Απέναντι από τη Ρόδο στην περιοχή της Μαρμαρίδας, η Τουρκία έχει δημιουργήσει από τη δεκαετία του ’90 το δεύτερο βασικό Ναύσταθμο για το Πολεμικό της Ναυτικό, στο Ακσάζ. Εκεί πλέον προγραμματίζονται και σημαντικά νέα έργα αναβάθμισης και επέκτασης των εγκαταστάσεων ώστε να μπορεί να ναυλοχεί μόνιμα τόσο το ελικοπτερόφορο/φορέας μη επανδρωμένων TCG Anadolu των 27.000 τόνων, αλλά και μελλοντικά το μεγάλο αεροπλανοφόρο 60.000 τόνων, που η Τουρκία ήδη ξεκίνησε τις εργασίες κατασκευής του.
Τα έργα υπολογίζεται να κοστίσουν 350 εκατ. ευρώ και το όλο πρότζεκτ προβλέπεται να δημοπρατηθεί φέτος.
Από ότι φαίνεται κιόλας από το σχέδιο επέκτασης, τα νέα ντοκ θα επιτρέπουν και την πρόσδεση και εξυπηρέτηση ακόμη και των αμερικανικών αεροπλανοφόρων των 100.000 τόνων κλάσης Ford, όπως και όλων των σχετικών σκαφών π.χ. υποστήριξης αποβάσεων, ελικοπτεροφόρα των Πεζοναυτών, οπότε θα μπορεί να προσφερθεί και η ανάλογη “εξυπηρέτηση” των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή. Ως μια έμμεση δηλαδή υποκατάσταση της βάσης της Σούδας στην Κρήτη.
Στην αναβάθμιση προβλέπονται και λιμενικές υποδομές, ενεργειακές, παροχών κ.λπ., αλλά και κατοικίες για το εξτρά προσωπικό που θα προστεθεί. Επίσης στην βάση του Ακσάζ θα εγκατασταθεί και μια νέα διοίκηση του Τουρκικού Ναυτικού, για “μη επανδρωμένα επιφανείας”, ενώ εκεί ήδη έχει εγκαινιαστεί ναυπηγική εγκατάσταση, ως το τρίτο κρατικό ναυπηγείο της Τουρκίας, μετά τα ναυπηγεία Istanbul και Golcuk που βρίσκονται στη θάλασσα του Μαρμαρά. Στο Ακσάζ μάλιστα έχει δέσει και η πλώτη εξέδρα εξυπηρέτησης υποβρυχίων έως 3.000 τόνων, που κατασκευάστηκε πρόσφατα.
Έτσι το “κέντρο βάρους” ελλιμενισμού του Τουρκικού Ναυτικού μετατίθεται σταδιακά από τη θάλασσα του Μαρμαρά και το Ναύσταθμό του Golcuk, προς τα νότια, χωρίς δηλαδή να χρειάζεται μεγάλο μέρος του τουρκικού Στόλου να περάσει από τη στενωπό των Δαρδανελλίων, όπου η ελληνική αμυντική διάταξη ιστορικά στοχεύει να μπλοκάρει.
Η επιλογή του Ακσάζ είναι λογική, καθώς το λιμάνι έχει απευθείας έξοδο στο Νότιο Αιγαίο και κυρίως προς Ανατολική Μεσόγειο και στη συνέχεια προς Σουέζ και Κύπρο, εκεί δηλαδή που το Τουρκικό Ναυτικό στοχεύει να κινηθεί δυναμικά και να ελέξγει τις θαλάσσιες ζώνες, εντός του γεωπολιτικού σχεδιασμού της “Γαλάζιας Πατρίδας”.
Φυσικά το Τουρκικό Ναυτικό διατηρεί και όλες τις άλλες βάσεις του, όπως εκείνη στην Φώκαια (κοντά στη Σμύρνη) που φιλοξενεί αποβατικό στόλο, αλλά και στο Ισκεντερούν (Αλεξανδρέττα) στην Ανατολική Μεσόγειο, κοντά στα σύνορα με την Συρία.
Δεν μπορούμε εδώ να μην τονίσουμε – εκ νέου- την αναγκαιότητα για ενίσχυση του Ναυστάθμου της Σούδας στην Κρήτη, ώστε το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό να απολαμβάνει εκεί τις πλήρεις υπηρεσίες που χρειάζεται, χωρίς να συσσωρεύονται τα πάντα στη Σαλαμίνα. Η τελευταία, ως βασικός ελληνικός Ναύσταθμος και αντιμετωπίζει σημάδια κορεσμού και πλέον είναι “εντός βολής” σύγχρονων βαλλιστικών όπλων. Διατηρεί βέβαια τα πολλά πλεονεκτήματα της, με άμεση πρόσβαση στην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη του Πειραία και της Σαλαμίνας, τη γειτνίαση με όλες τις υπηρεσίες της πρωτεύουσας (διοικητικές, υποστήριξης, τροφοδοσίας, εκπαίδευσης, εγκατάστασης προσωπικού κ.ο.κ.) αλλά αυτό δεν αναιρεί την ανάγκη για δεύτερη μεγάλη κύρια ναυτική εγκατάσταση. Έστω και αν αυτό θα φέρει ανατροπές στο προσωπικό του ΠΝ, που μέρος του θα χρειαστεί να μετατεθεί μακροχρόνια στην Κρήτη. Άρα εδώ χρειάζονται και σοβαρές υποδομές (κυρίως οικίες για τις οικογένειες τους) όπως και κάποιο οικονομικό κίνητρο που να αντιμετωπίζει τα έξοδα μετεγκατάστασης/μόνιμης παραμονής.
Να θυμίσουμε εδώ πως είχαν δημοσιοποιηθεί από το 2021 σχεδιασμοί ενίσχυσης της Σούδας και συνολικά της Κρήτης ως μεγάλης βάσης όλων των Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων (επέμενε πολύ σε αυτό ο τότε Α/ΓΕΕΘΑ Κ. Φλώρος), αλλά δεν είναι σαφές τι ακριβώς θα ισχύσει σήμερα, με τον ανασχεδιασμό εξοπλισμών και υποδομών που έχει ολοκληρωθεί στο ΥΠΕΘΑ.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Αιγαίο χωρίς πλοία του Πολεμικού μας Ναυτικού, γίνεται;
