Μια ακόμη αρνητική εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία -πέρα βέβαια από την γενική κρίση ασφαλείας που εμφανίζεται στην Ευρώπη και την κούρσα εξοπλισμών που έχει ξεσπάσει- είναι η επανεξέταση ιστορικών συνθηκών και συμβάσεων αφοπλισμού.
Έτσι τόσο η Λιθουανία όσο και η Εσθονία ανακοίνωσαν πως εξετάζουν την αποχώρηση τους από τη Συνθήκη της Οτάβα, η οποία υπεγράφη το 1997 και προβλέπει την απόσυρση των ναρκών κατά προσωπικού ως ιδιαίτερα επικίνδυνων όπλων. Τη συνθήκη έχουν υπογράψει 164 κράτη και είναι από τις πιο διαδεδομένες περιορισμού οπλικών συστημάτων.
Σπέρνοντας νάρκες σε λίγα λεπτά, η ρωσική εκδοχή στην Ουκρανία
Δυστυχώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία απέδειξε την εκεί μαζική χρήση τέτοιων ναρκών και από τις δύο πλευρές και μάλιστα σε μεγάλη ποικιλία. Με ναρκοπέδια να στρώνονται σε μεγάλες εκτάσεις με συμβατικά μέσα, με drones να χρησιμοποιούνται για ναρκοθέτηση, με χρήση ειδικών οχημάτων εξαπόλυσης όγκου ναρκών σε απόσταση, με “ψεκασμό” από ελικόπτερα χιλιάδων μικροσκοπικών ναρκών τύπου “πεταλούδας”, που είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν.
Η χρήση αυτή (η Ρωσία δεν είχε υπογράψει την συνθήκη, η Ουκρανία την είχε επικυρώσει αλλά με την εισβολή δήλωσε “αδυναμία εφαρμογής της, μέχρι να λήξουν οι εχθροπραξίες”), πλέον έχει πυροδοτήσει και ανάλογους προβληματισμούς στις κοντινές χώρες στη σύγκρουση, πρωτίστως σε εκείνες της Βαλτικής. Οι οποίες πλέον συζητούν την απόσυρση από τη συνθήκη, ώστε να έχουν το νομικό έρεισμα να στρώσουν ναρκοπέδια κατά προσωπικού, ως ένα αποτελεσματικό μέτρο ανάσχεσης μιας πιθανολογούμενης ρωσικής επίθεσης.
Πυρομαχικά διασποράς, βόμβες φωσφόρου, νάρκες κατά προσωπικού στην Ουκρανία: Είναι νόμιμα;
Αν αυτές οι χώρες προχωρήσουν στην απόσυρση, τότε δεν είναι απίθανο να δούμε και άλλες αποχωρήσεις ή “προσωρινές αναστολές εφαρμογής”, με εκατοντάδες χιλιάδες νάρκες κατά προσωπικού να ξανακάνουν την εμφάνιση τους εντός ευρωπαϊκού εδάφους. Η Ελλάδα είχε επικυρώσει τη σχετική συνθήκη το 2003 και προχώρησε στην άρση σχετικών ναρκοπεδίων, διατηρώντας όμως εκείνα κατά αρμάτων.
