Σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στην άμυνα της Ουκρανίας θα προκαλέσει το πάγωμα της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας που βρίσκεται σε ισχύ από την περασμένη εβδομάδα με απόφαση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, αν και ο ίδιος υπαινίχθηκε πως αυτό μπορεί να ανασταλεί.
Όπως αναφέρεται σε άρθρο της Wall Street Journal στις 8 Μαρτίου, ο πόλεμος στην Ουκρανία που συνεχίζεται για τρίτη χρονιά, βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Το καλοκαίρι του 2022, η αμερικανική υποστήριξη είχε καταφέρει να ανατρέψει την κατάσταση υπέρ της Ουκρανίας. Για παράδειγμα, τα πυροβόλα M777, με την ακρίβεια και το μεγαλύτερο βεληνεκές τους, σε συνδυασμό με κρίσιμες πληροφορίες από τις ΗΠΑ, επέτρεψαν στις ουκρανικές δυνάμεις να χτυπήσουν ρωσικές αποθήκες καυσίμων και πυρομαχικών, διευκολύνοντας μια ταχεία αντεπίθεση που απελευθέρωσε δεκάδες πόλεις. Ωστόσο, η πρόσφατη διακοπή των αποστολών όπλων και της ανταλλαγής πληροφοριών, που αποσκοπεί στο να πιέσει τον πρόεδρο Ζελένσκι να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία, είναι τώρα πολύ απειλητική.
Η διακοπή αυτή επηρεάζει άμεσα την ικανότητα της Ουκρανίας να πλήττει με ακρίβεια ρωσικούς στόχους. Π.χ. η πρόσβαση σε δορυφορική επισκόπηση πραγματικού χρόνου που χρησιμοποιούνταν για τον σχεδιασμό επιχειρήσεων με drones, έχει σταματήσει, κάτι που περιορίζει την αποτελεσματικότητα των πληγμάτων σε βάθος. Παράλληλα, η παύση παραλαλαβών σε ρουκέτες GMLRS και πυραύλους ATACMS, θα εξαντλήσει γρήγορα τα αποθέματα, ενώ αμερικανικά οπλικά συστήματα που μάχονται στην Ουκρανία, όπως τα πυροβόλα M777 και τα ΤΟΜΑ Bradley, χρειάζονται ροή ανταλλακτικών.
Πύραυλοι ATACMS χτυπούν ρωσικό αεροδρόμιο για πρώτη φορά – βίντεο
Μέχρι στιγμής βέβαια η Ουκρανία επιδεικνύει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, καθώς πριν από την ορκωμοσία του Τραμπ, η κυβέρνηση Μπάιντεν κατάφερε να στείλει σημαντικές ποσότητες πυρομαχικών προς το Κίεβο. Ενώ η χώρα παράγει πλέον πάνω από το 50% των όπλων της, συμπεριλαμβανομένων των drones που αντισταθμίζουν το πλεονέκτημα του ρωσικού πυροβολικού. Ο Ζελένσκι, σε πρόσφατη ομιλία του, τόνισε: ”Δεν είμαστε πια στο 2022. Η ανθεκτικότητά μας είναι μεγαλύτερη τώρα. Έχουμε τα μέσα να αμυνθούμε”. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο, που έχουν προσφέρει σημαντική βοήθεια από το 2022, σχεδιάζουν να ενισχύσουν τη στήριξή τους για να καλύψουν το κενό της αμερικανικής αποχώρησης.

Η απόδοση των αντιαεροπορικών συστημάτων
Ένα κεντρικό σημείο του προβλήματος είναι η εξάρτηση της Ουκρανίας από τα αντιαεροπορικά συστήματα για την προστασία των πόλεων και της υποδομής της. Το αμερικανικό Patriot χάρη στην εξαιρετικά προηγμένη τεχνολογία του, ξεχωρίζει ως το πιο αποτελεσματικό έναντι βαλλιστικών και υπερηχητικών πυραύλων, που η Ρωσία χρησιμοποιεί για να πλήττει στόχους στρατηγικής σημασίας όπως το δίκτυο παραγωγής και διανομής ενέργειας.
Με βάση τα δεδομένα της ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας, από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Νοέμβριο του 2024, μόνο το 10% των βαλλιστικών πυραύλων αναχαιτίστηκε συνολικά, αλλά στο Κίεβο, όπου υπάρχει μία τουλάχιστον πυροβολαρχία Patriot, οι επιτυχίες ήταν πολύ υψηλότερες. Ωστόσο, η έλλειψη πυραύλων Patriot, που ήδη ήταν λίγοι πριν από τη διακοπή, καθιστά περαιτέρω ευάλωτη την άμυνα έναντι τέτοιων απειλών.
Οι Patriot καταρρίπτουν υπερηχητικούς Kinzhal στην Ουκρανία – το ελληνικό ενδιαφέρον
Σε αντίθεση, όπως αναφέρει η WSJ, το ευρωπαϊκό αντιαεροπορικό σύστημα SAMP/T που χρησιμοποιεί βλήματα Aster 30 και παρέχεται από Γαλλία και Ιταλία, δεν έχει ανταποκριθεί στις προσδοκίες. Παρόλο που σχεδιάστηκε για αντιβαλλιστική άμυνα, το λογισμικό του παρουσίασε δυσλειτουργίες στην Ουκρανία, αποτυγχάνοντας να αναχαιτίσει τέτοιους στόχους. Επιπρόσθετα, τα αποθέματα πυραύλων εξαντλήθηκαν γρήγορα, μειώνοντας τη χρησιμότητά του.
Έτσι η αμερικανική πίεση μπορεί να δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στην Ουκρανία, η οποία όμως καλείται -ξανά μετά από μια ανάλογη κρίση που είχε αντιμετωπίσει το 2024 και με τότε πάγωμα πολλών μηνών των αποστολών από τις ΗΠΑ – να πετύχει ισορροπία διαχείρισης των οπλικών αποθεμάτων της, της όποιας εξτρά στήριξης από την Ευρώπη και της δικής της παραγωγής όπλων, για να φρενάρει την ρωσική επιθετικότητα.