Του Αντιστρατήγου ε.α. Δημήτριου Κυριάκου
Η πρόσφατη και η πρώτη διαδικτυακή υπογραφή εξοπλιστικού προγράμματος, μέσω διακρατικής συμφωνίας, που αφορά την ενοικίαση, για 3 χρόνια ενός σταθμού ελέγχου εδάφους και 2 αεροχημάτων (UAV) τύπου Heron Block 1, συνολικού ύψους 35,5 εκατ. ευρώ, «στέλνει» πολλαπλά μηνύματα:
Η Ελλάδα δεν αγοράζει αλλά ενοικιάζει από το Ισραήλ. Δηλαδή η Ελλάδα αποκτά άμεσα και με υψηλή διαθεσιμότητα τα συστήματα τα οποία θα τα χειρίζονται -κατά βάση- ισραηλινοί χειριστές και θα τα συντηρούν ισραηλινοί τεχνικοί, αυτοί που διεθνώς αποκαλούνται «τεχνικοί σύμβουλοι». Σε περίπτωση παρενόχλησης ή κατάρριψης UAV «αυτοί» θα είναι αυτόπτες μάρτυρες. Σε περίπτωση απώλειας «αυτοί» θα έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν, γιατί είναι οι ιδιοκτήτες τους, στους οποίους τα μέσα θα επιστραφεί σε 3 χρόνια.
Τα HERON δεν αποκτώνται για να επιτηρούν πάνω από τις… Κυκλάδες. Αποκτώνται για να επιτηρούν επί μακρόν (μέχρι 45 ώρες συνεχούς πτήσης) τις εσχατιές του Ανατολικού Αιγαίου και την Ανατολική Μεσόγειο. Με άλλα λόγια θα βρίσκονται στη περιοχή μεταξύ Ρόδου-Κύπρου, την ευρύτερη θαλάσσια περιοχή νότια της Κύπρου όσο και την Κεντρική Μεσόγειο και ειδικότερα τη περιοχή μεταξύ Κρήτης και Λιβύης.
Η Συμφωνία αποτελεί επιστέγασμα της 25ετούς Ελληνο–Ισραηλινής προσέγγισης. Αυτή ξεκίνησε αργά και σταδιακά μετά τα μέσα της δεκαετίας του 90 αλλά επιταχύνθηκε ιδιαίτερα τη τελευταία 5ετία. Κοινά συμφέροντα, όπως ο υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου EastMed, η ηλεκτρική διασύνδεση Ευρώπης–Ασίας (Euroasia Interconnector) και η σχεδόν ταυτόσημη αντίληψη για τα τεκταινόμενα στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν φέρει πάρα πολύ κοντά τις δυο χώρες, που ταυτόχρονα αποτελούν τις δυο από τις τρεις κορυφές του τριγώνου (Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ).
Η Συμφωνία αποτελεί μάλλον τον προάγγελο και επομένων… Η επεξεργασία της είχε ξεκινήσει από το 2017 και είναι ευρύτερα γνωστό ότι σε διακρατικό πλαίσιο η Ελλάδα συζητά-διαπραγματεύεται με το Ισραήλ και άλλα προγράμματα, όπως η αναβάθμιση και υποστήριξη των επιθετικών ελικοπτέρων Apache A, η συντήρηση των κινητήρων T700 των τελευταίων και των ελικοπτέρων του Πολεμικού Ναυτικού κλπ. Προφανώς σύντομα αναμένονται και περαιτέρω εξελίξεις αφού αυτές προωθούνται όχι μόνο με οικονομικά αλλά κυρίως με διπλωματικά κριτήρια.
Διατηρείται το εξοπλιστικό momemtum. Μετά τις συμβατικές διευθετήσεις του ζητήματος των ΑΩ του προγράμματος αναβάθμισης των F 16, του προγράμματος της ναυπήγησης των υποβρυχίων 214 του Πολεμικού Ναυτικού και κυρίως μετά την υπογραφή των τριών συμβάσεων με τους αντίστοιχους γαλλικούς ομίλους για την υποστήριξη των αεροσκαφών Mirage 2000 και 2000-5, η παρούσα κυβέρνηση προχωρά σε μια ακόμη υπογραφή και μάλιστα εν μέσω πανδημίας κορονοϊού. Προφανώς στέλνει το μήνυμα ότι τα γεγονότα που έλαβαν και λαμβάνουν χώρα στον Έβρο και στο Ανατολικό Αιγαίο δεν θα «μείνουν αναπάντητα» παρά τη δυσμενέστατη δημοσιονομική συγκυρία
Η άμυνα κοστίζει! Η ενοικίαση για μόλις 3 χρόνια δυο μεγάλων UAV τύπου MALE (Medium Alttitude. Long Endurance) και ενός σταθμού ελέγχου εδάφους, με εξασφαλιζόμενη την υψηλή διαθεσιμότητα των συστημάτων, κοστίζει πάνω από 35 εκ. ευρώ. Το ύψος του ποσού δείχνει τη πραγματική διάσταση του κόστους, ανά χρόνο, περί τα 12 εκ. ευρώ. Με απλή αναγωγή, μπορεί να γίνει αντιληπτό το κόστος απόκτησης και λειτουργίας των δεκάδων τουρκικών MALE UAV τύπου ANKA και Bayraraktar (εξοπλισμένων και μη) με τα οποία επιχειρούν οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις σε πολλαπλά μέτωπα (Αιγαίο, Συρία, Λιβύη κλπ) αλλά και με πολλαπλές απώλειες.
Αξίζει πραγματικά να δούμε τις αντιδράσεις στα παραπάνω μηνύματα τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό…