H Σουηδία το τελευταίο διάστημα δείχνει ανήσυχη απέναντι στις ρωσικές κινήσεις στην Ουκρανία αλλά και τη Βαλτική Θάλασσα. Όμως ακόμη πιο ανήσυχο ή μάλλον φοβισμένο για την πιθανότητα πολεμικής σύγκρουσης με τη Μόσχα εμφανίζεται το πιο αθώο κομμάτι της σουηδικής κοινωνίας: τα μικρά παιδιά.
Η παραπλάνηση του εχθρού, η προπαγάνδα και αυτό που χαρακτηρίζουμε σήμερα ως ψυχολογικό πόλεμο, είναι πρακτικές οι οποίες χρησιμοποιούνται μεταξύ αντιπάλων ήδη από συγκρούσεις αρχέγονες.
Τα μέσα προφανώς δεν ήταν πάντα τα ίδια αλλά η αποτελεσματικότητα με την οποία ο κάθε ηγεμόνας/φύλαρχος/φεουδάρχης χρησιμοποιούσε διάφορες τακτικές για να “παίξει” με το μυαλό του αντιπάλου του, είχε πολλές φορές καθοριστική συνεισφορά στην έκβαση κάθε αναμέτρησης. Ακόμη κι αν αυτή τελικά δεν έφτανε στο σημείο της πολεμικής σύγκρουσης στο πεδίο.
Στις μέρες μας, η πρόοδος της τεχνολογίας αλλά και η συστηματική ανάλυση των αντιλήψεων, του τρόπου σκέψης αλλά κυρίως των βαθύτερων ενστίκτων των ανθρώπων, έχουν δώσει στα επιτελεία της κάθε πλευράς νέες επιλογές στον τρόπο με τον οποίο μπορούν να επηρεάσουν τους αντιπάλους τους.
Αυτές δε οι επιλογές έχουν πάντα ως απώτερο στόχο να ενσταλάξουν το πιο ισχυρό, το πιο επικίνδυνο για τον αντίπαλο συναίσθημα σε οποιοδήποτε πεδίο αντιπαράθεσης: τον φόβο.
Το Tik Tok ως μέσο διείσδυσης “εχθρικών μηνυμάτων”
Στη Σουηδία συζητείται έντονα αυτές τις ημέρες ότι παιδιά και έφηβοι εκφράζουν όλο και πιο έντονα στους δασκάλους και τους γονείς τους τον φόβο ότι “έρχεται πόλεμος”.
Τα παιδιά της σουηδικής κοινωνίας εμφανίζονται επηρεασμένα από βίντεο και γενικότερα αναρτήσεις τις οποίες διαβάζουν στο δημοφιλές κοινωνικό δίκτυο Tik Tok. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες τους, επιλέγοντας να δουν μια ανάρτηση η οποία έχει κάποια αναφορά για πιθανή εισβολή της Ρωσίας στη χώρα τους, ο αλγόριθμος του – υπό κινεζικού ελέγχου – κοινωνικού δικτύου, τους τροφοδοτεί με όλο και περισσότερο παρόμοιο περιεχόμενο.
Σε κάποια βίντεο μάλιστα αναφέρεται ότι η Ρωσία πρόκειται να βομβαρδίσει τις σουηδικές πόλεις, οδηγώντας πολλά παιδιά να καταφεύγουν σε ειδικούς για να πάρουν βοήθεια, προκειμένου να αντιμετωπίσουν το άγχος που τους προκαλούν τέτοιες ψευδείς ειδήσεις.
Σε μία χώρα όπως η Σουηδία, η οποία έχει να δει πόλεμο εδώ και δυο αιώνες στα εδάφη της και γενικά χαρακτηρίζεται από τη φιλειρηνική διάθεση του μεγαλύτερη μέρους της κοινωνίας της, όλα αυτά είναι πρωτόγνωρα.
Ωστόσο, όπως είχαμε γράψει πρόσφατα στη “Πτήση”, η κυβέρνηση και οι επιτελείς των ενόπλων δυνάμεων έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για την αυξημένη δραστηριότητα της Ρωσίας (και) στην περιοχή τους.
H Σουηδία θέτει σε ετοιμότητα τις ένοπλες δυνάμεις της στη Βαλτική
Είναι αυτή η “καμπάνια” στο συγκεκριμένο δίκτυο μια οργανωμένη προσπάθεια να επηρεαστεί η κοινή γνώμη της Σουηδίας;
Βρίσκεται η Μόσχα πίσω από αυτήν την προσπάθεια; Ή ακόμη και η… Κίνα;
Ή μήπως απλώς ο φόβος των παιδιών στη Σουηδία αυτοτροφοδοτείται από χιλιάδες ανόητα βίντεο που κυκλοφορούν στο internet και τη συνήθη τακτική των κοινωνικών δικτύων να “σερβίρουν” τον πελάτη πράγματα που έχει ξαναδεί;
Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα έχει καταγραφεί. Και οι Σουηδοί ως οργανωμένη και σοβαρή κοινωνία, αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν φαινόμενα σαν κι αυτό ιδρύοντας την Swedish Psychological Defense Agency.
Στόχος της νέας αυτής κρατικής οντότητας είναι να κάνει όλη την περίπλοκη δουλειά, προκειμένου να “ξεσκεπάζει” και να ταυτοποιεί όσους διασπείρουν ψευδείς ειδήσεις.
Ένα έργο οπωσδήποτε απαιτητικό και με φύση λεπτή, η οποία μπορεί να προκαλέσει τη δημόσια κριτική αν δεν στηρίζεται σε ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία και διαφανείς διαδικασίες.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία σημαντική και κρίσιμη, σε μία συγκυρία όπου οι απειλές κατά της εθνικής ασφάλειας μιας χώρας δεν ξεκινούν με μπαράζ πυροβολικού. Αλλά πιθανόν με τη διασπορά φόβου, από μέσα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως “δούρειος ίππος” για να σπείρουν τον φόβο στον εχθρό. Ακόμη και στα παιδιά του.
