Ο κακόβουλος ιστορικός αναθεωρητισμός, η πρακτική δηλαδή να ξαναδιαβάζεις την ιστορία και να την επαναδιατυπώνεις, όχι όμως με βάση νέες μελέτες και στοιχεία, αλλά κυρίως για να “δικαιώσεις” κάποια ιδεοληψία είναι σαφώς μια πολύ προβληματική πρακτική. Και έχει ασκηθεί πολλές φορές τα τελευταία χρόνια, και διαχέεται έντονα μέσω διαδικτύου, βρίσκοντας και πρόθυμο κοινό να “ακούσει μια νέα ερμηνεία”, μην γνωρίζοντας σε βάθος τα πραγματικά γεγονότα.
Ένα τέτοιο δείγμα κακοβουλίας είχαμε μόλις προχθές, και μάλιστα από τον επίσημο λογαριασμό του Ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο δημοσίευσε και ένα απίθανο σε ιστορικό “μαγείρεμα” βίντεο. Το οποίο μαζί με το συνοδευτικό κείμενο τι λέει; Πως στις 17 Σεπτεμβρίου του 1939 (ως δηλαδή αναφορά στην θλιβερή επέτειο), η τότε Σοβιετική Ένωση “εξαπέλυσε μια στρατιωτική επιχειρήση στην Ανατολική Πολωνία, για να εμποδίσει την γενοκτονία του πληθυσμού της δυτικής Λευκορωσίας και της Δυτικής Ουκρανίας”.
🗓 On September 17, 1939, the Red Army launched a military operation in Poland’s eastern regions, preventing the genocide of the population of Western Belarus and Western Ukraine.https://t.co/Gps92yP6b7 pic.twitter.com/7rEZIKU7vA
— MFA Russia 🇷🇺 (@mfa_russia) September 17, 2024
Να εξηγήσουμε εδώ πόσο εξωφρενική ιστορικά και δυστυχώς δόλια είναι η παραπάνω δήλωση-ερμηνεία:
Πράγματι την ημερομηνία αυτή η Σοβιετική Ένωση, εισέβαλε στην Ανατολική Πολωνία. Εισέβαλε ευθέως και όχι “εξαπέλυσε στρατιωτική επιχειρήση”. Γιατί το έκανε αυτό; Γιατί ήδη από την 1η Σεπτεμβρίου είχε εισβάλλει στην Πολωνία από τα δυτικά, η Ναζιστική Γερμανία, η οποία έκανε ένα κεραυνοβόλο πόλεμο, ξεκινώντας έτσι και τον Β’ Παγκόσμιο.
Οι δύο χώρες όμως, Ναζιστική Γερμανία και Σοβιετική Ένωση, είχαν λίγες μέρες νωρίτερα, στις 23 Αυγούστου του 1939, συνάψει το μεταξύ τους σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότωφ, όπως ονομάστηκε από τους δύο υπουργούς Εξωτερικών. Το σύμφωνο επισήμα λεγόταν “Γερμανοσοβιετικό μη Επίθεσης”, και περιείχε ένα μυστικό συμπληρωματικό πρωτόκολλο, που προέβλεπε το διαμελισμό της Πολωνίας, δηλαδή την “ενδιάμεση” χώρα μεταξύ Γερμανίας και ΕΣΣΔ και μάλιστα με χάρτη για τα μεταξύ τους όρια επέκτασης. Ακόμη, το ίδιο μυστικό πρωτόκολλο περιείχε συμφωνία για “σφαίρες επιρροής” των δύο μεγάλων χωρών, σε Ρουμανία, Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία και Φινλανδία. Με απλά λόγια ΕΣΣΔ και Ναζιστική Γερμανία “μοίρασαν” μεταξύ τους μεγάλο κομμάτι της Ανατολικής Ευρώπης.
Για να τοποθετήσουμε το σύμφωνο αυτό στο ιστορικό πλαίσιο: Υπάρχει μια στιβαρή επιχειρηματολογία ιστορικών μελετητών, πως η συμφωνία αυτή συνάφθηκε από πλευράς Σοβιετικής Ένωσης, ως μια προσπάθεια να “φρενάρουν” την γερμανική εξάπλωση και επιθετικότητα που είχε ήδη φανεί απειλητικά, καθώς οι Ναζί είχαν ήδη αρπάξει τα προηγούμενα χρόνια, με διάφορες μεθόδους, την Αυστρία, την Τσεχοσλοβακία και είχαν εκφράσει ανοιχτά την πρόθεση τους για επέκταση προς Ανατολάς (η ονείρωξη του Χίτλερ για να κερδίσει η Γερμανία τον “ζωτικό της χώρο”). Επίσης μιλάμε για το 1939, δηλαδή μια περίοδο που όλη η Ευρώπη προσπαθούσε να βρει τη “συννενόηση” με την Ναζιστική Γερμανία, σε μια πολιτική κατευνασμού, που δυστυχώς το μόνο που έκανε ήταν να τροφοδοτήσει την χιτλερική ασυδοσία ότι μπορεί να κάνει ότι θέλει.
Σε κάθε περίπτωση όμως, με όλα τα παραπάνω κατοχυρωμένα γεγονότα, να είμαστε στο 2024 και να λέει το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας, πως “κάναμε στρατιωτική επιχείρηση στην Πολωνία για να σώσουμε τον πληθυσμό” είναι ιστορικό ανέκδοτο και βαθύτατος κυνισμός. Γιατί το κάνουν; Είναι φανερό, προσπαθούν να δικαιώσουν και ταυτίσουν την “στρατιωτική επιχείρηση” κατά της Ουκρανίας το 2022 (δηλαδή μια σύγχρονη εισβολή) που έγινε υποτίθεται “για να σώσουμε τους ρωσόφωνους”, με μια φαντασιακή “στρατιωτική επιχείρηση στην Πολωνία το 1939” για αντίστοιχους λόγους.
Άλλα λοιπόν ισχύουν και τεράστιος όγκος μελέτης τα έχει δείξει και αποδείξει. Όπου η Σοβιετική Ένωση εισέβαλλε το 1939 στην Πολωνία, μετά από συμφωνία με τους Ναζί, οι Σοβιετικοί σκότωσαν πολλούς Πολωνούς και συνέλαβαν εκατοντάδες χιλιάδες (με τραγική συνέχεια για πολλούς από αυτούς, αλλά ας μην σκαλίζουμε τόσο την ιστορία). Και αληθές βέβαια είναι πως όταν η Σοβιετική Ένωση δέχθηκε 2 χρόνια αργότερα, το 1941, τη ναζιστική εισβολή, μιας και το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότωφ φυσικά και δεν το σεβάστηκε ο Χίτλερ, έκανε μια μεγαλειώδη και πρωτοφανή αντίσταση και μια τρομακτικού μεγέθους θυσία ανθρώπων και υποδομών. Και είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό το σοβιετικό αίμα που αρχικά σταμάτησε, και μετά έφθειρε και καταδίωξε τους Ναζί έως το Βερολίνο, ώστε να έρθει η συμμαχική νίκη το 1945. Και είναι αναγκαίο αυτή την κορυφαία πολεμική ιστορία του 20ου αιώνα να τη σεβόμαστε και να την τιμούμε ιδιαίτερα, μαζί της και τους λαούς της ΕΣΣΔ, που μέτρησαν κοντά 20 εκατομμύρια νεκρούς ενάντια στους Ναζί.
Σε όλη αυτή την διαδρομή όμως, να “βουτά” σήμερα η Ρωσία, με την ακόμη εξέχουσα ομάδα διπλωματών της, να ανακατεύει το χθες με το σήμερα, να κάνει επιλεκτική ανάγνωση, να παραβλέπει σημαντικότατες ιστορικές φάσεις και ορόσημα, να ξεχνά το ίδιο το παρελθόν της ΕΣΣΔ (πότε προβληματικό και πότε αποθεωτικό, όπως όλων σχεδόν των κρατών), για να προσπαθεί να μας πει “καλώς κάναμε και εισβάλλαμε στην Ουκρανία τώρα” είναι αφελές. Και κανέναν δεν δικαιώνει η ιστορία με τέτοια φθηνά τρικ λογικής (παραλογισμού).
Το παράδοξο σήμερα; Την πικρή αλήθεια στις ρωσικές “κατασκευές” θύμισε… η Γερμανία. Η οποία, στην αρχική ρωσική ανάρτηση, απάντησε από το λογαριασμό του υπουργείου Εξωτερικών της, δημοσιεύοντας το χάρτη διαμελισμού της Πολωνίας, που είχε συμφωνηθεί από τον Ρίμπεντροπ (υπουργός τότε της Ναζιστικής Γερμανίας) και τον Μολότωφ (αντίστοιχα υπουργός Εξωτερικών της ΕΣΣΔ), ένα δηλαδή ιστορικό ντοκουμέντο που υπάρχει σε επίσημα αρχεία. Γράφοντας απλά “Σοβαρά;”
Seriously? #MolotovRibbentropPact #HitlerStalinPact pic.twitter.com/Fa7Gn1wScJ
— GermanForeignOffice (@GermanyDiplo) September 19, 2024
Αυτό το “Σοβαρά” είναι δυστυχώς και ότι λείπει σήμερα από τη ρωσική διπλωματία. Η οποία παραμένει κορυφαίων στελεχών που ακολουθούν την σοβιετική ανάλογη παράδοση, οι οποίοι όμως είναι πλέον αναγκασμένοι να προσπαθούν να αιτιολογήσουν τις αποφάσεις Πούτιν και την εθνικιστική έξαρση της Μόσχας, παράγοντας παράξενες αφηγήσεις, μήπως τις πιστέψει κάποιος.
Και αυτός ο -κακόβουλος- ιστορικός αναθεωρητισμός δεν είναι μόνο πρόσφατος, είναι από το 2020 περίπου που ο ίδιος ο Πούτιν έχει με δημόσιες δηλώσεις του αναπτύξει μια θεωρία ότι “για την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου φταίει η Πολωνία” (!). Και έκτοτε αυτό καλλιεργείται από ρωσικά ΜΜΕ και συμπαθούντες, δημιουργώντας αναστάτωση στην Πολωνία αλλά και γενικότερα, για το τι ακριβώς επιδιώκει η Μόσχα να “εντυπώσει” στο σύγχρονο κοινό. Είναι απλώς μια αντίδραση σε ένα επίσης κακόβουλο δυτικό αναθεωρητισμό που θέλει να ακυρώσει την σοβιετική ιστορία (υπάρχει και αυτό δυστυχώς και με έντονη προβολή), ή είναι προάγγελος επιθετικής εξωστρέφειας; Κάτι που η εισβολή στην Ουκρανία, έδειξε, μιας επιχειρήθηκε να αιτιολογηθεί, ξανά με ρωσικές κατασκευές αντι-ιστορικών επιχειρημάτων.
Πάντως αν η Ρωσία έχει βάσιμα επιχειρήματα για την εισβολή στην Ουκρανία (και όχι φαντασιώσεις εθνομεγαλείου), ας τα αναπτύξει σε διεθνή φόρα, και με σοβαρό διάλογο. Σε κάθε περίπτωση ας αφήσει το ανασκάλισμα μιας πολύπλοκης ιστορίας του μεσοπολέμου, που την τότε ΕΣΣΔ εξέθεσε (όπως και τη Βρετανία και τη Γαλλία που επίσης έκαναν συμφωνίες κατευνασμού με το Χίτλερ) και την Πολωνία εξόντωσε.
