H ανάγκη του ΠΝ για νέες φρεγάτες είναι πέρα από κάθε συζήτηση. Ο “κύριος” στόλος της Ελλάδος, αποτελείται από 9 παλαιές φρεγάτες κλάσης S, που θα έπρεπε, την στιγμή που μιλάμε να συζητάμε ποια θα κρατήσουμε σαν πλωτό μουσείο, πριν διαλυθούν όλες οι υπόλοιπες.
Δυστυχώς, η συζήτηση που είχε ξεκινήσει το 2008 για την αγορά 6 φρεγατών FREMM-HN (Hellenic Navy) είχε διακοπεί από την είσοδο της χώρας μας σε κατάσταση μια βαθιάς και μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης. Από τους δημόσιους τομείς που έχασαν περισσότερο από όλους, ήταν οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας. Η ανάγκη εκσυγχρονισμού του ΠΝ ενεγράφη στις περίφημες ελληνικές καλένδες, με ότι σημαίνει αυτό.
ΑΠΟΨΗ: Μπορούν δυο “κούκοι” από τη Γαλλία (Belh@rra) να φέρουν την Άνοιξη στο ΠΝ;
Το 2018, ξεκίνησε πάλι μια ευρεία συζήτηση που ενέπλεκε τις γαλλικές σχεδιάσεις πλοίων, και που περιελάμβανε τις παλαιότερες πια φρεγάτες FREMM, αλλά και τις κορυφαίες “ψηφιακές” Belh@rra. Οι τελευταίες, από πλευράς μεγέθους και δυνατοτήτων μάλλον “ταιριάζουν” πολύ καλύτερα στις ελληνικές ανάγκες. Το πλοίο ταιριάζει καλύτερα στις ελληνικές υποδομές, δεν έχει πολύ μεγαλύτερο μέγεθος από τις φρεγάτες που έχουμε σε υπηρεσία, απαιτεί πολύ μικρό πλήρωμα, ενώ θεωρείται κορυφαίο σε επίπεδο τεχνολογίας.
Με λίγα λόγια, η Belh@rra είναι η επόμενη γενιά πλοίων, ουσιαστικά η αμέσως επόμενη από τις φρεγάτες που έχουν μπει σε υπηρεσία την τελευταία δεκαετία. Το πλοίο είναι ότι καλύτερο έχει να επιδείξει η γαλλική ναυπηγική βιομηχανία.
Τώρα, πολλά έχουν ακουστεί για το κόστος του προγράμματος, το οποίο, βάσει των πληροφοριών που έχει επιλέξει το περιοδικό μας, θα φτάσει τα 1,5 δις για δυο οπλισμένα πλοία. Σημειώνουμε πως ο οπλισμός των ελληνικών Belh@rra, αν φυσικά ποτέ αγοραστούν τελικά, θα είναι 32 ASTER 30 κι όχι μόνο 16 όπως πολλές φορές έχει ακουστεί.
Αν και τα γαλλικά πλοία είχε ακουστεί πως θα αγοραστούν με χρήματα από τις επιστροφές κερδών των ελληνικών ομολόγων που έχουν στην κατοχή τους οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της Ευρωζώνης, στην περίπτωσή μας η Γαλλική Κεντρική Τράπεζα, τελικά μάλλον προωθείται η λύση της χρηματοδότησης μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, σε μια G2G (Government to Government) συμφωνία. Αυτό σημαίνει, “ζεστό ελληνικό χρήμα”, έστω και με εξαιρετικές δυνατότητες αποπληρωμής.
«Σημαντικές συνομιλίες μεταξύ Naval Group – ελληνικής κυβέρνησης για προμήθεια Belh@rra»
Τώρα, καθώς το πλοίο θεωρείται εξαιρετικά προηγμένο, και θα χρησιμοποιηθούν αντίστοιχες προηγμένες δυνατότητες κατασκευής, ειδικά στα μη χαλύβδινα μέρη, τα πρώτα δυο πλοία πιστεύεται πως θα ναυπηγηθούν στην Γαλλία. Όπως έχουμε ξαναγράψει, μόνο σε περίπτωση ενός μεγάλου ναυπηγικού προγράμματος, όπως για παράδειγμα οι Super Vita, θα είχε κάποια αξία η δημιουργία μιας γραμμής παραγωγής των φρεγατών στην Ελλάδα. Σε διαφορετική περίπτωση, το κόστος θα ήταν μεγαλύτερο από την κατασκευή τους στη Γαλλία.
Αναμφίβολα, το κόστος είναι ένας σοβαρός περιοριστικός παράγοντας για την ανανέωση του ΠΝ. Έχουμε γράψει πως δυο πλοία δεν θα έχουν καμία σχεδόν συμβολή στην ναυτική μας ισχύ, και ελάχιστα θα επηρρεάσουν τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Κυριολεκτικά, μιλάμε για “σταγόνα(ες) στον ωκεανό”.
Το θέμα είναι, μπορούμε να κάνουμε κάτι καλύτερο; όλες οι άλλες λύσεις, έχουν ανάλογο ή μεγαλύτερο κόστος. Κοιτώντας τις φρεγάτες που έχουν αγοράσει με δυνατότητες AAW διάφορες χώρες, τα κόστη είναι μεγάλα. Brandenburg, FREDA, Type 26, FF(G)X και άλλες, κοστίζουν σχεδόν από 700 εκ. ευρώ ως 1 δις, συνεπώς οι λύσεις που έχουμε είναι περιορισμένες. Ή μήπως όχι.
Οι Δανοί τετραγώνισαν τον κύκλο;
Φωτεινή εξαίρεση στα “τρελά” κόστη που χρειάζεται ένα σύγχρονο πολεμικό πλοίο των 5000 ως 6000 τόνων, με ένα προηγμένο 3D AESA ραντάρ, και πυραύλους SM-2 ή ASTER 30 είναι η δανέζικη κλάση φρεγατών Iver Huitfeld. Αν και δεν υπάρχουν τελικός απολογισμός για τα κόστη, το κάθε πλοίο κόστισε λιγότερο από 350 εκ. δολάρια το κάθε πλοίο. Αν και εκπλήσσει ένα τέτοιο νούμερο, πιστεύουμε ότι αφορά το πλοίο, με τους αισθητήρες μάχης, και τα όπλα, αλλά όχι τα πυρομαχικά (SM-2 κλπ).
Το πλοίο έχει σχεδιαστεί για την κατασκευή σε τμήματα, που μπορούν να έρθουν από διαφορετικά ναυπηγεία έκαστο. Κάθε τμήμα, χαλύβδινο πάντα, μπορούσε να κατασκευαστεί σε διαφορετικό ναυπηγείο, και όλα συναρμολογούνταν σε ένα. Υπεργολάβοι στο κατασκευαστικό έργο ήταν και λιθουανικό ναυπηγείο, ενώ το σχέδιο βασίστηκε στην κλάση πλοίων υποστήριξης Absalon.
To ενδιαφέρον εδώ είναι πως τα πλοία έλαβαν ότι μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν από την κλάση πλοίων που αντικατέστησαν, τις κορβέτες κλάσης Niels Juel. Από τις τελευταίες οι Δανοί δεν δίστασαν να χρησιμοποιήσουν τα όπλα που είχαν οι Niels Juel, τα πυροβόλα Oto Melara και τους πυραύλους Harpoon. Έτσι, μείωσαν όσο μπορούσαν το κόστος.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Το πλοίο διαθέτει δυο (!) κύρια ΑΑ ραντάρ, ένα APAR και ένα SMART-L (μην το συγχέουμε με το SMART-S, μιλάμε για τελείως διαφορετική κατηγορία). Διαθέτει 4 8πλούς Mk41 με 32 SM-2 BlockIIIA, καθώς και 2 12πλούς Mk56 με 24 ESSM. Από τους Mk41 μπορεί να βάλλει πυραύλους Tomahawk, ενώ δύναται να φέρει μέχρι και 16 αντιπλοϊκούς πυραύλους Harpoon.
Τερματική αντιπυραυλική άμυνα προσφέρει ένα Millenium των 35 χιλιοστών. Το προωστήριο σκεύος είναι GODAD (All Diesel), μπορεί να δεχτεί ελικόπτερο βάρους 20 τόνων (Chinook) ενώ το εκτόπισμα φτάνει τους 6.650 τόνους.
Μας κάνει ένα τέτοιο πλοίο; Αναμφίβολα ναι. Βασικά είναι το πλοίο που χρειάζεται το ΠΝ, και μάλιστα σε μεγάλους αριθμούς.
Είναι φθηνό; Φυσικά και είναι, αυτός είναι και ο λόγος που το σκέφτονται οι Ινδονήσιοι, αλλά και οι Βρετανοί. Η φρεγάτα μάλλον θα είναι η επόμενη Type 31. Ίσως μάλιστα σε ελληνική υπηρεσία να μην απαιτούνται τα δυο κύρια ραντάρ, αλλά να αντικασταθούν από ένα (μειώνοντας το κόστος).
Μπορεί να κατασκευαστεί στην Ελλάδα; φυσικά και μπορεί, και όχι σε ένα μόνο ναυπηγείο, αλλά σε πολλά, και να μεταφερθούν τα κομμάτια σε ένα και να συναρμολογηθούν. Αν τα κατάφερε ναυπηγείο της Λιθουανίας, σίγουρα μπορούν να το καταφέρουν και τα ελληνικά ναυπηγεία.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπλα από τις Kortenaer; Φυσικά και μπορούν, Oto Melara, Harpoon, Phalanx μπορούν να μεταφερθούν αυτούσια στα νέα πλοία μειώνοντας δραματικά το κόστος. Επίσης, δεν χρειάζεται να γεμίσουμε όλα τα “κελιά” των Mk41/56 με την πρώτη, αλλά σε περίπτωση ανάγκης βάζουμε και τους παλαίμαχους NSSM…
Η Thales είναι αισιόδοξη για την εξαγωγική προώθηση της μελλοντικής φρεγάτας Arrowhead 140
Και γιατί δεν εξετάζουμε αυτή τη λύση;
Μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε πως το ΠΝ έχει εξετάσει όλες τις λύσεις. Οποιοδήποτε πλοίο, μεταχειρισμένο ή καινούργιο έχει “σκαναριστεί” από το ΠΝ. Ακόμη και τα Arleigh Burke, έχουν τον δικό τους φάκελο σκοπιμότητας σε κάποιο απόρρητο αρχείο του ΠΝ. Απλά, το ΠΝ δεν έχει την δική του “προίκα” για να κάνει ότι θέλει, καθώς βασίζεται στο Υπουργείο Οικονομικών. Ας σκεφτούμε πως δεν μπορεί να κάνει τα 150 εκ. ευρώ για τις ΜΕΚΟ200ΗΝ 200 ή 250 και θα καταλάβουμε το πρόβλημα.
Η λύση των Γάλλων, είτε λέγεται FREMM είτε Belh@rra, έχει αυτή την στιγμή μια χρηματοδοτική λύση που δεν έχουν άλλοι. Για παράδειγμα, οι Δανοί δεν θα ερχόντουσαν ποτέ να προσφέρουν χρηματοδότηση G2G, από δανέζικες τράπεζες, για πλοία που θα κατασκευαζόντουσαν στην Ελλάδα. Θα το έκαναν, αν για παράδειγμα είχαν να κερδίσουν κάτι περισσότερο, πχ μια συνεργασία με ένα ελληνικό ναυπηγείο για ευρύτερες κατασκευές. Κάτι τέτοιο όμως δεν υπάρχει.
Μια λύση κατασκευής φρεγατών Iver Huitfeld σε μακροχρόνια βάση, μαζί με πλοία υποστήριξης Absalon, θα ήταν ίσως μια εξαιρετική λύση για το ΠΝ. Αυτό θα μπορούσε να γίνει στην Ελλάδα πχ του 2005, όταν ξεκινήσαμε με αντίστοιχο τρόπο την κατασκευή των Super Vita. Τότε, αγοράστηκε η τεχνογνωσία της BAe Systems, και ξεκίνησε η κατασκευή 5+2 πλοίων σε ελληνικό έδαφος. Σήμερα όμως, κάτι τέτοιο, δεν μπορεί να γίνει, χωρίς χρηματοδότηση.
Σε κάθε περίπτωση, το ΠΝ χρειάζεται νέα πλοία χτες.
Αποβατικό LPD για το Περού με κόστος… ενός μαχητικού! (@D_Mitch)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το σημερινό άρθρο γράφτηκε κατόπιν συνεχών αιτήσεων των αναγνωστών μας. Φίλοι του περιοδικού, μας είχαν παροτρύνει πολλές φορές να γράψουμε για το δανέζικο πλοίο, πράγμα που κάνουμε σήμερα. Ευχαριστούμε όλους τους φίλους, για την συμμετοχή τους στην διαμόρφωση της θεματολογίας μας. Ακόμη κι αν δεν ανταποκρινόμαστε άμεσα, να ξέρετε πως διαβάζουμε με προσοχή τις παρατηρήσεις σας.