Η διεξαγωγή όλο και περισσότερων διακλαδικών επιχειρήσεων μικρής εμβέλειας με τη συμμετοχή των Ειδικών Δυνάμεων και Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων θεωρείται βασικό χαρακτηριστικό για την πλειονότητα των υπουργείων Άμυνας, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, δεδομένου ότι οι Ειδικές Δυνάμεις αποτελούν πλέον ξεχωριστό πυλώνα ενόπλου τμήματος παράλληλα με τον Στρατό Ξηράς, την Πολεμική Αεροπορία και το Ναυτικό. Είναι ευρέως αποδεκτό ότι στο σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον, όπου οι συμβατικές αλλά και οι ασύμμετρες απειλές παρουσιάζουν ραγδαία αύξηση εντός και εκτός των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθίσταται επιτακτική η δυνατότητα ταχείας απόκρισης και η ικανότητα μεταφοράς και ανάπτυξης ενός Στρατηγείου Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων σε περιοχές ενδιαφέροντος, τόσο κατά τη διάρκεια περιόδων ειρήνης ή κρίσεων όσο και κατά τη διάρκεια πολέμου, για την εκτέλεση και επίτευξη συγκεκριμένων επιχειρήσεων και στόχων αντίστοιχα.
Το έργο PROTEAS στοχεύει στην παροχή ενός πλήρους αναπτυσσόμενου και διαλειτουργικού Στρατηγείου Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων, το οποίο θα αποτελείται από τα ακόλουθα μέρη:
(α) Τις εγκαταστάσεις στρατηγείου, οι οποίες θα έχουν δυνατότητα μεταφοράς από ξηρά, θάλασσα και αέρα, θα είναι ταχέως αναπτυσσόμενες και ανθεκτικές σε αντίξοες καιρικές συνθήκες και θα περιλαμβάνουν μονάδες θέρμανσης, εξαερισμού και κλιματισμού καθώς και μονάδες ύδρευσης/αποχέτευσης για την υποστήριξη των λειτουργιών των Μονάδων Eιδικών Επιχειρήσεων.
(β) Το σύστημα παροχής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας του αναπτυσσόμενου Στρατηγείου, που θα ακολουθεί στρατιωτικά πρότυπα θα βασίζεται σε υβριδικά συστήματα παραγωγής, διαχείρισης και αποθήκευσης ενέργειας, θα είναι αυτόνομο, οριζόντια κλιμακούμενο και χαμηλής θερμικής/ακουστικής υπογραφής, ικανό να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες ολόκληρου του Στρατηγείου.
(γ) Την υποδομή επικοινωνιών που θα επιτρέπει την ασφαλή από κυβερνοεπιθέσεις διαλειτουργικότητα και ανταλλαγή δεδομένων/πληροφοριών σε ολόκληρη την επιχειρησιακή και διοικητική ιεραρχία.
(δ) Τη C2 πλατφόρμα ικανή να υποστηρίζει λειτουργίες σχετικές με τη συλλογή, σύνθεση και ανάλυση πληροφοριών προερχόμενες από διάφορες πηγές, καθώς και την περαιτέρω διάδοσή τους προς ενίσχυση της συνολικής επίγνωσης της επιχειρησιακής κατάστασης από τον τελικό χρήστη.
(ε) Τις φορητές συσκευές που θα φέρουν τα αναπτυσσόμενα στο πεδίο Τμήματα Ειδικών Επιχειρήσεων (Special Operations Task Units/SOTUs), μέσω των οποίων θα διαμοιράζονται κοινή επιχειρησιακή εικόνα με το αναπτυσσόμενο Στρατηγείο Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων, καθώς και τη δυνατότητα αιτήσεων αεροπορικής υποστήριξης όταν αυτή καθίσταται αναγκαία.
(στ) Τα επανδρωμένα και/ή μη επανδρωμένα οχήματα μεταφοράς εξοπλισμού ή/και προσωπικού Μονάδων Ειδικών Επιχειρήσεων στο πεδίο, ή/και συλλογής πληροφοριών.
(ζ) Το περιμετρικό (επί του αναπτυσσόμενου Στρατηγείου) σύστημα ασφαλείας, ικανό να ανιχνεύει απειλές επί εδάφους ή αέρος πλησίον αυτού σε εύλογο χρόνο, ώστε να μπορούν να ληφθούν και τα κατάλληλα αντίμετρα.
Το έργο PROTEAS θα καλύψει όλες τις απαραίτητες φάσεις μελέτης, σχεδιασμού, κατασκευής πρωτοτύπου και τελικών δοκιμών που απαιτούνται για τη δημιουργία ενός υπερσύγχρονου συστήματος για την υποστήριξη λειτουργιών διακλαδικών επιχειρήσεων μικρής εμβέλειας στον τομέα των ενόπλων δυνάμεων. Ο απώτερος στόχος του έργου PROTEAS είναι η επίτευξη της πρώτης ευρωπαϊκής προσπάθειας ανάπτυξης ενός προκεχωρημένου αναπτυσσόμενου Στρατηγείου Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων, σε συμμόρφωση με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EE) και με τις ειδικές επιχειρησιακές ανάγκες των μελών της EE και της Νορβηγίας, καθιστώντας τον προβλεπόμενο αντίκτυπό του υψίστης σημασίας τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Συγκεκριμένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο PROTEAS αναμένεται να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας σε θέματα Τεχνολογίας και Άμυνας:
(α) επιτρέποντας στους βιομηχανικούς εταίρους αφενός να βελτιώσουν την τεχνογνωσία τους στον τομέα αυτό, αφετέρου να επεκτείνουν την πελατειακή τους βάση και κατά συνέπεια την παρουσία τους στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά δημιουργώντας νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες
(β) ευθυγραμμίζοντας τις απαιτήσεις που απορρέουν από πέντε (5) συμμετέχοντα Υπουργεία Εθνικής Άμυνας, παρέχει τα εχέγγυα ώστε το τελικό αποτέλεσμα του έργου να οδηγηθεί σε ένα «ώριμο» επίπεδο και έτσι να φτάσει σύντομα στις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες αγορές, τουλάχιστον μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τις όποιες παράλληλες/διπλές προσπάθειες ανάπτυξης αντίστοιχων προϊόντων
(γ) ενισχύοντας την ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας σε αυτόν τον πολύ ευαίσθητο τομέα, καθώς η προτεινόμενη λύση θα βασιστεί αποκλειστικά σε ευρωπαϊκή τεχνογνωσία.
Επιπρόσθετα, το έργο PROTEAS θα συνδράμει στην περαιτέρω βελτίωση της αποτελεσματικότητας των επιχειρήσεων των ειδικών δυνάμεων των χωρών της ΕΕ. Συγκεκριμένα, μέσω της υιοθέτησης της λύσης που προτείνει ο PROTEAS θα επιτευχθεί σημαντική μείωση τόσο στο κόστος όσο και στον χρόνο αντίδρασης για την ανάπτυξη στρατιωτικών αποστολών της EE. Επιπλέον θα βελτιώσει την επίγνωση της επιχειρησιακής εικόνας, την επιβιωσιμότητα αλλά και τη συνολικότερη ασφάλεια των ειδικών δυνάμεων, συμβάλλοντας ενεργά στην Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας της EE.
Σε εθνικό επίπεδο, οι δυνατότητες που προσφέρει το έργο PROTEAS είναι εξίσου υψηλής σημασίας για την Ελλάδα, κυρίως στο σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής, όπου οι βασικοί επιχειρησιακοί παράγοντες του χώρου και του χρόνου εκμηδενίζονται λόγω της μεγάλης πλέον ταχύτητας με την οποία οι δυνάμεις αναγνωρίζουν, αποκτούν, κατέχουν, εξασφαλίζουν και ελέγχουν μια περιοχή, αλλά και στη συνολικότερη αντιμετώπισή τους σε θέματα καταπολέμησης της τρομοκρατίας, της παράνομης μετακίνησης και εμπορίας ανθρώπων και αγαθών, καθώς και άλλων αντίστοιχων επιχειρήσεων.
Η δε συμμετοχή του Ελληνικού Υπουργείου Άμυνας στο έργο PROTEAS αναμφισβήτητα θα επιφέρει:
(α) περαιτέρω εξοικείωση σε τεχνολογίες αιχμής στον τομέα της άμυνας, της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και της διαχείρισης μεγάλου όγκου δεδομένων (big data) και
(β) ενίσχυση της θέσης και της εικόνας της Ελλάδας ως μιας χώρας που προάγει την καινοτομία συμμετέχοντας ενεργά σε αυτήν και υποστηρίζοντας την εθνική αμυντική βιομηχανία.
Η κοινοπραξία PROTEAS με συντονιστή την IDE (INTRACOM DEFENSE) αποτελείται από εταιρείες όλων των τύπων (μικρομεσαίες, μεγάλες, μεσαίας κεφαλαιοποίησης) και ερευνητικά ινστιτούτα, προερχόμενες/α από την Ελλάδα (IDE S.A., Satways Ltd, ISD S.A.), το Βέλγιο (C&V Consulting, dotOcean NV), τη Γαλλία (THALES SIX GTS France SAS, SAS IMPACT, HENSOLDT France SAS, CEA), τη Γερμανία (Rheinmetall Electronics GmbH), την Ιταλία (LEONARDO S.p.A.), την Κύπρο (UBITECH Ltd, EIGHT BELLS Ltd) και τη Νορβηγία (Squarehead Technology AS).
Για τη σύνθεση της κοινοπραξίας του έργου PROTEAS έχουν ληφθεί υπόψη οι εξής 3 βασικοί παράγοντες:
- Συμμετοχή της βιομηχανίας για τη διασφάλιση των βασικών στόχων του έργου με κατάλληλα συστήματα υψηλής τεχνολογικής ωριμότητας, καθώς και επαρκές δυναμικό εμπορικής εκμετάλλευσης και συμμετοχή στην τυποποίηση με στόχο την ανάπτυξη ενός ώριμου προϊόντος που θα φτάσει στις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες αγορές, τουλάχιστον μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ, στο σύντομο μέλλον.
- Πολύπλευρη συμμετοχή του τελικού χρήστη – με πέντε (5) Υπουργεία Άμυνας που υποστηρίζουν το έργο, για τη διασφάλιση της ευρείας κάλυψης των ιδιαιτεροτήτων της ΕΕ στις επιχειρήσεις SOF (SJO/Small Joint Operations), έκθεση σε διαφορετικές προκλήσεις των επιχειρήσεων SOF (π.χ. περιβαλλοντικές, σχετικές με την αποστολή, κλίμακας των εμπλεκόμενων δυνάμεων, κ.λπ.), διαφορετικά συστήματα και κουλτούρες.
- Δυνατότητα και διαθεσιμότητα συστημάτων (H/W και S/W) για δοκιμές και επιδείξεις με απώτερο στόχο την «επικύρωση» του πρωτοτύπου συστήματος PROTEAS στο σύνολό του, καθώς και των επιμέρους συστημάτων ανά τομέα
Οι συμμετέχουσες εταιρείες έχουν ισχυρό υπόβαθρο τόσο σε βιομηχανική όσο και τεχνολογική γνώση και εξειδίκευση και έχουν επιλεγεί με τέτοιο τρόπο ώστε οι εξιδεικευμένες γνώσεις και ικανότητές τους να είναι συμπληρωματικές και να αποτελούν ισχυρό πλεονέκτημα για την επιτυχία του έργου.
Συγκεκριμένα η εταιρεία IDE, πέραν του συντονιστικού ρόλου που έχει στο έργο, έχει σημαντικό ρόλο και στον τομέα της τεχνολογικής ανάπτυξης του εν λόγω Στρατηγείου Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων, καθώς θα συμβάλει ενεργά στη μελέτη, σχεδίαση, προτυποποίηση και τελική δοκιμή των απαιτούμενων λύσεων για την υλοποίησή του, όσο και των συστημάτων Διοίκησης και Ελέγχου που το απαρτίζουν, δίνοντας έμφαση κυρίως σε τομείς όπως οι Τακτικές Επικοινωνίες, η Ασφάλεια Πληροφοριών, η ανάπτυξη «έξυπνου» λογισμικού με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, τα Υβριδικά συστήματα Ενέργειας καθώς και τα μη Επανδρωμένα Συστήματα. Μέσω της αξιοποίησης της υψηλής τεχνογνωσίας, της εμπειρίας και της ευρείας γκάμας καινοτόμων προϊόντων της, η εταιρεία IDE είναι σε θέση να παρέχει πρωτοπόρες λύσεις και καινοτόμα συστήματα που ικανοποιούν πλήρως τις επιχειρησιακές ανάγκες τόσο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας όσο και των Υπουργείων Άμυνας χωρών της Ευρώπης.
Το έργο PROTEAS συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Υπουργεία Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας, Γαλλίας, Ιταλίας, Βελγίου και Νορβηγίας μέσω του Grant Agreement 101121371-PROTEAS-EDF-2022-DA.
Tέλος, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι το Ελληνικό Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) συνεισφέρει σημαντικά στο έργο, καθώς όχι μόνο υποστηρίζει και συγχρηματοδοτεί τη συγκεκριμένη αναπτυξιακή προσπάθεια, αλλά έχει ορίσει και τον Project Manager που λειτουργεί ως ο «σύνδεσμος» μεταξύ της Κοινοπραξίας και των υπουργείων Άμυνας.
