Η τουρκική αστυνομία συγκρούστηκε με διαδηλωτές γύρω από την κεντρική πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης, την Τρίτη, καθώς συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν την επέτειο των πανεθνικών αντικυβερνητικών διαδηλώσεων που ξεκίνησαν πριν από εννέα χρόνια στο κοντινό πάρκο Γκεζί.
Οι διαδηλώσεις του 2013 ήταν η μεγαλύτερη λαϊκή πρόκληση για την κυριαρχία του τότε πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Ερντογάν, ο οποίος είναι τώρα πρόεδρος, έχει εξισώσει τους διαδηλωτές με τους Κούρδους μαχητές και όσους κατηγορούνται για την ενορχήστρωση της απόπειρας πραξικοπήματος το 2016.
Ένα τουρκικό δικαστήριο καταδίκασε οκτώ άτομα, συμπεριλαμβανομένου του φιλάνθρωπου Καβαλά, σε φυλάκιση τον περασμένο μήνα, κρίνοντάς τα ένοχα για την οργάνωση και τη χρηματοδότηση του λεγόμενου «κινήματος του Γκεζί» το 2013.
Οι καταδικασθέντες αρνήθηκαν τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις ξέσπασαν αυθόρμητα σε εθνικό επίπεδο και προστατεύονταν από συνταγματικά δικαιώματα. Περίπου 1.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν σε έναν δρόμο κοντά στην πλατεία Ταξίμ, κρατώντας φωτογραφίες εκείνων που καταδικάστηκαν σε φυλάκιση.
Κρατούσαν επίσης φωτογραφίες όσων πέθαναν όταν επενέβη η αστυνομία το 2013, καθώς και ένα πανό που έγραφε «Το σκοτάδι θα φύγει, το Γκεζί θα παραμείνει». Τα πλήθη εμποδίστηκαν από την αστυνομία που έφερε ασπίδες όταν αυτά επιχείρησαν να περπατήσουν προς την πλατεία Ταξίμ και την κεντρική λεωφόρο Ιστικλάρ. Οι δυνάμεις επιβολής του νόμου χρησιμοποίησαν επίσης δακρυγόνα για να διαλύσουν τα συγκεντρωμένα πλήθη.
«Ο Ερντογάν θα φύγει. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος», φώναζαν οι διαδηλωτές. Νωρίτερα, μικρότερες ομάδες ανθρώπων συγκρούστηκαν με την αστυνομία σε άλλες περιοχές κοντά στο Ταξίμ, καθώς προσπαθούσαν να περπατήσουν προς την πλατεία.
Η αστυνομία της Κωνσταντινούπολης δεν σχολίασε αμέσως τον αριθμό όσων τέθηκαν υπό κράτηση αλλά υπολογίζονται σε πάνω παό 200. Νωρίτερα την Τρίτη, μέλη του κοινοβουλίου του Εργατικού Κόμματος Τουρκίας (TIP) κρέμασαν ένα γιγάντιο πανό σε μία από τις γέφυρες στο Βόσπορο. Μετά μια συμπλοκή, η αστυνομία κατέβασε το πανό που έγραφε «Παντού Ταξίμ, παντού αντίσταση» – ένα δημοφιλές σύνθημα κατά τις διαδηλώσεις του 2013.
Δυτικοί σύμμαχοι της Άγκυρας, οργανώσεις προάσπισης δικαιωμάτων και το Ανώτατο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ευρώπης τονίζουν ότι η δικαστική απόφαση του περασμένου μήνα και οι φυλακίσεις είχαν πολιτικά κίνητρα και είχαν σκοπό να εκφοβίσουν τους αντιπάλους του Ερντογάν. Οι επικριτές λένε ότι η ετυμηγορία είχε ως στόχο την ποινικοποίηση του κινήματος Γκεζί και τη δημιουργία της αντίληψης ότι οι διαδηλωτές χρηματοδοτούνταν από ξένες δυνάμεις.
