Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, η Δύση αναζητά τρόπους περαιτέρω ενίσχυσης των εκεί δυνάμεων με συστήματα που μπορούν να αξιοποιηθούν άμεσα. Επομένως τα υπό παραχώρηση όπλα θα πρέπει να διακρίνονται είτε από σχετική απλότητα στη χρήση τους, είτε οι Ουκρανοί μαχητές θα πρέπει να τα χρησιμοποιούν ήδη. Με αυτό το σκεπτικό η Γερμανία και η Ελλάδα συζητούν την ανταλλαγή των ελληνικών τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης BMP-1 με γερμανικά Marder και αποστολή των πρώτων ως βοήθεια στον ουκρανικό στρατό, μιας και είναι ήδη μεγάλος χρήστης τους επί δεκαετίες.
Γιατί η ανταλλαγή των BMP-1 με τα Marder 1A3 είναι μια εξαιρετική συμφωνία για την Ελλάδα;
Πέραν όμως της όποιας ενίσχυσης της ουκρανικής άμυνας, στα ελληνικά επιτελεία υπάρχει ευρύτερος προβληματισμός για την επόμενη μέρα των ρωσικών οπλικών συστημάτων στη χώρα μας. Το καίριο ζήτημα αποτελεί η υποστήριξη τους, λόγω του εμπάργκο προς τη Ρωσία, ενώ θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη και η αρνητική στάση των Ρώσων να παραδώσουν ανταλλακτικά, ακόμη και όταν λήξει ο πόλεμος και επέλθει η άρση των εμπορικών περιορισμών.
Παράλληλα, αρκετά από τα ρωσικά οπλικά συστήματα που υπηρετούν με τα ελληνικά χρώματα, χρήζουν άμεσης αντικατάστασης ή τουλάχιστον αναβάθμισης για να παραμείνουν αξιόμαχα. Ένα από αυτά είναι και ο πολλαπλός εκτοξευτής ρουκετών (ΠΕΠ) RM-70.
ΠΕΠ RM-70
Το σύστημα αναπτύχθηκε στην Τσεχοσλοβακία και μπήκε σε υπηρεσία το 1972, ενώ βασίζεται στον ρωσικό πολλαπλό εκτοξευτή ρουκετών BM-21 GRAD. Κάθε όχημα μπορεί να πλήξει στόχους σε βάθος 20 χιλιομέτρων, εκτοξεύοντας 40 ρουκέτες των 122χιλ. μέσα σε 30 δευτερόλεπτα, ενώ μπορεί να ανεφοδιαστεί με άλλες 40 που φέρει σε ειδικό σύστημα αναχορηγίας εντός ενός λεπτού. Χρειάζεται 2,5 λεπτά για να εκτελέσει πυρ από την ώρα που θα σταματήσει και 3 λεπτά προετοιμασία για αποχώρηση, ενώ κάθε μπαράζ 40 ρουκετών μεταφέρει 256 κιλά εκρηκτικής ύλης στο στόχο. Επιπλέον, αναβαθμισμένες ρουκέτες μπορούν να επιτύχουν βεληνεκή της τάξης των 40 χιλιομέτρων.
Τί προτείνουν οι Τσέχοι για την αναβάθμιση των RM-70 του Ελληνικού Στρατού
Συγκριτικά μια ρουκέτα GMLRS που βάλλεται από εκτοξευτή MLRS/HIMARS, έχει βεληνεκές αρκετά μεγαλύτερο του επίσημα αναφερόμενου των 70 χιλιομέτρων, μεταφέρει 100 κιλά εκρηκτικής ύλης έκαστη και έχει σημαντικά μεγαλύτερη ακρίβεια όντας κατευθυνόμενη
Αν και αξιόπιστο, το RM-70 διακρίνεται για τους μεγάλους χρόνους επαναγέμισης στην περίπτωση εξάντλησης των ρουκετών, λόγω χειροκίνητης διαδικασίας, για τους μεγάλους χρόνους σκόπευσης μιας και εξαρτάται από κέντρα διεύθυνσης πυρός (FDCV M992 και Μ577) και φυσικά για τη χαμηλή ακρίβεια βολών καθώς δεν βάλλει κατευθυνόμενα πυρομαχικά.
Με αφορμή και αφετηρία λοιπόν την αρχική συμφωνία για αντικατάσταση των BMP-1 με τα Marder, θα μπορούσε να διερευνηθεί η επίτευξη μιας παρόμοιας, για αντικατάσταση των RM-70 με πολλαπλούς εκτοξευτές ρουκετών MLRS ή και HIMARS.
MLRS και HIMARS. Η Ουκρανία θέλει. Μπορεί όμως;
Ο ΠΕΠ HIMARS φέρει 6 ρουκέτες ή 1 βλήμα ATACMS και υπάρχει μόνο σε μία έκδοση, ενλω μπορεί να εκτοξεύσει το σύνολο των κατευθυνόμενων με GPS ρουκετών μεγάλου βεληνεκούς που εκτοξεύει και το MLRS, που βρίσκονται σε υπηρεσία. Έχουν παραχθεί συνολικά 450 μονάδες για τον Αμερικανικό Στρατό Ξηράς και τους Πεζοναύτες, με περίπου 335 να παραμένουν ενεργές σήμερα.
Όσον αφορά τον παλαιότερο ΠΕΠ MLRS, ο Αμερικανικός στρατός έχει αποφασίσει τη διατήρηση σε υπηρεσία μόνο της έκδοσης Μ270Α2. Γι’ αυτό το σκοπό εκσυγχρονίζει όλους τους παλιούς εκτοξευτές Μ270Α0 στο νέο πρότυπο, το οποίο θα έχει τη δυνατότητα χρήσης όλων των νέων κατευθυνόμενων ρουκετών συν του νέου πυραύλου PrSM, κάτι που δεν μπορεί να κάνει η υπάρχουσα έκδοση Α1 λόγω χαμηλής υπολογιστικής ισχύος. Με την απόδοση των αναβαθμισμένων μονάδων στις πυροβολαρχίες, θα ξεκινήσει και η αναβάθμιση επιπλέον μονάδων της υπάρχουσας έκδοσης Α1 στο πρότυπο Α2, αφήνοντας πίθανά για παραχώρηση όσες μονάδες Α1 δεν εκσυγχρονιστούν συν τις περίπου 100 μονάδες HIMARS που βρίσκονται σε αποθήκευση.
Ο εκτοξευτής στις προαναφερόμενες εκδόσεις δεν είναι εξαρτημένος από κέντρα διεύθυνσης πυρός, καθώς μπορεί να λάβει στοιχεία βολής GPS απευθείας, π.χ. από ένα drone λόγω της ενσωματωμένης μονάδας που διαθέτει, ενώ ο χρόνος τάξης και βολής είναι 1 λεπτό, ομοίως και ο χρόνος αποχώρησης. Το βεληνεκές των κατευθυνόμενων ρουκετών (έως και 70 χιλιόμετρα) και ο χρόνος βολής της μονάδας δεν επιτρέπουν στον εχθρό να εκτελέσει βολές αντιπυροβολικού εναντίον της.
Αν και έχουν ήδη παραχωρηθεί 3 με 4 μονάδες MLRS από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ουκρανία και είναι υπό συζήτηση η παραχώρηση επιπλέον, πιθανότατα HIMARS από τις Η.Π.Α., θεωρείται ότι θα είναι εξαιρετικά δύσκολη η υποστήριξη ενός τόσο πολύπλοκου οπλικού συστήματος από τον ουκρανικό στρατό, ενώ θα χρειαστεί και η μεταφορά τεράστιου όγκου πυρομαχικών.
Δεν μιλάμε για μια ταχύρρυθμη εκπαίδευση σε ένα προηγμένο φορητό αντιαρματικό, αλλά για πλήρη εκπαίδευση σε έναν από τους πιο βασικούς πολλαπλασιαστές ισχύος του ΝΑΤΟ. Στον αντίποδα, η Ουκρανία ήδη χρησιμοποιεί ένα αριθμό 20-22 RM-70 που παραχωρήθηκαν από την Τσεχία και βεβαίως ένα τεράστιο αριθμό του αντίστοιχου BM-21 GRAD. Η διοικητική μέριμνα θεωρείται εύκολη, τόσο λόγω επάρκειας πυρομαχικών και ανταλλακτικών, όσο και λόγω γνώσης επισκευής και χρήσης.
Θα ήταν λοιπόν θεμιτή η παραχώρηση μέρους ή και του συνόλου των ελληνικών RM-70 που απομένουν σε υπηρεσία (περίπου 110-120) στην Ουκρανία, εφόσον υπάρχει ταυτόχρονη αντικατάστασή τους από MLRS M270A1 και HIMARS. Οι δυνατότητες του ελληνικού πυροβολικού απλά θα περάσουν σε άλλο επίπεδο, καθώς θα αποτελεί μια εύκολη διαδικασία η προσβολή ακριβείας στόχων ευκαιρίας σε μεγάλες αποστάσεις. Η εκπομπή πυρών αντιπυροβολικού θα γίνεται από αποστάσεις ασφαλείας και με μεγάλη ταχύτητα, αποφεύγοντας την έκθεση σε μέσα του αντιπάλου.
Παράλληλα θα είναι εφικτή η χρήση όλων των νέων ρουκετών που βρίσκονται σε παραγωγή, ενώ πιθανός εκσυγχρονισμός μέρους των εκτοξευτών στο πρότυπο Α2 θα εξυπηρετούσε την εισαγωγή του προηγμένου βλήματος PrSM στο ελληνικό οπλοστάσιο, αυξάνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο την ικανότητα επίτευξης στρατηγικών πληγμάτων σε βάθος.
Έτσι η ευκαιρία που δίνεται από την επικείμενη οριστικοποίηση της συμφωνίας για τα τεθωρακισμένα οχήματα Marder δεν πρέπει να χαθεί. Αντιθέτως πρέπει να την εκμεταλλευτούμε στο έπακρο και να επιτύχουμε με χαμηλό κόστος την αντικατάσταση όλων εκείνων των οπλικών συστημάτων που η λειτουργία τους θα καταστεί προβληματική λόγω συντήρησης, λίαν συντόμως.