Οι καιροί είναι χαλεποί και αναμένεται να γίνουν χαλεπότεροι αλλά οι ανάγκες ενίσχυσης της ελληνικής άμυνας εξακολουθούν να υπάρχουν και θα γίνουν οξύτερες με την κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας, όπως απέδειξαν και οι μαζικές παραβιάσεις και παραβάσεις των τελευταίων ημερών. Οι λύσεις ήταν δύσκολες και με τη διαφαινόμενη βαθιά οικονομική κρίση θα γίνουν ασφυκτικές.
Οι ΗΠΑ προσπαθούν εδώ και πολύ καιρό να μπουν με τη σειρά τους στο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του Πολεμικού Ναυτικού που προβλέπει, υποχρεωτικά από ότι καταλαβαίνουμε όλοι, την αγορά νέων πλοίων. Έτσι, προσπαθούν, ας πούμε με “κομψό” τρόπο, να εκμεταλλευτούν τις γαλλικές αδυναμίες.
Belh@rra ή/και LCS Freedom (MMSC frigate), τι είναι καλύτερο για το ΠΝ;
Οι Γάλλοι, έχουν την υποστήριξη δυο κυβερνήσεων, και λογικά η υπόθεση Belh@rra θα κλείσει (ΥΠΟΙΚ θέλοντος και κορωνοϊού επιτρέποντος) με καθαρά πολιτικά κριτήρια. Αυτό δεν πρέπει να προκαλεί αίσθηση, καθώς η Γαλλία είναι πιστός σύμμαχος, και αρωγός στις ελληνικές προσπάθειες να ξεφύγει από το καθοδικό σπιράλ που έπεσε το 2010, ενώ στηρίζει, χωρίς “ίσως” ή “αλλά” τις ελληνικές θέσεις στα ελληνοτουρκικά. Κι όλα αυτά, ασχέτως προσώπων και κομμάτων στην κυβέρνηση της Γαλλίας.
Τώρα, το ότι οι Γάλλοι κομίζουν και ευμενές χρηματοδοτικό σχήμα για την αγορά των Belh@rra, είναι γνωστό, αν και κανείς, δεν έχει αποκαλύψει αυτό το περίφημο δάνειο. Έχουμε την υποψία, πως καθώς πρόκειται για G2G (Government To Government) συμφωνία, την αγορά θα κάνει το γαλλικό κράτος, με επιτόκια Γαλλίας (χώρα με υψηλή πιστοληπτική διαβάθμιση), και δυνατότητα μηδενικών επιτοκίων. Και μετά, θα μας δώσει τις φρεγάτες, με τοκοχρεωλυτικές δόσεις, όμοιες με αυτές που απολαμβάνουν οι γαλλικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Βέβαια, δυστυχώς όπως φαίνεται, ο δανεισμός, ή μάλλον η διευκόλυνση αγοράς, είναι το μόνο που απολαμβάνει η Ελλάδα. Το κόστος αγοράς των δυο πλοίων έχει σκαρφαλώσει στα 2 δις (σύμφωνα με τον CEO της Naval Group), ενώ δεν υπάρχει διευκρίνηση αν στο κόστος περιλαμβάνονται οι αγορές των όπλων (ASTER 30, Exocet BlockIIIc, SCALP Naval). Τέλος, υπάρχει και ανάγκη διευκρίνησης του θέματος που λέγεται CIWS, καθώς μάλλον το κόστος ενσωμάτωσης RAM είναι εξωφρενικά υψηλό.
Τώρα, οι Αμερικανοί από πολύ καιρό, έχουν έρθει και προσφέρουν στην Ελλάδα μια παραλλαγή της LCS Freedom, την MMSC που αγοράζει και η Σαουδική Αραβία. Το έχουμε γράψει εδώ και πολύ καιρό, πως η Lockheed Martin προσπαθεί να πωλήσει την LCS Freedom στην Ελλάδα. Μεγάλο “ατού” είναι η δυνατότητα που προσφέρει η εταιρεία στην κατασκευή στην Ελλάδα, ακόμη και για το σύνολο των πλοίων.
Βέβαια πρέπει να πούμε πως η σχεδίαση της LCS δεν ξετρελαίνει το ΠΝ, καθώς το πλοίο δεν προέρχεται από μια αμιγώς πολεμική σχεδίαση, ενώ δεν δείχνει ικανή να προσφέρει αντιαεροπορική προστασία μεγάλης ακτίνας, αφού μέχρι σήμερα, δεν έχει επιβεβαιωθεί ο οπλισμός του με SM-2ER. Δηλαδή, ακόμη κι αν οπλιστεί με ESSM Block2, εντούτοις δεν υπάρχει ένα αντίστοιχο όπλο του ASTER 30/Standard SM-2.
Όμως η αρχική LCS έχει πρόβλεψη ακόμη και για οπλισμό της με SM-2, και σίγουρα με ESSM. Επίσης, η MMSC θα έχει προωστήριο σκεύος GODOG, με αεριοστροβίλους LM2500, που το ΠΝ γνωρίζει πολύ καλά και εκτιμά απεριόριστα. Μπορεί επίσης να πάρει, χωρίς πρόβλημα, πυροβόλο των 76 χιλιοστών, ενώ ο οπλισμός με RAM/SeaRAM/Phalanx μπορεί να γίνει εύκολα, καθώς υπάρχει και στο αρχικό σχέδιο. Για το ραντάρ του πλοίου έχουμε ήδη γράψει, πως κάνει ότι και το SeaFire 500 αλλά έχει τη μισή εμβέλεια.
Τώρα, το πλοίο μπορεί να πάρει αμερικανικά όπλα, και κυρίως τον ESSM Block 1, που ήδη υπηρετεί στο ΠΝ, αλλά κυρίως, τον ESSM Block 2, που ελπίζουμε να δούμε σύντομα στο ΠΝ… Οι Αμερικανοί προτείνουν επίσης και την οικογένεια SM-2, αν και λόγω των περιορισμών στο μέγεθος των Mk41 εκτοξευτήρων, δύσκολα θα μπορέσει να μεταφερθεί απόθεμα μεγαλύτερο των 8 πυραύλων, αν υποθέσουμε πως θα υπάρχει 16πλός Mk41, με 8 κελιά για SM-2 και άλλα 8 για 32 ESSM Block2.
Έναρξη του προγράμματος ναυπήγησης των τεσσάρων MMSC της Σ. Αραβίας
Πάντως, όπως λέει και ο θυμόσοφος λαός μας, “για να πούμε και του στραβού το δίκιο”, τα αμερικανικά πλοία έχουν κι άλλα πλεονεκτήματα. Καταρχάς είναι μια υπαρκτή σχεδίαση, που δεν αναπτύσσεται τώρα, αλλά εξελίσσεται. Άρα δεν υπάρχει τεχνολογικός κίνδυνος. Επίσης, το σχέδιο είναι “επεκτάσιμο”, αν και προβληματισμό προκαλεί η απόφαση της LM να αποσύρει την Freedom από το διαγωνισμό FFGX. Βέβαια, όλα σχεδόν τα υποσυστήματα της FFG(X) θα αγοραστούν από την LM, συνεπώς μόνο χαμένη δεν τη λες…
Τώρα, υπάρχει πρόβλημα στο σχέδιο καθώς δεν έχει δυνατότητα σόναρ τροπίδας. Αυτό όμως θεωρητικά έχει αντιμετωπιστεί με συρόμενο σόναρ, ενώ έρευνα εκτελείται και από το οργανικό ελικόπτερο MH-60R. Ενώ το πλοίο θα συμμετέχει και σε ομάδες κρούσης με άλλα πλοία, που σημαίνει πως θα υπάρχουν τα απαραίτητα μέσα για τον εντοπισμό μιας υποβρύχιας απειλής.
Ο εκσυγχρονισμός των τεσσάρων πλοίων LCS απαιτεί $600 εκατ. και γι’ αυτό παροπλίζονται
Φτάνουμε στο μεγαλύτερο θέμα, την χρηματοδότηση. Όπως γράψαμε παραπάνω, οι Γάλλοι έχουν το πλεονέκτημα της χρηματοδότησης (ξαναλέμε πως δεν υπάρχει σαφές χρηματοδοτικό σχέδιο, που προφανώς είναι στα όρια του απόρρητου προς στιγμήν). Οι Αμερικανοί όμως αποφάσισαν να επανέλθουν δριμύτεροι, φέρνοντας κι αυτό που τους λείπει. Κάτι, που δεν είναι άλλο από την χρηματοδότηση.
Φυσικά στην περίπτωση των LCS δεν μπορεί να γίνει μια συμφωνία G2G, αλλά κάποιας άλλης μορφής. Έτσι φαίνεται πως η αμερικανική πλευρά έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση από χρηματοδοτικό ίδρυμα των ΗΠΑ, το πιθανότερο από την περίφημη EXIM BANK. Η τελευταία είναι αρκετά δραστήρια παντού, πλην της Ελλάδας. Παλαιότερα είχε χρηματοδοτήσει και τουρκικά αμυντικά προγράμματα, όπως το πρώτο πρόγραμμα αγοράς μεταφορικών S-70 από τη Sikorsky.
To θέμα όμως είναι πως η Ελλάδα είναι πλέον και πάλι αξιόπιστη σε ότι αφορά τα οικονομικά της μεγέθη, με το 10ετές ομόλογο να είναι πλέον σε ιστορικά χαμηλά. Το ρίσκο της όποιας τράπεζας είναι πλέον πολύ χαμηλό, συνεπώς ακόμη και η EXIM θα μπορούσε να χρηματοδοτήαει με πολύ μικρό επιτόκιο την αγορά LCS από την Ελλάδα. Θυμίζουμε πως η Γερμανία κι άλλες χώρες δανείζονται με αρνητικά επιτόκια πλέον!
Προφανώς ένα ποσό θα μπορούσε να καλυφθεί από FMS (Foreign Military Sales), ενώ η LM έχει αποδείξει πως μπορεί να κερδίσει για την Ελλάδα και FMF (Foreing Militay Funds), δηλαδή στρατιωτική βοήθεια. Τα ποσά αυτά θα μπορούσαν να κατευθυνθούν για την αγορά αμερικανικών εξαρτημάτων που απαιτούν άμεση πληρωμή (όπλα, κινητήρες κοκ).
Ακόμη κι αν ένα πρόγραμμα για την αγορά 4 πλοίων στοιχίσει 3 δις ευρώ (μαζί με τα όπλα και στοιχειώδη σύμβαση FOS), αν το δάνειο, με επιτόκιο κοντά ή ακριβώς στο μηδέν, με χρόνο αποπληρωμής τα 20 ή 25 χρόνια, σημαίνει πως κάθε χρόνο θα πρέπει να πληρώνουμε μόνο 150 εκ ευρώ ετησίως ή ακόμη και 120 εκ ευρώ. Είναι ένα ποσό απολύτως ελεγχόμενο, που μπορεί να μπει άνετα στον κρατικό προϋπολισμό, για να μην πούμε πως ήδη υπάρχει.
Κι όλα αυτά, χωρίς να υπολογίσουμε τα οφέλη από τα μειωμένα κόστη υποστήριξης και στελέχωσης των πλοίων, καθώς η κίνησή της κοστίζει πολύ λιγότερο από ότι αυτά μιας φρεγάτας κλάσης S, ενώ το πλήρωμα που απαιτείται είναι ουσιαστικά το 1/3 ή και λιγότερο. Ουσιαστικά, με το ετήσιο κόστος για μια S θα μπορούμε να έχουμε στη θάλασσα 4 MMSC.
ΑΠΟΨΗ: Φρεγάτες LCS vs Belh@rra ή σωστότερα ASTER 15/30 vs ESSM/SM-2
To πρόβλημα που πρέπει να λυθεί είναι πλέον, το που θα κατασκευαστούν τα πλοία αυτά. Μόνο ένα ναυπηγείο έχει σαφές και καθαρό ιδιοκτησιακό, ενώ τα άλλα δυο ακόμη προσπαθούν να βρουν λύση για τη συνέχιση της λειτουργίας τους. Αν αυτό λυθεί, τότε δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να δούμε και παραγγελία αμερικανικών πλοίων για το ΠΝ, παράλληλα ή σε αντικατάσταση των Belh@rra.
Ταυτόχρονα, καθώς οι Αμερικανοί δεν έχουν πει ακόμη την τελευταία τους λέξη, δεν πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο η αγορά των LCS να επιταχύνει και την παραχώρηση μεταχειρισμένων πλοίων από το USN, είτε αντιτορπιλικών τύπου Arleigh Burke, είτε καταδρομικών Ticonderoga. Όπως έχουμε γράψει η αμερικανική πλευρά βλέπει πολύ θετικά το ενδεχόμενο παραχώρησης 2 πλοίων ΑΒ, ενώ η ελληνική πλευρά έχει ζητήσει και την παραχώρηση καταδρομικών στην περίπτωση που τα ΑΒ δεν αποδεσμευτούν από το Κονγκρέσο.
H Lockheed Martin προτείνει στο ΠΝ φρεγάτες LCS, με κατασκευή όλων των πλοίων στην Ελλάδα!
Μέσα στο Μάρτιο είχε προγραμματιστεί επίσκεψη του αμερικανοί ΑΓΕΝ καθώς και υφυπουργού του Ναυτικού στην Ελλάδα. Ανάμεσα στα άλλα θα συζητούνταν και η πρόταση της LM για την κατασκευή των LCS/MMSC στην Ελλάδα, αλλά και το θέμα της παραχώρησης των 2 ΑΒ. Δυστυχώς, λόγω του κορωνοϊού η επίσκεψη αναβλήθηκε, όπως αναβλήθηκε και η επίσκεψη του ΥΕΘΑ Νίκου Παναγιωτόπουλου στις ΗΠΑ στο τέλος του προηγούμενου μήνα.
Το θέμα της ενίσχυσης του ΠΝ είναι ένα θέμα που πλέον δεν σηκώνει άλλη αναβολή. Το πιθανότερο είναι, με την λήξη του συναγερμού της πανδημίας μέσα στον Μάιο ή Ιούνιο, το ΥΠΕΘΑ να πιέσει για άμεσες λύσεις. Ας μην αρχίζουμε προκαταβολικές μεμψιμοιρίες του στυλ “όχι πλοία δεν θα πάρουμε, θα αποσύρουμε κι όσα έχουμε”, γιατί στην επόμενη πανδημία θα μας περιθάλπει το τουρκικό ΕΣΥ. Κι όπως είδαμε, οι γείτονες τα έκαναν σαλάτα…
Έτοιμο το σύστημα AN/SLQ-61 ως αντίμετρο ενάντια σε τορπίλες για τις αμερικανικές LCS
