Η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) και η Αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών (USAF) αποτελούν δύο δυνάμεις με διαφορετικές αποστολές, γεωγραφικές απαιτήσεις και στρατηγικές προτεραιότητες. Παρά τις πολύ μεγάλες διαφορές, υπάρχουν κάποιες ομοιότητες στον τρόπο που δομούν τις δυνάμεις τους, ιδιαίτερα στη χρήση μαχητικών αεροσκαφών πολλαπλών ρόλων. Η ΠΑ έχει εντάξει τα Rafale στο οπλοστάσιό της, ενώ η USAF επενδύει στα F-15EX, και οι δύο διατηρώντας παράλληλα έναν μεγάλο στόλο F-16V, ενώ εισάγουν (η Ελλάδα σε λίγα χρόνια) και τα 5ης γενιάς F-35A. Αυτό ως δομή δυνάμεων είναι πραγματικά σπάνιο στη Δύση (το κάνει και το Ισραήλ με F-16/F-15/F-35), δηλαδή να διατηρούνται σε παράλληλη υπηρεσία 3 κύρια μαχητικά!
Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν το Rafale μπορεί να παίξει για την ΠΑ τον ρόλο που παίζει το F-15EX για την USAF!
Το Rafale, που κατασκευάζεται από τη γαλλική Dassault Aviation, είναι ένα δικινητήριο μαχητικό πολλαπλών ρόλων της 4,5 γενιάς. Σχεδιάστηκε για να καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αποστολών, από αεροπορική υπεροχή και αναχαίτιση μέχρι κρούση εδάφους, αντιπλοϊκές επιχειρήσεις και αναγνώριση. Η ΠΑ έχει προμηθευτεί 24, εκ των οποίων 12 είναι μεταχειρισμένα και 12 καινούργια, με 18 μονοθέσια (Rafale EG) και 6 διθέσια (Rafale DG).
Τα αεροσκάφη αυτά εντάχθηκαν στην 332 Μοίρα στην Τανάγρα. Το Rafale φέρει προηγμένα συστήματα, όπως το ραντάρ AESA RBE2, το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου SPECTRA και το ηλεκτροοπτικό σύστημα OSF, που του επιτρέπει παθητική ανίχνευση στόχων. Επιπλέον, η ικανότητά του να φέρει όπλα όπως ο πύραυλος κρούσης SCALP EG και ο αντιπλοϊκός Exocet το καθιστούν ιδιαίτερα ευέλικτο, ενώ το εξωτερικό φορτίο του φθάνει τα 9.500 κιλά.
Το Rafale φέρει ακόμη το πλεονέκτημα του πυραύλου Meteor, ενός όπλου αέρος-αέρος με εμβέλεια που ξεπερνά τα 200 χιλιόμετρα και υψηλή αντοχή σε ηλεκτρονικές παρεμβολές. Οπότε η ικανότητά του να εμπλέκει στόχους σε μεγάλες αποστάσεις, όπως ιπτάμενα τάνκερ ή αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης, δίνει στην ΠΑ ένα σημαντικό τακτικό πλεονέκτημα, στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
ASSM Hammer XLR, νέο όπλο αέρος-εδάφους για το Rafale – και τα ελληνικά!
Επίσης, η νέα έκδοση Rafale F4, βελτιώνει σημαντικά τις δυνατότητες του αεροσκάφους. Το ραντάρ RBE2 AESA αναβαθμίζεται με νέες λειτουργίες και το SPECTRA θα ενισχυθεί, προσφέροντας καλύτερη προστασία έναντι εχθρικών ραντάρ και πυραύλων. Επιπλέον, η ενσωμάτωση νέων συστημάτων επικοινωνιών και η δυνατότητα συνεργασίας με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, θα φέρουν το Rafale πιο κοντά στις δυνατότητες του F-15EX. Ενώ οι διθέσιες εκδόσεις, που διαθέτουν τον 2ο χειριστή για τη διαχείριση όπλων και συστημάτων, θα είναι ιδιαίτερα κατάλληλες για αποστολές που απαιτούν πολύπλοκο συντονισμό, όπως η συνεργασία με drones.
Το F-15EX Eagle II, από την άλλη, είναι η πλέον σύγχρονη έκδοση του θρυλικού F-15, που κατασκευάζεται από τη Boeing. Είναι επίσης δικινητήριο μαχητικό πολλαπλών ρόλων, σχεδιασμένο για αεροπορική υπεροχή, κρούση αλλά και σε λίγο για συνεργασία με μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Η USAF το εντάσσει ως αντικαταστάτη παλαιότερων εκδόσεων του F-15.
Το F-15EX ξεχωρίζει για το τεράστιο οπλικό φορτίο του, που μπορεί να φτάσει τα 13.400 κιλά, αλλά και την ικανότητά του να μεταφέρει έως και 22 πυραύλους αέρος-αέρος, κάτι που το καθιστά μοναδικό στην κατηγορία του. Επιπλέον, το ραντάρ AESA APG-82, όπως και οι ισχυροί κινητήρες, για επιχειρήσεις σε μεγάλα υψόμετρα-μεγάλες ταχύτητες, μαζί με το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου Eagle Passive/Active Warning and Survivability System (EPAWSS) το καθιστούν κατάλληλο να επιχειρεί σε πολύπλοκα περιβάλλοντα και σε βάθος σε εχθρικές περιοχές.
Παρά τις δυνατότητες του Rafale, το F-15EX υπερτερεί στους περισσότερους τομείς, κάτι απολύτως λογικό καθώς μιλαμε για άλλη κατηγορία αεροσκάφους, σημαντικά μεγαλύτερο σε διαστάσεις, σε μέγιστο βάρος απογείωσης και σε κινήτηρια ισχύ.
Η σύγκλιση όμως “ρόλων” μπορεί να εμφανιστεί κυρίως στο κομμάτι της κρούσης. Εδώ η Αμερικανική Αεροπορία στηρίζεται στο F-15EX για μεταφορά μεγάλου όγκου όπλων σε σημαντική απόσταση (bomb truck), διατηρώντας την ικανότητα αυτοπροστασίας και εναέριας μάχης. Κάτι αντίστοιχο είναι ικανό -στα ελληνικά μέτρα πάντα- να κάνει και το Rafale, ειδικά με Exocet/SCALP, όπως και με εξελιγμένες κατευθυνόμενες βόμβες. Ενώ τον ρόλο της αναχαίτισης αναλαμβάνει κυρίως ο στόλος των F-16, που διατηρεί βέβαια -και στις δύο αεροπορίες- σημαντική ικανότητα κρούσης εδάφους.
Και στις δύο αεροπορίες, τα F-35A, με τις stealth ικανότητες, θα κληθούν να αναλάβουν αποστολές «πρώτης ημέρας» όπως η καταστολή εχθρικής αεράμυνας και στη συνέχεια, να προσφέρουν σε περισσότερες δράσεις και απαιτήσεις αποστολών, ενώ θα έχουν και τον ειδικό ρόλο της “ηλεκτρονικής ενημέρωσης-ενορχήστρωσης” των άλλων μαχητικών.
332 Μοίρα, το 24ο Rafale και η πορεία προς την πλήρη επιχειρησιακή αξιοποίηση
Το ζήτημα; Επειδή η ελληνική προμήθεια των Rafale είναι μόλις 24 αεροσκάφη, η δική του ικανότητα για βαθιά κρούση με μεγάλο φορτίο όπλων (ή για μεταφορά πολλών όπλων αέρος-αέρος), δεν μπορεί να αξιοποιηθεί συνεχώς, καθώς το αεροσκάφος θα κληθεί να αναλάβει και επιχειρήσεις εναέριας κυριαρχίας με τους Meteor. Άρα ενώ θα είναι το μαχητικό με τη μεγαλύτερη “μεταφορική” ικανότητα της Ελληνικής Αεροπορίας (εδώ μετράμε το F-35 μόνο με τον φόρτο που μπορεί να φέρει στις εσωτερικές αποθήκες όπλων), η επιχειρησιακή ανάγκη επιβάλλει να “κάνει τα πάντα”, ακριβώς γιατί είναι πολύτιμο σε όλους τους ρόλους.
Έτσι στο αρχικό ερώτημα, αν το Rafale είναι για τη ΠΑ, ότι το F-15EX για την USAF, η απάντηση είναι “θα μπορούσε να γίνει”. Εδώ ανακύπτει λοιπόν και η ανάγκη περαιτέρω επένδυσης στα Rafale, με παραγγελία περισσότερων αεροσκαφών, π.χ. 12 ακόμη, ιδιαίτερα σε διθέσιες εκδόσεις, που προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία σε αποστολές που απαιτούν συντονισμό και διαχείριση πολλαπλών συστημάτων. Ξεπερνώντας βέβαια την τρέχουσα “άρνηση” για περισσότερα μαχητικά του τύπου…
Και βέβαια με παραγγελία περισσότερων όπλων, τόσο Meteor, όσο και αέρος-εδάφους, όπως και ατρακτιδίων στοχοποίησης όπως το Τhales TALIOS. Που να πολλαπλασιάζουν την ποικιλία των σχετικών συστημάτων που μπορεί να φέρει, άρα και την ευελιξία του.
Ώστε ακριβώς το μαχητικό αυτό να αξιοποιηθεί ως πολλαπλών ρόλων (η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία δεν έχει πλέον την πολυτέλεια να έχει “αποκλειστικά” αεροσκάφη κρούσης, όπως ήταν τα A-7 XCorsair), αλλά να αποδώσει και τα μέγιστα στην ικανότητα του να φέρει μεγάλο οπλικό φορτίο “εκεί που χρειάζεται”.
