Συνεχίζοντας τα όσα γράψαμε σε προηγούμενο άρθρο σχετικά με την αμερικανική προσφορά μεταχειρισμένων συστημάτων όπως τα AH-64D Apache, M1A2 Abrams, M2A3 Bradley και M109A5/A6 Paladin στην Ελλάδα, νέες πληροφορίες που έχουμε στη διαθεσή μας αναφέρουν ότι η λίστα των διαθέσιμων υλικών είναι ακόμη πιο ενδιαφέρουσα. Έτσι οι ΗΠΑ, στο πλαίσιο της πολιτικής τους να διανείμουν πλεονασματικό στρατιωτικό εξοπλισμό σε συμμάχους του ΝΑΤΟ, έχουν συμπεριλάβει και τα 8×8 τροχοφόρα τεθωρακισμένα Stryker.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Οι ΗΠΑ εκτός από ΑΗ-64D, προσφέρουν Μ1Α2 Abrams, M2A3 Bradley και Μ109Α5/Α6
Η προσφορά υλικού ως πλεονασματικό, θα γίνει πραγματικότητα ακόμη και μέσα στο 2026, και θέλουν να συλλέξουν εκ των προτέρων ενδιαφέρον από συμμαχικές χώρες. Έτσι, η λίστα που έχει φτάσει στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας και το Γενικό Επιτελείο Στρατού περιλαμβάνει, πέρα από τα προαναφερθέντα συστήματα και τα Stryker.
Η απόφαση των ΗΠΑ να χαρακτηρίσουν μεγάλο αριθμό από Stryker ως πλεονασματικά, προκύπτει από τη νέα δομή δυνάμεων του Αμερικανικού Στρατού, η οποία προβλέπει μείωση του συνολικού στόλου των οχημάτων κατά 10-20% έως το 2030. Η μείωση οφείλεται σε περικοπές μονάδων, μετατροπές ταξιαρχιών από Armored Brigade Combat Teams σε Multi-Domain Brigade Combat Teams, και εστίαση σε ελαφρύτερα, πιο ευέλικτα συστήματα που θα κινούνται γρηγορότερα.
Saber Junction 23 is an annual U.S. Army exercise with NATO allies and partners including 4,000 participants from 16 different countries training together from Aug. 28 to Sept. 23, 2023. The primary training audience for the exercise is the 2nd Cavalry Regiment, a U.S. Army Stryker Brigade Combat Team based in Germany. While U.S.-led, this exercise will develop and enhance NATO allies and partners’ interoperability and readiness.
(U.S. Army Reserve photo by 1st Sgt. Michel Sauret)
Επιπλέον, η υποστήριξη στην Ουκρανία με οχήματα Stryker, περίπου 189 μέχρι τώρα, έχει επιταχύνει την απόσυρση παλαιότερων εκδόσεων του μοντέλου, καθώς τα αμερικανικά αποθέματα αναπληρώνονται μόνο όπου απαιτείται με αναβαθμισμένες εκδόσεις, όπως η Stryker A1 με Double-V hull για καλύτερη προστασία από νάρκες και IED. Παράλληλα, το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού εστιάζει σε περίπου 2.000 υφιστάμενα οχήματα, με ενσωμάτωση πυροβόλου 30 χιλιοστώνκαι αντιαρματικούς πυραύλους όπως οι Javelin, αλλά οι συνολικοί αριθμοί μειώνονται λόγω στροφής σε επόμενης γενιάς οχήματα όπως το Optionally Manned Fighting Vehicle στο πλαίσιο του Next-Generation Combat Vehicle. Τα πλεονάζοντα οχήματα προορίζονται για εξαγωγή, αποθήκευση ή εκπαίδευση, με πρόσφατα παραδείγματα την πώληση 183 Stryker στη Βουλγαρία και 54 στη Βόρεια Μακεδονία.
Η ιστορία των Stryker ξεκινά από την εισαγωγή τους το 2002 ως ελαφριά, ταχυκίνητα οχήματα για τις ταξιαρχίες Stryker Brigade Combat Teams, ενώ η εξέλιξη της τεχνολογίας και οι αλλαγές στις απειλές οδήγησαν σε συνεχείς αναβαθμίσεις. Όμως με την δράση Army Transformation Initiative του 2025, ο Αμερικανικός Στρατός προχωρά σε δραστική αναδιάρθρωση, σταματώντας τις αγορές νέων Stryker DVH A1 από το 2026 και ολοκληρώνοντας τις απαιτήσεις για αναβαθμισμένα οχήματα μέχρι το τέλος του 2025.
Αυτό δημιουργεί πλεόνασμα σε παλαιότερες παραλλαγές, όπως η βασική M1126 Infantry Carrier Vehicle χωρίς το Double-V hull, η M1127 Reconnaissance Vehicle, η M1129 Mortar Carrier, και η M1130 Command Vehicle. Επίσης, τα Stryker Dragoon, που εξοπλίστηκαν με 30mm πυροβόλο εκσυγχρονίζονται σε νεότερες εκδόσεις σαν το ICVVA1-30mm lethality package, αλλά δεν αναμένεται να γίνουν διαθέσιμες. Σημειώνεται πως η έκδοση M1128 Mobile Gun System, με πυροβόλο 105mm είχε ήδη αποσυρθεί πλήρως το 2022. Συνολικά, η μείωση των ταξιαρχιών και η εστίαση σε πολυδιάστατες επιχειρήσεις μειώνει τον ενεργό στόλο από περίπου 4.500 σε 3.600-4.000 οχήματα έως το 2030, δημιουργώντας ευκαιρίες για εξαγωγές περίπου 500 ως 900 οχημάτων.
Στο παρελθόν, οι ΗΠΑ είχαν προτείνει το 2023 στην Ελλάδα την έκδοση M1128 Mobile Gun System, δηλαδή ένα εξελιγμένο Stryker με πυροβόλο 105mm, αλλά η πρόταση απορρίφθηκε με τη δικαιολογία από ελληνικής πλευράς ότι ήταν τροχοφόρο και όχι ερπυστριοφόρο, κάτι που θεωρήθηκε ακατάλληλο για το δικό μας έδαφος. Ωστόσο, αυτή η απόρριψη δεν εμπόδισε την Ελλάδα να εξετάζει σοβαρά άλλα τεθωρακισμένα τροχοφόρα, όπως το γαλλικό VBCI Philoctetes. Εδώ, σύμφωνα με πρόσφατες εξελίξεις, το Γενικό Επιτελείο Στρατού βρίσκεται σε συζητήσεις με την KNDS France για την πρόταση αγοράς 200 νέων VBCI Mk2, αλλών 50 ειδικών εκδόσεων και 120 μεταχειρισμένων από τα γαλλικά αποθέματα, με παραγωγή στην Ελλάδα.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Ελληνικό ενδιαφέρον για τα M1128 MGS, για ταχυκίνητες δυνάμεις ελιγμού
Όπως και στην περίπτωση των M1A2 Abrams, M2A3 Bradley και M109A5/A6, οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμη προσφέρει συγκεκριμένο αριθμό Stryker, καθώς σε πρώτη φάση συλλέγουν αιτήματα από τις συμμαχικές χώρες και μετά επιστρέφουν με συγκεκριμένες προτάσεις. Για παράδειγμα, στα AH-64D Apache, αφού επιβεβαίωσαν το ελληνικό ενδιαφέρον, υπήρξε πλέον επίσημη ειδοποίηση για διαθεσιμότητα 30 ελικοπτέρων, κάτι που θα ενισχύσει δραματικά την Αεροπορία Στρατού. Το Γενικό Επιτελείο Στρατού έχει ήδη δηλώσει ενδιαφέρον για όλα τα προτεινόμενα συστήματα και αναμένει πλέον λεπτομέρειες σχετικά με αριθμούς και διαθεσιμότητες.
Τα Stryker, με την υψηλή τους κινητικότητα και ευελιξία, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια στιβαρή λύση για την αντικατάσταση παλαιότερων μοντέλων τεθωρακισμένων όπως τα M113A1, τα οποία υπηρετούν εδώ και δεκαετίες στον Ελληνικό Στρατό και πλέον χρειάζονται απόσυρση. Η ενσωμάτωση τροχοφόρων οχημάτων όπως τα Stryker στις ταξιαρχίες του ΕΣ θα βελτιώσει σημαντικά την ταχύτητα ανάπτυξης δυνάμεων, ιδιαίτερα σε νησιά όπου η γρήγορη μετακίνηση είναι κρίσιμη.
Για τις ΗΠΑ η παραχώρηση είναι επίσης επωφελής καθώς διατηρεί την σχέση με συμμαχους, ενώ τα οχήματα μπορούν να εκσυγχρονιστούν περαιτέρω, εμπλέκοντας αμερικανικές εταιρείες όπως η General Dynamics, που θα αναλάβουν εργασίες συντήρησης, αναβάθμισης και προμήθειας ανταλλακτικών.
