Το πρόσφατο άρθρο μας για το δυνητικό αντίκτυπο της απόκτησης και 4ης φρεγάτας κλάσης ΚΙΜΩΝ, στα υπόλοιπα προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ), της 20ης Σεπτεμβρίου, προκάλεσε αίσθηση.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Η 4η FDI έρχεται θυσιάζοντας τον εκσυγχρονισμό των MEKO200HN;
Να υπογραμμίσουμε και πάλι (καθώς στην μετά την «φρεγατιάδα εποχή, έγινε πλέον απαραίτητο κάτι σαν… δήλωση «νομιμοφροσύνης» προς αποφυγή παρεξηγήσεων), ότι η έλευση της τέταρτης FDI–HN είναι άκρως καλοδεχούμενη καθώς ολοκληρώνει, έστω και καθυστερημένα, το όραμα για ουσιαστική ενίσχυση του ΠΝ, όπως αυτό είχε διατυπωθεί το 2020.
Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν επηρεάζει σημαντικά τα υπόλοιπα προγράμματα του ΠΝ και μάλιστα αυτά που είχαν διατυπωθεί από τον Σεπτέμβριο του μακρινού πλέον 2020 και μετέπειτα, δηλαδή τις μονάδες ενδιάμεσης λύσης, φυσικά τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών κλάσης ΥΔΡΑ τύπου MEKO 200HN, όπως και την προμήθεια κορβετών.
Από τότε βέβαια πέρασαν τέσσερα χρόνια και το νέο πλαίσιο που δημιουργείται και που αναμένουμε να οριστικοποιηθεί, προφανώς μετά τη συμφωνία για την 4η φρεγάτα, δεν περιλαμβάνει πλέον νέες κορβέτες παρά τη συμμετοχή της Ελλάδας στο (ασαφές και υπό διαμόρφωση ακόμη μετά το 2029) πρόγραμμα της Ευροκορβέτας (MMPC). Ενώ η ενδιάμεση λύση μεταχειρισμένων πλοίων έχει εξαφανιστεί και οι ελπίδες του ΠΝ για καινούργια πλοία εναποτίθενται στο πρόγραμμα φρεγατών Constellation, που στοχεύει όμως στην δεκαετία του 2030.
Επειδή τα «νούμερα δεν βγαίνουν», υπό το πρίσμα της (άγνωστου κόστους) 4ης FDI-HN και των αναγκών εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων πλοίων (φρεγατών ΜΕΚΟ 200HN, πυραυλακάτων και υποβρυχίων), κάπου εκεί -αν και όχι και προς το μέσον της δεκαετίας- βρίσκεται και η πρόθεση απόκτησης νέων υποβρυχίων. Επί αυτού όμως ας μην προτρέχουμε…
Προς απάντηση όμως κάποιων απολογητών και (κατά παραγγελία ή επειδή… έπρεπε να γράψουν κάτι) ωραιοποιητών της κατάστασης, που δεν μπορούν να κατανοήσουν τι διαβάζουν και έχουν κοντή μνήμη για το τι έγραφαν παλαιότερα, αλλά παρόλα αυτά μας κουνούν το δάκτυλο ότι «δημιουργούμε εντυπώσεις περί “θυσίας” του προγράμματος εκσυγχρονισμού των φρεγατών κλάσης ΥΔΡΑ υπέρ της προμήθειας της 4ης FDI–HN», ας δούμε που βρίσκεται η πραγματικότητα.
Εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι το ΠΝ αποφασίζει τελικά για ένα μικρότερου σκοπού και περιορισμένης έκτασης προγράμματος για τις ΜΕΚΟ 200HN, που μένει να δούμε που θα καταλήξει.
Το πρόγραμμα όμως, σε επίπεδο αναζήτησης προτάσεων σέρνεται τουλάχιστον από το 2018, σε επίπεδο διαβουλεύσεων καρκινοβατεί από το 2019 και χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2022 (μετά την υπογραφή της σύμβασης για τις τρεις FDI) για να αρχίσει μια ουσιώδης διαπραγμάτευση με την κοινοπραξία TKMS-Τhales.
Πέρασαν δυο ακόμη χρόνια για να φτάσουμε στα πρόθυρα μιας δυνητικής συμφωνίας, σε πλαίσιο που έφερε την έγκριση του ΑΝΣ (Ανώτατου Ναυτικού Συμβουλίου), του ΣΑΓΕ (Συμβουλίου Αρχηγών Γενικών Επιτελείων), του ΚΥΣΕΑ και της Βουλής, όταν τον Ιούλιο του 2024 η διαδικασία αυτή ανακόπηκε.
Το χρονικό σημείο ταυτίζεται με την τελική πρόταση για την 4η FDI-HN, η διαπραγμάτευση της οποίας θα ξεκινήσει, σύμφωνα με τα όσα αποτυπώνονται από πληροφορίες και κάποιες δηλώσεις στελεχών της κατασκευάστριας εταιρίας, από ποσό περίπου ενός δις ευρώ, δηλαδή έως και 25% υψηλότερο από τη δεσμευτική τιμή της προαίρεσης (περίπου €800 εκατ.) στην αρχική σύμβαση (εάν βέβαια τελικά υπήρχε τέτοια “κλειδωμένη”) και η προθεσμία της αφέθηκε να εκπνεύσει. Προφανώς αντίστοιχη επιβάρυνση θα υπάρχει και στα όπλα από το ποσό των €200 εκατ., αν και το θέμα αυτό περιπλέκεται με την πρόθεση απόκτησης των Scalp Naval (MdCN). [Επί όλων αυτών δείτε και το σχετικό άρθρο μας στο τεύχος της «Πτήσης» 52, Οκτωβρίου που κυκλοφορεί.
Το ερώτημα που γεννάται όμως είναι, πως η απόφαση για συρρικνωμένο πρόγραμμα αναβάθμισης των ΜΕΚΟ 200HN μπορεί να οφείλεται σε «ρυθμιστικούς παράγοντες μείωσης του ρίσκου αλλά και του χρονικού ορίζοντα του προγράμματος εκσυγχρονισμού», όπως προσπαθούν να υποστηρίξουν κάποιοι, όταν για περισσότερο από δυο χρόνια βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση μια συμφωνία η οποία μάλιστα είχε (και επιμένουμε σε αυτό) και καταληκτική ημερομηνία στο τέλος Σεπτεμβρίου 2024. Δηλαδή όλο αυτό το διάστημα διαπραγματεύσεων αλλά -ουσιαστικά- και η κατάληξη σε πλαίσιο δυνητικής συμφωνίας γίνονταν υπό τη δαμόκλειο σπάθη ρίσκου;
Εκτός αν κάποιος θέλει να εθελοτυφλεί, ο μοναδικός «ρυθμιστικός παράγοντας» στην απόφαση για το έναν «περιορισμένης έκτασης, χαμηλότερου κόστους και ταχύτερης εκτέλεσης» εκσυγχρονισμό των φρεγατών κλάσης ΥΔΡΑ ήταν το κόστος, καθώς αυτό έπρεπε πλέον να χωρέσει (μαζί με τις άλλες αντίστοιχες ανάγκες) στα όσα θα «περισσέψουν» από τη διαπραγμάτευση της 4ης FDI-HN.
Σε καμιά περίπτωση και με οποιοδήποτε τρόπο δεν αμφισβητούμε φυσικά τις αποφάσεις του ΠΝ… «παίζοντας» του ναυάρχους της πολυθρόνας, αλλά αυτό δεν αλλάζει κάποια δεδομένα της πραγματικότητας. Και αυτή είναι ότι η αναβάθμιση (γιατί ο προσδιορισμός «εκσυγχρονισμός» είναι μάλλον άτοπο να χρησιμοποιείται) των MEKO 200HN τίθεται σε νέο πλαίσιο και το ερώτημα είναι πόσο χαμηλά είναι πλέον ο πήχης;
Όπως προαναφέρθηκε ο μοναδικός «ρυθμιστικός παράγοντας» είναι τα διατιθέμενα κονδύλια και με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι αυτά ίσως κινηθούν στο ύψος των €250 εκατ. δεν μπορεί κανείς να μην παρατηρήσει ότι ουσιαστικά το πρόγραμμα επιστρέφει πίσω, πριν το 2019: όταν ο σχετικός προϋπολογισμός ήταν εξαιρετικά ασφυκτικός, έχοντας ξεκινήσει από τα €100 εκατ. και κλιμακώθηκε στα €150 εκατ., όπως τουλάχιστον φημολογείτο στις παραμονές, τότε της διαδικασίας «ανταγωνιστικού διαλόγου» που θα χρησιμοποιείτο για την επιλογή αναδόχου και η οποία δεν ξεκίνησε ποτέ. Σε αυτά…
Η συνέχεια στο Naval Defence
