Ένας μεγάλος αριθμός αναβαθμισμένων τεθωρακισμένων οχημάτων BMP-1AM “Basurmanin” παραδόθηκε στον Ρωσικό Στρατό και αναμένεται να διατεθεί άμεσα σε μονάδες μηχανοκίνητων ταξιαρχιών τυφεκιοφόρων της Στρατιωτικής Διοίκησης Ανατολής.
Η πρώτη μονάδα που θα παραλάβει την αναβαθμισμένη έκδοση”Basurmanin” είναι η μηχανοκίνητη ταξιαρχία που σταθμεύει στη Εβραϊκή Αυτόνομη Περιοχή προς τα τέλη Φεβρουαρίου. Τα εκσυγχρονισμένα οχήματα θα αντικαταστήσουν τεθωρακισμένα BMP-1.
Όπως τονίζεται και στην ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου, η έκδοση του BMP-1AM θεωρήθηκε η καλύτερη από τις προσφερόμενες επιλογές για την αναβάθμιση του BMP-1. Το BMP-1AM παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2018 σε μια έκθεση αμυντικού υλικού. Το επόμενο έτος, η Uralvagonzavod ανακοίνωσε την έναρξη ενός μεγάλου προγράμματος αναβάθμισης του στόλου των BMP-1 σε επίπεδο BMP-1AM. Όπως αποκαλύπτουν ανοιχτές πηγές, ο Ρωσικός Στρατός έχει εκατοντάδες τεθωρακισμένα του τύπου σε υπηρεσία και χιλιάδες ακόμα σε αποθήκευση. Από τα 20.000 περίπου αντίτυπα που κατασκευάστηκαν από το 1962 και μετά, τα 2/3 παραδόθηκαν σε χώρες του εξωτερικού και τα υπόλοιπα εντάχθηκαν στον Σοβιετικό Στρατό ή σε χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Άλλα τόσα περίπου κατασκευάστηκαν στην ανατολική Ευρώπη από συμμαχικά κράτη (Τσεχοσλοβακία, Ρουμανία).
Ο Ρώσικος στρατός θα παραλάβει σύντομα τα άρματα μάχης T-90M Proryv-3
Δυτικές πηγές υποδέχθηκαν το 2018 τα νέα για το BMP-1AM με μετριοπάθεια, θεωρώντας πως η Ρωσία στόχευε στην εξαγωγική αγορά. Άλλοι συνέδεσαν την εμφάνισή του με την απογοήτευση που συνάντησε η εισαγωγή του ΒΜΡ-3 σε υπηρεσία, αποκαλώντας το BMR-1AM ως “ο φθηνός αντικαταστάτης”.
Η απλότητα στη φιλοσοφία αναβάθμισης του ΒΜΡ-1 στο BMP-1AM “Basurmanin” έγκειται στην αντικατάσταση του πύργου ενός ατόμου του οχήματος με τον πύργο του τροχοφόρου BTR-82A, ο οποίος διαθέτει ένα πυροβόλο 2A72 των 30 mm αυτόματης βολής και ένα ομοαξονικό πολυβόλο PKTM των 7,62 mm. Το όχημα ενσωματώνει επίσης ένα νέο Σύστημα Ελέγχου Πυρός (ΣΕΠ) και σκοπευτικά ημέρας από το αντιαεροπορικό TKN-4GA-01, σύστημα σταθεροποίησης οπλισμού στους δύο άξονες και εκτοξευτή κατεθυνομένων αντιαρματικών πυραύλων ATGM 9K115 “Metis”. Επιπλέον, το όχημα αντικαθιστά τον εξακύλινδρο τετράχρονο κινητήρα UTD-20 με τον νεώτερο και πιο οικονομικό UTD-20S1 (που εξοπλίζει το ΒΜΡ-2) στην ίδια απόδοση των 300 ίππων, με ενισχυμένες μπάρες στρέψης για καλύτερη σταθερότητα και αντοχή.
Οι διαστάσεις του BMP-1AM παραμένουν οι ίδιες εκτός από το ύψος που αυξάνεται κατά 1,5 μέτρο (2,55 μ.). Το πλήρωμα παραμένει τριμελές (οδηγός, αρχηγός, πυροβολητής) και η ομάδα πεζικού που μπορεί να μεταφέρει δοατηρείται στα 8 άτομα. Το συνολικό βάρος αυξάνεται στους 14,2 τόνους αλλά η μέγιστη ταχύτητα σε δρόμο (65 χλμ/ώρα) και η εμβέλεια του οχήματος (550 χλμ.) παραμένουν οι ίδιες. Ένα σύγχρονος ασύρματος R-168-25U-2 με το ψηφιακό σύστημα Akveduk αντικαθιστά τον παλιό R-123M.
Η Ελλάδα παρέδωσε 101 τεθωρακισμένα BMP-1 στην Αίγυπτο το 2019
Η εφαρμογή του νέου πύργου φέρνει το επίπεδο της ισχύος πυρός του ΒΜΡ-1ΑΜ στα ίδια επίπεδα με το BTR-82A και το BMP-2. Τα σύγχρονα σκοπευτικά προσφέρουν καλύτερη ορατότητα για τον Αρχηγό Πληρώματος και τον Πυροβολητή. Νέο ΣΕΠ και σκοπευτικά νυχτός εξασφαλίζουν πιο συγκεντρωμένα και ακριβή πυρά. Το όχημα μπορεί να εκτελέσει πυρά σε γωνία ανύψωσης 74 μοιρών και να εμπλέξει στόχους τόσο στο έδαφος όσο και στον αέρα, ενώ η ικανότητά του σε μάχες σε αστικό περιβάλλον αυξάνονται κατακόρυφα αφού έχει πλέον την ικανότητα να ανοίξει πυρ σε στόχους σε πολυόροφα κτίρια. Η εφαρμογή του Α/Τ βλήματος Metis 9K115 του επιτρέπει να αντιμετωπίσει σύγχρονες τεθωρακισμένες απειλές.
Ψήφος εμπιστοσύνης από την Ουκρανία στα BMP-1: Παραλαβή οχημάτων από την Πολωνία
Κριτική υφίσταται για την μη αναβάθμιση της θωράκισης και για την ευελιξία του ενώ ακόμα και με τον Metis οι δυνατότητές του εναντίον τεθωρακισμένων παραμένουν το λιγότερο μέτριες. Η εφαρμογή πρόσθετης θωράκισης ανάλογης με εκείνη που αναπτύχθηκε για το BMP-2M μπορεί να αυξήσει την ανθεκτικότητά του αλλά το επιπλέον βάρος θα μειώσει ακόμα περισσότερο την ταχύτητά του. Η τελευταία μπορεί να αυξηθεί αν επιλεγεί ο κινητήρας UTD-23 των 400 ίππων. Παράγοντες της αμυντικής βιομηχανίας έχουν επισημάνει το τελευταίο σαν δυνατότητα αλλά απομένει στην επιλογή του πελάτη να κάνει τη συγκεκριμένη αναβάθμιση και ο ρωσικός στρατός δεν δείχνει διατεθειμένος να ξοδέψει περισσότερα από όσο έχει υπολογίσει σε αυτό το πρόγραμμα.
Αυξημένη ισχύς μέσω ενός ισχυρότερου κινητήρα και ενός αυτομάτου κιβωτίου σχέσεων δείχνει να είναι η πρόθεση του Ινδικού Στρατού στην αναβάθμιση του μεγάλου στόλου των δικών του BMP. Έτσι, αν ένας ξένος πελάτης πληρώσει για την αναβάθμιση, ίσως ο Ρωσικός Στρατός μπει στον πειρασμό να το επιλέξει κι αυτός, σημειώνουν παράγοντες της ρωσικής βιομηχανίας.
Το τροχοφόρο BTR-82 με τον ίδιο πύργο που εξοπλίζει και το BMP-1AM. Το ελαφρύ αμφίβιο όχημα 8×8 εξοπλίζει μηχανοποιημένες ταξιαρχίες τυφεκιοφόρωνhttps://www.ptisidiastima.com/bmp-1-2-in-syria/
Η αυξημένη αντιαρματική ικανότητα ήταν ζήτημα από την εμφάνση του εμβληματικού οχήματος. Το BMP-1 εξοπλίστηκε αρχικά με τον αντιαρματικό πύραυλο Malyutka (κατά ΝΑΤΟ: AT-3 Sagger) και από το 1979 με τον Fagot (ΑΤ-4 Spigot). Αναβαθμισμένες εκδόσεις εμφανίστηκαν στα μετασοβιετικά χρόνια με κάνιστρα MB2 με πυραύλους Konkursk (AT-5 Spandrel) και σύνολα Clever ή Bereg με τους ισχυρότερους Kornet (AT-14 Spriggan). Στην τελευταία έκδοση έφερε ψηφιακό αυτόματο σύστημα ελέγχου πυρός με πλειάδα αισθητήρων, όπως ανιχνευτές θερμικού ίχνους για τον εντοπισμό και την καταστροφή στόχων μέρα και νύχτα που μπορούσε να εμπλέξει με το πυροβόλο των 30 mm και τους Α/Τ πυραύλους σε αποστάσεις ως 8 χλμ.
Η τακτική χρήση του ΒΜΡ-1 ήταν σύμφωνη με το σοβιετικό δόγμα επιχειρήσεων που περιλάμβανε μαζικές διεισδύσεις τεθωρακισμένων και μηχανοκίνητου πεζικού υποστηριζόμενα από γιγάντια προπαρασκευή πυροβολικού και αεροπορίας. Τα τεθωρακισμένα οχήματα μετέφεραν την ομάδα πεζικού κοντά στην πρώτη γραμμή, την αποβίβαζαν λίγες εκατοντάδες μέτρα πριν από αυτή και οι πεζικάριοι έπρεπε να προελάσουν κάτω από την μαζική υποστήριξη βαρέων όπλκων πεζικού και πυροβόλων από τα άρματα και τα τεθωρακισμένα. Με την κατάσταση, όμως, σήμερα να είναι αρκετά διαφορετική, οι Ρώσοι δείχνουν απρόθυμοι να αναβαθμίσουν ριζικά το μισού αιώνα ιστορίας τεθωρακισμένο τους, αρκούμενοι σε έναν οικονομικό και προσιτό χρονικά και τεχνικά εκσυγχρονισμό που θα εξοπλίσει δυνάμεις δευτέρας διαλογής.