Λίγες μέρες μετά την βύθιση της νορβοηγικής φρεγάτας Helge Ingstad F-313 μετά από σύγκρουση με ένα δεξαμενόπλοιο, η νορβηγική Επιτροπή Διερεύνησης Ναυτικών Ατυχημάτων (AIBN) εξέδωσε μία αμφιλεγόμενη αρχική αναφορά. Σ’ αυτήν αν και αναγνώριζε την ύπαρξη συνδυασμού παραγόντων που οδήγησαν στην σύγκρουση, μεταξύ των οποίων ανθρώπινα λάθη επικοινωνίας και συνεννόησης, έκανε λόγο και για ύπαρξη κρίσιμων προβλημάτων ασφάλειας στα στεγανά διαμερίσματα του πλοίου, ουσιαστικά μετακυλώντας μέρος της ευθύνης για το ναυάγιο σε ένα πιθανό σχεδιαστικό σφάλμα στην φρεγάτα.
Έξι μήνες και πλέον μετά το περιστατικό, τα κρατικά ναυπηγεία Navantia της Ισπανίας όπου ναυπηγήθηκε η συγκεκριμένη φρεγάτα δεν έκαναν κάποιο δημόσιο σχόλιο για το θέμα αυτό, τόσο λόγω αναμονής του τελικού πορίσματος όσο και λόγω υφιστάμενων συμβολαίων συντήρησης για τα υπόλοιπα πλοία της κλάσης του βασιλικού νορβηγικού Ναυτικού.
Η εταιρεία μάλιστα έχει θέσει τους τεχνικούς και τους εμπειρογνώμονές της στην στη διάθεση του νορβηγικού Ναυτικού και της AIBN για να βοηθήσουν στον προσδιορισμό των αιτιών του ατυχήματος, καθώς όπως αναφέρεται, υπάρχουν πολλές πτυχές και πληροφορίες σχετικά με το πλοίο που μόνο οι τεχνικοί της Navantia γνωρίζουν πώς να ερμηνεύσουν.
Παράλληλα οι μηχανικοί της Navantia ενεργούν κι εσωτερική έρευνα ως προς το τι θα μπορούσε να συμβεί για να οδηγήσει στην βύθιση της φρεγάτας τους, πραγματοποιώντας ασκήσεις προσομοίωσης του συμβάντος που συνέβη στις 8 Νοεμβρίου και αναλύοντας τις περιστάσεις που συνέβησαν σε ένα είδος «εγκληματολογικής» ανάλυσης, τα κύρια συμπεράσματα της οποίας άρχισαν να βγαίνουν στην επιφάνεια.
Τι έφταιγε για την βύθιση της νορβηγικής φρεγάτας – τα πρώτα ευρήματα της έρευνας
Σύμφωνα με την ισπανική εφημερίδα La Información, η κύρια αμφισβήτηση της σχεδιαστικής επάρκειας του πλοίου είχε να κάνει με την στεγανότητα. Πρόκειται προφανώς για κρίσιμο παράγοντα γιατί αν υπάρξει εισροή υδάτων στο πλοίο θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι η εισροή αυτή θα μπορεί να περιοριστεί σε κάποια διαμερίσματα μόνο ώστε να μην οδηγήσει στην βύθιση του πλοίου.
Οι μηχανικοί της Navantia έχουν προσομοιώσει την αποτελεσματικότητα των συστημάτων ασφαλείας μίας φρεγάτας της κλάσης και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι συσκευές στεγανοποίησης λειτούργησαν όπως ήταν σχεδιασμένες κι όσο καλά μπορούσαν να λειτουργήσουν υπό τις δεδομένες συνθήκες, μια και η σύγκρουση επηρέασε πέντε διαμερίσματα κι όχι τρία, όπως είχε αναφέρει η αρχική έκθεση. Η φρεγάτα όμως ήταν σχεδιασμένη σύμφωνα με κανονισμούς ασφαλείας που πρέπει να εγγυώνται την πλευστότητα κι ευστάθεια του πλοίου αν «πάρει νερά» σε έως και τρία διαμερίσματα, όχι πέντε.
Η εσωτερική έκθεση που πραγματοποίησαν οι μηχανικοί Navantia καταλήγει και στο συμπέρασμα ότι το ατύχημα ήταν «απολύτως αποτρέψιμο» και ότι μπορεί να εξηγηθεί μόνο από αμέλεια ή ανθρώπινο λάθος. Σύμφωνα με τις πηγές της εφημερίδας, η έκθεση υποστηρίζει ότι η βύθιση θα μπορούσε να αποφευχθεί έως και 40 δευτερόλεπτα πριν από τη σύγκρουση και ότι η αιτία της δεν μπορεί να αποδοθεί σε οποιοδήποτε είδος τεχνικού σφάλματος.
Εν τέλει, η έκθεση καταλήγει ότι η αυστηρή συμμόρφωση με κατάλληλο πρωτόκολλο ασφάλειας θα μπορούσε ίσως να είχε αποτρέψει το ναυάγιο του σκάφους και τουλάχιστον να του επέτρεπε να παραμείνει στην επιφάνεια αρκετή ώρα μέχρι να καταστή εφικτή η ρυμούλκησή της μέχρι κάποιο λιμάνι.
Ουσιαστικά, οι Νορβηγοί αυτό επιχείρησαν να κάνουν, αλλά πολλά λάθη στη διαδικασία διάσωσης αλλά και οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν την διάσωση της φρεγάτας.