Τις τελευταίες ώρες διαβάζουμε πως οι δυνάμεις του καθεστώτος Άσαντ έθεσαν υπό τον έλεγχο τους πετρελαιοπηγές σε απόσταση μικρή απόσταση από την Ντέιρ Αλ Ζορ, ενώ η τελική επίθεση στη πόλη που βρίσκεται στα χέρια του ISIS εδώ και τρία χρόνια, είναι θέμα ωρών. Υπάρχουν όμως και άλλες -λιγότερο γνωστές- πρόσφατες εξελίξεις, που φαίνεται πως αφήνουν μια μικρή ελπίδα για τερματισμό της σφαγής, μετά από 6 ολόκληρα χρόνια.
Οι αναταραχές στη Συρία, μέρος ενός ευρύτερου κύματος διαδηλώσεων της αραβικής άνοιξης του 2011, εξελίχθηκαν από τη δυσαρέσκεια προς την κυβέρνηση Assad και κλιμακώθηκαν σε ένοπλη σύγκρουση. Τουλάχιστον 330.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους και εκατομμύρια άλλοι έχουν οδηγηθεί στη προσφυγιά.
Η περιοχή Al-Ghouta είναι η καρδιά της επανάστασης σύμφωνα με τον ηγέτη της συριακής αντιπολίτευσης Mohammad Alloush. Αυτό δήλωσε πριν μερικές εβδομάδες, λίγα λεπτά αφότου οι Ρώσοι αξιωματικοί και μέλη της ένοπλης αντιπολίτευσης της Συρίας οριστικοποίησαν τη συμφωνία για τη δημιουργία ζώνης αποστρατικοποίησης στην περιοχή που αποτελεί τη γεωργική ζώνη γύρω από τη Δαμασκό.
Η συμφωνία καταργεί βασικά τις μάχες στη κατεστραμμένη από τον πόλεμο ύπαιθρο της πρωτεύουσας της Συρίας, δίνει τέλος στη τετραετή πολιορκία και απονέμει χάρη στους αντάρτες. Όλη η περιοχή παραμένει υπό τον έλεγχο του Άσαντ, δίνοντας τέλος σε όποιες ελπίδες των αντιπολιτευόμενων για κατάληψη της Δαμασκού και ανατροπή του καθεστώτος. Η Al-Ghouta ήταν το τελευταίο σταθερό προπύργιο της αντιπολίτευσης της Συρίας στο νότο της χώρας. Στη συμφωνία περιλαμβάνεται και η πόλη Douma, που βρισκόταν υπό πολιορκία από της δυνάμεις του Άσαντ από το 2012.
Στις ειρηνευτικές συνομιλίες υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών που άρχισαν στις αρχές του 2016, ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, John Kerry, επέμεινε να φέρει τον Mohammad Alloush στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, χαρακτηρίζοντάς τον ως μέλος της «μετριοπαθούς αντιπολίτευσης». Αν και η ρωσική πλευρά αρχικά αρνήθηκε χαρακτηρίζοντάς τον τρομοκράτη, σύντομα κατάλαβε πως δεν θα σημειωνόταν πρόοδος εάν δεν γινόταν δεκτός, μιας και ο Alloush, τυγχάνει επικεφαλής του Ισλαμικού Στρατού (ένοπλη αντιπολίτευση), ο οποίος είναι από τους μεγαλύτερους και καλύτερα οργανωμένους στο συριακό θέατρο επιχειρήσεων.
Μια ακόμη ζώνη εκεχειρίας συμφωνήθηκε στο Αμβούργο, στις 7 Ιουλίου, μεταξύ των προέδρων Βλαντιμίρ Πούτιν και Ντόναλντ Τρούμπ, που περιλαμβάνει τις στρατηγικές νότιες πόλεις Ντάραα και Αλ-Κουνιίτρα. Συνολικά, περίπου 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε αυτές τις αποστρατικοποιημένες περιοχές. Η Δαμασκός θα απαγορεύεται να στείλει στρατιώτες, άρματα μάχης ή στρατιωτικά αεροπλάνα στην Al-Ghouta, αλλά έχει το δικαίωμα να ανοίξει ξανά σχολεία και αστυνομικούς σταθμούς και να ανεβάσει τη συριακή σημαία. Επίσης, θα εγγυηθεί ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα επιτρέπεται να διέρχεται ελεύθερα από την Αl-Ghouta και θα διευκολύνει την ασφαλή έξοδο των ασθενών, των τραυματιών και των ηλικιωμένων. Τελικά, οι ΗΠΑ και η Ρωσία ελπίζουν ότι τα δύο στρατόπεδα της συριακής σύγκρουσης θα ενώσουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση των ριζοσπαστικών ομάδων τζιχάντ όπως η al-Nusra και το ISIS.
Ο Mohammad Alloush συνειδητοποίησε ότι η συμφωνία με τους Ρώσους ήταν καλύτερη και λιγότερο δαπανηρή από τη συνέχιση μιας ολοένα και δυσκολότερης μάχης εναντίον τους. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν ενδιαφέρεται πλέον για αλλαγή καθεστώτος στη Δαμασκό, αλλά φαίνεται περισσότερο επικεντρωμένη στην καταπολέμηση του ISIS, την εκδίωξη της Χεζμπολάχ, αλλά και την ενδυνάμωση των Κούρδων. Πριν λίγες εβδομάδες, οι ΗΠΑ ενημέρωσαν τους Σύριους αντάρτες, ότι θα χάσουν την πρόσβαση σε αμερικανικά όπλα, αν δεν ενωθούν σε μία ομάδα εναντίον του σοβαρότερου εχθρού που δεν είναι άλλος από το ριζοσπαστικό ισλαμικό στοιχείο. Κατόπιν, ο Λευκός Οίκος τερμάτισε το πρόγραμμα της CIA που χορηγούσε όπλα στους αντάρτες, σε μια κίνηση προσεταιρισμού του Κρεμλίνου. Πλέον, η μοναδική ανταρτική ομάδα που λαμβάνει όπλα και στήριξη από τις ΗΠΑ, είναι οι Κούρδοι του SDF.
Το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία ήταν και οι δύο στην πλευρά της αντιπολίτευσης, παρέχοντας μια σταθερή ροή κεφαλαίων και πόρων. Αυτές οι δύο χώρες βρίσκονται σήμερα σε αντιπαράθεση και η Σαουδική Αραβία είναι απασχολημένη με τον πόλεμο της στην Υεμένη. Επιπλέον, υπάρχουν πολύ λίγα πράγματα που μπορούν να κάνουν οι Σαουδάραβες όσον αφορά την παροχή όπλων στους αντάρτες, από τη στιγμή που η ροή διακόπηκε από τους Ρώσους το 2015.
Η Κυβέρνηση Trump δεν ενδιαφέρεται πλέον για τη δυσχερή κατάσταση της αντιπολίτευσης και ούτε ο νέος Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος μάλιστα υπαινίχθηκε ακόμη και συνεργασία με τη Δαμασκό.
Φαίνεται πως κάτι αλλάζει στη πολύπαθη Συρία…
Θάνος Σ. Επαχτίτης
