Ομιλία στο πολύ γνωστό βρετανικό think-tank, Chatham House, έδωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ο οποίος έκανε μια σειρά απο δυσοίωνες προβλέψεις για την πιθανή πολεμική αντιπαράθεση Ρωσίας και Συμμαχίας, τονίζοντας την ανάγκη για ταχύ και μεγάλου κόστους επανεξοπλισμό όλων των κρατών-μελών.
Ακολουθεί μια σύνοψη της ομιλίας του, με δικές επισημάνσεις:
- “Σε δύο εβδομάδες, θα προεδρεύσω της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, η οποία θα μεταμορφώσει τη Συμμαχία μας, καθιστώντας την πιο ισχυρή, πιο δίκαιη και πιο φονική, ώστε να διατηρήσουμε την ασφάλεια των λαών μας και να κρατήσουμε μακριά τους αντιπάλους μας.
- Η επιστροφή του πολέμου στην Ευρώπη λόγω της Ρωσίας, η απειλή της τρομοκρατίας και ο έντονος παγκόσμιος ανταγωνισμός απαιτούν μια πιο ισχυρή Συμμαχία. Η Ρωσία συνεργάζεται με την Κίνα, τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν, ενισχύοντας τις στρατιωτικές τους δυνατότητες.
- Η πολεμική μηχανή του Πούτιν επιταχύνεται, με τη Ρωσία να παράγει όπλα ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν, όπως 1.500 άρματα μάχης, 3.000 τεθωρακισμένα οχήματα και 200 πυραύλους Ισκαντέρ φέτος. Η Ρωσία παράγει σε ένα τρίμηνο, ότι εμείς σε ένα έτος.
- Εντός πέντε ετών, η Ρωσία θα μπορούσε να είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει στρατιωτική βία κατά του ΝΑΤΟ. Οι νέοι ρωσικοί πύραυλοι, που κινούνται με ταχύτητες πολλαπλάσιες του ήχου, καθιστούν τις αποστάσεις μεταξύ ευρωπαϊκών πρωτευουσών ζήτημα λεπτών. Πλέον, δεν υπάρχει Ανατολή ή Δύση, μόνο το ΝΑΤΟ.
- Η Κίνα, επίσης, εκσυγχρονίζει και επεκτείνει το στρατό της με ταχείς ρυθμούς, διαθέτοντας ήδη το μεγαλύτερο ναυτικό παγκοσμίως, με σχέδια για 435 πλοία και πάνω από 1.000 πυρηνικές κεφαλές μέχρι το 2030.
- Όσοι αντιτάσσονται στην ελευθερία και τη δημοκρατία προετοιμάζονται για μακροχρόνια αντιπαράθεση. Όπως είπε ο Ουίνστον Τσόρτσιλ το 1936, το ερώτημα είναι αν θα έχουμε χρόνο να οργανώσουμε τις άμυνές μας ή αν θα είναι «πολύ αργά». Η ιστορία διδάσκει ότι για να διατηρήσουμε την ειρήνη, πρέπει να προετοιμαστούμε για πόλεμο. Η ελπίδα δεν είναι στρατηγική.
- Στη Σύνοδο της Χάγης, οι ηγέτες των Συμμάχων αναμένεται να συμφωνήσουν σε αμυντικές δαπάνες 5% του ΑΕΠ, ένα καθοριστικό βήμα για το ΝΑΤΟ. Το 3,5% θα επενδυθεί σε βασικές στρατιωτικές ανάγκες, ενώ το υπόλοιπο σε υποδομές και βιομηχανική ικανότητα. Αυτή η αύξηση βασίζεται σε σκληρά δεδομένα: χρειαζόμαστε περισσότερες δυνάμεις και ικανότητες για να υλοποιήσουμε πλήρως τα αμυντικά μας σχέδια.
- Οι Υπουργοί Άμυνας του ΝΑΤΟ συμφώνησαν πρόσφατα σε φιλόδοξους στόχους, όπως αύξηση 400% στην αεράμυνα και πυραυλική άμυνα, χιλιάδες επιπλέον τεθωρακισμένα οχήματα και εκατομμύρια βλήματα πυροβολικού. Οι Σύμμαχοι θα επενδύσουν σε περισσότερα πλοία, μαχητικά αεροσκάφη (όπως 700 F-35), drones, πυραυλικά συστήματα, καθώς και διαστημικές και κυβερνο-ικανότητες.
- Πέρα από τις στρατιωτικές επενδύσεις, θα ενισχυθούν οι υποδομές, όπως δρόμοι, σιδηρόδρομοι και λιμάνια, για τη στήριξη της στρατιωτικής κινητικότητας. Η πολιτική ετοιμότητα και η προστασία από κυβερνοεπιθέσεις και άλλες απειλές είναι επίσης προτεραιότητες. Η αύξηση της αμυντικής παραγωγής είναι κρίσιμη, καθώς η Συμμαχία δεν παράγει αρκετά.
- Χρειαζόμαστε φθηνότερη ενέργεια, πρόσβαση σε κρίσιμα ορυκτά και περισσότερη τεχνογνωσία. Η Σύνοδος θα στείλει σαφές μήνυμα στη βιομηχανία να ανταποκριθεί στις φιλοδοξίες μας, προωθώντας την καινοτομία και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, όπως drones, που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά τους στην Ουκρανία.
- Το ΝΑΤΟ θα γίνει πιο δίκαιο, με κάθε Σύμμαχο να συνεισφέρει το δίκαιο μερίδιό του, μειώνοντας το βάρος που φέρουν οι ΗΠΑ. Θα γίνει επίσης πιο φονικό, ενισχύοντας την αποτρεπτική και αμυντική του στάση, δείχνοντας ότι είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε σκληρά σε κάθε απειλή. Συνεχίζουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία, όχι για να παρατείνουμε τον πόλεμο, αλλά για να την βοηθήσουμε να αμυνθεί και να αποτρέψουμε μελλοντικές επιθέσεις.
- Η δέσμευση όλων των Συμμάχων στο Άρθρο 5 στέλνει ισχυρό μήνυμα: θα υπερασπιστούμε κάθε απειλή. Στη Χάγη, με το πνεύμα του Τσόρτσιλ, θα ενισχύσουμε τη Συμμαχία μας για την ασφάλεια ενός δισεκατομμυρίου ανθρώπων, εξασφαλίζοντας την ειρήνη μέσω της ισχύος.”
Ουσιαστικά με την ομιλία του ο Ρούτε επιχειρεί να αιτιολογήσει και την αύξηση των αμυντικών δαπανών που προτείνεται ως νέος κοινός στόχος του ΝΑΤΟ, δηλαδή στο 5% του ΑΕΠ ετησίως, και την απειλή που “παράγει” αυτή την ανάγκη, όπως και τον εσωτερικό μετασχηματισμό της συμμαχίας, που πλέον, στο ευρωπαϊκό πεδίο, δεν μπορεί να στηρίζεται στην αμερικανική υποστήριξη και την μαζική διάθεση στρατευμάτων και μέσων.
Ανεξάρτητα αν συμφωνεί κανείς μαζί του, ο Ρούτε περιγράφει μια γενική αίσθηση γεωστρατηγικής απειλής η οποία κυριαρχεί σε πολλές χώρες του ΝΑΤΟ, κυρίως της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης, η οποία εντυπώνεται από την ρωσική συνεχιζόμενη εισβολή και προώθηση στην Ουκρανία. Μια κίνηση που ξάφνιασε το ΝΑΤΟ ως συμμαχία χωρών (το οποίο βρέθηκε στρατιωτικά απροετοίμαστο και γεωπολιτικά ανέτοιμο να διαχειριστεί την αλλαγή ισορροπιών), ενώ την κατάσταση έχει δυσχεράνει η τραμπική ριζοσπαστική εσωστρέφεια, η οποία επιβάλλει στις ΗΠΑ την μερική απόσυρση από την Ευρώπη, την ίδια στιγμή που εκεί διαδραματίζεται μεγάλης κλίμακας πόλεμος και σημαντική αλλαγή συνόρων.
Το αν θα υλοποιηθούν βέβαια οι μεγάλες αμυντικές δαπάνες, ο ευρωπαϊκός επανεξοπλισμός και η αλλαγή πολιτικής μαζί με την αναγκαία συσπείρωση, είναι πρωτίστως πολιτικό ζήτημα και όχι τόσο βιομηχανίας και υποδομών. Καθώς το πολιτικό τοπίο της Ευρώπης έχει μεγάλη ποικιλότητα, άνοδο συντηρητικών και επίσης εσωστρεφών πολιτικών σχηματισμών, με έντονη εθνικιστική έως και ακροδεξιά χροιά, ενώ σημαντικό μέρος της κοινωνίας επηρεάζεται από την οικονομική ανασφάλεια, το αίσθημα πολιτικού αλλά και πολιτισμικού αδιεξόδου, όπως και από ένα αχανές και γεμάτο παραπληροφόρηση επικοινωνιακό τοπίο. Θέματα δηλαδή που “απλές” αποφάσεις υπουργών Αμύνης/Εξωτερικών για αύξηση εξοπλισμών δεν μπορούν να επιλύσουν.
