«Αεροσκάφη τροχοδρομούσαν χωρίς σαφείς οδηγίες. Δεν υπήρχε τρόπος να ξέρεις ποιοι από εκείνους τους στρατιώτες περίμεναν να πετάξουν για αποστολή ή είχαν εγκαταλείψει τις μονάδες τους κι απλώς ήθελαν να ξεφύγουν από την φρίκη της μάχης. Ναι, δεν είναι όλοι οι Ισραηλινοί στρατιώτες ήρωες. Όταν άκουσα κάποιες από τις ιστορίες που έλεγαν, δεν ήμουν καθόλου βέβαιος προς τα πού θα πήγαινα αν ήμουν στην θέση τους.
Αισθάνθηκα βαθύ φόβο και ανήμπορος. Οι Αιγύπτιοι σύντομα θα προήλαυναν στο Ρεφιντίμ. Πήγα μέχρι την αίθουσα επιχειρήσεων της Αεροπορίας όπου βρήκα μερικούς γνωστούς μου. Με ενημέρωσαν για την κατάσταση –λίγο πολύ όπως τα ήξερα. Τα πράγματα ήταν άσχημα αλλά όχι τόσο όσο άφηνε να εννοηθεί η σύγχυση που επικρατούσε γύρω από το τέρμιναλ.
Παίρνοντας λίγο θάρρος, κατάφερα να συνέλθω και να σκεφτώ τί χρειαζόταν για να τεθεί το κέντρο μεταφορών υπό έλεγχο και λειτουργεία. Η λίστα δεν ήταν και τόσο μεγάλη: περίπου 20 άτομα προσωπικό, επίγεια μεταφορικά μέσα, ένα τηλέφωνο και ραδιοεπικοινωνίες. Η εφοδιαστική υποστήριξη αρχικώς δεν με απασχόλησε. Κρεβάτια, τουαλέτες, γεύματα και τα συναφή θα μπορούσε να τα παρέχει η βάση.
Ο μόνος ικανός να βοηθήσει θα ήταν ο Διοικητής της βάσης. Όπως απεδείχθη, τον ήξερα καλά. Κάπου δέκα χρόνια νωρίτερα τον είχα για μερικούς μήνες στην Μοίρα Μεταφορών ως συγκυβερνήτη. Τον θυμόμουν ως πολύ φιλικό και ευχάριστο αλλά όχι ιδιαίτερο ταλέντο. Τώρα, ο μέτριος πιλότος μου ήταν Σμήναρχος και Διοικητής του Ρεφιντίμ, ενός από τα πιο σημαντικά προκεχωρημένα κέντρα του στρατού. Με χαιρέτησε με μεγάλη εγκαρδιότητα.
‘Τζο, χαίρομαι που είσαι εδώ. Γιατί είσαι τόσο κατηφής; Όλα είναι τέλεια και υπό έλεγχο. Υπάρχουν πολλοί καλλιτέχνες πρώτης διαλογής που έχουν κατέβει εθελοντικά για τους στρατιώτες. Το βράδυ έχω πάρτυ. Είμαι πλημμυρισμένος από κέικ και ποτά που έστειλε η Soldiers Welfare Society. Έλα κι εσύ…’
Χρειάστηκε να επιστρατεύσω όλη μου την διπλωματία για να εξηγήσω την αποστολή μου και την πλήρη διάλυση του κέντρου αερομεταφορών για το οποίο εκείνος ήταν υπεύθυνος. Ευτυχώς, αν και τότε ήμουν απλώς Σμηναγός, με έβλεπε ακόμη με σεβασμό. Του είπα τί χρειαζόμουν άμεσα. Απάντησε ότι δεν υπήρχε πρόβλημα να βρούμε τηλέφωνα και να επανατοποθετηθεί εξοπλισμός ραδιοεπικοινωνιών όμως δεν είχε προσωπικό ή μεταφορικά μέσα να διαθέσει.
Το ξανασκέφτηκε και είπε ότι παρόλο που δεν διέθετε τζιπ ή μικρά φορτηγά, μπορούσε να μου δώσει ένα λεωφορείο 60 θέσεων με οδηγό, από τους πολλούς που είχε να κάθονται. Επίσης μπορούσα να πάω στο κρατητήριο της βάσης και να πάρω όποιον ήθελα. Θα βρήκε την τελευταία πρόταση πολύ αστεία. Πρέπει να τον απογοήτευσα όταν πήρα ένα λεωφορείο, πήγα στην φυλακή αλλά δεν εμφανίστηκα στο πάρτυ του.
Οπλισμένος με την εξουσιοδότηση του Διοικητή του Ρεφιντίμ, μπορούσα να χρησιμοποιώ το λεωφορείο και τον οδηγό για να κυκλοφορώ στην τεράστια βάση ως το τέλος του πολέμου. Πρώτα πήγα στην φυλακή. Ρώτησα τους κρατούμενους ποιος θα προτιμούσε να δουλέψει σκληρά και να συνεισφέρει στην πολεμική προσπάθεια αντί να μένει κλεισμένος μέσα. Θυμάμαι ότι δεν με ενδιέφερε, ούτε είχα την υπομονή να μάθω, γιατί βρίσκονταν εκεί. Σε χρόνο μηδέν είχα περίπου 15 εθελοντές –σχεδόν όλους. Τις επόμενες δύο ημέρες ήλθαν μερικοί ακόμη…
Ζήτησα και πήρα λίγους Στρατονόμους για να βοηθήσουν στον έλεγχο του πλήθους. Οι πρώτοι που έφθασαν ήταν μερικοί πολύ ατημέλητοι έφεδροι. Τους έστειλα πίσω λέγοντας στον επικεφαλής τους ότι ήθελα Στρατονόμους των οποίων η παρουσία και μόνο να ήταν αρκετή για την αποκατάσταση της τάξης. Το πήρε το μήνυμα και έπραξε δεόντως.
Ο έλεγχος εκατοντάδων ατόμων δεν ήταν πλέον πρόβλημα. Επίσης κατάφερα να δανειστώ λίγους μηχανικούς από μια Μοίρα μαχητικών που στάθμευσε στο Ρεφιντίμ. Παρείχαν μικρή αλλά ουσιαστική υποστήριξη στα μεταφορικά αεροπλάνα που έρχονταν κι έφευγαν, την οποία οι πιλότοι τους εκτίμησαν πολύ.
Αστειευόμασταν λέγοντας πως η ομάδα μας ήταν τμήμα της γαλλικής Λεγεώνας των Ξένων –παίρναμε οποιοδήποτε, χωρίς ερωτήσεις. Όπως και να ‘χει, δεν είχα υπομονή για όσους δημιουργούσαν προβλήματα. Σε μια περίπτωση, πιθανώς υπό την επήρεια εξαιρετικής κόπωσης, το έχασα. Είχα δώσει οδηγίες σε έναν από τους μηχανικούς να μετακινήσει μια κινητή σκάλα στο πίσω μέρος ενός αεροσκάφους για να διευκολυνθεί η φόρτωση των τραυματιών. ‘Αυτό δεν είναι δουλειά μου’ είπε απότομα. Ήταν και το τελευταίο που είπε σε αυτή την μονάδα (όχι, δεν τον πυροβόλησα, αν και το σκέφτηκα)
Το κτήριο του μεταφορικού κέντρου, όπως ανακάλυψα αργότερα, ανήκε στην Arkia, μια μικρή αεροπορική εταιρία κυρίως εσωτερικών διαδρομών, για την οποία είχα πετάξει παλαιότερα ως κυβερνήτης. Πολλά από τα μεταφορικά αεροσκάφη που εστάλησαν για τον επαναπατρισμό τραυματιών ήταν επιστρατευμένα και τροποποιημένα αεροπλάνα της.
Συχνά δεν γνωρίζαμε πότε θα προσγειωνόταν το επόμενο αεροπλάνο, ποιες ήταν οι εντολές ή ο προορισμός του. Πρώτη προτεραιότητα ήταν οι τραυματίες, μετά τα άτομα που μπορούσαν να αποδείξουν τους λόγους για τους οποίους έπρεπε να ταξιδέψουν. Εάν έμενε χώρος στο αεροπλάνο, μετά απλώς φορτώναμε οποιονδήποτε περίμενε να πετάξει. Περιστασιακά είχαμε ενδιαφέροντες επιβάτες, όπως ένα ζευγάρι αιχμαλώτων υψηλόβαθμων Αιγυπτίων αξιωματικών οι οποίοι εστάλησαν βόρεια για ανάκριση με συνοδεία ισχυρής φρουράς.
Δημιουργήσαμε ένα σύστημα με τον Πύργο Ελέγχου της βάσης και την αίθουσα επιχειρήσεων της Αεροπορίας ώστε να μας ενημερώνουν πότε επρόκειτο να φθάσει αεροσκάφος, το μέγεθος και η χωρητικότητά του, όπως επίσης αν ήταν εφοδιασμένο με φορεία για τους τραυματίες ή μετέφερε ιατρικό προσωπικό. Οι πληροφορίες αυτές μεταδίδονταν στο νοσοκομείο του Ρεφιντίμ το οποίο πιθανότατα είχε περισσότερους πρώτης τάξεως ιατρούς, χειρούργους και νοσοκόμες από οποιοδήποτε άλλο στο Ισραήλ.
Καταφέραμε ακόμη να βρούμε έναν ασύρματο FM (κρυφά, καθώς ήταν εναντίον κάθε κανονισμού) μέσω του οποίου μπορούσα ορισμένες φορές να επικοινωνώ με τους πιλότους εν πτήσει. Η πείρα μου ως χειριστής μεταφορικού απεδείχθη πολύ χρήσιμη αφού έχοντας πετάξει στο Σινά ήξερα τι μπορούσε να ειπωθεί σε ανοικτή συχνότητα και τι όχι». Οι Αιγύπτιοι όμως καραδοκούσαν.
Διαβάστε στο γ΄ μέρος: Ο πόλεμος παίρνει άλλη τροπή
