Αντιτορπιλικό 7,000 τόνων του Ιράν, πραγματικότητα ή ουτοπία;

Στις 24 Νοεμβρίου 2019 ο νέος αρχηγός του Ναυτικού του Ιράν, υποναύαρχος Hossein Khanzadi, ανακοίνωσε επίσημα τα σχέδια για τη ναυπήγηση ενός μεγάλου αντιτορπιλικού κλάσης Khanzadi υπό το πρόγραμμα ανάπτυξης “Negin” (“πετράδι”). Το νέο πλοίο θα προορίζεται για ανάπτυξη σε αποστολές μακράς περιπολίας και θα εκτοπίζει μεταξύ 5,000 και 7,000 τόνους ενώ θα είναι εξοπλισμένο με πυραύλους κάθετης εκτόξευσης (ορισμένες πηγές υποστήριξαν 128 τον αριθμό) και άλλα όπλα.

Η είδηση, όπως ήταν φυσικό, ανασήκωσε πολλά φρύδια στους αναλυτές ανά τον κόσμο. Το Ιράν έχει ανακοινώσει κι άλλες φορές ναυπηγικά προγράμματα που δεν καταλήγουν τελικά πουθενά, όπως ανακοινώνει και περιπολίες στον Ατλαντικό “για παρακολούθηση των αμερικανικών κινήσεων” που δεν πραγματοποιούνται ποτέ ή στην καλύτερη περίπτωση φτάνουν μέχρι τις Μεσογειακές ακτές της Συρίας ή της Τουρκίας. Οι περισσότερες από αυτές τις ανακοινώσεις είναι καθαρή προπαγάνδα για εσωτερική κατανάλωση.
Γεγονός επίσης αποτελεί πως το ιρανικό καθεστώς έχει αποτύχει επανειλημμένα να επεκτείνει τις ικανότητες του ιρανικού ναυτικού, παρά τις όποιες προσπάθειες. Τα μεγαλύτερα πλοία του ναυτικού της Τεχεράνης είναι πλοία περιπολίας εκτοπίσματος 1,500 τόνων (πλήρες εκτόπισμα) που κατατάσσονται στην κατηγορία κορβέτας, αν και το ιρανικό ναυτικό επιμένει να τα αποκαλεί “αντιτορπιλικά” κόντρα σε κάθε διεθνές μέτρο κατηγοριοποίησης.

Το Ιράν διαθέτει 3 “αντιτορπιλικά” κλάσης Mark V ναυπήγησης της Βρετανικής Vosper από τη δεκαετία του ’70 των 1,300 τόνων κληροδότημα της εποχής του Σάχη και έχει ναυπηγήσει άλλα 3 σχεδόν πιστά αντίγραφα κλάσης Moudge με προοπτική να τα αυξήσει στα 7. Το ένα από αυτά, το Α/Τ Damavand, προσέκρουσε στον λιμενοβραχίονα όπου ήταν αγκυροβολημένο στη διάρκεια καταιγίδας στην Κασπία Θάλασσα πριν δύο χρόνια και βυθίστηκε αλλά επισκευάζεται για να επιστρέψει σε υπηρεσία.
Ωστόσο, το Ιρανικό Ναυτικό συνεχίζει να έχει μεγάλα σχέδια και οι διακηρύξεις του δεν θα πρέπει να απορρίπτονται αμέσως. Το σχέδιο του “Negin” περιγράφει ένα αντιτορπιλικό παρόμοιο με την κινεζική κλάση Type 052D κι όσο μαξιμαλιστικό κι αν ακούγεται, φωτογραφίες που κάνουν τον γύρο του διαδικτύου συνιστούν πως “κάτι κινείται” στα ναυπηγεία του Ιράν. Οι φωτογραφίες και βίντεο παρουσιάζουν ένα υπό ναυπήγηση πλοίο μεγάλου μεγέθους και τυπικού σχεδιασμού με βολβό πλώρης και μήκος -αν κρίνει κανείς από τους ανθρώπους και τα αυτοκίνητα στη ναυπηγική κλίνη- τουλάχιστον 100 μέτρων, μεγαλύτερα από τα σχέδια κλάσης Moudge.

Τον Δεκέμβριο, το Ιράν ανακοίνωσε σχέδια για τη ναυπήγηση νέων “αντιτορπιλικών” 3,000 τόνων με τριπλή γάστρα και σημαντικό φορτίο πυραύλων. Στα προπλάσματα που παρουσιάστηκαν παρουσιαζόταν ένα πλοίο με φανταστική ομοιότητα με τα αμερικανικά LCS κλάσης Independence. To πρόγραμμα αυτό δεν πρέπει να συγχέεται με το προηγούμενο καθώς τα ταχύτατα πυραλοφόρα πλοία προορίζονται για δράση σε κλειστά ύδατα.
Επίσης, τον Νοέμβριο του 2017 παρουσιάστηκε στην Τεχεράνη πρόπλασμα του νέου εκπαιδευτικού στόλου INS “Khalij Fars”, ένα πλοίο 6,500 τόνων, μήκους 135 μέτρων και πλάτους 16 μέτρων με εμβέλεια 8,000 ν.μ. και ικανότητα μεταφοράς 230 δοκίμων εκπαιδευομένων.

Τα παραπάνω αποκαλύπτουν πως το Ιράν διαθέτει μεγάλες φιλοδοξίες πέραν των ικανοτήτων του αλλά όσο κι αν ο μηχανισμός προπαγάνδας λειτουργεί σχεδόν σαν αυτοσκοπός, οι βλέψεις του Ιράν δεν θα πρέπει να παραγνωρίζονται. Η καθέλκυση ενός πλοίου 5 ή 7 χιλιάδων τόνων, όταν τα ναυπηγεία έχουν τεχνογνωσία που περιορίζεται στους 1,500 τόνους, είναι ένα απίθανο άλμα και θα απαιτήσει σίγουρα συνεργασία με ξένες χώρες που διαθέτουν ανάλογη τεχνογνωσία. Τα νέα σκαριά θα απαιτήσουν και κινητήρες που να μπορούν να τα κινούν με αξιώσεις ενώ ακόμα κι έτσι, θα πρέπει να “χτίσουν” μια δύναμη ικανή να σταθεί πέρα από την προστατευτική ομπρέλα των πυραυλικών συστοιχιών ξηράς και της αεροπορίας. Παρόλα αυτά, ίσως έρθει κάποια στιγμή που το Ιράν ανοιχτεί στις ανοιχτές θάλασσες, αλλά αυτό δεν θα είναι σίγουρα μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια.