Ήξεις αφήξεις από τις ΗΠΑ για την αγορά των S-400 από τη Τουρκία, παρά το γεγονός πως η σχετική νομοθεσία προβλέπει κυρώσεις

Σύμφωνα με τον τελευταίο νόμο περί ρωσικών κυρώσεων, ο οποίος εγκρίθηκε από το Κογκρέσο και υπογράφηκε από τον Πρόεδρο Τραμπ, η αμερικανική κυβέρνηση καλείται να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία και να διακόψει όλες τις πωλήσεις όπλων προς τη χώρα, εξαιτίας της αγοράς του Α/Α συστήματος S-400, που κατασκευάζεται από τη ρωσική εταιρία Almaz και βρίσκεται στη “black list” των αμερικανών.
Ο Josh Rojin της Washington Post, έθεσε το ζήτημα στην πρέσβη των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ Kay Bailey Hutchison, στο Διεθνές Φόρουμ Ασφαλείας του Halifax. Η απάντησή της ήταν «ίσως». Είπε ότι η αμερικανική κυβέρνηση έχει γνωστοποιήσει στην Τουρκία τις συνέπειες μιας συμφωνίας με τον ρωσικό αμυντικό όμιλο, αλλά η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι να κάνει γι ‘αυτό.
«Θα ασχοληθούμε διμερώς με το δύσκολο ζήτημα, δεν γνωρίζω να έχει ληφθεί κάποια απόφαση επί του θέματος. Δεν ξέρω ποια θα είναι η απάντηση «, δήλωσε η Hutchison.
Η τουρκική κυβέρνηση είπε στους Αμερικανούς ότι αγόρασε το S-400 επειδή το χρειάζεται άμεσα, αλλά υποσχέθηκαν ότι δεν θα το συνδέσουν με την Α/Α ομπρέλα του ΝΑΤΟ. Εδώ όμως θα πρέπει να αναρωτηθούμε ποιος ο λόγος αγοράς ενός πανάκριβου Α/Α συστήματος, υψηλών δυνατοτήτων, εάν αυτό δεν μπορεί να συνεργαστεί με την υπόλοιπη νατοϊκή-τουρκική αεράμυνα; Ο νόμος «Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act» όμως, προβλέπει την επιβολή κυρώσεων σε οποιαδήποτε χώρα προχωρά σε συναλλαγές, ειδικά αμυντικές, με τη Ρωσία.

Μπορεί η Τουρκία να είναι ακόμη αξιόπιστος σύμμαχος του ΝΑΤΟ καθώς αποκτά συστήματα που απειλούν άμεσα τις ικανότητες του ΝΑΤΟ; «Προφανώς, είναι μεγάλη ανησυχία, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι ‘αυτό«, δήλωσε η Hutchison. «Αλλά από την άλλη πλευρά, η Τουρκία είναι πολύτιμος σύμμαχος του ΝΑΤΟ.  Έχουν ανταποκριθεί κάθε φορά που το ΝΑΤΟ τους έχει χρειαστεί. »
Εν τω μεταξύ, ο υπουργός άμυνας Τζιμ Μάττις προσπαθεί να προχωρήσει με την αμυντική συνεργασία ΗΠΑ-Τουρκίας παρά τις πιθανές κυρώσεις. Συναντήθηκε με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Νουρεττίν Κανέκλι στις Βρυξέλλες στις 8 Νοεμβρίου. Μετά τη συνάντηση, ο Mattis φάνηκε να υποβαθμίζει τη σημασία της αγοράς του S-400 από τη Τουρκία. «Είναι μια απόφαση κυρίαρχου κράτους«, δήλωσε ο Mattis. «Είναι σαφές ότι δεν θα είναι συμβατό με τα συστήματα του ΝΑΤΟ. Έτσι θα πρέπει να το εξετάσουν προσεκτικά πριν προχωρήσουν «.
Η αμερικανική διστακτικότητα πηγάζει προφανώς από το γεγονός πως η Τουρκία κατέχει νευραλγική γεωστρατηγική θέση και είναι ένας από τους καλύτερους πελάτες των αμερικανικών αμυντικών εταιριών. Οι τελευταίες, προφανώς έχουν άποψη πάνω στην αμερικανική εξωτερική πολιτική και μπορούν, έως ένα βαθμό, να την επιβάλουν.
Το Πεντάγωνο αρνήθηκε να σχολιάσει τα ανωτέρω, αλλά ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία, Έρικ Έντελμαν, δήλωσε ότι είναι μάλλον απίθανο να αλλάξει η στάση του Ερντογάν. «Δεν θα πετύχει γιατί ο Ερντογάν δεν ενδιαφέρεται να το επιδιώξει. Τα συμφέροντά του εξυπηρετούνται από τις κακές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει να ευνοεί το αντι-αμερικανικό συναίσθημα. »
Φυσικά, το S-400 είναι μόνο ένα από τα αγκάθια στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας. Μεταξύ άλλων, ο Ερντογάν είχε φυλακίσει δώδεκα Αμερικανούς με τη κατηγορία ότι συμμετείχαν στην απόπειρα πραξικοπήματος πέρυσι. Τούρκοι αξιωματούχοι κατηγορούν τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι υποστηρίζουν τρομοκράτες στη Συρία και οι σωματοφύλακες του Ερντογάν, είχαν χτυπήσει ειρηνικούς διαδηλωτές στους δρόμους της Ουάσινγκτον. Η Τουρκία είναι εξοργισμένη για την αμερικανική βοήθεια προς τους Κούρδους που πολεμούν τον ISIS και την άρνηση των ΗΠΑ να εκδώσουν στη Τουρκία τον Φετουλάχ Γκιουλέν.
Αλλά η αγορά των ρωσικών πυραύλων είναι μοναδική περίπτωση επειδή το Κογκρέσο έχει τη δύναμη και την πρόθεση να παρέμβει. Και οι Ρεπουμπλικανοί και οι Δημοκρατικοί δεσμεύονται να διασφαλίσουν ότι ο Τραμπ θα εφαρμόσει τις νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας ακόμη και εναντίον της Τουρκίας, οι οποίες επιβλήθηκαν ως τιμωρία για την παρέμβαση της Ρωσίας στις εκλογές στις ΗΠΑ.
Θάνος Σ. Επαχτίτης