ΑΝΑΛΥΣΗ: Υπάρχουν μεταχειρισμένα Eurofighter για την Τουρκία;

Επιπλέον στοιχεία: Ηλίας Παπανικολάου, στρατιωτικός αναλυτής.

Στο ευρύτερο σενάριο απόκτησης Eurofighter Typhoon από την Τουρκική Αεροπορία ((Turk Hava Kuvvetleri, THK), πρωτίστως ως αντιστάθμισμα στα ελληνικά Rafale EG/DG F3R και δευτερευόντως ως προσπάθεια κάλυψης ενός «χάσματος» μαχητικών που διαφαίνεται ως άμεσος κίνδυνος στις τάξεις της, αναδύεται και η εκδοχή απόκτησης μεταχειρισμένων αεροσκαφών πρώιμης παραγωγής από τα αποθέματα της Αεροπορίας του Ηνωμένου Βασιλείου (RAF). Εξετάζουμε παρακάτω τις πτυχές ενός τέτοιου εγχειρήματος και κατά πόσο είναι εφικτό.

Μια πλήρης ανάλυση της διάστασης στο αεροπορικό ισοζύγιο του Αιγαίου υπό το πρίσμα μιας εξέλιξης προσθήκης του EF2000 στο τουρκικό οπλοστάσιο είχε αναλυθεί από την τεχνική σκοπιά της στο τεύχος της «ΠΤΗΣΗΣ» νο 27 (Αύγουστος 2022, «Συσχετισμός Αεροπορικής Ισχύος, Eurofighter Vs Rafale και F-16V»), που παραμένει επίκαιρο και άκρως πληροφοριακό, στο οποίο και σας παραπέμπουμε.

Tο ενδεχόμενο απόκτησης μεταχειρισμένων Typhoon από τα αποθέματα της RAF δεν έχει αναφερθεί ποτέ επίσημα από την τουρκική πλευρά και σε μεγάλο βαθμό αποτελεί «υπόθεση εργασίας» και εικασίες του τουρκικού Τύπου που αναπαράγεται ευσχήμως στην Ελλάδα. Εδώ και μήνες καλλιεργήθηκε το σενάριο απόκτησης βρετανικών Eurofighter Tranche 1, που, όπως θα δούμε παρακάτω, είναι όλο και ισχνότερο, καθώς αυτός ο στόλος της RAF βαίνει γοργά προς εξαφάνιση.

Σε κάθε περίπτωση θα αποτελούσε προσπάθεια «αντιγραφής» της ελληνικής προμήθειας των 24 Rafale F3R, η οποία ως γνωστόν περιλάμβανε και 12 μεταχειρισμένα από τα αποθέματα της Γαλλικής Αεροπορίας (Armee de l’Air et de l’Espace, ΑΕΕ). Η «διευκόλυνση» αυτή μαζί με την ευνοϊκή συγκυρία διαθεσιμότητας στη γραμμή παραγωγής στη Γαλλία (μέσω και παραχώρησης slots από την ΑΑΕ), επέτρεψε την ταχεία παράδοση των μαχητικών τέταρτης γενιάς στην Ελλάδα, σε λιγότερο από τρία χρόνια από την υπογραφή της πρώτης συμφωνίας (στις 25 Ιανουαρίου 2021) για 18 αεροσκάφη (14 μονοθέσια και τέσσερα διθέσια, 12 εκ των οποίων μεταχειρισμένα). Αργότερα προστέθηκαν και τα έξι καινούρια, το τελευταίο από τα οποία προσγειώθηκε στις 9/1/2025 στην Τανάγρα. Κάτω από συνθήκες υλοποίησης ενός κανονικού εμπορικού συμβολαίου, η έναρξη παραδόσεων δεν θα μπορούσε να γίνει -στην καλύτερη περίπτωση- πριν από την πάροδο διετίας ή ακόμη και τριετίας από την υπογραφή του, ενώ η ολοκλήρωσή του θα απαιτούσε άλλα 2-3 χρόνια.

Αν τελικά η Τουρκία προχωρήσει στην αγορά 40 Eurofighter, εκ των οποίων τα 20 μεταχειρισμένα (ή 24 με 12 μεταχειρισμένα σύμφωνα με ένα άλλο σενάριο που διακινείται), θα είναι μια προσπάθεια της Άγκυρας να «αντιγράψει» την ελληνική προμήθεια Rafale, απολαμβάνοντας τα ίδια οφέλη, δηλαδή την ένταξη των μισών εξ αυτών (20 ή 12) στις τάξεις της ΤΗΚ το συντομότερο δυνατόν. Πέραν όμως της ισχνότητας του σεναρίου, όπως αναλύεται στη συνέχεια, και την ουσιώδη διαφορά στην προσπάθεια της Άγκυρας έναντι της ελληνικής που προηγήθηκε, υπάρχει και μια άλλη σημαντική αδυναμία του. Σε αντίθεση με τα Rafale της Γαλλικής Αεροπορίας από τα οποία προήλθαν τα 12 ελληνικά, που είχαν (σε πολύ μεγάλο βαθμό) σταδιακά αναβαθμιστεί στο πιο πρόσφατο πρότυπο F3R στη διάρκεια της καριέρας τους στην AAE, τα Typhoon Tranche 1 της RAF υπέστησαν μόνο μερικές αναβαθμίσεις και παρέμειναν σημαντικά υποδεέστερα σε ικανότητες έναντι των μεταγενέστερων Tranche 2/3.

Αυτός είναι και ο λόγος που η Βασιλική Αεροπορία είχε εδώ και καιρό προδιαγράψει τα αεροπλάνα αυτά για απόσυρση, ενώ αρκετά από αυτά έχουν ήδη διαλυθεί για προσπορισμό ανταλλακτικών και άλλα βρίσκονται σε εναπόθεση/μακρά αποθήκευση και θα έχουν την ίδια τύχη, αφήνοντας μικρό περιθώριο για ενίσχυση μιας τουρκικής αγοράς. Υπογραμμίζεται ότι τα ελληνικά μεταχειρισμένα Rafale, αν και κάποια από αυτά κατασκευάστηκαν μετά το μέσον της δεκαετίας του 2000, προήλθαν στο σύνολό τους από τον ενεργό στόλο της ΑΑΕ.

Τέλος για τα βρετανικά Eurofighter Tranche 1 – απομένει κάτι για την Τουρκία να αγοράσει;

Τα βρετανικά Typhoon T1

Η έναρξη υλοποίησης προμήθειας Eurofighter από τη RAF ανάγεται σε συμβόλαιο του 1998 για 148 αεροπλάνα Tranche 1 (T1), που αφορούσε και στις τέσσερις χώρες της κοινοπραξίας παραγωγής, από τα οποία τα 53 θα ήταν βρετανικά. Τελικά όμως, μέρος της παραγγελίας προτέθηκε σε αυτήν των T2 και έτσι στα χέρια της RAF πέρασαν 49 Τ1 (βλέπε σχετικό πίνακα).

Το αρχικό Typhoon της RAF, το «ΖJ800», άφησε τη γραμμή συναρμολόγησης της BAE Systems στο Warton τον Φεβρουάριο του 2002 και ήταν το πρώτο από τα 160 μαχητικά του είδους που κατασκευάστηκαν για τη Βασιλική Αεροπορία έως και το 2019, οπότε και ολοκληρώθηκε η βρετανική παραγγελία. Μπήκε σε υπηρεσία την 1^η Μαρτίου 2004, εγκαινιάζοντας για τη RAF μια νέα εποχή.

Σημειώνεται ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι σήμερα το μόνο από τις χώρες της κοινοπραξίας του Eurofighter που δεν έχει προβεί σε πρόσθετη παραγγελία αεροσκαφών, όπως έκαναν πρόσφατα κατά σειρά η Γερμανία, η Ισπανία και η Ιταλία, εξέλιξη που αναλύεται σε άλλες σελίδες. Από την άλλη το Λονδίνο ήταν το μόνο που απέκτησε το σύνολο των αεροσκαφών που είχαν αρχικά συμφωνηθεί στο πρόγραμμα Eurofighter, με το Βερολίνο, τη Ρώμη και τη Μαδρίτη να έχουν περικόψει λίγο ή πολύ τις αρχικές δεσμεύσεις τους.

Με την ολοκλήρωση της παράδοσης των Tranche 1 στη RAF, αλλά και στις τρεις λοιπές αεροπορίες των χωρών της κοινοπραξίας, ακολούθησε ως γνωστόν η δεύτερη παρτίδα T2 (Tranche 2) και μετά η T3 (Tranche 3), οι οποίες ενσωμάτωσαν «εκ γενετής» βελτιώσεις ή πρόσθετες δυνατότητες και απέκτησαν και άλλες μετά την ένταξη των μαχητικών σε υπηρεσία και στα μετέπειτα χρόνια της αξιοποίησής τους. Κάποιες από τις βελτιώσεις και δυνατότητες προσφέρθηκαν στις αεροπορίες των εταίρων του προγράμματος ως επιλογές, οι οποίες δεν υιοθετήθηκαν απαραίτητα από όλες τις αεροπορίες, γεγονός που οδήγησε σε έναν ανομοιογενή ευρωπαϊκό στόλο Eurofighter.

Άλλες ήταν απλώς δυνητικές ικανότητες, όπως για παράδειγμα η ενσωμάτωση σύμμορφων δεξαμενών (Conformal Fuel Tanks, CFT), που δεν επιλέχθηκε από κάποιον εταίρο και έτσι δεν προχώρησε πέραν των σχεδιαστικών μελετών. [Πρόθεση ικανότητας μεταφοράς CFT υπήρχε και στο Rafale, όπως έχουμε γράψει. Δεν υιοθετήθηκε από την (τότε) Armee de’l Air, αλλά πιστεύεται ότι η δυνατότητα είναι ενσωματωμένη στη δομική σχεδίαση του γαλλικού μαχητικού.]

Άλλες βελτιωτικές προοπτικές για το Eurofighter καθυστέρησαν λόγω διαφορετικών προτεραιοτήτων των εταίρων, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την ενσωμάτωση ραντάρ AESA. Η απαίτηση υπήρχε από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 για τα αεροσκάφη Tranche 2, αλλά δεν προχώρησε ουσιαστικά παρά 20 χρόνια αργότερα: το 2023 η RAF συμβασιοποίησε την εξέλιξη και τοποθέτηση ραντάρ AESA Captor-E ECRS 2.0 για αναβάθμιση κάποιων εκ των Typhoon. Γερμανία, Ισπανία και Ιταλία έχουν επίσης υιοθετήσει σχετικό πρόγραμμα, αν και διαφορετικού ραντάρ, για τα καινούρια Eurofighter που έχουν παραγγείλει, αλλά και για εκσυγχρονισμό κάποιων παλαιότερων (βλέπε αναφορά σε επόμενες σελίδες).

Πρώτη πτήση για το ραντάρ AESA ECRS Mk.2 σε Typhoon

Τα πρώτα Tranche 1 προήλθαν από παραλαβές του 2003-2004, αφορούσαν σε αεροπλάνα Block 1 και ήταν μικρός αριθμός διθέσιων Typhoon για να εξυπηρετήσουν τη μετεκπαίδευση στον νέο τύπο, αποκλειστικά με δυνατότητες αέρος-αέρος, με χρήση πυραύλων AIM-9L και AIM-132A ASRAAM (με περιορισμούς λόγω του πρώιμου λογισμικού PSP1-Production Software Package) και χωρίς σύστημα αυτοπροστασίας. Την περίοδο 2004-2005 ακολούθησαν τα T1 Block 2, τόσο διθέσια όσο και μονοθέσια, τα οποία στις παραπάνω δυνατότητες και με εξελιγμένο λογισμικό PSP2/PSP3 (που αφαίρεσε κάποιους από τους υφιστάμενους περιορισμούς) πρόσθεσαν τη βασική έκδοση του συστήματος αυτοπροστασίας DASS και υποδομή MIDS για Link 16. Η RAF με τα Tranche 1 Block 1 και Block 2 επέτυχε αρχική επιχειρησιακή ικανότητα (IOC). Υπογραμμίζεται ότι τα αεροπλάνα αυτά διέθεταν στο σύνολό τους συστήματα με τεχνολογίες που είχαν εξελιχθεί στη δεκαετία του 90.

Το 2005 ξεκίνησαν παραδόσεις των Tranche 1 Block 5 με AIM-9L, AIM-132A ASRAAM, AIM-120B AMRAAM, βασική ικανότητα αέρος-εδάφους με  βόμβες LGB GBU-10 και GBU-16 Paveway II, DASS με πλήρεις δυνατότητες και IRST PIRATE. Με αυτά η RAF επέτυχε FOC (Full Operational Capability), ενώ το σύνολο των Tranche 1 Block 2 αναβαθμίστηκαν αργότερα στο επίπεδο Block 5. Τα Tranche 1 Block 5 είχαν ενσωματώσει σε κάποια συγκροτήματα νεότερες τεχνολογίες συγκριτικά με τα πρώιμα Block της ίδιας παρτίδας.

Οι παραδόσεις των Tranche 1 στη RAF συνεχίστηκαν έως το Δεκέμβριο του 2007, αλλά για την παραγωγή των Tranche 2 υπήρξε χάσμα δυο ετών, προκειμένου να εξυπηρετηθεί η παραγγελία της Βασιλικής Αεροπορίας της Σαουδικής Αραβίας. Τα Tranche 2 παραδόθηκαν το διάστημα Μαρτίου 2009-Σεπτεμβρίου 2013, ενώ τα Τ3 ακολούθησαν από τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς έως τις 28 Ιουνίου 2019, οπότε παραλήφθηκε το έσχατο αεροπλάνο (ZK439).

Τα Tranche 2 Block 8, για παράδειγμα, είχαν νέο υπολογιστή αποστολής, ενώ τα Block 10 της ίδιας παρτίδας βελτίωσαν το DASS, «φόρεσαν» ικανότερο IFF με δυνατότητα Mode 5, ολοκλήρωσαν τον AIM-120C5 και πιστοποιήθηκαν με GBU-24/B, GBU-24/B Paveway III και το ατρακτίδιο Litening III. Η κύρια έκδοση Tranche 2 ήταν η Block 15, που έφερε στο οπλοστάσιο του Eurofighter βλήματα Meteor και Brimstone, όπως και βόμβες Paveway IV.

Κομβικό σημείο για τα βρετανικά Eurofighter ήταν το πρόγραμμα Centurion του 2014 για την αναβάθμιση όλων των αεροσκαφών Tranche 2 και 3 της RAF στο ίδιο πρότυπο με δυνατότητα χρήσης του πυραύλου Meteor, του πυραύλου cruise Storm Shadow και του Brimstone 2. Η ομοιογενοποίηση του στόλου, μεσούσης της παραγωγής των Tranch 3, εξαίρεσε τα Tranche 1 για μεταγενέστερο χρόνο, αλλά τελικά αποδείχθηκε ότι «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού». Έτσι τα T1 παρέμειναν πρακτικά με τις αρχικές δυνατότητες που διέφεραν ανάμεσα στα πολύ πρώιμα Block 1 και τα εν μέρει αναβαθμισμένα Block 5 (που περιλάμβαναν πλέον και τα Block 2).

Οι πιέσεις των Strategic Defence Review

Το δίλημμα που αντιμετώπισαν οι αεροπορίες των χωρών-εταίρων του προγράμματος για τα αεροπλάνα Tranche 1 ήταν κοινό, αλλά -όπως και για καθετί άλλο που αφορά τα Eurofighter- η αντιμετώπισή του δεν ήταν ενιαία. Το ερώτημα που κλήθηκαν να απαντήσουν και μάλιστα στη «δύσκολη» δημοσιονομικά δεκαετία του 2010 ήταν στην πραγματικότητα διπλό. Το πρώτο είχε σχέση με το αν θα έπρεπε να διατηρηθούν σε υπηρεσία τα Eurofighter T1, τα οποία είχαν περιορισμένες δυνατότητες συγκριτικά με τα T2 και T3 και ταυτόχρονα παρουσίαζαν αδυναμία ενσωμάτωσης αναβαθμίσεων και πιστοποίησης όπλων. Το δεύτερο ερώτημα αφορούσε το αν θα έπρεπε να δαπανηθούν (σημαντικά) κονδύλια για τον εκσυγχρονισμό των T1 στο επίπεδο T2 ή ακόμη και στο T3 (καθώς εξακολουθούσαν να υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα πρότυπα των Tranche 2 και Tranche 3 παρά τις προσπάθειες ομοιογενοποίησης).

Η RAF απάντησε θετικά στο πρώτο ερώτημα, αν και τα Typhoon T1 παρέμειναν πάντα κάτω από τη δαμόκλειο σπάθη περικοπών και απόσυρσης. Να επαναφέρουμε στη μνήμη τη διαβόητη Στρατηγική Αναθεώρηση Άμυνας (Strategic Defence Review, SDR) του 2010 υπό την τότε κυβέρνηση συνεργασίας Συντηρητικών-Εργατικών, που κυριολεκτικά σάρωσε τις ένοπλες δυνάμεις στο Ηνωμένο Βασίλειο και η οποία δεν καρατόμησε άμεσα τα Typhoon T1 (όπως ήταν η αρχική πρόθεση), αλλά έθεσε ως έσχατη ημερομηνία απόσυρσης το 2019, με το ρολόι όμως να μετρά αντίστροφα σχεδόν αμέσως. [Η SDR του 2010 υπαγόρευσε την άμεση απόσυρση των αεροσκαφών Harrier GR9 που πουλήθηκαν στο Σώμα των Πεζοναυτών των ΗΠΑ, ενώ η απόσυρση των μαχητικών Panavia Tornado GR4 που ήταν προγραμματισμένη για το 2025 μετακινήθηκε νωρίτερα, για το 2019].

Μετά την κυβερνητική αλλαγή και την άνοδο των Συντηρητικών στην εξουσία το 2015, η απόφαση «αποεπένδυσης» των πρώιμων Typhoon τροποποιήθηκε, με νέο σενάριο διατήρησης 24 T1 προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε ρόλο αεράμυνας και εχθρικής απεικόνισης/aggressors. Τα υπόλοιπα T1 θα έμπαιναν σε καθεστώς μακράς αποθήκευσης με προοπτική πώλησης σε τρίτη χώρα ή (τελικά) προσπορισμό. Από τα 49 T1 που παρέλαβε η RAF, δυο είχαν βγει εκτός ενεργείας, αφήνοντας 47 για το συνολικό πρόγραμμα RTP.

Το σενάριο είχε ως καταληκτική χρονολογία διατήρησης των 24 Tranche 1 τις αρχές της δεκαετίας του 2030, αλλά έμελλε τελικά να είναι πολύ πιο εγγύτερη. Τα αεροπλάνα αυτά συγκρότησαν δύο καινούριες Μοίρες: τη 12^η (Bomber) Squadron με ρόλο να βοηθήσει στην αξιοποίηση των 24 Typhoon που είχε αγοράσει το Κατάρ το 2017 και την IX (Bomber) Squadron που είχε ρόλο επιφυλακής αεράμυνας (απαλλάσσοντας τις άλλες μονάδες από τέτοια καθήκοντα) και εχθρικής απεικόνισης για εκπαίδευση και ασκήσεις. Στον αντίποδα αυτής της «θετικής» εξέλιξης, 16 Tranche 1 αποσύρθηκαν και οδηγήθηκαν για προσπορισμό κάτω από ένα πρόγραμμα που έγινε γνωστό ως RTP (Reduce–To–Produce) και υλοποιήθηκε την περίοδο Ιουνίου 2018-Ιουλίου 2019.

Το 2021 όμως, και καθώς ένας σημαντικός αριθμός T1 βρισκόταν ήδη σε αποθήκευση, ο σχεδιασμός μεταβλήθηκε μέσω της Strategic Defence Review εκείνης της χρονιάς που προέβλεπε πλέον την απόσυρση όλων των T1 έως τον Μάρτιο του 2025! Επιβλήθηκε από τον τότε πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, ώστε από την εξοικονόμηση πόρων να υπάρξουν κονδύλια για μια νέα παρτίδα F-35B.

Σημειώνεται ότι στο μεσοδιάστημα το Ηνωμένο Βασίλειο (όπως και η Ιταλία), είχε προσπαθήσει να πουλήσει τα Typhoon T1 σε διάφορες χώρες, ειδικά στα Βαλκάνια αλλά και άλλες περιοχές του κόσμου, χωρίς όμως αποτέλεσμα, καθώς το μεγάλο κόστος χρήσης και η δαπάνη εκσυγχρονισμού τους αποθάρρυνε τους δυνητικούς αγοραστές.

Αλλαγή σελίδας για τα T1 υπήρξε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, οπότε και κάθε συζήτηση για απόσυρση ή και πώληση των μαχητικών μπήκε σε αναστολή, αν και όχι για πολύ. Το 2024, μετά την απόφαση αρκετών χωρών (περιλαμβανομένων και των ΗΠΑ) να περιλάβουν και μαχητικά αεροπλάνα στη βοήθεια προς το Κίεβο, κίνηση στην οποία πρωτοστατούσε το Λονδίνο, η παραχώρηση Typhoon Τ1 τέθηκε στο τραπέζι, αλλά υστερούσε συγκριτικά με τα F-16 ως προς τον χρόνο και το κόστος αξιοποίησης. Ωστόσο, η βρετανική πρόθεση καταγράφηκε και παρέμεινε ως δυνητική επιλογή, ειδικά σε μια προσπάθεια συνέχισης υποστήριξης του Κιέβου που θα ήταν αποκλειστικά ευρωπαϊκή.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η επιστροφή των Εργατικών στην εξουσία τον Ιούλιο του 2024 επέφερε «έκτακτη» αναθεώρηση της Strategic Defence Review του 2021, που λαμβάνει υπόψη τη νέα τάξη πραγμάτων. Ήδη όμως από τον Μάρτιο του 2024 είχε αρχίσει ένας δεύτερος γύρος RTP για δέκα αεροσκάφη, που αναμενόταν να ολοκληρωθεί περίπου έναν χρόνο αργότερα, δηλαδή πριν από τον Μάρτιο του 2025.

Επιπλέον, στο τέλος του 2024 εκκρεμούσαν οι αποφάσεις για τον τρίτο και τελευταίο κύκλο RTP για τα υπόλοιπα T1.

Πως θα στεκόταν ένα “τουρκικό” Eurofighter απέναντι στα ελληνικά Rafale και F-16V;

Τουρκικά μεταχειρισμένα Typhoon

Όπως σημειώθηκε και στην αρχή του άρθρου, η αναφερόμενη από πολλούς αγορά μεταχειρισμένων Eurofighter από την Τουρκία ήταν εξαρχής (το 2019-20) μια ισχνή πιθανότητα και έχει γίνει πλέον ισχνότερη, εκτός και αν επιδιωχθούν άλλες λύσεις.

Την πώληση καινούριων Typhoon στην Άγκυρα διαχειρίζεται το Λονδίνο με βάση τον διαχωρισμό τέτοιων αρμοδιοτήτων ανά περιοχές του κόσμου, στον οποίο έχουν συμφωνήσει οι τέσσερις χώρες-εταίροι της κοινοπραξίας και οι βιομηχανίες τους, αν και φυσικά τα έσοδα τα μοιράζονται όλοι με βάση τη συμμετοχή στο βιομηχανικό έργο.

Για την περίπτωση όμως τυχόν τουρκικού αιτήματος για μεταχειρισμένα Eurofighter (που μέχρι και σήμερα δεν έχει επίσημα επιβεβαιωθεί, ούτε καν αν υφίσταται ως σενάριο) είναι το Ηνωμένο Βασίλειο που θα το ικανοποιούσε από τα αποθέματα Τ1 της RAF. Όπως είδαμε όμως παραπάνω, ο στόλος των βρετανικών Typhoon T1 έχει ήδη απομειωθεί κατά 16 αεροσκάφη στο πρώτο RTP και κατά δέκα στο δεύτερο (που μάλλον έχει ολοκληρωθεί), ενώ πιστεύεται ότι 6-8 επιπλέον αεροπλάνα δεν είναι εύχρηστα, καθώς έχουν εξαντλήσει το ωφέλιμο όριο δομικής ζωής τους και έχουν αποθηκευτεί για προσπορισμό στον (επερχόμενο) τρίτο κύκλο RTP. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια η RAF (ενόψει απόσυρσής τους) εντατικοποίησε τη χρήση των εναπομεινάντων Τ1, περιλαμβανομένης και της ένταξής τους στο κλιμάκιο που διατηρεί στα Falkland.

Είναι έτσι πρακτικά δύσκολη ή και αδύνατη η ικανοποίηση τουρκικού αιτήματος για μεταχειρισμένα Eurofighter από το απόθεμα των T1. Από την άλλη, 80 αεροπλάνα Tranche 1 παραδόθηκαν στις τρεις υπόλοιπες χώρες της κοινοπραξίας, με τη Luftwaffe και την Aeronautica Militare να έχουν προδιαγράψει την αντικατάστασή τους από τις νέες παραγγελίες που έχουν κάνει. Θεωρητικά, θα μπορούσε να υπάρξει κάποιου είδος συναλλαγής ανάμεσα στους εταίρους για τη δημιουργία στόλου 12 ή 20 Eurofighter T1 από το απόθεμά τους που θα περνούσε σε τουρκικά χέρια. Η διαθεσιμότητα όμως πλεονασματικών γερμανικών και ιταλικών αεροσκαφών δεν είναι σίγουρη. Ακόμη όμως και αν υπάρχει, η Τουρκία θα αντιμετωπίσει το πολύ μεγάλο κόστος αναβάθμισής τους στο επίπεδο Tranche 2, που (θεωρητικά) είναι αυτό που εξασφαλίζει μαχητικά με πλήρεις δυνατότητες πολλαπλών ρόλων, περιλαμβανομένης και της ικανότητας εκτόξευσης Meteor. Αν μάλιστα τα μεταχειρισμένα αεροπλάνα προέλθουν από διαφορετικές αεροπορίες, η κατάσταση θα επιβαρυνθεί ακόμη περισσότερο λόγω της ανομοιογένειας που υφίσταται.

Ένα άλλο σενάριο που καλλιεργούν κάποιοι είναι ότι η THK θα μπορούσε να αποκτήσει Tranche 2 ή και 3, που όμως δεν υποστηρίζεται εύκολα από τη διαθεσιμότητα τέτοιων αεροσκαφών. Στη μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εποχή και στην κατάσταση που διαμορφώνεται τις τελευταίες εβδομάδες με την αλλαγή της αμερικανικής στάσης, η RAF (αλλά και οποιαδήποτε άλλη αεροπορία) είναι μάλλον απίθανο ότι θα μπορούσε να αποδεσμεύσει τέτοια αεροπλάνα λόγω των εξαιρετικά πιεστικών αναγκών που έχει. Η επανάληψη ενός σεναρίου όπως αυτό των ελληνικών Rafale με την αναπλήρωση των γαλλικών αποθεμάτων από καινούρια δεν είναι έτσι ορατό, αλλά βέβαια πολλά μπορούν να γίνουν εάν διακυβεύεται μια πώληση πολλών δισεκατομμυρίων.

Ο εκσυγχρονισμός των Typhoon T1

Επειδή το θέμα του ενδεχόμενου εκσυγχρονισμού των T1 είναι ζωτικό για τον σκοπό του παρόντος άρθρου, ας αναζητήσουμε κάποιες απαντήσεις για το κατά πόσο είναι εφικτή μια τέτοια επιδίωξη. Σε μια σχετική συζήτηση στην επιτροπή Άμυνας της Βουλής των Κοινοτήτων, η BAE Systems, που κλήθηκε να απαντήσει επί του θέματος, δήλωσε ότι το εγχείρημα του εκσυγχρονισμού των Tranche 1 σε Tranche 2 ή Tranche 3 «είναι τεχνικά εφικτό», αλλά ο κατάλογος των απαιτήσεων είναι μακρύς και εξαιρετικά δαπανηρός. Είναι πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι η BAE Systems αναφέρθηκε τόσο σε απαιτήσεις αναβάθμισης ηλεκτρονικών όσο και δομικών τροποποιήσεων. Πιο συγκεκριμένα, μια από τις αποκαλύψεις που έγινε είναι ότι ακόμη και τα T2 και T3 έχουν διαφορές στα πρότυπα της δομικής σχεδίασης, όπως για παράδειγμα ότι τα δεύτερα ενσωματώνουν ήδη προβλέψεις (στήριξης και εξυπηρέτησης του βάρους, των αναγκών παροχής ηλεκτρικής ισχύος και της ψύξης) για την ενσωμάτωση του ραντάρ Captor-E ECRS 2.0 που δεν υπάρχουν στα πρώτα (πολύ δε περισσότερο στα T1).