Πολλοί θεωρούν ακόμη ότι ο τόπος γέννησης του F-16 είναι ακόμη το Fort Worth του Τέξας αλλά τα Fighting Falcon και μάλιστα στην έκδοση Viper (με το «V» κεφαλαίο) έχει μετακινηθεί ανατολικότερα, στη Greenville της Νότιας Καρολίνας, όπως «αποκαλύπτουμε» στο πολύ ενδιαφέρον θέμα του τρέχοντος τεύχους μας, «ΠΤΗΣΗ» 35, Απριλίου 2023 που κυκλοφορεί.
Η ιστορία της παραγωγής του F-16 πηγαίνει πίσω σχεδόν πενήντα χρόνια υπό από την General Dynamics (1974-1993), τη Lockheed Corporation (1993-1995) και τη Lockheed Martin (από το 1995 έως και σήμερα) με πολλές στιγμές-ορόσημα, ανάμεσά τους και δεκάδες τελετές παράδοσης αεροσκαφών στις 25 αεροπορικές δυνάμεις -πέραν της USAF- που υιοθέτησαν το εμβληματικό μαχητικό.
Παρ’ όλα αυτά, η εκδήλωση της 10ης Μαρτίου 2023 στην Greenville για την παράδοση του πρώτου Block 70 στη Βασιλική Αεροπορία του Μπαχρέιν, ενός παλαιότερου εξαγωγικού πελάτη του τύπου, ίσως ήταν η σημαντικότερη από τον Ιανουάριο του 1979, όταν η GD παρέδωσε το πρώτο αεροπλάνο της περίφημης (ευρωπαϊκής) «Αγοράς του Αιώνα», ένα βελγικό F-16Β Block 1 (FB-01) που είχε προέλθει από τη βελγική γραμμή συναρμολόγησης.
Οι λόγοι που έκαναν την περίσταση τόσο ιδιαίτερη ήταν περισσότεροι από ένας. Ο σημαντικότερος για την ίδια τη Lockheed Martin ήταν ότι, όταν το διθέσιο F-16D Block 70 της RBAF (Royal Bahraini Air Force) παραλήφθηκε τελετουργικά από τον αρχηγό της, τον αντιπτέραρχο Hamad Al Khalifa, παρουσία του Greg Ulmer, εκτελεστικού αντιπροέδρου της LM Aero, και του υποπτεράρχου Julian Cheater, βοηθού του υφυπουργού Αεροπορίας στο Πεντάγωνο, τερματίστηκε και τυπικά μια περίοδος πέντε ετών διακοπής της διαδικασίας παραδόσεων νέων Fighting Falcon. Ταυτόχρονα, σηματοδότησε την απαρχή ικανοποίησης παραγγελιών από έξι χώρες και μια νέα σελίδα στην ιστορία του F-16 με το πρώτο Viper νέας κατασκευής, γεγονός που τροφοδοτεί, όπως θα δούμε παρακάτω, μια δυναμική περαιτέρω πωλήσεων στο αειθαλές πρόγραμμα της Lockheed Martin.
Οι παραδόσεις Block 70/72 στους νέους πελάτες επηρεάστηκαν σημαντικά από την πανδημία Covid-19 και την αδυναμία των προμηθευτών της γραμμής συναρμολόγησης να παραδώσουν συγκροτήματα και απάρτια. Με έναν μετριοπαθή υπολογισμό, η καθυστέρηση των παραδόσεων υπερέβη τον έναν χρόνο. Αυτό που συνέβη ήταν ότι η μείωση των παραγγελιών νέων αεροσκαφών ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 2000 οδήγησε σε συρρίκνωση της παραγωγής του F-16 μέσα στη δεκαετία του 2010 και συνεπακόλουθα περιόρισε το σύστημα των προμηθευτών σε «single source» («μοναδική πηγή»), γεγονός το οποίο συνέβαλε στο πρόβλημα που δημιουργήθηκε το 2020. Αν και η LM δεν κατονομάζει την εταιρεία-συνεργάτη της, επισημαίνει ότι μια από αυτές είναι κυρίως υπεύθυνη για την καθυστέρηση του ενός και πλέον έτους που δημιουργήθηκε στις παραδόσεις, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη επιδιώκεται αλλαγή πλαισίου και συγκροτούνται εναλλακτικοί/«second source» προμηθευτές, αν και κατόπιν εορτής.
Να θυμίσουμε ότι η ΕΑΒ είναι «single source» προμηθευτής για τα τμήματα της ατράκτου του F-16 που κατασκευάζει, όπως επίσης είναι και η τουρκική TAI/TUSAS (με την Τουρκία να εμπλέκεται επίσης και στην παραγωγή τού κινητήρα F100), ενώ την πτέρυγα κατασκευάζει κατ’ αποκλειστικότητα η ισραηλινή IAI. Πρόσφατα, και σε μια προσπάθεια απόκτησης πλεονεκτήματος στην ινδική αγορά, η LM πιστοποίησε και τον ινδικό όμιλο Tata ως «second source» παραγωγό της πτέρυγας, αλλά αυτή η επιλογή θα ενεργοποιηθεί εάν και όταν το F-21 αρχίσει να παράγεται στην Ινδία (βλέπε παρακάτω).
Ανεξάρτητοι παρατηρητές σημειώνουν ότι τα προβλήματα στην παραγωγή του F-16 ήταν μια «τέλεια καταιγίδα» («perfect storm»), αποτέλεσμα του συνδυασμού τής απόφασης μεταφοράς της γραμμής συναρμολόγησης από το Τέξας, όπου «γεννήθηκαν» 4.588 Fighting Falcon, στη Νότια Καρολίνα, με τα δεινά που θα έφερε η «λαίλαπα» της πανδημίας Covid-19, την οποία βέβαια κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει.
Στη θετική πλευρά του θέματος, είναι γεγονός ότι οι πωλήσεις για το F-16 ξεπέρασαν τις αρχικές προσδοκίες και αναμένεται να ενισχυθούν περαιτέρω με προβλέψεις για έως και 300 καινούριες παραγγελίες μέσα στην τρέχουσα δεκαετία, ικανές να κρατήσουν τη γραμμή παραγωγής ανοικτή ακόμη και τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 30. [Οι υφιστάμενες παραγγελίες που εκτελούνται για 147 αεροπλάνα τα οποία δεν έχουν παραδοθεί ακόμη όταν γράφονται αυτές οι γραμμές, μπορούν να συντηρήσουν τη γραμμή συναρμολόγησης στο Greenville έως το τέλος του 2027.]
Το πόσο ρεαλιστική είναι η εκτίμηση της LM για 300 πρόσθετα F-16 στο βιβλίο των παραγγελιών της απομένει να επιβεβαιωθεί.
Μην χάσετε την ανάλυσή μας στο θέμα για ένα θρυλικό αεροσκάφος.
Το καινούργιο μας τεύχος ΠΤΗΣΗ Νο35, Απρίλιος 2023 κυκλοφορεί.
Δείτε το ΕΔΩ
Και ηλεκτρονικά διαθέσιμο ΕΔΩ