Στον αντίποδα της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τον τελευταίο μήνα την Τουρκία, η αεροδιαστημική και αμυντική της βιομηχανία πέτυχε σημαντική άνοδο στις εξαγωγές της, φθάνοντας στο κλείσιμο του 2021 τα 3,224 δισεκατομμύρια δολάρια, με αύξηση κατά 42% σε σχέση με το 2020.
Οι μεγάλοι πελάτες αυτών των εξαγωγών ήταν ΗΠΑ (1,127 δις), Αζερμπαϊτζάν (202 εκατ.), Κατάρ (180 εκατ.), Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (161 εκατ.) και Μαρόκο (159 εκατ.).
NYT: Τουρκικά οπλισμένα drones πολεμούν στην Αιθιοπία και σώζουν την κυβέρνηση της χώρας
Σημαντικό μερίδιο εδώ είχε και η αλματώδης αύξηση των αμυντικών πωλήσεων στην Αφρική που έφθασαν σε σύνολο τα 328 εκατομμύρια δολάρια, από μόλις 41 το 2020. Αιτία εδώ ήταν οι σημαντικές πωλήσεις κυρίως μη επανδρωμένων αεροσκαφών, που ανακοίνωσε το Μαρόκο, η Τυνησία, αλλά και η Αιθιοπία, η Νιγηρία και το Τσαντ.
Συνεργασία Τουρκίας-Τσαντ για την από κοινού έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγή στρατιωτικών συστημάτων
Ο μεγάλος όγκος πωλήσεων προς τις ΗΠΑ εξηγείται καθώς εδώ έχουμε κυρίως πωλήσεις όχι τόσο οπλικών συστημάτων, αλλά αεροδιαστημικών κατασκευών. Αυτές είναι οι εξαγωγές εξαρτημάτων που κάνει σε μεγάλο βαθμό η Turkish Aerospace (αλλά και άλλες εταιρίες) προς τις ΗΠΑ, καθώς είναι υποκατασκευαστής της Boeing. Επίσης τουρκικές εταιρίες (όπως και η ΤΑΙ) παράγουν εξαρτήματα για τη Lockheed Martin (στο πρόγραμμα του F-35, κάτι που αναμένεται να λήξει έως το 2023), αλλά και για άλλες αμερικανικούς ομίλους, από παλαιότερες συμφωνίες συμπαραγωγής.
Σε κάθε βαθμό όμως είναι σαφές πως η Τουρκία επεκτείνει συνεχώς την αμυντική της εξαγωγική δραστηριότητα και έχει φθάσει να έχει πελατολόγιο σε 170 χώρες διεθνώς με εκατοντάδες προϊόντα. Πολλά από αυτά δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά, γιατί είναι εξαρτήματα ή μικρά υποσυστήματα, π.χ. γεννήτριες, πλακέτες ηλεκτρονικών, ασύρματοι, ανταλλακτικά στρατιωτικών οχημάτων, κάμερες, αισθητήρες, στολές και πυρομαχικά.
Στον πυρήνα αυτών των εξαγωγών, βρίσκεται φυσικά η ίδια δομή της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, που καταμετρά πλέον περίπου 1.500 εταιρίες: η οποία απολαμβάνει σημαντική κρατική στήριξη και χρηματοδότηση για έρευνα και ανάπτυξη, μεγάλες κρατικές παραγγελίες (ακόμη και σε υψηλές τιμές για να στηριχθεί η εγχώρια παραγωγή), ευχέρεια δανειοδότησης και κρατικών εγγυήσεων, συστηματική κρατική προώθηση των αμυντικών εξαγωγών, και ως εργαλείο άσκησης εξωτερικής πολιτικής.
Έτσι η Τουρκία συντηρεί τη δική της αμυντική βιομηχανία, ενώ δείχνει πρόθυμη να πουλήσει τα πάντα και παντού, από τις Φιλιππίνες (μαχητικά ελικόπτερα T129) έως την Αιθιοπία (μη επανδρωμένα Bayraktar) την Πολωνία (επίσης Bayraktar) και το Πακιστάν (κορβέτες).