Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ανοικτός για να συζητήσει με τον Ντόναλντ Τραμπ μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, όμως αποκλείει το ενδεχόμενο να κάνει οποιεσδήποτε μείζονες εδαφικές παραχωρήσεις και επιμένει ότι το Κίεβο πρέπει να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες του να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, δήλωσαν στο Ρόιτερς πέντε πηγές που γνωρίζουν τι σκέπτεται το Κρεμλίνο.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει δηλώσει ότι θα τερματίσει σύντομα τη σύγκρουση, επιστρέφει στο Λευκό Οίκο σε μια περίοδο που οι Ρώσοι ενισχύουν τις θέσεις τους. Η Μόσχα ελέγχει ένα τμήμα της Ουκρανίας περίπου του μεγέθους της αμερικανικής πολιτείας της Βιρτζίνια και προχωρεί με ταχύτερο ρυθμό απ’ ό,τι τις πρώτες ημέρες της εισβολής, το 2022.
Στην πρώτη λεπτομερή αναφορά για το τι θα δεχόταν ο πρόεδρος Πούτιν στο πλαίσιο οποιασδήποτε συμφωνίας για την οποία θα μεσολαβούσε ο Τραμπ, οι πέντε νυν και πρώην Ρώσοι αξιωματούχοι είπαν ότι το Κρεμλίνο θα συμφωνούσε γενικά σε πάγωμα της σύγκρουσης κατά μήκος των γραμμών του μετώπου.
Μπορεί να υπάρξει χώρος για διαπραγμάτευση όσον αφορά την ακριβή οριοθέτηση των τεσσάρων ανατολικών περιφερειών του Ντονέτσκ, του Λουχάνσκ, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας, σύμφωνα με τρεις από τις πηγές, οι οποίες ζήτησαν όλες να παραμείνουν ανώνυμες.
Ενώ η Μόσχα ισχυρίζεται πως οι τέσσερις περιφέρειες αποτελούν ολόκληρες τμήμα της Ρωσίας και καλύπτονται από την πυρηνική ομπρέλα της χώρας, οι δυνάμεις της επί του πεδίου ελέγχουν 70-80% του εδάφους, ενώ περίπου 26.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εξακολουθούν να ελέγχονται από ουκρανικά στρατεύματα, σύμφωνα με δεδομένα για το μέτωπο από ανοικτές πηγές.
Η Ρωσία μπορεί επίσης να είναι ανοικτή στο να αποσυρθεί από σχετικά μικρά τμήματα εδάφους που ελέγχει στις περιφέρειες του Χαρκόβου και του Μικολάιφ, στη βόρεια και τη νότια Ουκρανία, είπαν δύο από τους αξιωματούχους.
Ο Πούτιν δήλωσε αυτό το μήνα πως οποιαδήποτε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός θα πρέπει να αντανακλά τις «πραγματικότητες» στο πεδίο, όμως εξέφρασε φόβους για μια βραχυχρόνια εκεχειρία η οποία θα επέτρεπε στη Δύση να επανεξοπλίσει την Ουκρανία.
«Αν δεν υπάρξει ουδετερότητα, είναι δύσκολο να φανταστούμε την ύπαρξη οποιωνδήποτε σχέσεων καλής γειτονίας ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία», δήλωσε ο Πούτιν στις 7 Νοεμβρίου στην ομάδα συζήτησης Βαλντάι.
«Γιατί; Επειδή αυτό θα σήμαινε ότι η Ουκρανία θα χρησιμοποιείται διαρκώς ως εργαλείο στα λάθος χέρια και κατά των συμφερόντων της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Δύο από τις πηγές είπαν ότι η απόφαση του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να επιτρέψει στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει αμερικανικούς πυραύλους ATACMS για πλήγματα βαθιά στο εσωτερικό της Ρωσίας θα μπορούσε να περιπλέξει και να καθυστερήσει οποιονδήποτε διακανονισμό – και να αυξήσει τις απαιτήσεις της Μόσχας, καθώς σκληροπυρηνικοί πιέζουν για ένα μεγαλύτερο κομμάτι της Ουκρανίας. Χθες, Τρίτη, το Κίεβο χρησιμοποίησε για πρώτη φορά πυραύλους για να πλήξει σε βάθος το ρωσικό έδαφος, σύμφωνα με τη Μόσχα, η οποία έκανε λόγο για μείζονα κλιμάκωση.
Αν δεν συμφωνηθεί κατάπαυση του πυρός, είπαν οι δύο πηγές, τότε η Ρωσία θα συνεχίσει να πολεμά.
«Ο Πούτιν έχει ήδη δηλώσει πως το πάγωμα της σύγκρουσης δεν πρόκειται επ’ ουδενί να λειτουργήσει», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ στο Ρόιτερς, μερικές ώρες αφότου οι Ρώσοι ανέφεραν τα πλήγματα των ATACMS. «Και η έγκριση της χρήσης πυραύλων είναι μια πολύ επικίνδυνη κλιμάκωση από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών».
Το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο σχετικά με το άρθρο αυτό.
Ο διευθυντής επικοινωνίας του Τραμπ Στίβεν Τσανγκ είπε στο Ρόιτερς σχετικά με τον επόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ: «Είναι το μόνο πρόσωπο που μπορεί να φέρει στο τραπέζι και τις δύο πλευρές για να διαπραγματευτούν την ειρήνη και να δουλέψουν για να τελειώσει ο πόλεμος και να σταματήσουν οι σκοτωμοί».
– Εγγυήσεις ασφαλείας, όρια στις ένοπλες δυνάμεις –
Ενώ η Ρωσία δεν θα ανεχθεί ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ούτε παρουσία νατοϊκών στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος, είναι ανοικτή για να συζητήσει εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο, σύμφωνα με τους πέντε νυν και πρώην αξιωματούχους.
Άλλες ουκρανικές παραχωρήσεις, για τις οποίες θα μπορούσε να ασκήσει πίεση το Κρεμλίνο, περιλαμβάνουν να συμφωνήσει το Κίεβο στον περιορισμό του μεγέθους των ένοπλων δυνάμεών του και να δεσμευθεί να μην περιορίσει τη χρήση της ρωσικής γλώσσας, ανέφεραν τα πρόσωπα αυτά.
Ο Ντιμίτρι Σίμες, ο οποίος μετανάστευσε στις ΗΠΑ από τη Σοβιετική Ένωση το 1973 και είναι ένας από τους Ρώσους με τις καλύτερες διασυνδέσεις στην Αμερική, δήλωσε πως μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε να επιτευχθεί σχετικά γρήγορα για να τελειώσει ο πόλεμος.
Όμως μια ευρύτερη, διαρκής συμφωνία, η οποία να αντιμετωπίζει τις ανησυχίες για την ασφάλεια τόσο της Ουκρανίας όσο και της Ρωσίας, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να εκπονηθεί, πρόσθεσε.
«Μια μεγάλη συμφωνία, κατά την άποψή μου, θα ήταν πολύ δύσκολο να επιτευχθεί, καθώς οι θέσεις των δύο πλευρών απέχουν πολύ».
– «Σκληρή αλήθεια: Η Ρωσία κερδίζει» –
Η Ρωσία ελέγχει το 18% της Ουκρανίας, περιλαμβανομένης ολόκληρης της Κριμαίας, ουκρανικής χερσονήσου που προσάρτησε το 2014, το 80% του Ντονμπάς -οι περιφέρειες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ- και πάνω από το 70% των περιφερειών της Ζαπορίζια και της Χερσώνας. Ελέγχει επίσης λίγο λιγότερο από το 3% της περιφέρειας του Χαρκόβου και ένα μικρό κομμάτι του Μικολάιφ.
Συνολικά η Ρωσία κατέχει πάνω από 110.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους. Η Ουκρανία ελέγχει περίπου 650 τετραγωνικά χιλιόμετρα της ρωσικής περιφέρειας του Κουρσκ.
Στο εσωτερικό, ο Πούτιν θα μπορούσε να «πουλήσει» μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στο πλαίσιο της οποίας η Ρωσία θα κρατούσε το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών του Ντονέτσκ του Λουχάνσκ, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας ως μια νίκη που διασφαλίζει την υπεράσπιση των ρωσοφώνων στην ανατολική Ουκρανία και εγγυάται τη χερσαία γέφυρα προς την Κριμαία, σύμφωνα με μία από τις πηγές.
Το μέλλον της ίδιας της Κριμαίας δεν αποτελεί θέμα συζήτησης, δήλωσαν όλοι οι ρώσοι αξιωματούχοι.
Ένας από τους αξιωματούχους, μια υψηλόβαθμη πηγή που γνωρίζει αυτά που συζητούνται σε κορυφαίο επίπεδο στο Κρεμλίνο, δήλωσε πως η Δύση θα πρέπει να αποδεχθεί τη «σκληρή αλήθεια» ότι όλη η υποστήριξη που παρείχε στην Ουκρανία δεν μπορεί να εμποδίσει τη Ρωσία να κερδίσει τον πόλεμο.
Ο Πούτιν, ένας πρώην αντισυνταγματάρχης της KGB που παρακολούθησε τη Σοβιετική Ένωση να καταρρέει ενώ στάθμευε στη Δρέσδη, πήρε ο ίδιος την απόφαση για την εισβολή στην Ουκρανία με λίγες μόνο συμβουλές από μια πολύ μικρή ομάδα έμπιστων συμβούλων, είπαν στο Ρόιτερς 10 ρωσικές πηγές που γνωρίζουν τι σκέπτεται το Κρεμλίνο.
Παρομοίως θα είναι αυτός που θα αποφασίσει για οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με τους πέντε νυν και πρώην αξιωματούχους.
Όταν ερωτήθηκαν πώς μπορεί να μοιάζει μια ενδεχόμενη κατάπαυση του πυρός, δύο από τις ρωσικές πηγές αναφέρθηκαν σε ένα σχέδιο συμφωνίας το οποίο είχε σχεδόν εγκριθεί τον Απρίλιο του 2022 έπειτα από συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη και στο οποίο ο Πούτιν έχει αναφερθεί δημόσια ως εν δυνάμει βάση για μια συμφωνία.
Βάσει του σχεδίου αυτού, αντίγραφο του οποίου είδε το Ρόιτερς, η Ουκρανία θα πρέπει να συμφωνήσει σε διαρκή ουδετερότητα με αντάλλαγμα διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: τη Βρετανία, την Κίνα, τη Γαλλία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένας από τους ρώσους αξιωματούχους είπε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία αν η Ουκρανία δεν λάβει εγγυήσεις ασφαλείας, προσθέτοντας: «Το ζήτημα είναι πώς να αποφευχθεί μια συμφωνία που θα κλείδωνε τη Δύση σε εν δυνάμει άμεση αντιπαράθεση κάποια μέρα με τη Ρωσία».