Σε προηγούμενα άρθρα μας, ξεκαθαρίσαμε -ελπίζουμε- διάφορες φήμες σχετικά με τις “απευθείας αναθέσεις” σε εξοπλιστικά προγράμματα, τα προβλήματα με τους διαγωνισμούς, αλλά και άλλα περίεργα. Σήμερα θα απαντήσουμε, σύμφωνα με τα όσα έχει εντοπίσει το ρεπορτάζ πολλών συνεργατών μας, σχετικά με τη φημολογούμενη μη αποδέσμευση κρίσιμων οπλικών συστημάτων από τις ΗΠΑ. Καταγράφοντας σχόλια στην αρθρογραφία μας, αλλά και στα social media, είναι σαφές πως οι αναγνώστες μας θέλουν να διαβάσουν αν τελικά ισχύουν ή όχι όσα διακινούνται από σελίδες και “σελίδες”, λογαριασμούς και “λογαριασμούς”. Αφού πρώτα αναλύσουμε τι ισχύει, θα δούμε και γιατί γράφονται… Ας ξεκινήσουμε, με την μορφή ερωταπαντήσεων:
Αποδεσμεύονται οι πύραυλοι αντιραντάρ AGM-88E και οι αντιπλοϊκοί AGM-84L Harpoon II;
Η απάντηση είναι ξεκάθαρα ναι. Ειδικά για τον αεροεκτοξευόμενο AGM-84 υπάρχει export license εδώ δεκαετίες. Ο AGM-84L Block II είναι νεότερος, αλλά η ΠΑ έχει λάβει απάντηση P&A, δηλαδή Price And Availability (τιμή και διαθεσιμότητα) για το όπλο. Έτσι από την στιγμή που υπάρχει θετική απάντηση περί “Availability”, είναι διαθέσιμο για τη χώρα μας. Ο συγκεκριμένος πύραυλος, αλλά στην εκτοξευόμενη από πλοίο ή ξηρά έκδοση, έχει επίσης αποδεσμευτεί εδώ και πολλά χρόνια και για το ΠΝ (το οποίο το εξέτασε σε περισσότερες από μια φορές ως συμπληρωματικό των πυραύλων Exocet ΜΜ.40, αλλά το θεώρησε υποδεέστερο).
Το ίδιο συμβαίνει για τους AGM-88E HARM. To όπλο είναι διαθέσιμο σε όλους σχεδόν τους στενούς συμμάχους των ΗΠΑ. Από αυτούς, σίγουρα εξαιρούνται η Τουρκία και κάποιες μεσανατολικές χώρες, αλλά όχι η Ελλάδα.
Οπότε γιατί η ΠΑ δεν έχει αγοράσει ακόμη τους AGM-88E & AGM-84L Harpoon II;
Οι διαδικασίες επιλογής όπλων είναι αργές και απαιτούν πολλές μελέτες, εγκρίσεις, διαδικασίες και προφανώς εύρεση σχετικών κονδυλίων. Οπότε όλοι οι μη σχετικοί και “εξωτερικοί” κριτές μιλούν χωρίς στοιχεία και σχολιάζουν διαδικασίες που δεν γνωρίζουν. Ειδικά για τον AGM-84L Harpoon, εμείς ως “ΠΤΗΣΗ” δεν είμαστε σίγουροι αν είναι καν απαραίτητος, με τη λογική ότι είναι εξέλιξη ενός πυραύλου που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του ’70. Θα προτιμούσαμε έναν πιο σύγχρονο αντιπλοϊκό, όπως τον NSM (με stealth χαρακτηριστικά) της Kongsberg ή τον RBS-15 Mk4 της Saab.
O NSM έχει επίσημα αποδεσμευτεί με τις “καταραμένες” HF2. Και εδώ φαίνεται ο παραλογισμός στο δημόσιο διάλογο, να πιστεύουν κάποιοι πως μας έχει αποδεσμευτεί το πιο σύγχρονο όπλο (ο NSM) και για κάποιο παράδοξο λόγο μας στερούν τον παλαιότερης τεχνολογίας AGM-84L Harpoon II! Πάντως ο ελληνικός προγραμματισμός είναι ο AGM-84L να οπλίσει και τα F-16V, αλλά και τα εκσυγχρονισμένα Ρ-3Β του ΠΝ (όποτε παραδοθούν).
Η περίπτωση του AGM-88E διαφέρει, καθώς είναι ο μόνος αξιόπιστος πύραυλος νέας γενιάς αντιραντάρ. Αλλά και πάλι, θεωρούμε πως δεν είναι ο πύραυλος που χρειάζεται η ΠΑ, αλλά αντίθετα πρέπει να πάρουμε τον AGM-88G AARGM-ER με εμβέλεια 300 χιλιομέτρων. Το όπλο δεν έχει ζητηθεί από την ΠΑ, αλλά θεωρούμε πως εξετάζεται πολύ προσεκτικά, καθώς είναι μπορεί να καταστρέψει τις πυροβολαρχίες S-400 σε μεγάλη απόσταση. Ποιο είναι το πρόβλημα; Μα ξεκάθαρα, το πολύ υψηλό κόστος. Η Αυστραλία για 63 τέτοιους πυραύλους (με υποστήριξη, εκπαίδευση κ.λπ.) θα πληρώσει 500 εκατ. δολάρια ΗΠΑ!
Πιστεύουμε πως μόλις γίνει η παραγγελία των ελληνικών F-35A, η ΠΑ θα αποκτήσει πρόσβαση στο data room της κοινοπραξίας JSF. Με τα στοιχεία αυτά, θα αποφασίσει αν χρειάζεται τον AGM-88E ή τον G, ή θα αφήσει τη δουλειά αυτή να την κάνουν τα F-35A με άλλα φθηνότερα όπλα.
Και για να τελειώσει ένα ακόμη παραμύθι. Οι νέες παραγγελίες όπλων για τα μαχητικά μας έχουν καθυστερήσεις, καθώς θα έρθουν με την αμερικανική απάντηση (LoA) σχετικά με τα F-16 Block 50. Ούτως ή άλλως, όπως γράψαμε, υπάρχουν ελάχιστα διαθέσιμα χρήματα για άμεσες αγορές και συμβόλαια.
Γιατί δεν μας απαντούν ακόμη οι ΗΠΑ σχετικά με την αγορά των F-35, ενώ π.χ. ήδη απάντησαν στην Τσεχία;
Άλλο ένα ερώτημα που έχει γίνει έρμαιο διαφόρων απόψεων και “αποκαλύψεων”. Υπάρχει σίγουρα μια διελκυστίνδα με τις τουρκικές απαιτήσεις, το ξέρουμε, είναι ένα γεωπολιτικό παίγνιο το οποίο θα λήξει. Στην καθυστέρηση όμως συνέβαλε και η Ελλάδα διότι άργησε να απαντήσει αν επιθυμεί ή όχι τα πρόγραμματα υποστήριξης SSI, σχετιζόμενα με την προμήθεια των F-35. Το τελευταίο ήταν απόφαση του πρωθυπουργού και του ΚΥΣΕΑ (μετά από εισήγηση του Α/ΓΕΕΘΑ), ώστε η χώρα να μην επιβαρυνθεί με 800 εκατ. ευρώ για “κάτι” που δεν ήταν σαφές.
Επίσης, οι ΗΠΑ γνωρίζουν το πρόβλημα της χώρας με το Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο Σταθερότητας. Έτσι, πρέπει να δημιουργήσουν χρηματοδοτικά εργαλεία για να καταφέρουμε να αποκτήσουμε F-35, UH-60M, αναβάθμιση Patriot, M109A6 κ.ο.κ. Και σε αυτή τη διαδικασία προφανώς υπάρχουν και αμερικανοί πολιτικοί που χρειάζεται να τα εγκρίνουν όλα αυτά.
Θα μας δώσουν F-35A. Θα μας δώσουν και τα όπλα τους;
Ποια όπλα έχουν τα F-35A που δεν έχει ήδη η ΠΑ; Βόμβες λέηζερ; JSOW; Ο ΑΙΜ-9Χ δεν ξέρουμε αν καν ενδιαφέρει την ΠΑ, αφού έχει αγοράσει τον -ανώτερο κατά την άποψή μας- IRIS-T, ενώ το όπλο θα το πιστοποιήσουν και οι Γερμανοί στα δικά τους F-35. Την ίδια στιγμή η Βρετανία προχωρεί στην πιστοποίηση των πυραύλων Meteor στο αεροσκάφος (οπότε θα είναι διαθέσιμα τα δύο όπλα και για τα ελληνικά F-35 όταν παραληφθούν). Πυραύλους αέρος-αέρος ΑΙΜ-120C-7 έχουμε ήδη στο οπλοστάσιό μας, αυτό που δεν έχουμε είναι ο AIM-120D. O AIM-120D μπορεί να χρησιμοποιηθεί με προηγμένα μαχητικά, όπως το F-16V & F-35A, αλλά… για τα F-16V δεν έχουμε κάνει ακόμη παραγγελία, ενώ για τα F-35A ας περιμένουμε τη LoA! Θεωρείτε ότι τα διαδικτυακά καφενεία γνωρίζουν καλύτερα;
Μα δεν μας δίνουν πυραύλους cruise JASSM!
Από που προκύπτει αυτό; O JASSM για την ΠΑ θα παραγγελνόταν με την εξάσκηση της option των εξτρά 10 F-16C/D Block 52+Adv, που ποτέ δεν υλοποιήθηκε. Αντίθετα η τότε κυβέρνηση έκανε ένα μεγαλοπρεπές ΚΥΣΕΑ για να ανακοινώσει πως η Ελλάδα δεν θα αγοράσει τα 10 επιπλέον μαχητικά της προαίρεσης. Μετά ήρθαν τα Μνημόνια, και η επόμενη σοβαρή αμυντική προμήθεια ήταν ο εκσυγχρονισμός των F-16. Εκεί, για μείωση κόστους, δεν προβλέφθηκαν όπλα. Με λίγα λόγια, υπάρχει export license εδώ και 15 έτη τουλάχιστον.
Αν θα θέλαμε κάτι, είναι ο μεγάλης εμβελείας cruise JASSM-ER. Που και αυτός είναι πανάκριβος. Η Πολεμική Αεροπορία όμως τώρα παραλαμβάνει Rafale που θα βάλουν τους εκσυγχρονισμένους SCALP-EG. O SCALP-EG έχει μικρότερη εμβέλεια από τον JASSM-ER, αλλά υπάρχει στο οπλοστάσιο της ΠΑ. Λογικά η Αεροπορία θα μελετήσει αν απαιτείται αγορά JASMM/JASSM-ER για τα F-16V στη συνέχεια.
Γιατί αγοράσαμε ισραηλινά όπλα, όπως τα Rampage/SPICE για τα F-16V; Προφανώς γιατί δεν μας δίνουν οι ΗΠΑ όπλα!
Αγοράσαμε ισραηλινά όπλα για τους εξής λόγους:
- Προσφέρονται σε πολύ καλές τιμές, κάτω από το 50% αντίστοιχων αμερικανικών ή και του… 20% γαλλικών λύσεων!
- Η SPICE για παράδειγμα κοστίζει λιγότερο από μια GBU/JSOW, και κλάσμα αντίστοιχης γαλλικής. Αν θέλουμε ποσότητα (για να σε υπολογίζει ο αντίπαλος), ή θα “ξηλωθούμε” αγοράζοντας JSOW/JDAM ή θα αγοράσουμε ισραηλινά όπλα για την ΠΑ.
- Έχουμε πλέον μια στενή συμμαχία, αφού έχουμε δημιουργήσει έναν άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ που ενισχύεται συνεχώς από τις ενέργειες της Τουρκίας. Η συνεργασία στο κέντρο εκπαίδευσης στην Καλαμάτα ήταν το πρώτο βήμα, πήγαμε σε αγορά αντιαρματικών πυραύλων SPIKE/SPIKE NLOS, μετά Rampage και SPICE και θα επεκταθεί.
- Ειδικά για τους Rampage, δεν υπάρχει αντίστοιχο αμερικανικό/γαλλικό όπλο σε αυτή την κατηγορία επιδόσεων και τιμής. Είναι πρακτικά μη ανασχέσιμο, ενώ η κινητική ενέργεια με την οποία χτυπά το στόχο, προκαλεί μεγαλύτερη καταστροφή από την κεφαλή του!
Στους εκτοξευτές MLRS: Γιατί οι ΗΠΑ δεν μας αποδεσμεύουν τους πυραύλους μεγάλης εμβελείας ATACMS ούτε και τον ακόμη πιο εξελιγμένο PrSM;
Διότι όλα αυτά είναι λάθος. Εξηγούμαστε:
- Ο πύραυλος ATACMS M57 Block IA με εμβέλεια 300 χιλιομέτρων, μπήκε σε υπηρεσία το 2017 και η Ελλάδα έχει άδεια εξαγωγής από το 2019! Δηλαδή, μετά που μπήκε σε υπηρεσία τον ζητήσαμε, και πήραμε άδεια σχεδόν αμέσως. Συνεπώς, αύριο αν θέλουμε αγοράζουμε τους “300άρηδες” ATACMS.
- O PrSM είναι η επόμενη γενιά βαλλιστικών κατευθυνόμενων πυραύλων που μπορεί να εξαπολυθούν από εκτοξευτές MLRS/HIMARS. Έχει μια ιδιαιτερότητα όμως, δεν έχει μπει σε υπηρεσία! Αυτή τη στιγμή είναι σε προ-παραγωγή στις ΗΠΑ και δεν έχει ακόμη επιχειρησιακή ικανότητα. Με ποια λογική λοιπόν γράφουν κάποιοι πως “δεν αποδεσμεύεται για την Ελλάδα”; Καμία, απλά η Lockheed Martin που τον παράγει δεν πληρώνει διαφήμιση (για να αρχίσουμε να λέμε και τα πράγματα με το όνομά τους).
Γενικότερα τώρα: Ποιος είναι ο λόγος που διακινούνται όλα αυτά;
Αν πιστεύαμε όσα γράφονται, θα περιμέναμε πως σε πιθανή ελληνοτουρκική σύρραξη, τα ελληνικά F-16 & F-35 θα πολεμούσαν με τα πυροβόλα τους, ενώ οι Τούρκοι θα είχαν πάρει από τους Αμερικανούς τορπίλες φωτονίων και λέηζερ. Ποια είναι η αλήθεια; Η Τουρκία με την εξωστρεφή, διεκδικητική, ισλαμογενή συμπεριφορά της, με τα ανοίγματα της σε Ρωσία και Πακιστάν, με την υποστήριξη της Χαμάς εδώ και χρόνια, με τις βαρύγδουπες επιθετικές δηλώσεις της κατά της Δύσης, έχει αρχίσει να αποξενώνεται από τη Δύση γενικώς και το ΝΑΤΟ ειδικώς. Όχι, δεν θα γίνει κάποια απότομη ρήξη, ούτε θα “εκδιωχθεί” από το ΝΑΤΟ όπως περιμένουν αρκετοί. Αλλά η απόσταση αυξάνει, και ειδικά στα εξοπλιστικά η Τουρκία αντιμετωπίζει ένα μεγάλο φάσμα από γνωστά αλλά και άτυπα εμπάργκο.
Να αναφέρουμε ξανά μερικά: “Ξεπετάχθηκε” από το πρόγραμμα των F-35 όπου ήταν βιομηχανικός εταίρος, με τεράστια ζημιά για την ίδια, με μεγάλη απώλεια εσόδων για τις αεροδιαστημικές της βιομηχανίες που είχαν εξασφαλίσει σημαντικό μερίδιο παραγωγής εξαρτημάτων του αεροσκάφους. Μπλοκαρίστηκε η πρόσβαση της σε ναυτικά όπλα όπως οι εκτοξευτές Mk41, οι εκτοξευτές RAM, με αποτέλεσμα το πρόγραμμα εξέλιξης των νέων φρεγατών της, κλάσης Istanbul να πάει 2 χρόνια πίσω τουλάχιστον, μέχρι να βρει τοπικές λύσεις. Παρακαλεί και εκβιάζει για την αναβάθμιση των δικών της F-16 σε block 70, κάτι που η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει από το 2017. Η Γερμανία της “έκοψε” τον κινητήρα EuroPowerPack που προοριζόταν να κινήσει τα άρματα Altay, με αποτέλεσμα και αυτό το πρόγραμμα να πάει τουλάχιστον 5 χρόνια πίσω και να ψάχνει η Τουρκία νοτιοκορεατική λύση, που δεν θα είναι και η καλύτερη δυνατή.
Προφανώς η Τουρκία έχοντας μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία (εκεί σαφώς προηγείται από εμάς) και δίνοντας “ποταμούς” κονδυλίων προσπαθεί και σε αρκετό βαθμό καταφέρνει να καλύψει τα παραπάνω κενά. Αλλά είναι σαφές πως η Άγκυρα πάσχει από δυτικές απαγορεύσεις και μπλοκαρίσματα εξοπλισμών και όχι η Ελλάδα.
Στην Ελλάδα όμως υπήρξε πρόσφατα μια μεγάλη επένδυση αγορών νέων όπλων που ξεπέρασε σημαντικά τα 10 δις ευρώ. Αυτή τη διεκδίκησαν πολλοί ενδιαφερόμενοι με μεγάλη πίεση και με παρέμβαση δημοσίων σχέσεων και υπόγειες “αψιμαχίες”, κάτι που έχουμε δει κι άλλες φορές στο παρελθόν (αν και προ… ιντερνετικής εποχής, όπου τότε ήταν σαφώς πιο περιορισμένη η δημόσια συζήτηση). Και πλέον μιας και η “πίτα” των εξοπλιστικών μικραίνει η “μάχη” για αυτή γίνεται σκληρότερη. Εκεί λοιπόν εντάσσεται ένας σημαντικός όγκος σχετικών φημών που διαχέονται και εύκολα. Καθώς έχει δημιουργηθεί και οπαδισμός και υπάρχει και μεθοδική “αναταράξη” διαφόρων εγχώριων πολιτικών αντανακλαστικών, με το αντιαμερικανικό αφήγημα να εξακολουθεί να συγκινεί.
Η ψύχραιμη όμως ανάλυση αλλού πρέπει να μας κατευθύνει. Η Ελλάδα οφείλει να εξοπλιστεί με βάση τις ανάγκες της και τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει. Και να πάρει ότι καλύτερο, στην καλύτερη δυνατή τιμή, με τους καλύτερους όρους, με την καλύτερη δυνατή υποστήριξη. Άρα έχει “χώρο” και για γαλλικά και για γερμανικά και για αμερικανικά και για ισραηλινά κ.ο.κ. όπλα. Και εδώ και κάποια χρόνια, οι ΗΠΑ δείχνουν διάθεση ενίσχυσης μας, άρα αυτή πρέπει να αξιοποιηθεί από εμάς. Οχι από “φιλοαμερικανισμό” αλλά γιατί δίνει λύσεις σε αρκετές μας ανάγκες. Από εκεί και πέρα οι φωνασκίες, οι υπερβολές, η παραπληροφόρηση περισσεύουν.
