Κατά τη χθεσινή ομιλία του στην εκδήλωση για την ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία έγινε στο Μέγαρο Μουσικής, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος περιέγραψε αδρά το πλάνο των αμυντικών εξελίξεων, πρωτοβουλιών και των σχετικών υποδομών όπως υλοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια, προσφέροντας και πολλές ειδήσεις αλλά ίσως και ένα μικρό απολογισμό της θητείας του. Παραθέτουμε τα κύρια αποσπάσματα της ομιλίας (με δικές μας τις επισημάνσεις) και μετά το σχολιασμό μας:
Α. Η κρίση ως αφύπνιση
Α/ΓΕΕΘΑ: “Κυρίες και κύριοι, σε μια χρονική συγκυρία όπως η σημερινή, που ο κόσμος όλος ταράζεται, συγκλονίζεται, φλέγεται, οι πόλεμοι μαίνονται και η γεωπολιτική αστάθεια επικρατεί και μάλιστα βαίνουσα επί τα χείρω, νιώθω ευτυχής που επί των ημερών μου, ως Αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων, χάρη στην σκληρή δουλειά και τον μεθοδικό σχεδιασμό μας, η Ένοπλη Ισχύς της Χώρας είναι τόσο μεγάλη, ώστε να είναι απολύτως αποτρεπτική για κάθε δυνητικό επίβουλο.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε και αντιμετωπίσαμε με επιτυχία μια σειρά πρωτοφανών προκλήσεων άμυνας και ασφαλείας για την Ελλάδα, και σε ένταση αλλά και σε χρονική διάρκεια, με πρώτη την υβριδική επίθεση στον Έβρο τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2020, και αργότερα το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου την τρίμηνη κρίση του ORUC REIS στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου κινητοποιήθηκαν οι Ένοπλες Δυνάμεις στο σύνολό τους για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι σχεδόν το τέλος της χρονιάς”.
Σχόλιο δικό μας: Από το παραπάνω απόσπασμα διακρίνουμε την κομβική σημασία των διαδοχικών κρίσεων του 2020, σε ξηρά (Έβρο) και θάλασσα. Ως μια περίοδος που -για μια ακόμη φορά- φαίνεται πως έδρασε αφυπνιστικά στην εξωτερική και αμυντική μας πολιτική, ζητώντας και απάντηση, αλλά και προγραμματισμό. Για το πρώτο υπάρχουν απτά δείγματα (όχι μόνο εξοπλιστικών ενεργειών όπου εκεί βέβαια συγκεντρώνεται το ενδιαφέρον πολλών σε μια “ποσοτικοποίηση” της αμυντικής μας ισχύος), αλλά για το δεύτερο, δηλαδή τον προγραμματισμό και σε μεγάλο βάθος χρόνου, μόνο η αναμονή θα μας το αποδείξει.
Β. Η Κρήτη ως εθνικός αμυντικός άξονας
Α/ΓΕΕΘΑ: “Ταυτοχρόνως, κατεβλήθη τεράστια προσπάθεια προκειμένου να αναδιοργανωθεί, ανασυνταχθεί και επανασχεδιαστεί η αρχιτεκτονική ασφαλείας και άμυνας της Χώρας και να ισχυροποιηθεί ακόμα περισσότερο η αποτρεπτική της ισχύς, ιδιαιτέρως στον Έβρο και στα νησιά. Πολύ εγκαίρως λοιπόν και πέρα και πάνω των όποιων αγκυλώσεων του παρελθόντος εκτιμήθηκε η πραγματική κατάσταση σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο, στην Μέση Ανατολή και στην Βόρεια Αφρική και οι εξ αυτών δυνητικές προκλήσεις ασφαλείας και συνυπολογιζομένης φυσικά της κυριωτέρας αμυντικής προκλήσεως της Χώρας, ανεδείχθη η ανάγκη, η αμυντική ανάγκη, αναβαθμίσεως και αναδιοργανώσεως των υποδομών μας αλλά και της συνολικότερης αμυντικής σχεδιάσεως μας στην Κρήτη.
Έτσι λοιπόν από το 2020 απεφασίσθη και τέθηκε σε εφαρμογή η κατασκευή του Νέου Εθνικού Ναυστάθμου για το Πολεμικό μας Ναυτικό στη Σούδα, που είναι σε εξέλιξη και τρέχει με ταχείς ρυθμούς ώστε στο πολύ εγγύς μέλλον να ναυλοχεί εκεί ο μισός Ελληνικός Στόλος σε σύγχρονες υποδομές και εγκαταστάσεις. Επιπλέον στην Κρήτη ενισχύθηκαν και στελεχώθηκαν αερομεταφερόμενες μονάδες ΠΖ και Ειδικών Δυνάμεων, κατασκευάσθηκαν και κατασκευάζονται υποδομές για μεταφορικά και επιθετικά ελικόπτερα, και έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την κατασκευή και δεύτερου Πολεμικού Αεροδρόμιο στο Καστέλι παράλληλα με το πολιτικό αεροδρόμιο εκεί, που ενισχύουν έτι περαιτέρω τις δυνατότητές μας στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο.
Αυτές είναι τεράστιες αλλαγές στις γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές δυνατότητες προβολής Σημαίας και Ισχύος για την Πατρίδα μας και σμίκρυνση των όποιων αποστάσεων μας ταλάνισαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο μακρινό ή και πιο κοντινό παρελθόν σε σχέση με τις δυνατότητες υπεράσπισης του ευρύτερου Ελληνισμού. Το μέλλον θα αποδείξει μετά βεβαιότητος του λόγου το αληθές.”
Σχόλιο δικό μας: Η αναφορά του Στρατηγού είναι σαφής, με την Κρήτη πλέον να μετατρέπεται σε χώρο “1ης γραμμής”, όχι μόνο δράσης αεροσκαφών και επικουρικά πλοίων του Στόλου, αλλά ως χώρος εκκίνησης, δράσης και υποστήριξης σημαντικών πολεμικών δυνάμεων όλων των Κλάδων. Η έμφαση στη Σούδα, όπου “θα ναυλοχεί εκεί ο μισός Στόλος”, μια τολμηρή δήλωση καθώς θα ανατρέψει πολλές πεπατημένες στην οργάνωση του Πολεμικού Ναυτικού, το αεροδρόμιο στο Καστέλλι, όπως και η μετακίνηση δυνάμεων Πεζικού και επιθετικών ελικοπτέρων, σε ένα νησιωτικό χώρο που επιτέλους έχει “χώρο” (έκταση) δεν είναι κάτι απλό. Ο Αρχηγός έτσι περιγράφει τη δημιουργία νέου αμυντικού άξονα της χώρας, όχι μόνο με το βλέμμα στα ανατολικά (πάγιο αυτό), αλλά και σε νότο και δυτικά, δηλαδή ως εφαλτήριο μελλοντικής υποστήριξης της διεκδικούμενης από την Ελλάδα ΑΟΖ σε αυτή την περιοχή.
Να συνδυάσουμε εδώ τη εξελισσόμενη αυτή ελληνική στρατηγική, με σαφείς γεωπολιτικές και οικονομικές εξελίξεις. Από κοντά προς “μακριά” λοιπόν: Ανοιχτά της Κρήτης υπάρχουν ενδείξεις για αξιόλογα κοιτάσματα φυσικού αερίου (τουλάχιστον). Αυτά πρέπει να διερευνηθούν και χρειάζονται και αμυντική στήριξη τους. Στη συνέχεια το τουρκολιβυκό μνημόνιο περί ΑΟΖ, παράλογο μεν, αλλά υπαρκτό, επιχειρεί να περιορίσει δραστικά την Κρήτη, αναγνωρίζοντας της μόνο χωρικά ύδατα στα ανατολικά της με «μηδενική» ΑΟΖ (όπως φαίνεται στην παρακάτω φωτό των τουρκικών διεκδικήσεων). Άρα η περίμετρος της νήσου και σε κοντινή απόσταση, αργά ή γρήγορα θα γίνει πεδίο αντιπαράθεσης, όχι κατ’ ανάγκη θερμής, αλλά τουλάχιστον υψηλής έντασης.
Περαιτέρω, η σύναψη με την Αίγυπτο συμφωνίας για την μεταξύ μας ΑΟΖ, η οποία όμως παραμένει “μισή”, έστω κι έτσι, παρέχει ήδη στην Ελλάδα περιοχή κυριαρχικών δικαιωμάτων στα νότια της Κρήτης (προσοχή, όχι κυριαρχίας), η οποία θα αποτελέσει βασικό πεδίο ελέγχου της δικής μας αξιοπιστίας στην υπεράσπιση του. Εκεί θα κριθούν πάρα πολλά και θα διαφανεί η ανάγκη για ισχυρό και δυναμικό Ναυτικό, με αφθονία μέσων και με “σκακιστική” αντίληψη κινήσεων, που θα δοκιμαστεί, προβλέπουμε, σε πολλές μικρές “κρίσεις” άοπλης αντιπαράθεσης.
Επίσης όλοι οι σχεδιαζόμενοι ενεργειακοί και εμπορικοί δρόμοι στην Ανατολική Μεσόγειο, περνάνε από (ή κοντά) την Κρήτη. Ως φυσικό ενδιάμεσο πάτημα ξηράς, που θα προσφέρει υποδομές (π.χ. συμπίεσης φυσικού αερίου σε αγωγό από Αίγυπτο/Ισραήλ), ή ελέγχου της διαμεταφοράς του ηλεκτρικού ρεύματος (πάλι από τις ίδιες χώρες). Ενώ η εμπορική/στρατηγική θαλάσσια διάβαση προς Αιγαίο, προς δυτική Μεσόγειο αλλά και προς Βόσπορο βρίσκει στην Κρήτη ένα choke point (σημείο δηλαδή στραγγαλισμού και ουσιαστικά ελέγχου της κυκλοφορίας), το οποίο όποιος το εκμεταλλευθεί ορθά, θα αποκομίσει και το αντίστοιχο γεωπολιτικό όφελος.
Και βέβαια η διαρκώς αναβράζουσα Μέση Ανατολή, επαναφέρει την αξία της Κρήτης (και της Κύπρου η οποία αυτές τις μέρες κιόλας έχει γίνει περιοχή σημαντικής συσσώρευσης διεθνών δυνάμεων), στο προσκήνιο.
Μεγάλες εξελίξεις δηλαδή, που έχουν εν μέρει συμβεί και ερήμην της Ελλάδας (για να μην βαυκαλιζόμαστε ότι όλα συμβαίνουν εξαιτίας μας), αλλά που μας αφορούν άμεσα και οφείλουμε να αντιπαρατεθούμε με αυτές. Αν μη τι άλλο η περιγραφή του Α/ΓΕΕΘΑ δείχνει ότι “κατανοούμε τι γίνεται στην περιοχή μας”. Με ερώτημα βέβαια το πως αυτή η καινοτομική σκέψη θα γίνει και ολοκληρωμένη δράση-πράξη (ας μας επιτραπεί εδώ η πικρή νύξη για πολύχρονα παγιωμένες γεωπολιτικές αντιλήψεις στην Ελλάδα, που έχουν ξεπεραστεί δραματικά, αλλά κανείς δεν έχει ενημερώσει τους φορείς τους για αυτό…).
Γ. Η Αλεξανδρούπολη ως “πύλη”
Α/ΓΕΕΘΑ: “Όσον αφορά στην Αλεξανδρούπολη, την «Σούδα του Βορρά» όπως επίσης συνηθίζω να τη λέω, και εκεί αξιοποιήσαμε και συνεχίζουμε να αξιοποιούμε τον λιμένα με την παροχή διευκολύνσεων δυνάμεων της Συμμαχίας, για την προώθησή τους προς ενίσχυση της Νοτιοανατολικής Πτέρυγάς της.
Ο Άξονας Αλεξανδρούπολη – Βουλγαρία, Ρουμανία – Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη είναι εξαιρετικά σημαντικός τουλάχιστον ως προς την στρατηγική αμυντική διάσταση του για την οποία μου επιτρέπεται να αναφερθώ κι αυτό είναι πέραν πάσης αμφιβολίας γεγονός, που ανέβασε κατακόρυφα το γεωστρατηγικό ειδικό βάρος της Χώρας μας. Η στρατηγική αξία της πρωτεύουσας του Έβρου βεβαίως, αποκτά πλέον διεθνές βεληνεκές στο πλαίσιο και της ταχύτατης ενεργειακής αναβάθμισής της, σύμφωνα με τους ευρύτερους σχεδιασμούς της Πολιτείας.”
Σχόλιο δικό μας: Ενδιαφέρουσα η επισήμανση για την Αλεξανδρούπολη και η συσχέτιση της με το ΝΑΤΟ. Εδώ η Ελλάδα βρέθηκε σε ένα “κέντρο εξελίξεων”, που δεν τις ανέμενε σε τέτοια ένταση. Η χρήση της Αλεξανδρούπολης ως κομβικού λιμένα της συμμαχίας, και ειδικά των ΗΠΑ για διοχέτευση στρατευμάτων τους άμεσα στα Βαλκάνια και κοντά στην Ουκρανία, ήταν πρόσφατη εξέλιξη. Όπως και η “δυστοκία” της Τουρκίας να συνεισφέρει σχετικά, που υποχρέωσε τη Δύση να βρει άλλη διαδρομή, παράλληλα με το Βόσπορο. Κάτι στο οποίο εμείς πρέπει να χτίσουμε βιαστικά, για να σταθεροποιήσουμε αυτό το διεθνές ενδιαφέρον και όχι να αφεθούμε στις καλές προθέσεις των όποιων “χρηστών” της περιοχής.
Δ. Η αναβάθμιση των Ειδικών Δυνάμεων
Α/ΓΕΕΘΑ:“Επιπρόσθετα, στις κομβικές παρεμβάσεις αναβάθμισης των στρατιωτικών υποδομών μας περιλαμβάνεται και η κατασκευή του νέου υπόγειου Επιχειρησιακού Στρατηγείου της 1ης Στρατιάς, κάτι το οποίο σε συνδυασμό με το νέο μοντέλο της Διοίκησης και Ελέγχου των Χερσαίων Επιχειρήσεων και την ομογενοποίηση του χερσαίου χώρου υπό μία μόνο Μείζονα Διοίκηση, αυτή του Αρχηγείου Χερσαίων Δυνάμεων που προσεχώς θα ενεργοποιηθεί θα δώσει στις Ένοπλες Δυνάμεις αυξημένες δυνατότητες σχεδίασης και εκτέλεσης της χερσαίας διάστασης των διακλαδικών και διυπηρεσιακών επιχειρήσεων.
Επίσης η ίδρυση και λειτουργία ήδη της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου του ΓΕΕΘΑ, αναμόρφωσε ένα παρωχημένο από δεκαετιών μοντέλο και έβαλε τις Ειδικές Δυνάμεις και τις Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων της Πατρίδας σε μια νέα εποχή, όπως επιτάσσουν και τα σύγχρονα διεθνή πρότυπα, αλλά κυρίως όπως απαιτεί η αυταπόδεικτη ανάγκη σύγχρονης σχεδιάσεως και εκτελέσεως τέτοιας φύσεως επιχειρήσεων σε ειρήνη, ένταση, κρίση και πόλεμο. Το νέο της Διοικητήριο στο Στρατόπεδο Παπάγου είναι έτοιμο να την υποδεχθεί και φιλοξενήσει εντός των προσεχών ημερών.
Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν ολοκληρώθηκε και θα εγκαινιασθεί τις προσεχείς ημέρες η εκ θεμελίων ανακατασκευασμένη και αρκετά μεγαλύτερη σε μέγεθος μίνι ναυτική Βάση Ειδικών Επιχειρήσεων στο Μεγάλο Πεύκο. Ολοκληρώθηκε και ήδη χρησιμοποιείται ο μοντέρνος στίβος αστικού αγώνα στο Κανδήλι του Μεγάλου Πεύκου. Στις τηλεοράσεις μας αυτές τις μέρες βλέπουμε πόσο δύσκολος και αιματηρός είναι αυτός ο τύπος του αγώνα, άρα αντιλαμβάνονται όλοι πόσο σημαντικό είναι να μπορείς να εξομοιώνεις και να εκπαιδεύεσαι ρεαλιστικά σ΄αυτόν.
Ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την κατασκευή αεροσήραγγας στην Πάχη Μεγάρων η οποία θα παρέχει εκπαίδευση εξομοίωσης ελευθέρας πτώσεως, κάτι πολύ σημαντικό, καθώς είναι λίγες οι χώρες που έχουν αυτή τη δυνατότητα καθιστώντας έτσι λοιπόν τις Ελληνικές Ειδικές Δυνάμεις και τις Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων πόλο έλξης για συμμάχους, φίλους και εταίρους, αλλά κυρίως προσφέροντας υψηλά επίπεδα εκπαίδευσης στο προσωπικό μας με οικονομία κλίμακος και αποφυγή καταπόνησης των μέσων μας.”
Σχόλιο δικό μας: Είναι γνωστή η ειδική σχέση του Α/ΓΕΕΘΑ με τις Ειδικές Δυνάμεις (προέρχεται από αυτές), οπότε είναι λογικό και το ένθερμο ενδιαφέρον του. Θα συμφωνήσουμε πως έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την αναβάθμιση των δικών μας ειδικών δυνάμεων, σε εξοπλισμό και εκπαίδευση, όπως και εκσυγχρονισμός των δυνητικών ρόλων τους.
Μια παρατήρηση όμως: Οι Ειδικές Δυνάμεις μπορεί εύκολα να μετατραπούν -αλλά θα είναι λάθος- σε κάποιο “ελβετικό σουγιά” υψηλής απόδοσης που θα καλύπτει κενά και ατέλειες και αδυναμίες του κύριου όγκου των Ενόπλων Δυνάμεων. Αν συμβεί αυτό, αν οι “ειδικοδυναμίτες” γίνουν το λαμπερό επίχρισμα μιας παλαιάς και δυσκίνητης “μηχανής”, αν εκτός από τον ρόλο τους, πρωταγωνιστούν (προφανώς με αυταπάρνηση) σε “διασώσεις, πλημμύρες, πυρκαγιές, ανθρωπιστικές αποστολές, μεταγωγές, ασφάλεια προσώπων”, για να αναφέρουμε μόνο μερικά από όσα τους επιβαρύνουν, εξαντλούμε και το δυναμικό και το ρόλο τους. Προσοχή λοιπόν: η αναβάθμιση δεν είναι αναγκαίο να γίνει και μόνιμη υπερέκταση της αξιοποίησης τους.
Ε. Η απόκριση στις νέες τεχνολογικές προκλήσεις
Α/ΓΕΕΘΑ: “Επιπλέον ιδρύθηκε στο ΓΕΕΘΑ η Διεύθυνση Διαστήματος για την βέλτιστη αξιοποίηση και εκμετάλλευση των πληροφοριών και των δεδομένων που προέρχονται από δορυφορικά συστήματα. Απ’ την πρώτη στιγμή εκτός της αγαστής συνεργασίας μας με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ήρθαμε σε επαφή και συνεργαζόμαστε εντατικά και συνεχώς με τις αντίστοιχες Διοικήσεις της Γαλλίας και των ΗΠΑ, και το επόμενο ορόσημο είναι να αποκτήσουμε κι εμείς Διοίκηση Διαστήματος, όταν καταφέρουμε να στείλουμε μέσα στο Διάστημα για στρατιωτικούς σκοπούς. Προχωρήσαμε στην αναβάθμιση της Διεύθυνσης Κυβερνοάμυνας για την αντιμετώπιση της συνεχώς αυξανόμενης πρόκλησης των κυβερνοεπιθέσεων. Είναι ευρέως γνωστό ότι συμμετέχουμε μάλιστα και στην προστασία λειτουργίας κρίσιμων φορέων, κυβερνητικών υπηρεσιών και δομών του Κράτους.”
Σχόλιο δικό μας: Θετική η τεχνολογική αναζήτηση των νέων εξελίξεων και πρέπει να συνεχιστεί. Και εδώ όμως με την παρατήρηση, πως “δεν μπορεί να τα κάνουν όλα οι Ένοπλες Δυνάμεις”. Η γενική φροντίδα περί κυβερνοασφάλειας π.χ. δεν είναι δικό τους πεδίο εξ’ ορισμού. Εκεί άλλες κρατικές δομές οφείλουν να μεριμνήσουν (και όχι η ΕΥΠ).
Στ. Η αμυντική διπλωματία ως ειδικός παράγοντας ήπιας ισχύος
Α/ΓΕΕΘΑ: “Στον τομέα της αμυντικής διπλωματίας, ενισχύσαμε εντυπωσιακά τις στρατιωτικές μας συνεργασίες με τις ΗΠΑ, την Γαλλία, με σχεδόν όλες τις Βαλκανικές Χώρες, με σημαντικές αραβικές χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, η Ιορδανία και η Αίγυπτος, καθώς επίσης και με το Ισραήλ και φυσικά με την Κύπρο, συντελώντας με αυτό τον τρόπο στην εδραίωση της Ελλάδας ως πυλώνα ειρήνης, ασφαλείας και σταθερότητας στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Η εν εξελίξει κρίση στο Ισραήλ απέδειξε εν τοις πράγμασι την αξία αυτών των βαθειών σχέσεων και πολλαπλών συνεργασιών σε αμυντικό επίπεδο σε πολλά αντικείμενα και θέματα. Ενδυναμώσαμε λοιπόν τις σχέσεις μας εντατικοποιώντας συνεκπαιδεύσεις και ασκήσεις με τους φίλους, εταίρους και συμμάχους μας και αυτές οι συνεργασίες απετέλεσαν πόλο έλξης για τις ελίτ των Ενόπλων Δυνάμεων διεθνώς, δημιουργώντας μια υπεραξία για τις Ένοπλες Δυνάμεις μας και αποτελώντας ταυτόχρονα τα εχέγγυα για ακόμη πιο ισχυρές και ηχηρές συνεργασίες με παράλληλη απόκτηση πολύτιμων επιχειρησιακών εμπειριών.”
Σχόλιο δικό μας: Πράγματι τα τελευταία χρόνια είδαμε μια εργώδη προσπάθεια αμυντικής διπλωματίας, όπου ξεπερνώντας το σύνηθες των τυπικών επαφών (ή κυρίως εστιασμένων σε ειδικά θέματα), των ανταλλαγών “πλακετών” και των αλληλο…συγχαρητηρίων, υπήρξαν επαφές και συμφωνίες και συνεννοήσεις που αναβαθμίζουν το ειδικό κύρος της χώρας και καλλιεργούν σχέσεις σε βάθος. Και με στόχευση στην πραγματικά “καθ’ ημάς Ανατολή” και όχι στα φιλόξενα αλλά άκαμπτα πεδία των δυτικών χωρών.
Καίρια παρατήρηση εδώ, που ξεπερνά το ΓΕΕΘΑ και αφορά το σύνολο της εξωτερικής μας πολιτικής; Ο συντονισμός. Όπου πολιτειακή ηγεσία, υπουργείο Εξωτερικών, υπουργείο Εθνικής Άμυνας, ΓΕΕΘΑ και Επιτελεία, και προφανώς άλλα υπουργεία και παράγοντες, θα έχουν μια σαφή “γραμμή”, ενιαία ενημέρωση, κοινή στοχοποίηση και προσεκτική αλληλοκάλυψη και αλληλοστήριξη στα διεθνή μας ζητούμενα και διεκδικούμενα. Χωρίς ανταγωνισμούς, “εκπλήξεις”, “προσωπικές πρωτοβουλίες”, “ξαφνικές ιδέες” και “πειραματισμούς”. Μόνο τότε η διπλωματία όλων των εκφάνσεων θα μπορέσει να αθροιστεί μεγαλύτερη των επιμέρους προσπαθειών.
Ζ. Η επαναφορά των εξοπλισμών
Α/ΓΕΕΘΑ: “Στον τομέα των εξοπλιστικών προγραμμάτων, τα οποία για μία δεκαετία είχαν παγώσει και ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης, το ΓΕΕΘΑ πρότεινε και η Κυβέρνηση ενέκρινε το 2020 έναν συμπαγή αμυντικό σχεδιασμό που οικοδομεί τις ισχυρές Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις του παρόντος αλλά κυρίως του μέλλοντος, με ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα φιλόδοξο μεν, αλλά μακρόπνοο και προσεκτικά μελετημένο όπως πρέπει σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα 15ετίας και πλέον.
Τα αεροσκάφη Rafale είναι ήδη εδώ, τα μαχητικά F-16 αναβαθμίζονται ταχύτατα, οι φρεγάτες Belharra ναυπηγούνται, Τα SPIKE-NLOS έρχονται, ενώ εκατοντάδες τεθωρακισμένα τροχοφόρα του Στρατού Ξηράς επιχειρούν ήδη στις Μονάδες πρώτης γραμμής στα σύνορα. Κι αυτά είναι μόνο λίγα και ενδεικτικά από το σύνολο αυτών που γίνονται. Η πρόοδος που επετεύχθη στα προγράμματα υποστήριξης του υλικού και των μέσων μας είναι εντυπωσιακή και σε ταχύτητα αλλά και σε ποσότητα, αφού κατά την τελευταία τετραετία κατόπιν εναρκτήριων ενεργειών του ΓΕΕΘΑ και των Γενικών Επιτελείων συμβασιοποιήθηκαν 160 εξοπλιστικά προγράμματα, 17 χρηματοδοτήθηκαν επιπλέον 75, και εγκρίθηκαν από το ΚΥΣΕΑ 137, σύμφωνα με τις πρόνοιες και τις διαδικασίες του ισχύοντος Εθνικού Αμυντικού Σχεδιασμού και φυσικά της ισχύουσας νομοθεσίας περί αμυντικών προμηθειών.
Δεδομένα δηλαδή που εμφατικά αποτυπώνουν την σημαντικότατη βελτίωση ως προς την επαύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.”
Σχόλιο δικό μας: Τα εξοπλιστικά λοιπόν, που επιτέλους “κέρδισαν” και το ενδιαφέρον του κοινού, φθάνοντας και σε οπαδισμό και σε έως και χαριτωμένες “αντιπαραθέσεις” (λέμε μόνο τα καλά της δημόσιας εικόνας, γιατί υπήρξαν και πολλά κακά που επιχείρησαν να την ποδηγετήσουν).
Να αναγνωρίσουμε εδώ 2 πράγματα. Πως ναι, υπήρξε την 4ετια που μας πέρασε σημαντική ενίσχυση των εξοπλισμών μας, που φάνηκε και σε χρήμα/επένδυση αλλά και ως αντιδιαστολή της “λειψυδρίας των μνημονιακών χρόνων”. Και εδώ όμως χρειάζεται μια συστολή από πλευράς πολιτικών προσώπων, καθώς πολλά από αυτά ήταν μετέχοντες και ευθυνόμενοι και για τη μια φάση (της στέρησης) και για την άλλη (της επένδυσης). Το δεύτερο είναι πιο στοχευμένο, καθώς οφείλουμε να αναγνωρίσουμε στον Κωνσταντίνο Φλώρο (ως δραστήριο επικεφαλής) τη δική του σοβαρή συνεισφορά και προώθηση αυτών των εξοπλισμών, σε συνεργασία βέβαια με πολλά άξια στελέχη. Τα παρασκηνιακά δεν είναι ανακοινώσιμα, αλλά ο ίδιος προσέφερε, σε εύρος, σε ένταση και σε επιμονή, αν και όχι πάντα με το “γάντι”. Ίσως αυτό να ήταν ενίοτε απαραίτητο.
Γενικότερα είναι σημαντική η αναφορά στο πλαίσιο διαχείρισης όλων αυτών, δηλαδή στο νομοθετικό πλαίσιο (που παρά τις βελτιώσεις παραμένει εκτός σύγχρονης πραγματικότητας) και στον αμυντικό σχεδιασμό της χώρας, που οφείλει όμως να γίνει και πιο διαφανής και πιο ευέλικτος. Εξοπλισμοί έγιναν λοιπόν, με σημαντικότατα κονδύλια, που εκταμιεύθηκαν και σε πολύ σύντομο χρόνο, επιχειρώντας να καλύψουν τεράστια κενά, που ακόμη “χάσκουν” και δεν μπορεί να χρεώνονται στις Ένοπλες Δυνάμεις. Αλάνθαστα όλα δεν ήταν, αλλά τα εξοπλιστικά ποτέ δεν είναι αποσυνδεδεμένα από άλλες “ιστορικής φύσεως” εγχώριες αδυναμίες.
Κρίσιμο ερώτημα: Θα υπάρξει η συνέχεια καθώς έχουν δημιουργηθεί και ορθά μεγάλες προσδοκίες; Ή θα επαναλάβουμε τα πάρεργα παλαιότερων εποχών, όπου το εκρηκτικό εξοπλιστικό κύμα, μετά από μια ακόμη ελληνοτουρκική κρίση, ξεθύμανε απότομα, ξεβράζοντας στην ακτή και πολλούς “σκελετούς”;
Η. Η μέριμνα για το προσωπικό
Α/ΓΕΕΘΑ: “Σε ότι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό και τις προσπάθειες ενίσχυσής του, συνεχίζεται η διαδικασία που εγκρίθηκε από την Κυβέρνηση και πάλι το 2020 κατόπιν εισηγήσεως μας και ήδη οι Στρατιωτικές Σχολές μας έχουν αυξήσει κατά σχεδόν 30% τους σπουδαστές τους, ενώ συνεχίζεται η πρόσληψη των 15.580 εν συνόλω για την πενταετία 2020-25. Σ’ αυτό το σημείο νομίζω ότι πρέπει να αναφερθώ και σε ένα πολύ σημαντικό θέμα που αφορά και απασχολεί το προσωπικό μας για πάρα πολλά χρόνια. Εντός των επομένων ημερών λοιπόν θα παρουσιασθεί και η νέα στολή παραλλαγής για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις 18 για να εισέλθουμε επιτέλους σταδιακά σε μια νέα εποχή και σε ότι αφορά στον ατομικό εξοπλισμό και φόρτο του μαχητή που να είναι αντάξιος του προσωπικού μας. Ήδη έχουν παραληφθεί οι πρώτες ποσότητες για τις Ειδικές Δυνάμεις και θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες συν τω χρόνω, για όλους τους Κλάδους αρχής γενομένης από τον Στρατό Ξηράς.
Παράλληλα με όλα αυτά τα πολλά και πολύ σημαντικά πράγματα, και χωρίς να κάνουμε καμία απολύτως έκπτωση στην κύρια αποστολή μας, οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στάθηκαν με απαράμιλλη συνέπεια στο πλευρό της ελληνικής κοινωνίας σε κάθε είδους δοκιμασίες, θεομηνίες και φυσικές καταστροφές, αλλά και στην πανδημία.”
Σχόλιο δικό μας: Και καταληκτικό μιας και τα θέματα που θίγονται θέλουν μεγάλη συζήτηση για πολλά επόμενα άρθρα. Ο “όγκος” του Στρατού μας, δηλαδή το έφεδρο στοιχείο του, χρειάζεται επειγόντως φροντίδα. Η οποία ξεκινά από στολή και εξοπλισμό, και εξαρτήσεις και άρβυλα, αλλά μετά ακολουθεί ο Γολγοθάς της εκπαίδευσης: που πάσχει σημαντικά από περιεχόμενο, από “ουσία άμυνας”, από σύγχρονες αντιλήψεις. Το ότι η “θητεία είναι αγγαρεία” είναι γνωστό και εδώ χρειάζεται η ριζοσπαστική αλλαγή που είναι κυρίως θέμα των ίδιων των Ενόπλων Δυνάμεων. Ώστε ο στρατευμένος να βγαίνει από την υπηρεσία του με αίσθημα προσφοράς, πίστης σε μια αποστολή και με εφόδια γνώσεις πολεμικές, όσο πιο σύγχρονες και ρεαλιστικές.
Ειδικότερα για το μόνιμο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, και εκεί η εκπαίδευση χρειάζεται σημαντική βελτίωση αλλά εδώ χωλαίνει σοβαρά το οικονομικό και γενικότερα το θέμα συνθηκών διαβίωσης. Που παραμένουν σαφώς υποδεέστερα και της προσφοράς αλλά και του ανταγωνισμού της “αγοράς”. Εδώ μάλιστα το χρονικό όριο στενεύει διαρκώς και η κοινωνική ευαρέσκεια και εναπόθεση ελπίδας στον “Στρατό που είναι πάντα εκεί να μας βοηθήσει σε κάθε δυστυχία μας” έχει κι αυτή στενό ορίζοντα, οπότε δεν μπορεί να αποτελεί έδαφος για να παραμείνει κανείς σε υπηρεσία.
Μεγάλων λοιπόν θεμάτων η ομιλία του Στρατηγού Κ. Φλώρου, έθιξε πολλά, περιέγραψε αρκετά, σηματοδότησε έντονα τις προκλήσεις των επόμενων ημερών. Οι προβληματισμοί παραμένουν καθώς η εθνική άμυνα ως έννοια, ταυτίζεται με την ευρύτερη της εμπιστοσύνης, δηλαδή τον κινητήριο άξονα της κοινωνικής εξέλιξης. Όπου η σχεδόν θεολογική πίστη πως “ξημερώνοντας θα λειτουργεί το σύμπαν”, μας επιτρέπει να διασχίζουμε την πόρτα κάθε μέρα…
