Τουρκία, Αζερμπαϊτζάν, Πακιστάν: Αυτή είναι -προς το παρόν- η τριάδα βιομηχανικής συνεργασίας που στήνεται γύρω από το πρόγραμμα του μαχητικού 5ης γενιάς (;) της Τουρκίας, Kaan.
Αζερμπαϊτζάν: Θα συνεργαστεί με την Τουρκία στο μαχητικό Kaan
Οι ανακοινώσεις έγιναν στην αμυντική έκθεση IDEF 2023 με την πακιστανική Pakistan Aeronautical Complex Kamra (PAC) να προχωρεί σε υπογραφές με την Turkish Aerospace Industries (TAI) για ευρύτερη συνεργασία για κατασκευή δομικών στοιχείων μη επανδρωμένων αεροσκαφών και μαχητικών, όπου βέβαια στο τελευταίο συμπεριλαμβάνεται και το Kaan.
Η συμμετοχή της PAC όμως είναι πολύ πιο σημαντική από εκείνη του Αζερμπαϊτζάν, καθώς ο συγκεκριμένος κρατικός όμιλος διαχειρίζεται μια σειρά εργοστασίων κατασκευής και συντήρησης πολεμικών αεροσκαφών για την Πακιστανική Αεροπορία. Και μετέχει τόσο στην κατασκευή του κινεζοπακιστανικού μαχητικού JF-17 Thunder όσο και του τζετ εκπαιδευτικού Hongdu JL-8 (Karakorum-8 όπως λέγεται στο Πακιστάν), επίσης με κινεζική συνεργασία.
Τα παραπάνω σημαίνουν πως η Τουρκία «φέρνει» στα αεροπορικά της προγράμματα ένα ήδη έμπειρο βιομηχανικό συγκρότημα αεροπορικής τεχνολογίας με πρόσβαση σε κινεζική τεχνογνωσία, και ειδικά σε ότι αφορά την κατασκευή μαχητικών, ακόμη πιο μπροστά από την ίδια την Turkish Aerospace Industries που είναι ο κύριος ανάδοχος του Kaan. Ενώ το Πακιστάν μπορεί να βοηθήσει και στην ανάπτυξη του ΑΝΚΑ 3, του νέου μη επανδρωμένου της TAI.
Μια παράλληλη συμφωνία που ανακοινώθηκε, πάλι μεταξύ Τουρκίας και Πακιστάν (επίσης στην IDEF 2023) είναι αυτή της Turkish Aerospace Industries με την πακιστανική κρατική οργάνωση έρευνας και τεχνολογίας, DESTO, για συνεργασία στην αεροδυναμική σήραγγα που χτίζει η ΤΑΙ στην Τουρκία, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο την τεχνολογική αλληλοϋποστήριξη.
Να θυμίσουμε εδώ πως στο πρόγραμμα του Kaan ήδη μετέχει σε κάποιο επίπεδο και η βρετανική BAE Systems, ενώ δεν θα μας φανεί παράξενο η Τουρκία να έχει και κάποιες βοήθειες (π.χ. μελετών) από την Νότια Κορέα με την οποία συνεργάζεται αμυντικά, μιας και η τελευταία αναπτύσσει το δικινητήριο μαχητικό KF-21 Boramae. Έτσι το πρόγραμμα Kaan δεν μπορεί να θεωρείται ως μια «μοναχική περιπέτεια» της Τουρκίας που προσπαθεί να ανακαλύψει τα πάντα από το μηδέν. Προφανώς παραμένει ένα τεράστιο στοίχημα για την Άγκυρα, που θα έχει μεγάλο κόστος εξέλιξης και παραγωγής, θα έχει μεγάλο χρόνο ανάπτυξης, αλλά όπως βλέπουμε εμφανίζονται συνεργασίες και βοήθειες και από άλλες χώρες.
Θα γίνει πραγματικότητα ο τουρκικός στόχος να παραχθεί ένα αποδοτικό βαρύ μαχητικό 5ης γενιάς (έστω 4,5ης) και με εξαγωγικές προοπτικές; Είναι ακόμη νωρίς. Αλλά δεν μπορεί να αγνοηθεί ούτε να υποτιμηθεί. Το τελευταίο νέο μάλιστα από το Kaan είναι και εντυπωσιακό καθώς ανακοινώνεται πως θα κάνει την πρώτη του πτήση φέτος, στις 27 Δεκεμβρίου!
