To θέμα της αναβάθμισης των ελληνικών F-16 Viper στον τομέα του συστήματος αυτοπροστασίας με την αντικατάσταση της σουίτας ηλεκτρονικού πολέμου (EW) ASPIS II που φέρουν σήμερα, κληρονομιά από τα προγράμματα αγοράς τους Peace Xenia III & IV (F-16C/D Block 52+ & 52+ Adv), τέθηκε με την εκκίνηση σχετικού προγράμματος από την Πολεμική Αεροπορία.
Το ASPIS II παραμένει ικανό να αντιμετωπίσει υφιστάμενες απειλές αεράμυνας στο τουρκικό οπλοστάσιο (από πυραύλους I-HAWK, SM-1, ESSM Block 1), αλλά φυσικά η επιδίωξη θωράκισης του στόλου των Viper εστιάζεται με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον: δηλαδή της προοπτικής ότι αυτά θα υπηρετήσουν τουλάχιστον μέχρι το 2040 όπως και τις προσπάθειες ενίσχυσης αεράμυνας της Τουρκίας: τόσο με τους ρωσικούς αντιαεροπορικούς πυραύλους S-400 (το μέλλον των οποίων, παρά τα πολλά γραφόμενα, δεν είναι ξεκάθαρο) όσο κυρίως με τα πολλαπλά εγχώρια προγράμματα αντιαεροπορικών συστημάτων, περιλαμβανομένου του «Ατσάλινου Θόλου», που εξαγγέλθηκε στη διάρκεια του Farnborough International Airshow 24 (FIA 24), για την πρόκληση διεθνούς ενδιαφέροντος.
Για την ΠΑ το θέμα γίνεται πιο περίπλοκο ενόψει της προοπτικής εκσυγχρονισμού και των F-16 Block 50, των οποίων ο αντίστοιχος εξοπλισμός ASPIS (I), όχι μόνο είναι ελλιπής στη σύνθεση (σχέση αριθμού παρεμβολέων ως προς τα εγκατεστημένα συστήματα αυτοπροστασίας), αλλά και η υποτιθέμενη αναβάθμισή του στο επίπεδο ASPIS IΙ δεν είναι σίγουρο ότι ολοκληρώθηκε στο επιθυμητό πλαίσιο. Άρα, η επιδίωξη της ΠΑ θα πρέπει να αφορά το σύνολο των F-16V, δηλαδή 120+ αεροπλάνα.
Στην αγορά σήμερα υπάρχουν τρία «πακέτα» συστημάτων αυτοπροστασίας που (εκτός των RWR και των εκτοξευτών αναλωσίμων ηλεκτρονικού πολέμου): το AN/ALQ-257 IVEWS της Northrop Grumman (που έχει επιλέξει ήδη η Τουρκική Αεροπορία για τα F-16 Block 70), το AN/ALQ-254(V)1 Viper Shield της L3Harris που τοποθετείται σε F-16 νέας κατασκευής άλλων διεθνών πελατών και του Storm EW που προτείνει η BAE Systems, προερχόμενο από αντίστοιχο εξοπλισμό του F-35 και του F-15EX. Σημειώνεται ότι η Αμερικανική Αεροπορία αυτή τη στιγμή δεν έχει επιλέξει νέο EW για την αναβάθμιση των δικών της F-16 Block 40M/Block 50M, που συνεχίζουν τον εκσυγχρονισμό τους με ραντάρ AESA SABR, και μέχρι πρότινος εξέταζε τις διαθέσιμες επιλογές, του IVEWS αλλά και του Storm EW.
Στο θέμα θα επανέλθουμε με πρόσθετες αναλύσεις και άρθρα, αλλά στο FIA 24 είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον Mark Bjorgen, πρώην πιλότο F-16 στην Αμερικανική Αεροπροία και σήμερα επικεφαλής της Ομάδας Storm EW στην BAE Systems, σε μια αποκλειστική συνέντευξη.
«Πτήση»: Εξηγήστε μας τους λόγους για τους οποίους η ΒΑΕ Systems προχώρησε στην εξέλιξη συστήματος ηλεκτρονικού πολέμου για το F-16V.
Mark Bjorgen: Το σύστημα ή σουίτα ευρέως φάσματος (spectrum warfare suite) Storm EW έχει σχεδιαστεί για να παρέχει υπερσύγχρονες δυνατότητες επιθετικού και αμυντικού ηλεκτρονικού πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της επίγνωσης κατάστασης σε τόξο 360 μοιρών και της ταχείας απόκρισης στις απειλές, επιτρέποντας ελευθερία ελιγμών, κορυφαία αυτοπροστασία και αυξημένες δυνατότητες συνολικά για τις σημερινές πολύπλοκες αποστολές.
Να υπενθυμίσω ότι παράγουμε τα πιο προηγμένα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου (EW) στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων αυτών που φέρουν τα F-35 και F-15E/EX. Το Storm EW προορίζεται να ενσωματώσει αποδεδειγμένα προηγμένη τεχνολογία σε περισσότερα αεροσκάφη από τα παραπάνω. Έχει σχεδιαστεί και εξελιχθεί για να αποτελεί την επιλογή λύσης EW υψηλής απόδοσης και χαμηλού ρίσκου για τις απαιτήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων/εταίρων.
Υπό αυτό το πρίσμα, η σουίτα Storm EW είναι ανεξάρτητη από τον φορέα που την αξιοποιεί μεν, μπορεί να προσαρμοστεί και να ενσωματωθεί πλήρως σε πολλαπλές εναέριες πλατφόρμες δε, συμπεριλαμβανομένων αεροπλάνων σταθερής πτέρυγας, μη επανδρωμένων αεροχημάτων και κατευθυνόμενων πυραύλων. Αναπτύξαμε το Storm EW για να παρέχουμε μια προσαρμόσιμη προσέγγιση που δεν περιορίζεται από το φέρον αεροσκάφος, καθιστά την προσθήκη προηγμένων δυνατοτήτων άμυνας και επίθεσης EW ευκολότερη και αποτελεί οικονομικά προσβάσιμη επιλογή στην ταχεία ανάπτυξή της στο πεδίο της μάχης.
«Πτήση»: Πώς αντιμετωπίζει το Storm EW τις νέες και εξελισσόμενες απειλές στο σύγχρονο περιβάλλον εφαρμογής αεροπορικής ισχύος;
Η προηγμένη αρχιτεκτονική υλικού (hardware) του Storm EW παρέχει μια πλατφόρμα για τον ταχύ επαναπρογραμματισμό λογισμικού των υφιστάμενων και νέων δυνατοτήτων στην κατεύθυνση αντιμετώπισης αναδυόμενων απειλών. Ο σπονδυλωτός σχεδιασμός του επιτρέπει την ταχεία εισαγωγή τεχνολογίας και το σύστημα επιτρέπει προσθήκη λογισμικού και προγραμματισμού τρίτων κατασκευαστών.
Έχω πετάξει με αεροπλάνα που φέρουν «παραδοσιακά» (legacy) συστήματα αυτοπροστασίας και έχω παρακολουθήσει τις απειλές να εξελίσσονται. Για να ανακτήσουμε το τακτικό πλεονέκτημα και να κερδίσουμε την επόμενη μάχη, απαιτείται επαναστατική τεχνολογία. Η σουίτα EW Storm είναι αυτή η επανάσταση στο μέτρο που μπορεί να θεωρηθεί «game-changer» και περιλαμβάνει τις αποδεδειγμένα καλύτερες τεχνικές μας, για να διατηρήσει τις πλατφόρμες τέταρτης γενιάς σχετικές με τις απαιτήσεις, επιβιώσιμες και φονικές και στο μέλλον.
«Πτήση»: Απ’ όσο γνωρίζουμε, το Storm EW βασίζεται στη σουίτα EW του F-35A. Ποιο είναι το κοινό χαρακτηριστικό μεταξύ των δύο συστημάτων;
Η σουίτα Storm EW προέρχεται από δύο προηγμένα προγράμματα ολοκληρωμένων συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου και χρησιμοποιεί ως πυρήνα μια κοινή αρχιτεκτονική που έχει αποδείξει τις ικανότητές της. Ο σχεδιασμός παρέχει μια απόλυτα αξιόπιστη βάση υλικού (hardware baseline) που μπορεί να προσαρμοστεί και να ενσωματωθεί σε πολλαπλές εναέριες πλατφόρμες. Αξιοποιώντας τη βάση αυτή, που προέρχεται από προηγμένη και δοκιμασμένη στη μάχη τεχνολογία, αξιοποιούμε στο έπακρο τις επενδύσεις-κλειδιά που έχουμε κάνει στη σχεδιαστική και παραγωγική δυνατότητά μας για την ταχεία προώθηση λύσεων για υλοποίηση αποστολών στους μαχητές της πρώτης γραμμής.
Επιπλέον, το Storm EW χρησιμοποιεί μια κοινή βασική αρχιτεκτονική. Ως αποτέλεσμα, τα F-16 της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας που θα είναι εξοπλισμένα με την τεχνολογία Storm EW, θα έχουν κοινά χαρακτηριστικά με πολλά προηγμένα μαχητικά και πολλαπλά σχετικά προγράμματα από όλο τον κόσμο. Αυτές οι συνέργειες θα έχουν οφέλη σε όλο τον κύκλο ζωής των συστημάτων.
«Πτήση»: Ακούγονται πολλά για το θέμα της συμβατότητας ραντάρ και συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου. Μπορεί το Storm EW να συνεργαστεί με ραντάρ AESA και ειδικότερα με το SABR των F-16V;
Πράγματι. Η BAE Systems έχει αναπτύξει με επιτυχία πολλαπλά συστήματα EW μαχητικών αεροσκαφών ενσωματωμένα με ραντάρ AESA (Active Electronically Scanned Array). Συγκεκριμένα στο F-16, το AN/ALR-56M που διαθέτουμε, έχει ενσωματωθεί απρόσκοπτα με το ραντάρ AN/APG-83 SABR (Scalable Agile Beam Radar) του αεροσκάφους, έχοντας επιτύχει αρχική επιχειρησιακή διαθεσιμότητα-IOC (Initial Operation Capability) τον Νοέμβριο του 2021, έπειτα από επιτυχείς δοκιμές πιστοποίησης χωρίς υποβάθμιση της επιχειρησιακής ικανότητας των μαχητικών. Την ίδια αποδεδειγμένη προσέγγιση θα χρησιμοποιήσουμε και για το Storm EW.
«Πτήση»: Μπορείτε να μας εξηγήσετε επιγραμματικά τα πλεονεκτήματα του Storm EW έναντι άλλων επιλογών;
Αξιοποιώντας «ώριμο» υλικό από προηγμένη, δοκιμασμένη στη μάχη τεχνολογία, στηριζόμαστε στις συνεχιζόμενες επενδύσεις μας στη σχεδιαστική και παραγωγική μας ικανότητα. Η κοινή αρχιτεκτονική σε όλες τις πλατφόρμες μειώνει το μηχανολογικό κόστος, βελτιστοποιεί τη δαπάνη του κύκλου ζωής και συμπιέζει τα έξοδα λειτουργίας και συντήρησης.
Η BAE Systems εργάστηκε στενά με τους συνεργάτες και τους πελάτες της για τη δημιουργία αυτής της αρχιτεκτονικής με κοινά στοιχεία και διαμορφώσιμα τμήματα που καλύπτουν ένα ευρύ σύνολο απαιτήσεων, εξορθολογίζουν τη διαδικασία κατασκευής και μειώνουν το κόστος κύκλου ζωής.
Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της σουίτας Storm EW είναι η ωριμότητα της προσέγγισής μας, καθώς έχουμε ήδη πραγματοποιήσει τη δύσκολη ανάπτυξη EW και τις εκτεταμένες δοκιμές πτήσης. Με το υλικό EW να βρίσκεται ήδη στην παραγωγή και τις δυνατότητές του να έχουν δοκιμαστεί και να πετούν σήμερα σε πολεμικά αεροσκάφη, αφαιρείται μεγάλο μέρος ή εξαλείφονται και εντελώς κίνδυνοι και αβεβαιότητα.
«Πτήση»: Πιστεύετε ότι το Storm EW μπορεί να αντιμετωπίσει τις απειλές αέρος-αέρος και εδάφους-αέρος τού σήμερα και κυρίως τού αύριο;
Ναι το πιστεύω! Αξιοποιώντας την εμπειρία μας και τις επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων σε προγράμματα προηγμένων συστημάτων EW μαχητικών, το Storm EW είναι το σύστημα με τις υψηλότερες επιδόσεις και το χαμηλότερο ρίσκο που μπορεί να εγκατασταθεί σε ένα F-16. Ως αποτέλεσμα, πιστεύουμε ότι οι σουίτες Storm EW θα παρέχουν τακτικό πλεονέκτημα σε εναέριο αγώνα και σε περιοχές με έντονη αμφισβήτηση από την εχθρική παρουσία, παραμένοντας αποτελεσματικό απέναντι ακόμη στις πιο δύσκολες απειλές επιφανείας και αέρος.
