Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, για όλους μας εμάς τους ασχολούμενους με την Άμυνα, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει κομβικό σημείο. Καθώς το 2020 και το 2021, ο πρωθυπουργός μας “καλοέμαθε” σε ενδιαφέρουσες ανακοινώσεις σχετικά με εξοπλιστικά προγράμματα. Αλλά φέτος, δεν μάθαμε τίποτα νέο για τα εξοπλιστικά, παρά το γεγονός ότι το ΥΠΕΘΑ συνεχίζει να εργάζεται πάνω σε πλήθος μείζονων προγραμμάτων (κορβέτες, F-35, αντιαεροπορικά όπλα, εκσυγχρονισμός F-16C/D Block50 κ.ο.κ.).
ΕΞΕΛΙΞΗ: Η SIGMA 10514HN είναι “εδώ” με TACTICOS, η μόνη επιλογή αν το ΠΝ επιθυμεί ESSM Block 2
Το ότι δεν ανακοινώθηκε πρόγραμμα κορβετών εκ νέου, είναι σημάδι που απλά αυξάνει τις ανησυχίες μας. Θα υπάρχει αναμφίβολα μια χρονική διολίσθηση κάποιων εξοπλιστικών προγραμμάτων, και μάλλον και αυτού των κορβετών, όπως αναφέραμε πριν λίγες μέρες. Θεωρητικά, το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ200ΗΝ θα έπρεπε να προχωρήσει πιο γρήγορα, αλλά κι εκεί υπάρχουν ακατανόητες για εμάς καθυστερήσεις, τη στιγμή μάλιστα που είναι το μόνο με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση.
ΕΞΕΛΙΞΗ: “Ζωντανές” οι κορβέτες για το ΠΝ, ανυπόστατες οι φήμες για ακύρωση του προγράμματος
Όπως πολλές φορές έχουμε γράψει, ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ είναι εκ των ων ουκ άνευ, όσο κι αν υπάρχει μάχη οπισθοφυλακής να μην γίνει. Το θέμα είναι τόσο σοβαρό, που δεν πρέπει να το προσπερνάμε αδιάφορα. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε αν η Ελλάδα απέκτησε τόσα πολλά χρήματα που να μπορεί να αγνοεί τους εκσυγχρονισμούς των πλοίων αλλά και τα μεταχειρισμένα. Είναι μια συζήτηση που κάποια στιγμή πρέπει να την κάνουμε.
ThinkOutOfTheBox: Gowind HN, πως μπορούν οι Γάλλοι να πάρουν και το πρόγραμμα των κορβετών;
Το πρόβλημα είναι πως αυτή τη στιγμή, το ΠΝ παρουσιάζει ένα σημαντικό κενό δυνατοτήτων, που στο άμεσο μέλλον θα γίνει ακόμη χειρότερο. Οι φρεγάτες Kortenaer έχουν περίπου τις δυνατότητες που είχαν πριν από 40 χρόνια, τα ίδια όπλα, απλά έχουν γίνει κάποιες επεμβάσεις στη συντηρισιμότητα των πλοίων και η γνωστή μικρή αναβάθμιση σε 6 από αυτές. Την ίδια στιγμή όμως, οι φρεγάτες αυτές αποτελούν τον κορμό τους Στόλου, ενώ αν εξαιρέσουμε τις μόλις 3 FDI HN, δεν βλέπουμε πρόγραμμα ολικής αντικατάστασής τους.
Θα πρέπει λοιπόν να συμβιβαστούμε με την ιδέα, πως ότι απόφαση και να πάρει το ΠΝ, θα έχει να πολεμήσει για τα επόμενα 10 έτη με τις υπέργηρες και ταλαιπωρημένες S. Βέβαια συντηρούνται υποδειγματικά από τα πληρώματα, και τους εξαίρετους μηχανικούς του ΠΝ. Αλλά οι άνθρωποι αυτοί δίνουν τα πάντα, για να κινηθεί ένα πλοίο και να βγει στο πέλαγος, ενώ δεν έχει τις απαραίτητες δυνατότητες για να επιβιώσει σε μια σύγχρονη σύγκρουση.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Οι αντιαεροπορικές και αντιπυραυλικές δυνατότητες των MEKO200HN του ΠΝ
To βασικότερο πρόβλημα των φρεγατών Kortenaer αυτή τη στιγμή, από πλευράς μαχητικής ισχύος πάντα, είναι το απαρχαιωμένο σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας, που βασίζεται στον πύραυλο Sea Sparrow RIM-7P (NSSM). O συγκεκριμένος μπορεί πριν από 40 χρόνια να ήταν η αιχμή της τεχνολογίας, σήμερα είναι ένα απομεινάρι μιας άλλης εποχής. Το ΠΝ έχει σταματήσει να κάνει ασκήσεις εναντίον εναερίων στόχων, και πλέον χρησιμοποιεί τους RIM-7 σε ασκήσεις εναντίον άλλων πλοίων Κάτι εξίσου δύσκολο βέβαια. Αλλά όλα αυτά βέβαια με την ελπίδα ότι το όποιο απόθεμα των Sea Sparrow παραμένει λειτουργικό…
Πολεμικό Ναυτικό: Πόσο εφικτός είναι ο στόχος 18 μεγάλων πλοίων επιφανείας;
Όταν έγινε ο εκσυγχρονισμός των S, υπήρξε προσφορά από την κατασκευάστρια εταιρεία των ESSM, να αναβαθμίσει τους εκτοξευτές Mk29 έτσι ώστε οι τελευταίοι να είναι συμβατοί με τους ESSM Block 1. To κόστος αυτό τότε ήταν περίπου 50 εκατ. ευρώ, μαζί με όλες τις απαραίτητες καλωδιώσεις και συνδέσεις με το TACTICOS. Για άγνωστους λόγους, το ΠΝ δεν επέλεξε την αναβάθμιση αυτή. Το πιθανότερο ήταν να ήθελε να κάνει χρήση του εκτεταμένου αποθέματος Sea Sparrow που είχε, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στις αρχές του 2000, η αεροπορική απειλή δεν είχε σχέση με αυτή που είναι σήμερα. Έτσι, οι εκσυγχρονισμένες S παρέμειναν με τους Sea Sparrow, και έτσι επιχειρούν μέχρι τις μέρες μας.
Κάποια στιγμή, προβλέποντας ίσως όλες αυτές τις καθυστερήσεις, είχαμε κάνει μια γενναία πρόταση εκσυγχρονισμού των S, με αντικατάσταση του Mk29 από κάποιο RAM (ούτως ή άλλως, ο RIM-116 Block 2a/b έχει μεγαλύτερη εμβέλεια από τους RIM-7), αλλά και εγκατάσταση του ραντάρ NS-50. Όλα αυτά με τη λογική της αξιοποίησης των συστημάτων αυτών σε άλλα πλοία του ΠΝ στο μέλλον, μετά την απόσυρση των S. Φυσικά κάτι τέτοιο, με δεδομένη την οικονομική στενότητα, είναι αδύνατον να γίνει. Εδώ δεν έχει κριθεί καν ο εκσυγχρονισμός των MEKO200HN, θα ξανά-εκσυγχρονίσουμε τις “εκσυγχρονισμένες” S με σημαντικό κόστος;
ΑΝΑΛΥΣΗ: Τι το καινούργιο φέρνει το A900 στο Πολεμικό μας Ναυτικό;
Οπότε η σημερινή μας πρόταση είναι πολύ πιο “οικονομική” σε σχέση με την προηγούμενη. Δεν προβλέπει αντικατάσταση του ραντάρ, ούτε και του εκτοξευτή Mk29 από κάποιο RAM. Προβλέπει αντίθετα τον εκσυγχρονισμό του εκτοξευτή, έτσι ώστε να μπορεί να ρίχνει τους ESSM Block 1 αλλά και τους Block 2. Και φυσικά πιστοποίηση του ESSM στο TACTICOS με τη βοήθεια της Thales. Γίνονται όλα αυτά;
Καταρχάς, ο Mk29 από την αρχή της καριέρας του ESSM, μπορεί να εκτοξεύσει κανονικά τον πύραυλο. Μάλιστα, οι Mk29 είναι αυτοί που προστατεύουν τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα και οι εκτοξεύσεις ESSM Block 1 είναι τακτική άσκηση. Αυτό που απαιτείται είναι η αναβάθμιση του Mk29 από Mod 1 σε Mod 4. Η μετατροπή αυτή είναι ακόμη διαθέσιμη μέσω αμερικανικών πιστώσεων FMS, καθώς ο Mk29 παραμένει σε χρήση από το Αμερικανικό Ναυτικό.
Μια άλλη λύση, είναι να ζητήσουμε απευθείας εκτοξευτές Mk29 Mod4/5 ή 6 από τα αποθέματα του Αμερικανικού Ναυτικού. Δεν θεωρούμε ιδιαίτερα δύσκολο να βρούμε 4 εκτοξευτές από τα αποθέματα του. Άλλωστε, οι Mk29 από τα αντιτορπιλικά Spruance πρέπει να παραμένουν στις αποθήκες των ΗΠΑ, όπως επίσης υπάρχουν κι ανταλλακτικοί εκτοξευτές για τα αεροπλανοφόρα Nimitz ή τα LHD Wasp. Με λίγα λόγια, δεν μας κάνει κόπο να ρωτήσουμε (προφανώς μας αποδεσμεύουν τους Mk29 Mod 4…)
Από εκεί και πέρα, οι ρουτίνες για την ολοκλήρωση του ESSM στο TACTICOS υπάρχουν και δεκάδες πλοία με TACTICOS κάνουν χρήση του ESSM. Η Thales, που έχει πουλήσει TACTICOS για 16 πλοία του ΠΝ, έχει ομάδες εργασίας στην Ελλάδα που θα μπορούσαν να κάνουν τα πάντα πολύ εύκολα. Κάπου εδώ να πούμε, απλά σαν διαπίστωση, πως δεν έχει γίνει ακόμη το ίδιο για το SETIS, και δύσκολα θα γίνει αν το SETIS μείνει μόνο σε 3 πλοία.
Αυτό που επίσης μάλλον πρέπει να γίνει, είναι να αντικατασταθεί το STIR (το ραντάρ κατεύθυνσης πυραύλων) των φρεγατών S με εκείνα από τις ΜΕΚΟ200ΗΝ. Οι ΜΕΚΟ200ΗΝ θα αντικαταστήσουν τα STIR στον εκσυγχρονισμό. Για να προλάβουμε τους φίλους μας, αν και θεωρητικά τα STIR των S είναι όμοια με αυτά των ΜΕΚΟ200ΗΝ, εντούτοις χρειάζονται μικρές αλλαγές για την υποστήριξη των ESSM (και δεν αξίζει να γίνει στη φάση που βρισκόμαστε). Και για να τους προλάβουμε δεύτερη φορά, δεν είμαστε θετικοί να βάλουμε και 2ο STIR στις S, καθώς το πλοίο είναι ίδιο παλιό για τέτοια μετατροπή. Αυτά που προτείνουμε, νομίζουμε πως είναι επαρκή.
Αυτές οι αλλαγές, μπορούν να γίνουν σε 4 συνολικά φρεγάτες με πολύ μικρό κόστος (ειδικά αν εξασφαλίσουμε 4 μεταχειρισμένους Mk29 Mod 4), και θα μπορούσε και η όλη διαδικασία να συμπεριληφθεί μέσα στο συμβόλαιο εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ200ΗΝ. Ουσιαστικά χρειαζόμαστε 4 Mk29 Mod 4 (αμερικανικούς ή με αναβάθμιση των ελληνικών), 2 Phalanx (ήδη δυο S έχουν διπλό, οπότε άλλες δύο χρειάζονται από ένα ακόμη), και 2 Oto Melara (πάλι το ίδιο με τα Phalanx). Φυσικά το ΠΝ έχει Oto Melara σε αποθήκες, δεν υπάρχει έλλειψη, ενώ θα υπάρξουν Phalanx από τις S που θα αποσυρθούν. Με λίγα λόγια, θα μπορούσε να είναι μια αναβάθμιση με ίδια μέσα, αρκεί να το αποφασίσουμε.
Ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα; Να έχουμε 4 φρεγάτες πολύ πιο ισχυρές από αυτές που είναι σήμερα. Με 2 πυροβόλα Oto Melara 76 χιλιοστών, 2 Mk20 Phalanx, 8 αντιπλοϊκούς πυραύλους RGM-84, ένα ελικόπτερο MH-60R, 4 τορπιλοσωλήνες Mk32, αλλά και αντιαεροπορικούς πυραύλους ESSM, οι S θα μπορούσαν να συνεχίσουν να παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στις επιχειρήσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Τέτοια ισχύ πυρός δεν θα την έχουν ούτε οι σχεδιαζόμενες προς απόκτηση κορβέτες. Και οι κορβέτες θα είναι του 2030, ενώ οι S κατασκευασμένες το 1980…
H συνέχεια στο Naval Defence