Θα ομολογήσουμε πως ο τίτλος δεν είναι δικός μας, αλλά “κλεμένος” από το Forbes.com. To άρθρο του γνωστού περιοδικού γράφτηκε μετά τις νίκες σε τακτικό, στρατηγικό και επικοινωνιακό επίπεδο που είχαν πετύχει οι Ουκρανοί. Μπορεί η Μαριούπολη να “έπεσε”, αλλά τα άλλα μέτωπα είναι διαφορετικά.
Οι Ουκρανοί απειλούνται με περικύκλωση στην Ανατολική Ουκρανία, ρωσικές προωθήσεις στο Severodonetsk
Εδώ και αρκετό καιρό, οι Ρώσοι αποσύρθηκαν από την ευρύτερη περιοχή του Κιέβου. Το έκαναν, αφού θυσίασαν τον ανθό των αερομεταφερόμενων δυνάμεών τους, πρώτα στο Gostomel και μετά σε διάφορες προσπάθειες να προωθηθούν στην ουκρανική πρωτεύουσα. Οι περίφημες “φάλαγγες” χιλιομέτρων, αντί για απειλή, ήταν τελικά μια εφοδιαστική κόλαση, όπου οι Ρώσοι έδωσαν εξετάσεις και κόπηκαν. Οι δυνάμεις τους, υποχώρησαν σε λευκορωσικό έδαφος, καταφέρνοντας μόνο να διασώσουν κάποιες από τις αερομεταφερόμενες μονάδες.
#Russia made only minimal gains in eastern #Ukraine on May 22. Russian forces are likely preparing to resume offensives on the southern axis.
Click here to read the latest report from @TheStudyofWar and @criticalthreats: https://t.co/bCQJey7teR pic.twitter.com/x6ZqAhuxK1
— ISW (@TheStudyofWar) May 22, 2022
Η ίδια εικόνα επικρατεί τις τελευταίες μέρες και στην περιοχή του Χαρκόβου, βορειοανατολικά της χώρας. Οι ουκρανικές δυνάμεις ισχυρίζονται πως κατάφεραν να φτάσουν στα παλιά σύνορα, κάτι που θεωρείται σαν το όριο της προέλασής τους. Άλλωστε, πολεμούν μόνο για να απελευθερώσουν τη χώρα τους, σωστά;
Νότια, μετά την -ντροπιαστική για τους Ουκρανούς- πτώση της Χερσώνας, οι Ρώσοι ηττήθηκαν στο Μικολάγιεφ, και οπισθοχωρούν προς Χερσώνα. Οι ουκρανικές δυνάμεις θα κάνουν προσπάθεια να διασπάσουν την εκεί άμυνα, αλλά όχι τόσο εύκολα. Βέβαια, ο φόβος μια αμφίβιας ενέργειας, αναγκάζει τους Ουκρανούς να διατηρούν στρατεύματα σε όλη την ακτογραμμή, από το Μικολάγιεφ μέχρι δυτικά της Οδησσού.
Map of Ukraine showing position of military forces in #Ukraine as of May 23, 0700 GMT pic.twitter.com/PqaVvLW3Hr
— AFP News Agency (@AFP) May 23, 2022
Από εκεί και πέρα, όλα είναι ρευστά. Η ρωσική προώθηση στα ανατολικά μπορεί να έχει συνεχείς παύσεις, αλλά οι μάχες είναι σκληρές, και οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές γνωρίζουν καλά την περιοχή. Οι Ουκρανοί από την πλευρά τους έχουν μεταφέρει εκεί ότι καλύτερο έχουν από πλευράς χερσαίων δυνάμεων. Αυτό φάνηκε, όταν ο ρωσικός αιφνιδιασμός στο Κίεβο, ανάγκασε τους Ουκρανούς σε βεβιασμένες ενέργειες ενεργοποίησης πολιτοφυλακής.
Βέβαια, η συγκέντρωση ισχυρών ουκρανικών δυνάμεων στα ανατολικά, δεν απέτρεψε τις ρωσικές προωθήσεις. Το Ίζιουμ, στρατηγικό σημείο, έπεσε μετά από σκληρές μάχες. Από εκεί, οι ρωσικές δυνάμεις “στόχευσαν” στην άλλη αιχμή τους, στην Ποπάσνα, που έχει φορά προς βορρά. Προς το παρόν οι Ουκρανοί παλεύουν να μπλοκάρουν τις δυο ενέργειες των Ρώσων.
Οι ίδιοι βέβαια παραλαμβάνουν συνεχώς προηγμένο δυτικό εξοπλισμό, και τεράστιες ποσότητες πυρομαχικών, έχοντας όμως και σημαντικές απώλειες. Το πρόβλημα είναι πως η άμυνα, ή η φθορά του επιτιθέμενου, είναι τελείως διαφορετικό από την κατάληψη, ή έστω, ανακατάληψη εδαφών. Οι Ρώσοι έχουν χύσει ποταμούς αίματος, και προφανώς δεν θα αποχωρήσουν από τα καταληφθέντα εδάφη εύκολα ή γρήγορα.
Ακόμη οι ρωσικές αιχμές δεν είναι πλέον βεβιασμένες προωθήσεις, με τους Ουκρανούς να μετακινούνται στα πλευρά τους και να τις καταστρέφουν με αντιαρματικά όπλα. Αντίθετα τώρα αντιμετωπίζουν καλά προετοιμασμένους και οχυρωμένους εχθρούς, κι από θύτες κινδυνεύουν να γίνουν θύματα. Επίσης, το υλικό των μηχανοκίνητων δυνάμεων της Ουκρανίας, έχει φθαρεί σε σημαντικό βαθμό. Οι μάχες στο Χάρκοβο, αποκλείεται να έγιναν χωρίς μεγάλες ουκρανικές απώλειες σε άρματα μάχης και ΤΟΜΑ. Αντιαρματικούς πυραύλους, ισχυρό πυροβολικό και μη επανδρωμένα έχουν και οι Ρώσοι, και μάλιστα σε τεράστιες ποσότητες.
Επίσης αν και η Δύση αναπληρώνει κάποιες από τις απώλειες, δηλαδή με άρματα Τ-72 από Τσεχία, Πολωνία ή Σλοβακία, η Ουκρανία δεν πρέπει να έχει πλέον απόθεμα από εκπαιδευμένους κι ετοιμοπόλεμους χειριστές. Ακόμη κι αν έχουν γλυτώσει τα πληρώματα των κατεστραμμένων αρμάτων (πράγμα δύσκολο, αν κρίνουμε από την ευκολία που ανατινάζονται τα σοβιετικής σχεδίασης άρματα), δεν θα είναι άμεσα διαθέσιμα.
Με λίγα λόγια, δύσκολα μπορούν οι Ουκρανοί να πετύχουν εδαφικές νίκες απέναντι στους καλά οργανωμένους Ρώσους στα ανατολικά, ενώ ήδη υφίστανται μεγάλη πίεση. Αν το προσπαθήσουν, οι απώλειές τους μπορεί να είναι τόσο υψηλές, που μετά θα χάσουν τελείως την όποια δυνατότητα κινήσεων. Επίσης, οι Ρώσοι γνωρίζουν πολύ καλά που θα αντεπιτεθούν οι Ουκρανοί. Κι έχουν, λογικά, ετοιμάσει μια δαιδαλώδη άμυνα, που πολύ δύσκολα θα μπορέσουν, ακόμη κι αν προσπαθήσουν, να περάσουν οι Ουκρανοί. Αυτό που θέλει η Μόσχα, είναι οι επιχειρήσεις να τραβήξουν σε βάθος χρόνου με δικές της σταδιακές προωθήσεις, ώστε να αναγκαστούν οι Ουκρανοί να προσέλθουν σε διαπραγμάτευση, αλλά με την “πλάτη στον τοίχο”. Υπάρχει άλλος τρόπος; μάλλον ναι!
Οι ΗΠΑ καταρτίζουν σχέδιο για την καταστροφή του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας;
Οι Ρώσοι μπορούν να υπερασπιστούν αποτελεσματικά όλα τα κατεκτημένα εδάφη, αλλά υπάρχει κι ένα όριο στο τι μπορούν να κάνουν ως Υπερδύναμη (μιλάμε πάντα για επιχειρήσεις συμβατικών μέσων). Δηλαδή, θα υπερασπιστούν ένα τεράστιο μέτωπο, από το Μικολάγιεφ, στο Λουχάνσκ, το Ίζιουμ μέχρι και Χάρκοβο, αλλά τα σημεία επαφής είναι τουλάχιστον διπλάσια από ότι βλέπουμε. Είναι όλα τα σύνορα Ρωσίας-Ουκρανίας, που οι Ουκρανοί δεν έχουν ακόμη παραβιάσει. Μήπως τελικά όμως τα διαβούν οι ουκρανικές δυνάμεις;
Οι Ουκρανοί έχουν ήδη εκτελέσει αποστολές δολιοφθοράς σε ρωσικό έδαφος και βομβαρδισμούς υποδομών με μη επανδρωμένα και επιθετικά ελικόπτερα. Αλλά αυτές οι περιπτώσεις είναι περιορισμένες. Γίνεται όμως εύκολα αντιληπτό, πως οι Ρώσοι δεν μπορούν να προστατεύσουν αποτελεσματικά όλο το μήκος των συνόρων τους με την Ουκρανία, με την ίδια ισχύ που έχουν συγκεντρώσει στο Λουχάνσκ. Άρα οι Ουκρανοί αν το επιθυμούν μπορούν να μεταφέρουν τον πόλεμο μέσα σε ρωσικό έδαφος.
Η τακτική αυτή, μιας πιθανής ουκρανικής προώθησης εντός Ρωσίας, μπορεί να φαντάζει “επικίνδυνη”, όμως έχει λογική. Η εκδίωξη των Ρώσων από τη Χερσώνα ή τη Μελιτούπολη, θα έχει ίσως πολλαπλάσιο κόστος από μια μικρής κλίμακας προώθηση των Ουκρανών εντός π.χ. της περιφέρειας του Κούρσκ. Μπορεί μια ουκρανική εισβολή να περιοριστεί σε λίγα χιλιόμετρα, αλλά ο επικοινωνιακός και πολιτικός αντίκτυπος θα είναι πολύ βαρύς στη Ρωσία. Άλλωστε εισβολή έχει να υποστεί από τον Β΄Παγκόσμιο.
Έτσι οι Ουκρανοί μπορεί να το τολμήσουν, ώστε όταν πάνε σε διαπραγματεύσεις, να διαθέτουν ένα δικό τους “χαρτί” κατάληψης εδαφών, αξιώνοντας την επιστροφή τμημάτων της νότιας Ουκρανίας, όπως η Χερσώνα.
Η τακτική αυτή είναι η ίδια που έχουν αποφασίσει και οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις πως θα ακολουθήσουν. Δηλαδή, οι Τούρκοι δεν πρέπει να πιστέψουν πως θα επιχειρήσουν να εισβάλουν σε Ρόδο ή Μεγίστη, και εμείς θα είμαστε “καλά παιδιά” στον Έβρο. Και θα αναγκαστούν να δεσμεύσουν εκεί σημαντικές δυνάμεις, κι αν χρειαστεί, ο ΕΣ θα περάσει το ποτάμι, προκειμένου να πετύχει την νίκη σε στρατηγικό επίπεδο.
Βέβαια οι Ουκρανοί δεν είναι τόσο ισχυροί σε αυτή τη φάση. Αλλά σταδιακά ίσως γίνουν. Παραλαμβάνουν συνεχώς νέο βαρύ υλικό, έφεδροι εκπαιδεύονται σε χώρες της ΕΕ σε νέα συστήματα, κι επιστρέφουν με νέα όπλα. Άρα, υπάρχει και η δυνατότητα, αλλά και η επιχειρησιακή ανάγκη για προωθήσεις εντός ρωσικού εδάφους. Αν ο πόλεμος συνεχιστεί, τότε αυτή η κίνηση δεν θα αργήσει. Με όποια βέβαια ρίσκα από μια ρωσική αντίδραση, που κανείς δεν γνωρίζει ποια θα είναι και πως θα εξελιχθεί τότε, ανάλογα με την πορεία των επιχειρήσεων σε όλο το μέτωπο.