Γράφαμε χθες για την αμφισβήτηση των δυνητικών ορίων της ελληνικής ΑΟΖ, νότια της Κρήτης, εντός των οποίων η χώρα μας έχει χαράξει και προσφέρει διεθνώς για εκμετάλλευση/έρευνα υδρογονανθράκων, θαλάσσια “οικόπεδα”. Μια αμφισβήτηση η οποία εμφανίστηκε από την λιβυκή κυβέρνηση της Τρίπολης. Πλέον σε αυτή προστέθηκε και η έτερη κυβέρνηση της πολύπαθης χώρας, αυτή της Βεγγάζης, στα ανατολικά, με επικεφαλής τον -έως πρότινος- φίλο μας Στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ!
Έτσι και η κυβέρνηση αυτή (της Εθνικής Σταθερότητας όπως αποκαλείται), εγκαλεί την Ελλάδα γιατί προκήρυξε διαγωνισμό για τα οικόπεδα, δηλώνοντας πως “κάθε έρευνα και εκμετάλλευση σε αμφισβητούμενες περιοχές, ή εντός θαλασσίων ζωνών λιβυκής αρμοδιότητας, χωρίς την προηγούμενη και σαφή άδεια της Λιβύης, θα θεωρηθεί παράνομη και επιθετική πράξη”.
Και συνεχίζει η ανακοίνωση Χαφτάρ (μέσω του εκεί υπουργείου Εξωτερικών): “Η κίνηση αυτή κλιμάκωσης από την Ελληνική Δημοκρατία το πιθανότερο είναι να αυξήσει την ένταση στην Μεσόγειο και να υπονομεύσει τις προσπάθειες για επίτευξη σταθερότητας και διεθνούς συνεργασίας, βασισμένης σε αμοιβαίο σεβασμό για την κυριαρχία και τα αμοιβαία συμφέροντα”.
Οπότε η Βεγγάζη καλεί “…να σταματήσει η ελληνική κυβέρνηση κάθε διαδικασία αποδοχής προσφορών για έρευνα υδρογονανθράκων σε περιοχές λιβυκής κυριαρχίας, να αποφύγει μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να καταπατήσουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης και να περιπλέξουν περαιτέρω την κατάσταση στην περιοχή”. Για να καταλήξει σπως “η Λιβύη διατηρεί όλα τα νόμιμα δικαιώματα της να πάρει τα αναγκαία μέτρα για να προστατεύσει τη κυριαρχία της και τους φυσικούς της πόρους, σύμφωνα με τη διεθνή νομιμότητα και κανόνα”.
Τα παραπάνω είναι σαφώς πολύ πιο σκληρές διατυπώσεις από εκείνες που έκανε η κυβέρνηση της Τρίπολης, πάλι για το ίδιο θέμα. Καθώς τώρα η Βεγγάζη -επαναλαμβάνουμε τυπικά η πιο φιλική για εμάς από τις δύο κυβερνήσεις της διαιρεμένης Λιβύης- ανοιχτά μιλά για “ελληνική επιθετική πράξη στην οποία θα απαντήσει ανάλογα, υπερασπιζόμενη κυριαρχία”. Στη διπλωματική γλώσσα αυτό είναι καθαρή προειδοποίηση για άσκηση βίας. Φυσικά ελάχιστη σημασία έχει αν η κυβέρνηση Χαφτάρ έχει κάποια τέτοια πρακτική δυνατότητα, σε ότι αφορά τα ελληνικά θαλάσσια “οικόπεδα”. Αξία έχει η διατύπωση, η επίκληση μάλιστα διεθνούς νομιμότητας, άρα και το μπλοκάρισμα της όποιας ελληνικής επένδυσης, η οποία τώρα μετατρέπεται σε “αιτία σύγκρουσης”.
Υποθέτουμε μετά τα παραπάνω, πως η κυβέρνηση της Βεγγάζης θα υιοθετήσει κι αυτή το τουρκολιβυκό μνημόνιο περί κοινής ΑΟΖ, το οποίο είχε υπογραφεί μεταξύ Άγκυρας και Τρίπολης.
Σαφώς, το τουρκικό “χαλί” πίσω από αυτή τη συντονισμένη διπλωματική επίθεση κατά της Ελλάδος, και από τις δύο λιβυκές κυβερνήσεις, δεν κρύβεται. Αλλά δεν μπορεί να εκπλαγούμε, καθώς η Άγκυρα έχει πραγματισμό στη διπλωματική της δράση. Στην δυτική Λιβύη προσφέρει -όπως έχουμε πει- στρατό, όπλα, επενδύσεις, στήριξη, και πλέον ανάλογα παρέχει ή υπόσχεται και στην ανατολική Λιβύη. Οπότε εμφανίζεται ως στιβαρός σύμμαχος, προτιμητέος, με χαρτί μάλιστα θρησκευτικής συνάφειας, ως γειτονεύουσα ισχυρή χώρα, με σταθερό όραμα επιβολής αλλά και περιφερειακής συνεργασίας στη Μεσόγειο και με ξεκάθαρη παροχή εργαλείων παραγωγής πλούτου. Θα ήταν λοιπόν παράδοξο και για τις δύο λιβυκές κυβερνήσεις να αρνηθούν μια τέτοια προσέγγιση, ενώ το αντίπαλο “δέος” της Ελλάδας, είναι περιστασιακές επισκέψεις επισήμων με διαβεβαιώσεις φιλίας και αόριστες υποσχέσεις συνεργασίας.