Η πρόσφατη αποκάλυψη στη Δανία σχετικά με την αγορά “προβληματικού” αμυντικού εξοπλισμού από την ισραηλινή εταιρεία Elbit, έχει προκαλέσει αναστάτωση στη χώρα, τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ασφάλειας.
Έτσι σύμφωνα με δημοσιεύματα από το δανέζικο δημόσιο Μέσο, DR, αποκαλύπτεται πως τα 19 αυτοκινούμενα πυροβόλα ATMOS και τα 8 ρουκετοβόλα PULS ισραηλινής παραγωγής, τα οποία αποκτήθηκαν με σημαντικό κόστος, έχουν εξοπλιστεί με συστήματα GPS πολιτικών προδιαγραφών, αντί για στρατιωτικών. Αυτό έχει δημιουργήσει σοβαρές αμφιβολίες για την απόδοση τους σε σύγχρονες πολεμικές συγκρούσεις, όπου η παρεμβολή των σημάτων GPS είναι κοινή πρακτική, κι όχι εξαίρεση.
Σύμφωνα με δηλώσεις του Συνταγματάρχη Michael A. Villumsen, επικεφαλής του Δανέζικου Συντάγματος Πυροβολικού, “χρειάζεται να αναβαθμίσουμε τα συγκεκριμένα συστήματα, καθώς τώρα δεν μπορούμε να αποφύγουμε τις παρεμβολές”, ενώ ο επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων, Στρατηγός Peter Boysen, παραδέχθηκε πως η αγορά των πυροβόλων και των ρουκετοβόλων έγινε με γνώση ότι “έπρεπε να αναβαθμιστούν με την παράδοση τους”, αλλά πως αυτό έγινε αποδεκτό, καθώς υπήρχε βιασύνη για την προμήθεια και “αυτά ήταν διαθέσιμα στη διεθνή αγορά”. Θυμίζουμε εδώ πως η Δανία έχει δωρίσει το σύνολο των δικών πυροβόλων στην Ουκρανία, οπότε η ταχεία αγορά των ισραηλινών συστημάτων έγινε για να καλυφθεί το κενό που είχε δημιουργηθεί στο οπλοστάσιο της.
Οι αποκαλύψεις αυτές όχι μόνο θέτουν ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των αγορών αμυντικού εξοπλισμού από πλευράς δανέζικης κυβέρνησης, αλλά και για την διαφάνεια των διαδικασιών απόκτησης. Έρευνα από δικηγόρους που έγινε στις διαδικασίες εκφράζει υπόνοιες ότι υπήρξαν σημαντικά λάθη κατά την αγορά των συστημάτων από την Elbit. Επίσης ενώ αρχικά είχε ανακοινωθεί πως η αγορά θα στοίχιζε 3 δις κορώνες (κάπου 400 εκατ. ευρώ), τελικά η τιμή ήταν υψηλότερη κατά ένα ακόμη δις κορώνες.
Έτσι η κοινή γνώμη και οι αντίπαλοι της κυβέρνησης έχουν αρχίσει να αμφισβητούν την αξιοπιστία του Υπουργείου Άμυνας και της διοίκησης του Στρατού όσον αφορά την επιλογή νέων οπλικών συστημάτων. Επίσης δεν είναι σαφές ποιος θα πληρώσει το κόστος αναβάθμισης των πυροβόλων και των ρουκετοβόλων, και ποιο θα είναι αυτό.
Ο δημόσιος διάλογος έχει επεκταθεί και στην γενικότερη αμυντική στρατηγική της Δανίας, το πως αυτή εξαρτάται από ξένους προμηθευτές, πως θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί από τη εγχώρια αμυντική βιομηχανία, ή πως θα υπάρξουν αυστηρότεροι έλεγχοι καταλληλότητας των όποιων εξοπλισμών αγοράζονται. Βέβαια όλα αυτά και η διαφάνεια στις εξοπλιστικές αγορές, συμβαίνουν στην Δανία, ενώ παρόμοιες διερευνήσεις και εξηγήσεις δεν βρίσκουμε στη… Δανία του Νότου, δηλαδή την Ελλάδα. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
