Ο νέος πύραυλος Neptune που δοκιμάστηκε με επιτυχία στις 30 Ιανουαρίου, θα είναι έτοιμος για μαζική παραγωγή τα επόμενα δύο με τρία χρόνια, σύμφωνα με τον αναλυτή του Defense Express Σέργιι Ζγούρετς, καλύπτοντας το κενό στην δυνατότητα των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων να εξαπολύουν πλήγματα ακριβείας μεγάλης ακτίνας.
Εκτοξευόμενος από το έδαφος, ο ουκρανικός cruise βασίζεται στο σοβιετικής σχεδίασης υποηχητικό βλήμα κατά μονάδων επιφανείας Kh-35 (3M-24) της Zvezda που εντάχθηκε σε ρωσική υπηρεσία το 2003. Υπενθυμίζεται ότι οι ρωσικές εκδόσεις μπορούν να βληθούν από επάκτιες πυροβολαρχίες «Bal» (SSC-6 ‘Sennight’, GRAU 3K60) είτε από ελικόπτερα και πλοία ως βλήματα «Uran» (SS-N-25 ‘Switchblade’, GRAU 3M24) ή από αεροσκάφη (Kh-35U, AS-20 ‘Kayak’).
Ο Γραμματέας του Αμυντικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Ουκρανίας, Ολεξάντερ Τουρτσένοφ επεσήμανε πως ο πύραυλος είναι αποκλειστικά ουκρανικό πρόγραμμα, σχεδιασμένος από το Γραφείο Luch του Κιέβου για την προσβολή επίγειων στόχων και πολεμικών πλοίων εκτοπίσματος έως 5.000 τόνων. Αυτό σημαίνει ότι το σύνολο των αποβατικών και φρεγατών που διαθέτει σήμερα το ρωσικό Ναυτικό εμπίπτει στην λίστα των δυνητικών στόχων.
Αν και ο Τουρτσένοφ δεν αποκάλυψε την εμβέλεια του Neptune, υποστήριξε πως η σχεδίαση, ανάπτυξη, εμβέλεια και πολεμική κεφαλή του όπλου δεν παραβιάζει τις διεθνείς συνθήκες που έχει υπογράψει η χώρα. Βάσει του Μνημονίου της Βουδαπέστης το οποίο υπεγράφη το 1994 από την Ρωσία, την Ουκρανία, τις ΗΠΑ και την Βρετανία, το Κίεβο δεσμευόταν να παραχωρήσει τα πυρηνικά όπλα που βρέθηκε να κατέχει μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης –συμπεριλαμβανομένων των αποθεμάτων βλημάτων cruise– με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας.
Δοκιμασμένες λύσεις μικρού κόστους και χρόνου ανάπτυξης
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν είναι καινούργιο καθώς βρίσκεται υπό ανάπτυξη από το 2010 και κατά πάσα πιθανότητα αναμένεται να υποστεί ριζικές τροποποιήσεις στην πορεία. Στην πραγματικότητα, οι πρώτες δοκιμές πραγματοποιήθηκαν το 2013, επισημαίνει ο Σ. Ζγούρετς, θεωρώντας πως η πρόσφατες επίσημες ανακοινώσεις είχαν περισσότερο προπαγανδιστική αξία παρά απεδείκνυαν τις δυνατότητες της ουκρανικής αμυντικής βιομηχανίας.
Ωστόσο, η αντιπαράθεση με την Ρωσία στην ανατολική Ουκρανία ώθησε την ηγεσία της χώρας να προωθήσει την ανάπτυξη ενός βλήματος cruise ικανού για πλήγματα ακριβείας κατά την διάρκεια χερσαίων και ναυτικών επιχειρήσεων ευρείας κλίμακας, έστω και με την χρήση δοκιμασμένων λύσεων μικρού κόστους. Προσεκτική ανάλυση του βίντεο της δοκιμής αποκαλύπτει ότι το κάνιστρο του βλήματος θυμίζει το αντίστοιχο των S-300 ενώ κάποιες από τις εγκαταστάσεις εκτόξευσης μοιάζουν με αυτές των S-200, παρατηρούν ειδικοί.
Ο ουκρανικός Στρατός στερείται σύγχρονων πυραύλων μεγάλης ακτίνας. Πριν τις εχθροπραξίες με τους υποστηριζόμενους από την Μόσχα αυτονομιστές στο Ντόνμπας, το όπλο με την μεγαλύτερη εμβέλεια που διέθεταν οι Ουκρανοί ήταν ο πύραυλος Tochka, με δυνατότητα πλήγματος στόχων σε αποστάσεις μέχρι 120 χλμ. αλλά με περιορισμένη ακρίβεια. Το σύστημα πολλαπλών εκτοξευτών ρουκετών BM-20 Smerch που επίσης διαθέτει το ουκρανικό οπλοστάσιο, έχει ιδιαίτερα καταστροφικά αποτελέσματα σε ακτίνα 70 χλμ. όμως και αυτό είναι εξαιρετικά ανακριβές.
Άλλα υποσχόμενα ουκρανικά προγράμματα υπό ανάπτυξη περιλαμβάνουν το σύστημα πολλαπλών εκτοξευτών ρουκετών Vilkha που δύναται να εξαπολύει 12 ανεξάρτητα καθοδηγούμενες ρουκέτες των 300 χιλ. σε ομοβροντία και τον βαλλιστικό πύραυλο Sapsan (γεράκι, πετρίτης) με εμβέλεια έως 280 χλμ. Η ουκρανική κρίση έχει οδηγήσει την κυβέρνηση του Κιέβου να δεσμευτεί για αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ της χώρας.
Αλέξανδρος Θεολόγου