Τι μέλλει γενέσθαι με τον «Υπέρτατο Ηγέτη»;

 

Τον περασμένο Νοέμβριο η πρόσκληση Τραμπ προς τον Κιμ Γιόνγκ Ουν να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό του πρόγραμμα σίγουρα θα έκανε τον Βορειοκορεάτη ηγέτη να χαμογελάσει αυτάρεσκα. Η προσεκτικά σχεδιασμένη εκστρατεία απειλών, συνδυασμένη με την αριστοτεχνικά έμμεση χειραγώγηση των διψασμένων για εντυπωσιακές ειδήσεις μέσων ενημέρωσης ανά τον κόσμο και την στρατηγική προσήλωση στο πυρηνικό/πυραυλικό πρόγραμμα, έφερε το προσδοκώμενο αποτέλεσμα: διαπραγματεύσεις, ναι, αλλά όταν η Πιόνγκγιάνγκ θα είναι έτοιμη.
Οι διαπραγματεύσεις προφανώς ήταν πάντα στο μυαλό του Κιμ Γιόνγκ Ουν. Για να προσέλθει όμως κάποτε σε αυτές επί ίσοις όροις και όχι ως ικέτης, θα έπρεπε να έχει εξασφαλίσει πρώτα μερικά «γερά χαρτιά». Και αυτά είναι μια πυρηνική δυνατότητα και ο φόβος του απρόβλεπτου που έχει ενσπείρει με τις μέχρι τώρα κινήσεις του.

Μπορεί πολλοί να έχουν αμφιβολίες κατά πόσον ο «Υπέρτατος Ηγέτης» θα προκαλούσε έναν πυρηνικό Αρμαγεδδώνα ξεκινώντας ενδεχομένως τον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά κανείς δεν φαίνεται διατεθειμένος να ρισκάρει για να το διαπιστώσει. Ο Κιμ Γιόνγκ Ουν το γνωρίζει και «παίζει» τους πάντες με αυτό. Όμως είναι απίθανο να δεχτεί την αποπυρηνικοποίηση της Κορεατικής Χερσονήσου και να εγκαταλείψει τα πυρηνικά του όπλα, την «εγγύηση ζωής» του καθεστώτος του και, φυσικά, της παραμονής του στην εξουσία.
Ένα από τα «στάδια της θλίψης» είναι η άρνηση. Ο κόσμος φάνηκε να αδυνατεί να αποδεχτεί «το ποντίκι που εξαπολύει πυραύλους» και πολύ περισσότερο την απόκτηση της Βόμβας από αυτό. Το ίδιο όμως δεν συνέβη την δεκαετία του ’90 όταν το Πακιστάν έγινε πυρηνική δύναμη; Οι ίδιες αντιδράσεις, το ίδιο αποτέλεσμα. Γιατί μετά το στάδιο της άρνησης έρχεται αυτό της –αναγκαστικής– αποδοχής.
Παρά την εμπρηστική ρητορική του που ανταγωνίζεται αυτήν του Κιμ Γιόνγκ Ουν, ο πρόεδρος Τραμπ δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα για να «μαζέψει» την άτακτη Βόρεια Κορέα. Το Πεντάγωνο έχει καταστήσει σαφές ότι ο μόνο τρόπος για να ελέγξει κανείς πλήρως το πυρηνικό οπλοστάσιο της Πιόνγκγιάνγκ είναι με χερσαία εισβολή –σενάριο προφανώς πέραν πάσης συζητήσεως.
Άλλωστε και ο νυν πρόεδρος της Νότιας Κορέας, Μουν Τζε-ιν, σε αντίθεση με τους προκατόχους του, είναι υπέρ μιας πιο προσεκτικής προσέγγισης του θέματος και αποφεύγει να προβεί σε κινήσεις που θα έδιναν δικαιώματα στον Βορρά να κλιμακώσει την κατάσταση, με απρόβλεπτες συνέπειες. Η απόφαση της Σεούλ για προσωρινό «πάγωμα» της ανάπτυξης του αντιβαλλιστικού συστήματος THAAD σε νοτιοκορεατικό έδαφος –ανάπτυξη που είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας στην Ν. Κορέα– ήταν μια από αυτές, προκαλώντας την δυσαρέσκεια του Λευκού Οίκου που κατηγόρησε την Σεούλ για την «πολιτική κατευνασμού» που ακολουθεί.
Ο πρόεδρος Τραμπ δεν μπορεί να εξαπολύσει «Φωτιά και Μένος» (Fire and Fury) κατά της Βόρειας Κορέας με την ευκολία που κάνει τέτοιες δηλώσεις, μπορεί όμως να πουλήσει όπλα… σε όλους τους υπόλοιπους. Στην επίσκεψη-αστραπή στην Ν. Κορέα που ακολούθησε το ταξίδι στην Ιαπωνία στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης ασιατικής περιοδείας του, ο Αμερικανός πρόεδρος προανήγγειλε ότι η κυβέρνηση της Σεούλ θα προμηθευτεί στρατιωτικό εξοπλισμό από της ΗΠΑ αξίας «δισεκατομμυρίων δολαρίων».
Νοτιοκορεατική κούρσα πυραύλων;

Τον Σεπτέμβριο οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφώνησαν να αυξηθεί το όριο πολεμικού φορτίου στους νοτιοκορεατικούς πυραύλους, ως ένα ακόμη μέσον πίεσης προς την Πιόνγκγιάνγκ. Ωστόσο αυτό δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται –τίποτα δεν είναι απλό στην Ασία και δη στην Κορεατική Χερσόνησο.

Η Νότια Κορέα θέλει όχι μόνο βαρύτερους βαλλιστικούς πυραύλους με αυξημένο payload αλλά –και γιατί όχι;– δυνατότητα μεταφοράς πυρηνικής κεφαλής. Κατά πόσον αυτό είναι μια «μπλόφα» της Σεούλ παραμένει αδιευκρίνιστο, όμως δύσκολα μια αμερικανική κυβέρνηση, ακόμη και η κυβέρνηση Τραμπ, θα έδινε μια τόσο επικίνδυνη «λευκή επιταγή» στην φίλη και σύμμαχο εντεύθεν του 38^ου Παραλλήλου. Αν μη τι άλλο, θα έπρεπε να θέσει όρια στο βεληνεκές και πάνω απ’ όλα να διασφαλίσει πως η Ουάσιγκτον θα έχει τον τελευταίο λόγο σε περίπτωση επικείμενης χρήσης τους.

Οι νοτιοκορεατικές φιλοδοξίες δεν είναι καινούργιες. Την δεκαετία του ’70 η Σεούλ προσπάθησε να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, συνάντησε όμως την αντίδραση των Ηνωμένων Πολιτειών που μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου δεν θέλησαν να ρισκάρουν μια κλιμάκωση της κατάστασης στην περιοχή.

Ως αντάλλαγμα για την πρόσβαση σε αμερικανική πυραυλική τεχνολογία, η Ουάσιγκτον απαίτησε από την Σεούλ να μην κατασκευάσει βαλλιστικό πύραυλο με εμβέλεια που θα υπερέβαινε τα 110 μίλια. Και για να είναι σίγουρη ότι ο όρος ετηρείτο, οι νοτιοκορεατικές εγκαταστάσεις παραγωγής πυραύλων υπόκειντο σε αμερικανικές επιθεωρήσεις. Η εντεινόμενη βορειοκορεατική απειλή αναπόφευκτα έφερε το θέμα εκ νέου στο προσκήνιο.

Οι πυραυλικές δυνάμεις της Ν. Κορέας έχουν ενισχυθεί επανειλημμένως τα τελευταία χρόνια: το 2001 η Σεούλ πέτυχε να πάρει την αμερικανική έγκριση για αύξηση βεληνεκούς των βαλλιστικών πυραύλων Hyunmoo στα 185 μίλια με κεφαλή 1.100 λιβρών ενώ το 2012 επετεύχθη συμφωνία για την κατασκευή βαλλιστικών πυραύλων με εμβέλεια 500 μιλίων και ίδιο payload –κάτι που έθετε ολόκληρη την Βόρεια Κορέα εντός βεληνεκούς. Βάσει της ίδιας συμφωνίας, η Ν. Κορέα μπορούσε να κατασκευάσει πυραύλους με μεγαλύτερο βάρος πολεμικής κεφαλής αλλά μικρότερης εμβέλειας. Παραμένει ασαφές αν όταν υπογράφονταν οι εν λόγω συμφωνίες οι ΗΠΑ συνέχιζαν να πραγματοποιούν επίσημες επιθεωρήσεις.
Τώρα η Σεούλ θέλει να εξοπλίσει τον Hyunmoo-3C, τον βαλλιστικό πύραυλο με την μεγαλύτερη εμβέλεια που διαθέτει, με κεφαλή 2.200 λιβρών (Hyunmoo-4) για την καταστροφή υπογείων στρατιωτικών εγκαταστάσεων, κέντρων διοίκησης/επικοινωνιών και των ενισχυμένων καταφυγίων της βορειοκορεατικής ηγεσίας. Ο πρόεδρος Τραμπ δεν έχει φέρει αντίρρηση και ο υπουργός Άμυνας Τζιμ Μάτις έχει επιβεβαιώσει ότι οι δύο πλευρές διαπραγματεύονται τις σχετικές λεπτομέρειες. Το πρόβλημα όμως είναι πολιτικό και όχι τεχνικό.
Η Νότια Κορέα θέλει βαλλιστικούς πυραύλους με πυρηνική δυνατότητα σε μια χρονική συγκυρία που όλο και περισσότερα μέλη του Κοινοβουλίου τάσσονται υπέρ της απόκτησης πυρηνικών όπλων. Ακόμη και χωρίς πυρηνικές κεφαλές, οι βελτιωμένοι νοτιοκορεατικοί πύραυλοι που θα τεθούν σε υπηρεσία θα αποκτηθούν για να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο του Δόγματος «Kill Chain», δηλαδή την διεξαγωγή προληπτικών πληγμάτων κατά πυρηνικών και πυραυλικών εγκαταστάσεων στον Βορρά αλλά και εναντίον του ίδιου του Κιμ Γιόνγκ Ουν και υψηλόβαθμων στελεχών του καθεστώτος, ανεξάρτητα από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένας τρόπος για να εξακολουθήσει η Ουάσιγκτον να ασκεί κάποιον έλεγχο και να περιορίσει τον κίνδυνο να θεωρήσουν Κίνα και Ιαπωνία ότι απειλούνται, θα ήταν να μην υπερβεί το βεληνεκές των νοτιοκορεατικών πυραύλων τα 500 μίλια και οι Νοτιοκορεάτες να μην τους εξοπλίσουν με πυρηνικές κεφαλές.
Επιπροσθέτως, η Σεούλ θα πρέπει να επιτρέψει ενδελεχείς αμερικανικές επιθεωρήσεις. Πρωτίστως όμως οι ΗΠΑ θα πρέπει να επιμείνουν να συμπεριληφθούν σε οποιαδήποτε απόφαση προληπτικού πλήγματος κατά της Βόρειας Κορέας. Μήπως όμως εάν έφθαναν τα πράγματα στο σημείο αυτό θα σήμαινε ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο;

 
Αλέξανδρος Θεολόγου