Στο 33ο Ελληνικό Οικονομικό Συνέδριο (Greek Economic Summit) του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητήριου που έγινε στις 5-6 Δεκεμβρίου 2022, μίλησε και ο κ. Νίκος Παπάτσας, πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Εταιριών Αεροδιαστημικής (E.ΕΛ.Ε.Α.Α.), Ασφάλειας & Άμυνας και Senior Partner της EFA Group σχετικά με την ελληνική αμυντική βιομηχανία (ΕΑΒΙ). Εκεί τόνισε πως αν και οι αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων και της ασφάλειας της χώρας βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση, οι σχετικές διαδικασίες επιταχύνθηκαν, λόγω της ανάγκης για άμεσο αμυντικό εκσυγχρονισμό της χώρας. Με αποτέλεσμα όμως η ΕΑΒΙ να μην έχει ακόμη «θωρακίσει» τη συμμετοχή της σε αυτόν.
«Πρέπει να είμαστε από τις λίγες χώρες της ΕΕ που δεν έχουμε κάποια θεσμική πολιτική να στηρίζουμε με το σωστό τρόπο την εγχώρια αμυντική βιομηχανία», τόνισε ο ίδιος, συμφωνώντας με τον υπουργό Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο -κατά τη συνομιλία τους στο πάνελ με τίτλο «Η αναγέννηση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας»- ότι χρειάζεται να ενταθούν οι προσπάθειες για την ανάταξη της αμυντικής βιομηχανίας. Αλλά και στο ότι κάθε διαπραγμάτευση πρέπει να συμπεριλαμβάνει με ουσιαστικό τρόπο την εγχώρια συμμετοχή.
«Η γενική απαίτηση για 30% ελληνική συμμετοχή σε εξοπλιστικά προγράμματα και πλατφόρμες είναι μεν σημαντική, ωστόσο είναι αποπροσανατολιστική, εφόσον δεν είναι ρεαλιστική», τόνισε ο κ. Παπάτσας. «Η E.ΕΛ.Ε.Α.Α. πρότεινε τον τρόπο αντί να εστιάζουμε σε συμπαραγωγή, να εστιάζουμε σε συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στα εξοπλιστικά προγράμματα. Όσον αφορά στα ευρωπαϊκά προγράμματα, δυστυχώς δεν έχουμε δει ακόμη κάποια αξιόλογη βιομηχανική συμφωνία και σίγουρα όχι συμβατή με το μέγεθος αυτών των προμηθειών. Πολλές υποσχέσεις, αμέτρητα Μνημόνια Κατανόησης για την ώρα. Ευελπιστούμε να αλλάξει αυτό άμεσα και να μην συνδέονται αυτά με ακόμη καινούργιες προμήθειες». Ο κ. Παπάτσας, πρότεινε π.χ. οι γαλλικές εταιρίες να επιτύχουν μια 30% επιστροφή και όχι αναγκαστικά συμπαραγωγή, είτε προσφέροντας ελληνικό προϊόν/υπηρεσία στη γαλλική αγορά/γαλλικές ένοπλες δυνάμεις, είτε ανοίγοντας την πόρτα στην ΕΑΒΙ να εισέλθει στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα γαλλόφωνων χωρών.
Ο κ. Παπάτσας έδωσε μάλιστα για την Ελλάδα δύο θετικά παραδείγματα: «Χώρα εκτός Ευρώπης, μέλος του ΝΑΤΟ, που έχει πάρει στην Ελλάδα πάνω από $4 δις δολάρια σε συμβάσεις μέσω διακρατικών συμφωνιών, μέσα σε 15-20 χρόνια κατάφερε μέσω Προγραμμάτων Ασφάλειας Εφοδιασμού και αντισταθμιστικών ωφελημάτων (ΑΩ) να παραχθεί πλούτος μέσω εξαγωγών στην Ελλάδα, συνολικά $2,2 δις. Δηλαδή 55% επιστροφή! Άλλη δε εταιρεία από την ίδια χώρα, έκανε βασικό της υποκατασκευαστή την πολύ αξιόλογη ΙΝΤΡΑΚΟΜ στα Patriot πέρα και μετά από τα ΑΩ, και σήμερα ακόμη αποτελεί μέρος των εσόδων της.
Αντιθέτως, ψάχνοντας κάποια φωτεινά παραδείγματα από Ευρωπαϊκές εταιρίες (που ακόμη πιο εύκολα «ξεγλιστράνε» από υποχρεώσεις βιομηχανικής συνεργασίας) ειλικρινά δεν μπορεί κανείς να δει παρά κάποια κατακερματισμένα υποκατασκευαστικά έργα προσωρινής διάρκειας. Κανένας εξαγωγικός πρωταθλητής, κανένα διαρκές υποκατασκευαστικό έργο ή μακροχρόνια συμμετοχή στην εφοδιαστική αλυσίδα του προμηθευτή για έργα τεχνολογικού επιπέδου».
Στο πως σήμερα, μέσα από τα μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα μπορούμε να δούμε το μέλλον, ο κ. Παπάτσας ανέλυσε το εξής: «Tο F-35 διεθνώς δεν είναι απλά ένα αεροσκάφος 5ης γενιάς αλλά έχει σχεδιασθεί για να είναι μια πλατφόρμα βιομηχανικής συνεργασίας με μια απέραντη εφοδιαστική αλυσίδα που συνδέει 15 κράτη. Όλες μα όλες οι χώρες που συμμετέχουν σε αυτή έχουν εκ προοιμίου εκτεταμένο βιομηχανικό έργο. Το συγκεκριμένο αεροσκάφος εισάγει και διαχέει τις τεχνολογίες του μέλλοντος όπως π.χ. τις δικτυοκεντρικές επιχειρήσεις κ.ο.κ.».
Η Ελλάδα έχει εταιρίες που μπορούν να συμμετέχουν και στον τομέα της ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας κάνοντας συμπράξεις στρατηγικής συμμαχίας. «Ως Ένωση Ελληνικών Εταιριών Αεροδιαστημικής Ασφάλειας & Άμυνας με 44 εταιρίες μέλη, ενεργές και με δραστηριότητες στον χώρο της άμυνας, που αποτελούν το 95% της ΕΑΒΙ, προτιθέμεθα να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και με την ΕΒΙΔΙΤΕ (Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών), για να παρέχουμε μεγαλύτερη γκάμα επιλογών σε προϊόντα και υπηρεσίες στους συναφείς και αλληλένδετους χώρους της άμυνας και της αεροδιαστημικής. Η ιστορική συγκυρία επιβάλλει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας ώστε οι εταιρίες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας να αδράξουν την ευκαιρία και να συμμετέχουν άμεσα στις εξελίξεις, για νέα κοινή ευρωπαϊκή αμυντική προσέγγιση ενοποιημένων προμηθειών κάτω από την NSPA και την OCCAR».
Στη συζήτηση προτάθηκε μάλιστα η ανάγκη συνεργασίας του υπουργείου Ανάπτυξης, με το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και το υπουργείο Άμυνας, με στόχο την ενίσχυση του ρόλου της Γενικής Διεύθυνσης Εξοπλισμών (ΓΔΑΕΕ), αλλά και για τη μεγαλύτερη άντληση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την Έρευνα και την Ανάπτυξη.
