«Χωρίς τον ηγετικό ρόλο της Ελλάδας, ο Κάθετος Διάδρομος Φυσικού Αερίου δεν θα ήταν εφικτός», τόνισε ο νέος Επιτετραμμένος της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζος Χακ (Josh Huck), σε δηλώσεις του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στο περιθώριο επίσκεψής του στη Θεσσαλονίκη και την 89η ΔΕΘ.
«Η Ελλάδα, όπως βλέπουμε, διαδραματίζει έναν απολύτως κρίσιμο ρόλο στον Κάθετο Διάδρομο», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Η Ελλάδα», πρόσθεσε, «έχει κάνει πραγματικά εξαιρετική δουλειά στο να τοποθετηθεί ως ενεργειακός κόμβος, με έναν τρόπο που δεν ίσχυε, αν κοιτάξουμε 10-20 χρόνια πίσω — απλώς δεν ίσχυε».
Ο Τζος Χακ χαρακτήρισε την Ελλάδα έναν «πραγματικά σημαντικό παίκτη» και απαρίθμησε τους λόγους γι’ αυτή του την εκτίμηση: «Πρώτον, υπάρχει η γεωγραφική της θέση — απλώς η πραγματικότητα της γεωγραφίας και πού πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα πρόσβασης στην ευρωπαϊκή αγορά, ιδιαίτερα στο ανατολικό τμήμα της. Αλλά είναι επίσης θέμα διακυβέρνησης και πολιτικής βούλησης · η (ελληνική) κυβέρνηση έχει πραγματικά δεσμευτεί σε αυτό. Και είναι επίσης θέμα υποδομών, και οι ΗΠΑ έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αυτό. Για παράδειγμα, στα ναυπηγεία της Ελευσίνας, οι ΗΠΑ, μέσω του Development Finance Corporation (DFC) δέσμευσαν 125 εκατομμύρια για τη βελτίωση των ναυπηγείων, ώστε να είναι σε θέση να εξυπηρετούν πλοία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG/ΥΦΑ) και να προμηθεύονται περισσότερο, ιδίως αμερικανικό LNG, μέσω του Κάθετου Διαδρόμου. Φυσικά, έχουμε επίσης μια αμερικανική εταιρεία, η οποία είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που εμπλέκονται στην πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης στην Αλεξανδρούπολη. Έτσι, οι ΗΠΑ έχουν διαδραματίσει κάποιο ρόλο σε αυτό, αλλά ο ρόλος της Ελλάδας είναι πραγματικά κεντρικός. Και χωρίς την Ελλάδα, χωρίς τον ηγετικό ρόλο της Ελλάδας, ο Κάθετος Διάδρομος δεν θα ήταν εφικτός. Είμαστε λοιπόν πολύ ενθουσιασμένοι με αυτή την ευκαιρία και είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τη συνεργασία μας με την Ελλάδα, μέχρι στιγμής, σε αυτό το θέμα».
Σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές LNG (και αμερικανικού) με στόχο τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, σχολίασε ότι πρόκειται για «μια πολύ σημαντική ιστορία», γιατί για πολύ καιρό, όλη η ενέργεια που έφτανε στην Ευρώπη, ή η συντριπτική πλειονότητά της, προερχόταν από την Ανατολή. «Ήταν ρωσικές πηγές ενέργειας. Και αυτό τους έδωσε μονοπωλιακό έλεγχο των ευρωπαϊκών αγορών. Και, όπως είπε κάποιος στο πάνελ που είχαμε στο 9ο Ενεργειακό Φόρουμ ΝΑ Ευρώπης του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου (σ.σ. την περασμένη Παρασκευή), η ενέργεια είναι ασφάλεια. Νομίζω ότι όχι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και στην Ευρώπη, υπάρχει τώρα μια ευρεία διατλαντική συναίνεση ότι πρέπει να βρούμε ένα ασφαλές ενεργειακό μέλλον για την Ευρώπη, που να μην εξαρτάται από τη ρωσική ενέργεια. Εκεί λοιπόν μπαίνει ο Κάθετος Διάδρομος, και συγκεκριμένα η δυνατότητα διαφοροποίησης του εφοδιασμού μακριά από τη ρωσική ενέργεια».
Ο επιτετραμμένος της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα υπογράμμισε ακόμη ότι «οι ΗΠΑ είναι πλέον ο μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG στον κόσμο, οπότε μπορούν να διαδραματίσουν πολύ σημαντικό ρόλο ως στενός σύμμαχος της Ελλάδας, μεταφέροντας αυτά τα φορτία LNG στον Κάθετο Διάδρομο, περνώντας από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Μολδαβία και τελικά ακόμη και την Ουκρανία, με έναν τρόπο που αλλάζει πραγματικά το τοπίο».
Ο Τζος Χακ χαρακτήρισε «πολύ σημαντική» αυτή την εξέλιξη και πρόσθεσε: «Βρισκόμαστε ακόμα στα αρχικά στάδια, αλλά υπάρχουν πολλά ακόμα να γίνουν. Πιστεύω όμως ότι πρόκειται για μια πραγματικά σημαντική στρατηγική αλλαγή στην περιοχή».
Η επιστροφή στη Θεσσαλονίκη και η πρώτη φορά στη ΔΕΘ
Παρά το γεγονός ότι είχε επισκεφθεί στο παρελθόν τη Θεσσαλονίκη (για πρώτη φορά πριν από 17 χρόνια και πριν από 2-3 χρόνια με την ιδιότητα τότε του υφυπουργού), ο Josh Huck ήρθε για πρώτη φορά φέτος στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Την πρώτη φορά που ήρθε στη Θεσσαλονίκη από τη Σόφια, όπου υπηρέτησε τρία χρόνια, του άρεσε πολύ η πόλη. «Τότε μου άρεσε πολύ η Θεσσαλονίκη, αλλά τώρα βλέπω πόσο έχει αναπτυχθεί, πόσο ζωντανή είναι. Οδηγώντας τριγύρω έβλεπα πόσοι άνθρωποι ήταν έξω και περπατούσαν, διασκεδάζοντας στις 10, 11 το βράδυ. Είναι μια ζωντανή πόλη. Το νιώθεις. Είναι πραγματικά υπέροχο να το βλέπεις!», σημείωσε.
Εκτίμησε, δε, πως «ο οικονομικός δυναμισμός αποτελεί σημαντικό μέρος αυτού» και εξήγησε: «Εστιάζουμε ιδιαίτερα σε αυτήν την περιοχή ως ένα πραγματικά κρίσιμο μέρος, όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Και όπως ανέφερα, η πρώτη μου επαφή ήταν από τη Βουλγαρία, οπότε θεωρώ αυτό το βαλκανικό πλαίσιο πραγματικά σημαντικό. Εδώ, στην περιοχή, υπάρχουν τρία πολύ σημαντικά λιμάνια: η Θεσσαλονίκη, η Καβάλα και η Αλεξανδρούπολη -το ενεργειακό στοιχείο που ανέφερα- αλλά υπάρχει και η πτυχή της ασφάλειας. Έχουμε χρησιμοποιήσει πολλά από αυτά τα λιμάνια στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ για ασκήσεις και εκπαίδευση. Υπάρχει και το Άγιο Όρος, ένα πολύ σημαντικό μέρος της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Είναι λοιπόν μια σειρά από πραγματικά σημαντικά ζητήματα. Και υπάρχει μια πολύ μακροχρόνια αμερικανική παρουσία, ειδικά αν κοιτάξετε την Αμερικανική Γεωργική Σχολή ή το προξενείο μας εδώ στη Θεσσαλονίκη, το οποίο είναι ένα εκπληκτικό στρατηγικό πλεονέκτημα. Έχουμε μια εξαιρετική ομάδα εδώ. Βλέπουμε λοιπόν όλα αυτά ως ένα πραγματικά πολύ σημαντικό μέρος της εμπλοκής των ΗΠΑ, αλλά και ως ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή».
Όσο για την πρώτη του φορά στη ΔΕΘ, δήλωσε εντυπωσιασμένος από την ατμόσφαιρα καθώς την ώρα των δηλώσεων το περίπτερο της Ενέργειας ήταν γεμάτο παιδιά με τις οικογένειές τους, ενώ αναφέρθηκε και στον ρόλο τέτοιου είδους εκθέσεων. «Είναι μια πολύ χρήσιμη ευκαιρία για πολλές κυβερνήσεις και αξιωματούχους στην Αθήνα να έρθουν και να δείξουν και να εξηγήσουν τι κάνουν. Και αυτός είναι ένας πολύ χρήσιμος ρόλος, και δεν είμαι σίγουρος ότι οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο το κάνουν αυτό αρκετά συχνά».
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Θεσσαλονίκη, ο Τζος Χακ μίλησε σε συνέδρια του Economist και του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, επισκέφθηκε την 89η ΔΕΘ και είχε σειρά συναντήσεων.
Σοφία Παπαδοπούλου
