετανούς και την παρουσία Αγγλογάλλων ελεγκτών στο υπουργικό συμβούλιο.
Η λαϊκή αντίδραση απέναντι στον παρεμβατισμό των ξένων οδήγησε σε επανάσταση μέρους του στρατού, κάτι που έδωσε την αφορμή για Βρετανική στρατιωτική επέμβαση και ουσιαστικά κατοχή της χώρας, κάνοντας την Αίγυπτο στην ουσία Βρετανικό προτεκτοράτο, που όμως ήταν κάτω από επίσημη Οθωμανική εξουσία! Ταυτόχρονα οι Βρετανοί ανέλαβαν την διοίκηση του Σουδάν το οποίο έφυγε από τότε από τη σφαίρα επιρροής της Αιγύπτου. Η Βρετανική παρουσία είχε ως αποτέλεσμα την γέννηση ενός εθνικιστικού κινήματος.
Ο Α΄ΠΠ βρήκε την Τουρκία να πολεμά τους Βρετανούς στο πλευρό των Γερμανών. Ο αντιβασιλέας της Αιγύπτου, που είχε αναπτύξει αντί Βρετανικά αισθήματα, όπως μεγάλο μέρος του πληθυσμού, αποφάσισε να συνταχθεί με το μέρος της Τουρκίας, αλλά οι Βρετανοί αντέδρασαν γρήγορα και έβαλαν στον θρόνο τον αδερφό του, ο οποίος κήρυξε την ανεξαρτησία από την Τουρκία, ανακηρύχτηκε σουλτάνος και κατόπιν η Αίγυπτος δήλωσε ότι ήταν επίσημα Βρετανικό προτεκτοράτο.
Το 1919 οι Βρετανοί εξόρισαν σημαντικούς εθνικιστές στην Μάλτα, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει επανάσταση, επακόλουθο της οποίας ήταν η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Αιγύπτου, και ο σουλτάνος Φουάντ πήρε τον τίτλο του βασιλιά. Παρά την ανεξαρτησία, το βασίλειο ήταν ακόμα υπό Βρετανική κατοχή και οι Βρετανοί είχαν μεγάλη επιρροή στην κυβέρνηση.
Το 1936 ως αποτέλεσμα Βρετανο-Αιγυπτιακής συμφωνίας τα Βρετανικά στρατεύματα αποσύρθηκαν από την Αίγυπτο, εκτός από το Σουέζ, στον Β΄ΠΠ όμως χρησιμοποίησαν βάσεις σε όλη την Αίγυπτο. Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος η Αίγυπτος παρέμεινε απαθής, και ο στρατός ήταν φιλικός προς τους Γερμανούς. Δεν κήρυξε τον πόλεμο ούτε όταν οι δυνάμεις του άξονα εισέβαλαν σε Αιγυπτιακό έδαφος.
Σε αντιδιαστολή πάνω από 7.000 Έλληνες της Αιγύπτου πολέμησαν εθελοντικά εναντίων του Άξονα. Το 1942 Βρετανικά άρματα πολιόρκησαν στο Κάιρο το παλάτι του βασιλιά απαιτώντας την αλλαγή της κυβέρνησης ή την παραίτηση του. Η κυβέρνηση άλλαξε, αλλά αυτή η προσβολή ήταν καταλυτική για την μελλοντική στάση των Αιγυπτίων και κυρίως του στρατού.
Το 1951 η Αίγυπτος αποσύρθηκε από τη συνθήκη του 1936 και απαίτησε από τους Βρετανούς την εκκένωση του Σουέζ. Η Βρετανική άρνηση είχε σαν συνέπεια, τον Ιανουάριο του 1952, σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ των Βρετανικών Δυνάμεων και ατάκτων γύρω από το Σουέζ. Ταυτόχρονα μεγάλη αντι-βρετανική διαδήλωση έκαψε και κατέστρεψε μεγάλο μέρος του Καΐρου που είχε χτιστεί με τα παριζιάνικα πρότυπα.
Λίγους μήνες αργότερα ο στρατός έκανε πραξικόπημα, πήρε την εξουσία και η βασιλική οικογένεια διέφυγε στο εξωτερικό. Οι δικτάτορες κατάργησαν τη βασιλεία και μοιράστηκαν τα αξιώματα της “δημοκρατίας” μεταξύ τους. Μέσα σε ενάμιση χρόνο όλα τα πολιτικά κόμματα είχαν απαγορευτεί και τελικά ο άνθρωπος που επικράτησε ήταν ο Νάσερ, ένας από τους πρωτεργάτες του πραξικοπήματος.
Ο Νάσερ ακολούθησε φιλο-σοβιετική και αντι-ισραηλινή πολιτική. Ήταν υπέρμαχος του παναραβισμού, δηλαδή τη δημιουργία ενός κράτους για όλους τους άραβες (υπό την ηγεσία του). Οι Βρετανοί εγκατέλειψαν το Σουέζ το 1956 και ο Νάσερ το εθνικοποίησε μέσα σε κύμα ενθουσιασμού. Κατόπιν, οι Ισραηλινοί με την υποστήριξη των Βρετανών και των Γάλλων εισέβαλαν στην Αίγυπτο και κατέλαβαν το Σουέζ, η επέμβαση όμως την Αμερικανών και των Σοβιετικών οδήγησε στην επιστροφή του στην Αίγυπτο, το οποίο υπήρξε μια πολιτική νίκη για τον Νάσερ.
Το 1958 η Αίγυπτος και η Συρία ενώθηκαν σχηματίζοντας την Ηνωμένη Αραβική Δημοκρατία στην οποία με χαλαρή συνομοσπονδία προστέθηκε και η Βόρειος Υεμένη και αργότερα προσαρτήθηκε και η Παλαιστινιακή Κυβέρνηση της Γάζας. Το 1960 η Αίγυπτος ενεπλάκη στον εμφύλιο της Υεμένης με 70.000 στρατιώτες και χημικά όπλα, χωρίς όμως επιτυχία.
Το 1967 οι συνεχείς προκλήσεις του απέναντι στο Ισραήλ οδήγησαν στον πόλεμο των έξι ημερών, χάνοντας το Σινά και τη Γάζα. Κατά τη διάρκεια του πολέμου πέρασε ο Νάσερ νόμο έκτακτης ανάγκης (που έμεινε σε ισχύ μέχρι το 2012) δίνοντας επιπλέον εξουσίες στην αστυνομία, καταργώντας συνταγματικά δικαιώματα και νομιμοποιώντας την λογοκρισία.
Αυτός ο νόμος του επέτρεψε να παραμείνει στην εξουσία. Ο Νάσερ έκανε όμως και μεταρρυθμίσεις, εμπνεόμενος από τα σοβιετικά πρότυπα, έκανε αναδιανομή γης, βελτίωσε το εκπαιδευτικό σύστημα και δημιούργησε μια μεσαία τάξη. Η οικονομία όμως δεν βελτιώθηκε σημαντικά και η κοινωνία έγινε πιο ανελεύθερη. Ο εθνικιστικός πυρετός του Νάσερ, οι εθνικοποιήσεις, και οι βίαιες επιθέσεις είχαν σαν αποτέλεσμα το τέλος του Ελληνισμού στην Αίγυπτο.
Μέχρι τότε υπήρχαν οργανωμένες Ελληνικές κοινότητες σε πάνω από είκοσι πόλεις που συνεισέφεραν στην Αίγυπτο πολύ παραπάνω από ότι αναλογούσε στο μέγεθoς τους. Οι Έλληνες ίδρυσαν τις πρώτες τράπεζες της Αιγύπτου, όπως η Τράπεζα της Αλεξάνδρειας, η Αγγλοαιγυπτιακή τράπεζα και η Γενική Τράπεζα Αλεξάνδρειας.
Οι Έλληνες οργάνωσαν την καλλιέργεια βαμβακιού και καπνού. Δεν υπήρχε βιομηχανικός και εμπορικός κλάδος χωρίς Ελληνική παρουσία, από παραγωγή τσιγάρων μέχρι σαπουνιών και σοκολατών.
Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων έστειλαν πολλούς εθελοντές, ίδρυσαν νοσοκομεία και φιλοξένησαν οικογένειες από την Ελλάδα. Ο Μάγκας της Πηνελόπης Δέλτα εκτυλίσσεται στην Αλεξάνδρεια και τα Μυστικά του Βάλτου είναι ιστορία Έλληνα εθελοντή από την Αλεξάνδρεια στον Μακεδονικό αγώνα.
Στην Αίγυπτο υπήρχαν σχολεία, νοσοκομεία, εκκλησίες, εφημερίδες, θέατρα, κινηματογράφοι… Δεν ήταν μόνο ο Καβάφης και ο Παρθένης από την Ελληνική κοινότητα της Αιγύπτου, αλλά και ο Τσιφόρος, ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Μάνος Λοίζος, ο Ιωάννης Χατζηφώτης, ο Νίκος Περάκης, ο Ντέμης Ρούσσος, η Νόρα Βαλσάμη, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη και πολλοί άλλοι λιγότερο γνωστοί…
Ο παναραβισμός και ο εθνικισμός που θέριεψε ο Νάσερ έκλεισε τα ελληνικά σχολεία, επιχειρήσεις και εκκλησίες. Από εκατοντάδες χιλιάδες Ελλήνων τώρα μόνο 9.000 έχουν μείνει. Πολλοί αναγκάστηκαν να αλλάξουν την υπηκοότητα τους, να ξεχάσουν τη γλώσσα και τα έθιμα τους για να μπορέσουν να κρατήσουν τις δουλειές τους, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία εγκατέλειψε την χώρα.
Την ίδια εποχή που χάσαμε τον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης, χάσαμε και τον Ελληνισμό της Αλεξάνδρειας… Τουλάχιστον η πόλη δεν έχει μετονομαστεί, ακόμα…
Ο Νάσερ πέθανε από καρδιακή προσβολή το 1970. Ο διάδοχος του πρόεδρος Σαντάτ προέβει σε μεγάλες τομές. Έδιωξε τους Σοβιετικούς συμβούλους το 1972, άνοιξε την χώρα του στους Αμερικανούς και επέτρεψε τις επενδύσεις ιδιωτικών κεφαλαίων. Μεταρρύθμισε την οικονομία προς τα δυτικά πρότυπα, ενώ ταυτόχρονα ήταν αδίστακτος ενάντια σε κάθε κοσμική ή θρησκευτική αντιπολίτευση.
Παρά την αλλαγή αυτή, με την υποστήριξη των Σοβιετικών, το 1973 επιτέθηκε αιφνιδιαστικά εναντίων του Ισραήλ ταυτόχρονα με τη Συρία, και την Ιορδανία, με την βοήθεια εκστρατευτικών σωμάτων από τη Σαουδική Αραβία, το Ιράκ, τη Λιβύη, την Τυνησία, την Αλγερία, το Μαρόκο και την Κούβα. Ο πόλεμος του Γιόμ Κιπούρ δεν είχε την εξέλιξη που σχεδίαζε, αλλά τουλάχιστον το Σινά επέστρεψε στην Αίγυπτο και θεωρήθηκε νίκη.
Αφιέρωμα: 46 χρόνια από τον πόλεμο του Γιομ-Κιπούρ (1973-2019)
Αυτή η νίκη και οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις τον κράτησαν στην εξουσία. Το 1977 επισκέφθηκε το Ισραήλ και δυο χρόνια αργότερα υπέγραψε συμφωνία ειρήνης μαζί του, κάτι που ξεσήκωσε κύμα οργής σε όλο τον αραβικό κόσμο, η Αίγυπτος εκδιώχθηκε από τον Αραβικό σύνδεσμο και τελικά οδήγησε στην δολοφονία του από έναν ισλαμιστή το 1981.
Διάδοχος του εκλέχθηκε ο Πρόεδρος Μουμπάρακ, μετά από ένα δημοψήφισμα στο οποίο ήταν μοναδικός υποψήφιος. Κατάφερε να βελτιώσει τις σχέσεις με το Ισραήλ αλλά και με τους υπόλοιπους άραβες. Στο εσωτερικό η οικονομία βελτιωνόταν, αλλά σε ρυθμούς πολύ χαμηλότερους από αυτούς των γεννήσεων με αποτέλεσμα την εμφάνιση ακραίας φτώχειας και παραγκουπόλεων.
Κατά τη διάρκεια της κυβερνήσεως του εμφανίστηκαν ισλαμιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις και έγιναν οι πρώτες επιθέσεις με στόχους κυρίως κυβερνητικούς αξιωματούχους, τουρίστες και Κόπτες χριστιανούς (είναι απόγονοι των πρώτων χριστιανών, του Πατριαρχείου της Αλεξάνδρειας, ενός από τα αρχαιότερα, που ίδρυσε ο Άγιος Μάρκος. Αργότερα υπήρξαν δογματικές διαφορές με το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης και διώχθηκαν ως μονοφυσίτες, με αποτέλεσμα να μην αντισταθούν και πολύ ενάντια στους Άραβες).
Ιδιαίτερα από τη δεκαετία του 90 η al-Gama’a al-Islamiyya (σουνίτες) με υποστήριξη από το Ιράν, το Σουδάν και την al-Qaeda επιχείρησαν να ανατρέψουν την κυβέρνηση. Τελικά η ηγεσία τους συνελήφθη και αποκήρυξαν την ένοπλη δράση, αλλά άλλες οργανώσεις την αντικατέστησαν. Το 2005 ο Μουμπάρακ άλλαξε την εκλογική διαδικασία επιτρέποντας τη συμμετοχή και άλλων κομμάτων, αλλά οι περιορισμοί ήταν τόσοι πολλοί που η νίκη του ήταν άνετη.
Το 2011, με αφορμή την βιαιότητα της αστυνομίας ξεκίνησαν ταραχές, που οδήγησαν στην παραίτηση του Μουμπάρακ. Ο στρατός ανέλαβε την διακυβέρνηση και πήγε τη χώρα σε εκλογές, τις οποίες κέρδισε ο Μόρσι, οποίος όμως έφερε στην κυβέρνηση τους αδελφούς μουσουλμάνους.
Κοσμικοί και φιλελεύθεροι κύκλοι αποχώρησαν από την κυβέρνηση, την στιγμή που οι ισλαμιστές την υποστήριζαν όλο και πιο ενεργά. Αυτό οδήγησε σε εκτεταμένες συμπλοκές μεταξύ των υποστηρικτών των δύο παρατάξεων και ο στρατός για άλλη μια φορά επενέβη και ανέλαβε την εξουσία.
Τις επακόλουθες εκλογές τις κέρδισε ο πρώην στρατάρχης και υπουργός άμυνας Σίσι με 97%. Ο Μόρσι οδηγήθηκε σε δίκη για κατασκοπεία, και για το θάνατο διαδηλωτών. Πέθανε κατά τη διάρκεια της δίκης από καρδιακή προσβολή. Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν κατηγόρησε την Αιγυπτιακή ηγεσία για τον θάνατο του και τον χαρακτήρισε μάρτυρα. Όλες οι ειδήσεις σχετικά με τον θάνατο του λογοκρίθηκαν.
Η Αίγυπτος συνορεύει στον βορρά με την Ελλάδα και την Κύπρο. Η συμπεριφορά της, μέχρι τη διακυβέρνηση Σίσι, απέναντι μας ήταν τέτοια που δεν την κάνει ιδιαίτερα φιλική χώρα, αλλά αφού το συμφέρον μας είναι να έχουμε καλές σχέσεις, πρέπει να το κάνουμε.
Τα σύνορα μας θέλουμε να καθορίσουμε, όχι να τους παντρευτούμε. Με την Κύπρο έχουν επίσης καλές σχέσεις, αποτέλεσμα των τριμερών συνεργασιών και των ενεργειακών συμφωνιών. Δεν ήταν όμως πάντα έτσι.
Το 1978 οι Αιγυπτιακές ειδικές δυνάμεις επέδραμαν στο αεροδρόμιο της Λάρνακας, σε μια προσπάθεια να ελευθερώσουν ομήρους από τρομοκράτες, οι οποίοι είχαν ήδη συμφωνήσει να παραδοθούν στις Κυπριακές αρχές. Το αποτέλεσμα ήταν 18 Αιγύπτιοι νεκροί, 15 τραυματίες, ένα C-130 και ένα Jeep κατεστραμμένο. Εμείς δεν είχαμε απώλειες, αλλά οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών διακόπηκαν για πολλά χρόνια. Είναι η σημερινή Αίγυπτος του Σίσι μια χώρα που έχει προοδεύσει σε σχέση με την Αίγυπτο του Σαντάτ και δεν θα έχει τέτοιες ιδέες πια, αλλά θα σέβεται τους γείτονες ακόμα και αν είναι ένα μικρό νησί;
Στα βόρεια της Αιγύπτου βρίσκεται επίσης η Τουρκία. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού πολέμου και ειδικά επί Νάσερ, οι σχέσεις των δύο χωρών ήταν άσχημες. Η Τουρκία συμμετείχε στο αντίθετο βάρος του παναραβισμού, στο οποίο πρωτοστατούσε ο Νάσερ. Από το 1955 μέχρι το 1979, οπότε και διαλύθηκε, η Τουρκία ήταν μέλος του ΜΕΤΟ (Middle East Treaty Organization), μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο, Ιράν, Ιράκ και Πακιστάν. Η έδρα του ΜΕΤΟ μεταφέρθηκε από την Βαγδάτη στην Άγκυρα το 1958, μέχρι το τέλος της συμμαχίας. Οι ΗΠΑ υποστήριζαν τη συμμαχία, αλλά δεν ήταν μέλος λόγω πιέσεων του Ισραηλινού λόμπι. Η Κύπρος επίσης ήταν ένα κρίσιμο κομμάτι της, με τις Βρετανικές βάσεις.
Ο Νάσερ έβλεπε το ΜΕΤΟ ως μια από τις μεγαλύτερες απειλές στις προσπάθειες του να διώξει τη Δύση από τη Μέση Ανατολή. Επίσης η Τουρκία ήταν η πρώτη μουσουλμανική χώρα που αναγνώρισε το κράτος του Ισραήλ, που τότε ήταν ο υπ΄αριθμόν ένα εχθρός της Αιγύπτου. Το 1958 η Αίγυπτος ενώθηκε με τη Συρία, συνεπώς τα συνοριακά προβλήματα μεταξύ της Συρίας και της Τουρκίας γίνανε και δικά της. Μάλιστα ο Αιγυπτιακός στρατός αναπτύχθηκε στα Τουρκο-συριακά σύνορα φοβούμενος μια εισβολή του ΜΕΤΟ.
Το 2011 μετά την επανάσταση του 2011 και την επικράτηση του Μόρσι, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν έκανε τριήμερη επίσκεψη στην Αίγυπτο, συνοδευόμενος από πολυμελή αποστολή υπουργών και πάνω από 200 επιχειρηματιών, η οποία ήταν πολύ επιτυχημένη.
Ο Ερντογάν τιμήθηκε στην πλατεία Ταχίρ για την υποστήριξη του στην επανάσταση και στη Γάζα, και χαιρετήθηκε ως ο ηγέτης του μουσουλμανικού κόσμου. Κατόπιν ο τούρκος υπουργός εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου παρουσίασε το όραμα του “Άξονα της Δημοκρατίας”, μιας στρατηγικής συμμαχίας μεταξύ της Αιγύπτου και της Τουρκίας, η οποία θα κυριαρχούσε στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η πραξικοπηματική πτώση του Μόρσι, με πάνω από 600 νεκρούς στα επεισόδια, έδωσε στον Ερντογάν την ευκαιρία να την χαρακτηρίσει σφαγή και να επιτεθεί στον Σίσι κατηγορώντας τον ότι είναι όργανο του Ισραήλ, και απειλούσε ότι θα αποκαλύψει τα στοιχεία που έχει. Σε αντίδραση το νέο Αιγυπτιακό καθεστώς αναγνώρισε την γενοκτονία των Αρμενίων. Το 2013 η Αίγυπτος απέλασε τον Τούρκο πρέσβη και η Τουρκία απάντησε με τον ίδιο τρόπο.
Ο Ερντογάν σε κάθε ευκαιρία κατηγορεί τον Σίσι ως παράνομο σφετεριστή τύραννο που έχει δολοφονήσει χιλιάδες από τους δικούς του πολίτες. Το 2017 οι Αιγυπτιακές αρχές συνέλαβαν 29 άτομα κατηγορούμενα για κατασκοπεία υπέρ της Τουρκίας, με αποστολή να φέρουν την Μουσουλμανική Αδελφότητα πάλι στην εξουσία.
Η Τουρκία πλέον έχει μόνιμη παρουσία στη Λιβύη, στα ανατολικά σύνορα της Αιγύπτου και υποστηρίζει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στο πεδίο. Η Αίγυπτος δεν έχει επιλογή, θα πρέπει να πολεμήσει εναντίων τους στη Λιβύη ή θα τους πολεμήσει αργότερα στην Αίγυπτο. 
Στα ανατολικά της συνορεύει με το Ισραήλ. Έχει εμπλακεί σε τέσσερις πολέμους εναντίων του. Ακόμα και αν οι πολιτικές ηγεσίες επιθυμούν συνεργασία, οι πληθυσμοί μάλλον προτιμούν να μισούν ο ένας τον άλλο… Η παρέμβαση του Κάρτερ κατέληξε σε μια συνθήκη ειρήνης το 1979, που ισχύει ακόμα, και από το 1980 υπάρχουν διπλωματικές σχέσεις.
Σε αυτή την περίοδο ο Αιγύπτιος πρέσβης ανακλήθηκε τέσσερις φορές. Οι Αιγύπτιοι πέταξαν Drones τους πάνω από ισραηλινές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Το 2011, επί Μόρσι, άνοιξαν τα σύνορα στη Γάζα σταματώντας στην ουσία τον αποκλεισμό της, η Ισραηλινή πρεσβεία στο Κάιρο καταλήφθηκε από διαδηλωτές με τον πρέσβη και το διπλωματικό προσωπικό να διασώζονται την τελευταία στιγμή από τον Αιγυπτιακό στρατό, και συνοριακό επεισόδιο είχε σαν αποτέλεσμα 8 νεκρούς ισραηλινούς.
Ο Σίσι βελτίωσε τις σχέσεις με το Ισραήλ, και μάλιστα συνεργάζεται μαζί τους σε επιχειρήσεις εναντίων ισλαμιστών στο Σινά που είναι απειλή και για τις δύο χώρες. Το 2015 μάλιστα, για πρώτη φορά στην ιστορία η Αίγυπτος ψήφισε στον ΟΗΕ υπέρ του Ισραήλ. Επί προεδρίας Τράμπ και του Διαδόχου Μπιν Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας οι σχέσεις με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ βελτιώθηκαν σημαντικά.
Η Αίγυπτος μεσολαβεί σε διαπραγματεύσεις με την Χαμάς και οι οικονομικοί δεσμοί με το Ισραήλ πληθαίνουν. Μάλιστα υπήρξε και μια εικοσαετής συμφωνία για παροχή φυσικού αερίου στο Ισραήλ μέσω αγωγού, αλλά μετά από αλλεπάλληλες βομβιστικές επιθέσεις σταμάτησε η παροχή προς το Ισραήλ. Η επίσημη δικαιολογία είναι πως εμπορικά δεν είναι συμφέρουσα, αλλά μάλλον τα αίτια είναι βαθύτερα.
Στα ανατολικά συνορεύει επίσης και με τη Σαουδική Αραβία. Η Αίγυπτος είναι η πολυπληθέστερη αραβική χώρα, αλλά η Σαουδική Αραβία πιο πλούσια και έχει την Μέκκα. Οι δύο χώρες ανταγωνίζονται για την μεγαλύτερη επιρροή στον αραβικό κόσμο. Οι σχέσεις τους είναι πολύπλοκες, από παλιά.
Ο γνωστός μας Ιμπραήμ, πριν την Ελληνική επανάσταση είχε κάνει, για λογαριασμό των Οθωμανών, μια εκστρατεία στην Αραβική χερσόνησο, όπου κατέλυσε το πρώτο κράτος των Σαούντ.
Την εποχή του Νάσερ, η κοσμική, σοσιαλιστικών τάσεων Αίγυπτος, σύμμαχος των άθεων Σοβιετικών, που κατέλυσε τη βασιλεία, συνόρευε με τη Σαουδική Αραβία της απόλυτης μοναρχίας, της ισλαμικής θεοκρατίας που είχαν πολύ καλές σχέσεις με τους Βρετανούς και τους Αμερικανούς.
Οι σχέσεις επιδεινώθηκε περαιτέρω όταν ο βασιλιάς Σαούντ επιχείρησε τη δολοφονία του Νάσερ. Επί Σαντάτ βελτιώθηκαν όταν οι Σαούντ πρόσφεραν χαμηλότοκα δάνεια και επιχορηγήσεις στην Αίγυπτο με αντάλλαγμα την εκδίωξη των Σοβιετικών. Με χρήματα των Σαούντ αγοράστηκαν Mirage ώστε να μην εξαρτώνται αποκλειστικά από Σοβιετική τεχνολογία και μαζί οργάνωσαν την επίθεση εναντίον του Ισραήλ το 1973 και το εμπάργκο πετρελαίου στους δυτικούς συμμάχους του Ισραήλ που οδήγησε στη μεγάλη πετρελαϊκή κρίση του 1973.
Επιδεινώθηκαν όμως πάλι όταν ο Σαντάτ υπέγραψε ειρήνη με το Ισραήλ. Επί Μουμπάραγκ οι σχέσεις παρέμειναν ψυχρές. Μετά την πτώση του όμως και επί Μόρσι επιδεινώθηκαν δραματικά. Το 2011 πολιορκήθηκε η πρεσβεία στο Κάιρο από τον όχλο και το 2012 έκλεισαν την πρεσβεία και τα προξενεία στη Αίγυπτο.
Η πολιτική ηγεσία της Αιγύπτου όμως έκανε ότι μπορούσε για να βελτιωθούν οι σχέσεις ώστε να μη χάσει η Αίγυπτος την βοήθεια σε χρήματα και καύσιμα που είχε υποσχεθεί η Σαουδική Αραβία. Μετά την πτώση του Μόρσι οι σχέσεις βελτιώθηκαν σημαντικά, ο βασιλιάς Σαλμάν επισκέφτηκε της Αίγυπτο και έκλεισε συμφωνίες άνω των $25 δις. Ταυτόχρονα όμως η Αίγυπτος παραχώρησε στη Σαουδική Αραβία την κυριαρχία δύο νησιών εξαιρετικής στρατηγικής σημασίας στον κόλπο της Άκαμπα.
Στα δυτικά συνορεύει με την Λιβύη. Οι Έλληνες κυριάρχησαν για αιώνες στην περιοχή με την Αλεξάνδρεια στην Αίγυπτο και την Κυρήνη στη Λιβύη. Μαζί ήταν στο βασίλειο των Πτολεμαίων, μαζί πέρασαν σε ρωμαϊκό έλεγχο και αργότερα σε αραβικό και οθωμανικό. Όσο όμως οι Βρετανοί είχαν υπό τον έλεγχο τους την Αίγυπτο, η Λιβύη βρέθηκε υπό Ιταλική κατοχή και έγινε πεδίο μάχης κατά τον Β΄ΠΠ.
Μεταπολεμικά και οι δύο χώρες απέκτησαν μαζί την ανεξαρτησία τους. Δημιουργήθηκε το βασίλειο της Λιβύης το 1951, τον οποίο βασιλιά καθαίρεσε με πραξικόπημα ο Καντάφι την ίδια εποχή που αναλάμβανε ο Νάσερ με τον ίδιο τρόπο την ηγεσία της Αιγύπτου.
Ο Νάσερ και ο Καντάφι είχαν κοινή διαδρομή και ήταν και οι δύο υπέρμαχοι του παναραβισμού και εχθροί του Ισραήλ. Αυτό που καθορίζει τις σχέσεις των δύο κρατών πάνω από όλα είναι ότι η Αίγυπτος είναι μια χώρα με δέκα φορές μεγαλύτερο πληθυσμό από τη Λιβύη και περιορισμένους πόρους, ενώ η Λιβύη έχει αφθονία σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο.
Ο Καντάφι χρηματοδότησε με τα έσοδα του πετρελαίου τον στρατό του και αγόρασε Mirage, τα οποία έστειλε μυστικά στην Αίγυπτο και πολέμησαν το 1973 εναντίων του Ισραήλ.
Η ειρήνευση με το Ισραήλ οδήγησε σε επιδείνωση των σχέσεων τους που οδήγησε σε πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών και οι σχέσεις τους παρέμειναν εχθρικές μέχρι τη δεκαετία του 90.
Στη δεκαετία του 2000 υπήρξε βελτίωση και υπογράφηκαν πολλές συνθήκες για τη διαχείριση των υδάτων, εμπορικές, τουριστικές, ενεργειακές. Ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο ήταν ένας αγωγός που θα μεταφέρει καύσιμα από την Σαουδική Αραβία, Αίγυπτο και Λιβύη στην Αλγερία, Μαρόκο και Ισπανία. Η πτώση του Καντάφι έβαλε ένα τέλος (προσωρινό;) σε όλα αυτά.
Στον εμφύλιο της Λιβύης η Αίγυπτος πολεμάει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους και τους φίλους τους για να μη χρειαστεί να τους πολεμήσει μέσα στην Αίγυπτο.
Στα νότια συνορεύει με το Σουδάν. Το 1821 ο Μεχμέτ Αλί κατέλαβε το Σουδάν ώστε να έχει πρόσβαση σε μεγάλους αριθμούς σκλάβων. Ήταν ένα στρατιωτικό επίτευγμα που έγινε από λιγότερους από 10.000 στρατιώτες οι οποίοι διέσχισαν δύο ερήμους και διάνοιξαν πέρασμα στο Νείλο με δυναμίτη, φτάνοντας τελικά μέχρι την Αιθιοπία, σχηματίζοντας ένα τεράστιο κράτος στο μέγεθος της δυτικής Ευρώπης.
Ήταν η πρώτη φορά που μια μικρή δύναμη με μοντέρνα εκπαίδευση, τυφέκια και κανόνια επικράτησε έναντι πολυάριθμων αντιπάλων στην Αφρική. Το Σουδάν επαναστάτησε και πέρασε κατόπιν στην κυριαρχία των Βρετανών μέχρι το 1956 που ανεξαρτητοποιήθηκε. Από τότε υπάρχει το πρόβλημα του τριγώνου του Halayeb για το οποίο ερίζουν και οι δύο χώρες. Η Αίγυπτος το έχει καταλάβει στρατιωτικά και αρνείται διεθνή διαιτησία. Το Σουδάν δεν είναι σε θέση να αντιπαρατεθεί με την Αίγυπτο.
Το πραγματικό ζωτικό πρόβλημα της Αιγύπτου δεν έχει σχέση με κάποιον από τους άμεσους γείτονες της, αλλά από την Αιθιοπία, με την οποία δεν συνορεύει. O Νείλος προσφέρει στην Αίγυπτο το νερό που χρειάζεται, τόσο για υδροδότηση όσο και για άρδρευση καλλιεργειών. Ο ετήσιος όγκος νερού που περνάει τώρα από το Νείλο είναι 55 bcm (δις κυβικά μέτρα), ποσότητα που δεν είναι αρκετή για τις ανάγκες της.
Η ποσότητα αυτή θα μειωθεί στο μέλλον περισσότερο λόγω ενός φράγματος που κατασκεύασαν οι Αιθίοπες στον Γαλάζιο Νείλο.
Το Μεγάλο Αιθιοπικό Φράγμα, που κατασκευάζεται από το 2011, έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις της Αιγύπτου. Η Αίγυπτος επέμενε ότι δεν πρέπει να αρχίσει η πλήρωση του αν δεν ολοκληρωθούν οι μεταξύ τους συνομιλίες, η οποία πλήρωση όμως ήδη άρχισε, και αναμένεται να ολοκληρωθεί σε τέσσερα με έξι χρόνια, ολοκληρώνοντας το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό φράγμα της Αφρικής.
Η Αίγυπτος επιμένει ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει ο Νείλος να της παρέχει 55 bcm νερού. Ο Γαλάζιος Νείλος (που είναι παραπόταμος) μεταφέρει 49 bcm το έτος. Η Αιθιοπία αρνείται να κάνει οποιαδήποτε δέσμευση για συγκεκριμένο όγκο νερού που θα αφήνει να περνάει από το φράγμα.
Η Παγκόσμια Τράπεζα ορίζει σαν έλλειψη νερού λιγότερα από 1.000 κυβικά μέτρα φρέσκου νερού ανά άτομο το έτος. Σήμερα στον κάθε Αιγύπτιο αναλογούν 550, και είναι σημαντικά λιγότερα από τις ανάγκες της χώρας. Το 90% των 100 εκ Αιγυπτίων είναι στριμωγμένο σε μια λωρίδα γης γύρω από τον Νείλο, στο 6% της συνολικής επιφάνειας της. Όλο το άλλο είναι έρημος και από τις δύο πλευρές.
Το διακύβευμα ποτέ δεν ήταν μεγαλύτερο για την χώρα, καθώς απειλείται με κυριολεκτική ερημοποίηση. Σε επίσημο επίπεδο η διπλωματική γλώσσα έχει διατηρηθεί, αλλά στα ΜΜΕ όχι, που ανοιχτά προτείνουν στρατιωτική επέμβαση.
Παράλληλα, ο υπουργός εξωτερικών της Αιθιοπίας έριξε λάδι στη φωτιά με διθυραμβικό tweet του, όταν χαιρετίζοντας την έναρξη πλήρωσης του φράγματος έγραψε: ¨το ποτάμι έγινε λίμνη…ο Νείλος είναι δικός μας”, επιβεβαιώνοντας τους χειρότερους φόβους της Αιγύπτου.
Η γραμμή στα ΜΜΕ της Αιγύπτου είναι ότι μας εξαπάτησαν, αλλά τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα. “Οι Αιθίοπες αρνούνται να καταλάβουν ότι χωρίς τον Νείλο θα πεθάνουμε, κυριολεκτικά. Έχουν πολλά ποτάμια και δέχονται ετησίως περίπου 950 bcm βροχής. Εμείς δεχόμαστε 55 bcm, το μισό από ότι χρειαζόμαστε, το οποίο είναι και το μισό από ότι καταναλώνουν τα ζώα τους.”
Η Αιθιοπία το θεωρεί κρίσιμο έργο υποδομής για την οικονομική της ανάπτυξη, που θα προσφέρει ηλεκτρικό ρεύμα σε 65 εκ πολίτες της που δεν έχουν πρόσβαση. Η Αίγυπτος και το Σουδάν, που επίσης έχει το ίδιο πρόβλημα, είναι σε διαπραγματεύσεις με την Αιθιοπία τα τελευταία δέκα χρόνια, αλλά την ίδια περίοδο η κατασκευή του φράγματος συνεχιζόταν κανονικά.
Το 2015 υπεγράφη μία δήλωση αρχών στο όνομα του πνεύματος συνεργασίας, αλλά σήμερα οι Αιγύπτιοι νιώθουν ότι ένα τέτοιο πνεύμα δεν υπάρχει. Οι Αιγύπτιοι τον τελευταίο χρόνο δαπάνησαν πολύ διπλωματικό κεφάλαιο στον ΟΗΕ και στις ΗΠΑ, αλλά χωρίς κάποιο αποτέλεσμα.
Η Αίγυπτος έχασε τη μάχη, ειδικά αφότου δεν κατάφερε να πιέσει την Αιθιοπία να ακολουθήσει τη Συνθήκη του ΟΗΕ, του 1979, για τη ροή των Υδάτων κατά την οποία θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία πριν την έναρξη τέτοιων έργων.
Σε αυτό το σημείο είναι περιορισμένες οι επιλογές της Αιγύπτου, και μια στρατιωτική επέμβαση δεν έχει απορριφθεί.
Η διαφορά συζητείται στην Αφρικανική Ένωση, αλλά πολλοί Αιγύπτιοι πιστεύουν ότι ο Νοτιοαφρικανός πρόεδρος έχει φιλο-αιθιοπικά αισθήματα. Σε περίπτωση αποτυχίας, η Αίγυπτος θα προσφύγει στο συμβούλιο ασφαλείας του ΟΗΕ. Αλλά και εκεί θα είναι δύσκολο να βρει υποστήριξη. Η Κίνα και η Ρωσία που έχουν φράγματα και παρόμοιες διαφορές με γείτονες τους δεν θέλουν τη δημιουργία δεδικασμένου.
Η αποτυχία γεφύρωσης του χάσματος μεταξύ της Αιγύπτου και της Αιθιοπίας ενδέχεται να έχει καταστροφικές συνέπειες και για τις δύο χώρες. Αναταραχές στην Αίγυπτο ως συνέπεια μιας ξηρασίας, θα έχει συνέπειες σε όλη τη βόρειο Αφρική και Ευρώπη. Μια πολεμική σύγκρουση ανάμεσα σε δύο από τα μεγαλύτερα και παλαιότερα έθνη της Αφρικής θα πρέπει να ανησυχεί όχι μόνο την Αφρική, αλλά όλο τον κόσμο. 
Η Ελληνική διπλωματία ίσως θα έπρεπε να πάρει μια πρωτοβουλία ευαισθητοποίησης της Ευρωπαϊκής κοινής γνώμης. Είναι προς το συμφέρον μας η διατήρηση του συγκεκριμένου καθεστώτος στην Αίγυπτο, για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα είναι δυνατόν. Αν στη θέση του Σίσι ήταν ο Μόρσι, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα είχε μοιράσει την ανατολική Μεσόγειο με τον Ερντογάν στα πρότυπα του Σάρατζ, συνεπώς σύμμαχος μας δεν είναι γενικά η Αίγυπτος αλλά ο Σίσι.
Στα συντηρητικά ακροατήρια αρκεί να αναφέρουμε ότι μια χώρα 100εκ κατοίκων δίπλα μας κινδυνεύει να καταρρεύσει. Πόσα εκατομμύρια πρόσφυγες θα κατακλύσουν την Ευρώπη; Στα πιο προοδευτικά ακροατήρια θα μιλήσουμε για το δίκαιο και για την οικολογική καταστροφή, όχι μόνο της Αιγύπτου, αλλά της ανατολικής Μεσογείου.
Το 1869 ολοκληρώθηκε η διώρυγα του Σουέζ συνδέοντας την Ερυθρά θάλασσα με την Μεσόγειο. Η Ερυθρά θάλασσα έχει υψηλότερη στάθμη και ρίχνει νερό στη Μεσόγειο. Τα καράβια που διασχίζουν το Σουέζ περνάνε μέσα από μια υπερ-αλμυρή λίμνη (l-Buhayrah al-Murra al-Kubra). Πριν φτιαχτεί το κανάλι, η περιοχή ήταν μία αποξηραμένη λίμνη άλατος. Αυτή η μεγάλη συγκέντρωση άλατος εμπόδιζε την μετανάστευση θαλάσσιων οργανισμών από την Ερυθρά θάλασσα προς την Μεσόγειο.
Μετά από δεκαετίες όμως η αλατότητα της έχει ουσιαστικά εξομοιωθεί με αυτή της Ερυθράς θάλασσας με αποτέλεσμα την μετανάστευση από την Ερυθρά Θάλασσα στην Μεσόγειο, ένα φαινόμενο που ονομάζεται Lessepian μετανάστευση, από το όνομα του Ferdinand de Lesseps, του αρχιμηχανικού της διώρυγας.
Αυτό που κάνουν τώρα οι Αιθίοπες, το έκαναν πρώτοι οι Αιγύπτιοι με το φράγμα του Ασουάν στη δεκαετία του 60. Σαν αποτέλεσμα η ροή φρέσκου νερού και θρεπτικών φερτών υλών από το Νείλο στη Μεσόγειο μειώθηκε σημαντικά. Αυτό έκανε τη Μεσόγειο περισσότερο αλμυρή και λιγότερο θρεπτική σε σχέση με το παρελθόν, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν οι πληθυσμοί σαρδέλας, αλλά και να αποκτήσουν ένα επιπλέον πλεονέκτημα οι μεταναστευτικοί οργανισμοί της Ερυθράς θάλασσας που είναι καλύτερα προσαρμοσμένοι στο πιο αλμυρό και λιγότερο θρεπτικό περιβάλλον της Ερυθράς θάλασσας.
Η Αίγυπτος είναι μια μεγάλη και ιστορική χώρα, δεν είναι ένας σταθερός σύμμαχος, ούτε είναι δεσμευμένη μέσα σε κάποιο πλαίσιο συμπεριφοράς, και η εξωτερική της πολιτική είναι οπορτουνιστική, με κύριο άξονα πρώτα τη διατήρηση του καθεστώτος στην εξουσία. Είναι όμως ταυτόχρονα περιτριγυρισμένη από προκλήσεις που απειλούν το μέλλον και την ευημερία της.
Έχει μια κρατικοδίαιτη οικονομία που ο στρατός ακόμα ελέγχει μεγάλο μέρος της παραγωγής κατά τα σοβιετικά πρότυπα, που επιπλέον δεν άφηναν και πολλά περιθώρια στην θρησκευτική ηγεσία.
Μόνο που πλέον δεν υπάρχει Σοβιετική Ένωση. Οι ταλαντούχοι αξιωματικοί δεν θα πάνε στη Μόσχα για να μορφωθούν. Είναι θέμα χρόνου άραγε το πότε οι ισλαμιστές θα διαβρώσουν το στράτευμα; Θα γίνει όπως στην Τουρκία ή θα γίνει σιγά σιγά από την ηγεσία του στρατεύματος; Τι θα σημαίνει για την Ελλάδα μια ισλαμιστική Αίγυπτος;
Τα επόμενα χρόνια ενέχουν πολύ ρίσκο για στην Αίγυπτο. Η χώρα δεν φαίνεται να έχει μακροχρόνια κατεύθυνση και όραμα, αλλά εξαρτάται από τις διαθέσεις του κάθε κυβερνήτη της, όντας διαρκώς σε μια μάχη για σταθερότητα.
Η κυβέρνηση υπάρχει χάρη στην ικανότητα του στρατού και των δυνάμεων ασφαλείας να εξουδετερώνουν βίαια κάθε πιθανό αντίπαλο, αλλά και γιατί το στρατιωτικό κατεστημένο πέρα από την πολιτική ζωή, εξουσιάζει και την οικονομική.
Από τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι από την εποχή του Β΄ΠΠ μέχρι σήμερα, η Αίγυπτος είναι μία χώρα που δεν έχει πολλά κοινά με την Ελλάδα, τόσο σε θέματα πολιτικής κουλτούρας, πολιτισμού και αξιών. Είναι μια χώρα καουμπόης, που δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει βία και να εισβάλει στους γείτονες της και που μοιάζει περισσότερο στην Τουρκία και οι δεσμοί μεταξύ τους ήταν ισχυρότεροι.
Μάλιστα δε θα ήταν υπερβολή να ισχυριστεί κάποιος ότι η μία αντιγράφει την άλλη και οι εξελίξεις στη μια χώρα επηρεάζουν την άλλη. Σήμερα, με τον Σίσι, είναι μια φιλική προς τα εμάς χώρα. Αύριο με κάποιον από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα θα είναι τόσο εχθρική όσο και η Λιβύη του Σάρατζ και οι Παλαιστίνιοι της Γάζας.
Όσα περισσότερα δικαιώματα προλάβουμε να κατοχυρώσουμε, τόσο το καλύτερο. Θα πρέπει να ξέρουν οι Αιγύπτιοι πως όσο λειτουργούν μέσα σε ένα φιλικό πλαίσιο θα μπορούν να βασίζονται στη βοήθεια μας, αλλαγή πλεύσης όμως της πολιτικής τους θα έχει επιπτώσεις.
Η αντίδραση μας δεν θα είναι απαθής όπως στο παρελθών, αλλά αδίστακτη, όπου μπορούμε και σε κάθε ευκαιρία. Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο πως είτε θα έχουν έναν εχθρό μπροστά τους, που δεν θα ξεχάσει, ή έναν φίλο, που δεν έχουν και τόσους πολλούς…
