Στις 10 Μαρτίου 2025, μια σημαντική εξέλιξη στις διεθνείς σχέσεις ήρθε στο φως, όταν ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, αποκάλυψε ότι ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέστειλε ιδιωτική επιστολή στον Τραμπ, με την οποία ζητούσε συγγνώμη για ένα πρόσφατο περιστατικό που συνέβη στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου. Το γεγονός αυτό, που έλαβε χώρα στα τέλη Φεβρουαρίου, είχε προκαλέσει έντονο διπλωματικό θόρυβο και είχε διακόψει προσωρινά τις σχέσεις μεταξύ των δύο ηγετών, καθώς και τις διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία σχετικά με τα ορυκτά της Ουκρανίας.
Το περιστατικό στο Οβάλ Γραφείο, που έγινε η αφορμή για την επιστολή του Ζελένσκι, συνέβη στις 28 Φεβρουαρίου 2025, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης μεταξύ του Τραμπ, του αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς και του Ουκρανού προέδρου. Η συνάντηση, που αρχικά είχε σκοπό να επικυρώσει μια συμφωνία για την εκμετάλλευση σπάνιων ορυκτών της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ, κατέληξε σε φραστική αντιπαράθεση, η οποία μεταδόθηκε ζωντανά και προκάλεσε αμηχανία και στις δύο πλευρές.
O Γουίτκοφ, μιλώντας στο Fox News στις 10 Μαρτίου, επιβεβαίωσε ότι ο Ζελένσκι, αναγνωρίζοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης, έστειλε την επιστολή στον Τραμπ λίγες ημέρες μετά το περιστατικό. «Ο Ζελένσκι έστειλε μια επιστολή στον πρόεδρο. Ζήτησε συγγνώμη για όλο το περιστατικό που συνέβη στο Οβάλ Γραφείο», δήλωσε ο Γουίτκοφ, προσθέτοντας ότι θεωρεί αυτή την κίνηση «ένα σημαντικό βήμα». Σύμφωνα με τον ίδιο, η επιστολή αποτελεί ένδειξη καλής θέλησης από την πλευρά του Ζελένσκι και ανοίγει τον δρόμο για την επανέναρξη των συνομιλιών, τόσο για τη συμφωνία των ορυκτών όσο και για ευρύτερα ζητήματα, όπως η ειρήνευση στην Ουκρανία. Η δήλωση αυτή έρχεται σε μια στιγμή που Αμερικανοί και Ουκρανοί διπλωμάτες ετοιμάζονται να συναντηθούν στη Σαουδική Αραβία, με στόχο την αναθεώρηση της συμφωνίας και την προώθηση ειρηνευτικών προσπαθειών.
Η κίνηση του Ζελένσκι να ζητήσει συγγνώμη ιδιωτικά, ενώ δημοσίως διατηρεί μια πιο μετρημένη στάση, αποκαλύπτει τη λεπτή ισορροπία που καλείται να διατηρήσει. Σε δημόσιες δηλώσεις του, ο Ουκρανός πρόεδρος έχει χαρακτηρίσει το περιστατικό «λυπηρό» και έχει τονίσει ότι δεν είχε πρόθεση να προσβάλει τους Αμερικανούς εταίρους του. Ωστόσο, η ιδιωτική του συγγνώμη υποδηλώνει μια στρατηγική υποχώρηση, πιθανότατα λόγω της κρίσιμης εξάρτησης της Ουκρανίας από την αμερικανική υποστήριξη. Μετά το περιστατικό, η κυβέρνηση Τραμπ είχε ανακοινώσει την προσωρινή διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο, μια απόφαση που προκάλεσε ανησυχία στους Ουκρανούς αξιωματούχους, καθώς η χώρα τους συνεχίζει να αντιμετωπίζει τη ρωσική εισβολή, η οποία έχει ήδη διανύσει τον τρίτο της χρόνο.
Οι συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία, που ξεκινούν στις 11 Μαρτίου, θεωρούνται καθοριστικές για την εξέλιξη των σχέσεων ΗΠΑ-Ουκρανίας, αλλά και για τις ευρύτερες προσπάθειες τερματισμού του πολέμου. Ο Γουίτκοφ τόνισε ότι οι συζητήσεις θα επικεντρωθούν σε ζητήματα ασφάλειας, εδαφικής ακεραιότητας και συμβιβασμών, τα οποία πρέπει να τεθούν ανοιχτά στο τραπέζι. «Δεν είναι περίπλοκα ζητήματα, απλώς χρειάζεται να τα συζητήσουμε με διαφάνεια και να βρούμε πώς θα συμβιβαστούμε», ανέφερε χαρακτηριστικά. Η αισιοδοξία του για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων ενισχύεται από τις πρόσφατες επαφές της ομάδας του Τραμπ με Ρώσους αξιωματούχους, οι οποίες δείχνουν ότι και η Μόσχα ενδέχεται να είναι ανοιχτή σε διάλογο.
Παρά την ιδιωτική συγγνώμη του Ζελένσκι, η στάση του Τραμπ παραμένει αυστηρή. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει εκφράσει επανειλημμένα τη δυσπιστία του απέναντι στην ουκρανική ηγεσία, θεωρώντας ότι το Κίεβο υπερεκτιμά τη διαπραγματευτική του θέση. Σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο Τραμπ υποστήριξε ότι είναι πιο δύσκολο να συνεργαστεί με την Ουκρανία παρά με τη Ρωσία, ενώ απείλησε τη Μόσχα με «μεγάλες κυρώσεις» εάν συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Αυτή η διπλή προσέγγιση – πίεση και προς τις δύο πλευρές – αποτελεί χαρακτηριστικό της εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ, ο οποίος επιδιώκει να επιβάλει τη δική του λύση στο ουκρανικό ζήτημα.
Για τον Ζελένσκι, η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά περίπλοκη. Από τη μία, η Ουκρανία χρειάζεται επειγόντως την αμερικανική υποστήριξη για να αντιμετωπίσει τη ρωσική απειλή. Από την άλλη, η δημόσια εικόνα του ως ηγέτη που αντιστέκεται στον Πούτιν δεν του επιτρέπει να εμφανιστεί ότι υποχωρεί πλήρως στις πιέσεις του Τραμπ. Η ιδιωτική του συγγνώμη μπορεί να ερμηνευθεί ως μια τακτική κίνηση για να διατηρήσει τη στήριξη των ΗΠΑ, χωρίς να θυσιάσει την αξιοπρέπειά του στο εσωτερικό της χώρας του.
