Η απόκτηση σύγχρονων οπλικών συστημάτων αποτελεί κρίσιμο πυλώνα της ελληνικής αμυντικής στρατηγικής, ιδιαίτερα σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από αυξανόμενες εντάσεις και απειλές. Εδώ οι νέες φρεγάτες FDI αποτελούν μια σημαντική επένδυση για την ενίσχυση της ναυτικής ισχύος της Ελλάδας. Ωστόσο, η επιλογή του οπλισμού τους, ιδιαίτερα η πρόσφατη απόφαση για ενσωμάτωση των πυραύλων κρούσης SCALP Naval, εφόσον υλοποιηθεί, έχει προκαλέσει συζητήσεις.
Μια εναλλακτική πρόταση που αξίζει να σκεφτεί το ΥΠΕΘΑ είναι η απόκτηση μεγάλου αριθμού βαλλιστικών πυραύλων LORA της ισραηλινής Israel Aerospace Industries (IAI), οι οποίοι προσφέρουν διαφορετικά χαρακτηριστικά μεν, αλλά χαμηλότερο κόστος και ευελιξία χρήσης.
Δυνατότητες του LORA
Ο LORA (Long Range Artillery) είναι ένα τακτικό βαλλιστικό βλήμα μικρού βεληνεκούς (SRBM) που αναπτύχθηκε από την IAI. Σχεδιασμένος για να πλήττει στόχους υψηλής αξίας σε μεγάλες αποστάσεις, συνδυάζει ακρίβεια και χαμηλό κόστος, καθιστώντας τον ελκυστική επιλογή για ένοπλες δυνάμεις που επιθυμούν να ενισχύσουν τις δυνατότητές τους χωρίς υπέρογκες δαπάνες.
Το βεληνεκές φτάνει τα 400+ χιλιόμετρα, επιτρέποντας την προσβολή στόχων σε σημαντικό βάθος, όπως αεροδρόμια, ναυστάθμους, κέντρα διοίκησης και εχθρικά πλοία. Η ακρίβειά του έχει Circular Error Probable (CEP) μικρότερο από 10 μέτρα, χάρη στο συνδυασμό GPS, αδρανειακής πλοήγησης (INS) και τερματικής καθοδήγησης με κάμερα για αναγνώριση στόχων. Φέρει πολεμική κεφαλή βάρους έως 200 κιλών, με επιλογή διατρητική ή εκρηκτική, ώστε να μπορεί να προσβάλλει και “σκληρούς” στόχους όπως υπόγειες εγκαταστάσεις ή οχυρώσεις.
Η ευελιξία του LORA ενισχύεται από τη δυνατότητα εκτόξευσης από πολλές και διαφορετικές πλατφόρμες, συμπεριλαμβανομένων χερσαίων τροχοφόρων οχημάτων, πλοίων ή ακόμα και εμπορικών πλοίων με κατάλληλη διαμόρφωση. Αυτή η δυνατότητα επιτρέπει τη διασπορά των εκτοξευτών στην ελληνική επικράτει, συμπεριλαμβανομένων των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, δυσκολεύοντας την ανίχνευσή τους από εχθρικές δυνάμεις.
Ως βαλλιστικό βλήμα, ο LORA κινείται σε υπερηχητικές ταχύτητες, μειώνοντας τον χρόνο αντίδρασης του εχθρού και καθιστώντας τον δύσκολο στόχο για συστήματα αεράμυνας. Επιπρόσθετα, η ικανότητά του να πλήττει εχθρικά πλοία είναι ιδιαίτερα σημαντική, ειδικά έναντι του τουρκικού Ναυτικού, το οποίο δεν διαθέτει ικανούς αντιβαλλιστικούς πυραύλους.
Δοκιμές της IAI το 2020 απέδειξαν την αποτελεσματικότητά του, καθώς δύο LORA έπληξαν ναυτικούς στόχους με ακρίβεια σε αποστάσεις 90 και 400 χιλιομέτρων, υπογραμμίζοντας την ευελιξία του σε ποικίλες αποστολές.
Το γαλλικό βλήμα
Ο SCALP Naval, γνωστός και ως Missile de Croisière Naval (MdCN), είναι ένας πύραυλος κρούσης μεγάλου βεληνεκούς που αναπτύχθηκε από την MBDA για το Γαλλικό Ναυτικό. Eκτοξεύεται από ναυτικές πλατφόρμες, προσφέρει διαφορετικά χαρακτηριστικά σε σχέση με τον LORA, με έμφαση στη δυσκολία εντοπισμού του, και τη δυνατότητα πλήγματος σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, που φθάνουν τα 1.000 χιλιόμετρα.
Η ακρίβειά του είναι εξαιρετική, με CEP να θεωρείται πώς είναι μικρότερο από 1 μέτρο, χάρη σε προηγμένα συστήματα καθοδήγησης που περιλαμβάνουν GPS, αδρανειακή πλοήγηση και υπέρυθρους αισθητήρες. Φέρει πολεμική κεφαλή βάρους 250-300 κιλών, κατάλληλη για δύσκολους ή καλά προστατευμένους στόχους.
Ως πύραυλος πλεύσης (cruise), ο MdCN πετά σε χαμηλό ύψος, ακολουθώντας το ανάγλυφο του εδάφους, γεγονός που τον καθιστά δύσκολο να εντοπιστεί από ραντάρ. Ωστόσο, η χρήση του περιορίζεται καθώς απαιτεί είτε εκτοξευτές κάθετης εξαπόλυσης Sylver A70 σε πλοία επιφανείας, όπως οι φρεγάτες FDI στην ελληνική περίπτωση, είτε μέσω υποβρυχίων, προς το παρόν μόνο γαλλικής παραγωγής.
Για το ελληνικό περιβάλλον, η τοποθέτηση του σε φρεγάτες FDI, μειώνει μόνιμα τον αριθμό των αντιαεροπορικών πυραύλων Aster 30 που μπορούν να φέρουν αυτές, καθώς ο εκτοξευτής A70 δεν μπορεί να τους εξαπολύσει, οπότε αποδυναμώνεται η αντιαεροπορική ικανότητα των πλοίων. Ακόμη και να γίνει κάποια στιγμή η εξέλιξη του Α70, ως “νέας γενιάς” όπως ακούγεται, ώστε να μπορεί να εξαπολύει και τα δύο βλήματα, και πάλι μια FDI, φορτωμένη π.χ. με 8 βλήματα MdCN, υποχρεωτικά θα φέρει μόνο 24 Aster εν πλω. Και προφανώς σε περίοδο πολεμικής κρίσης, δεν μπορεί να συζητάμε σενάρια οι φρεγάτες να παραμένουν “στατικές” σε κάποιο ναύσταθμο, για να… εξαπολύουν βλήματα cruise, επαναφορτώνοντας τους κ.ο.κ. λες και είναι παράκτιοι εκτοξευτές. Έτσι, όποιο και να είναι το σενάριο φόρτωσης MdCN σε FDI, οδηγούμαστε σε ένα συμβιβασμό της δράσης των πλοίων, τα οποία ως υπερσύγχρονα θα πρέπει να μάχονται δυναμικά και όχι να ασκούν κάποιο ρόλο σε μετόπισθεν. Ακόμη με έως 3 φρεγάτες εξοπλισμένες με MdCN (όπως έχει ακουστεί, γιατί η πρώτη FDI, η “Κίμων” θα έρθει με 4 εκτοξευτές Α50, μόνο για Aster), ο μέγιστος αριθμός που μπορεί να εξαπολυθεί είναι 24 βλήματα, έχοντας ως δεδομένο, πως σε κάθε σκάφος θα εγκατασταθεί ένας οκταπλός εκτοξευτής Α70.
LORA vs. SCALP Naval
Το κόστος αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες στη σύγκριση των δύο συστημάτων. Ο LORA εκτιμάται ότι κοστίζει λιγότερο από 1 εκατομμύριο ευρώ ανά πύραυλο, ενώ ο SCALP Naval υπερβαίνει τα 3,5 εκατομμύρια ευρώ και μάλλον περισσότερο λόγω αύξησης τιμών τα τελευταία χρόνια. Οπότε για τον ίδιο προϋπολογισμό μπορεί να αγοραστούν πολλαπλάσιοι LORA, άρα η ικανότητα κρούσης μεγαλώνει.
Από πλευράς επιχειρησιακής ευελιξίας, ο LORA υπερτερεί λόγω χρήσης από πολλές πλατφόρμες, ξηράς και θαλάσσης, άρα προσφέρει μεγαλύτερη διασπορά. Οι εκτοξευτές μπορούν να κρυφτούν σε οχυρωμένες θέσεις στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου ή στην ηπειρωτική Ελλάδα, δυσχεραίνοντας την ανίχνευσή τους από εχθρικές δυνάμεις. Αντίθετα, ο SCALP Naval περιορίζεται στις φρεγάτες FDI, καθιστώντας τα πλοία υψηλής αξίας στόχους για τον εχθρό.
Το ευάλωτο σε αναχαίτιση αποτελεί ακόμα ένα κρίσιμο σημείο. Οι βαλλιστικοί πύραυλοι, όπως ο LORA, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αναχαιτιστούν λόγω της υπερηχητικής τους ταχύτητας και της ιδιαίτερης τροχιάς. Ακόμα και προηγμένα συστήματα, όπως το S-400, έχουν περιορισμένη ικανότητα αντιβαλλιστικής άμυνας, με την ακτίνα προστασίας να μειώνεται από 200 χιλιόμετρα σε πολύ λιγότερα. Αντίθετα, οι πύραυλοι πλεύσης, όπως ο SCALP Naval, είναι πιο ευάλωτοι σε φθηνότερα αντιαεροπορικά συστήματα, όπως οι πύραυλοι HISAR ή τα πυροβόλα Korkut, που προμηθεύεται η Τουρκία.
Το βεληνεκές του SCALP Naval αποτελεί το μεγαλύτερο πλεονέκτημά του και μπορεί να απειλήσει τουρκικές εγκαταστάσεις σε μεγάλο βάθος. Ωστόσο, η Ελλάδα διαθέτει ήδη κάποιες εναλλακτικές λύσεις για πλήγματα μεγάλου βεληνεκούς. Η Πολεμική Αεροπορία έχει στη διάθεσή της πυραύλους SCALP-EG, ενώ έχει εξασφαλίσει την έγκριση των ΗΠΑ για την απόκτηση των JASSM-ER για τα F-16V, οι οποίοι προσφέρουν βεληνεκές 900-1.000 χιλιομέτρων και ακρίβεια.
Έτσι επιστρέφουμε στην οικονομία κλίμακας που προσφέρει ο LORA. Με χαμηλό κόστος, η Ελλάδα μπορεί να αποκτήσει εκατοντάδες πυραύλους, δημιουργώντας ένα ισχυρό αποτρεπτικό οπλοστάσιο. Επιπλέον, η απόκτηση LORA ενισχύει τη στρατηγική συνεργασία με το Ισραήλ. Η IAI έχει ήδη επενδύσει 60 εκατομμύρια ευρώ για την εξαγορά της Intracom Defense, δείχνοντας τη δέσμευσή της στην ελληνική αγορά. Μια συμφωνία για την παραγωγή LORA στην Ελλάδα θα μπορούσε να περιλαμβάνει…
H συνέχεια στο Naval Defence
