Ναυτικό πυροβόλο 57 χιλιοστών: Πως τα εξελιγμένα πυρομαχικά αλλάζουν την απόδοση του

Το ναυτικό πεδίο επιχειρήσεων χωρίζεται σε τρεις διακριτούς τομείς δράσης, τον υποθαλάσσιο, τον επιφανείας και τον εναέριο. Και κάθε σύγχρονη κύρια μονάδα επιφανείας πρέπει να μπορεί να ανταπεξέρχεται με αξιώσεις και στα τρία πεδία, διεξάγοντας αμυντικές και επιθετικές αποστολές.

Η Τουρκία δοκιμάζει μη επανδρωμένα επιφανείας σε επιχειρήσεις «αγέλης»

Συνέπεια των ανωτέρω, κρίσιμη είναι η επιλογή του σωστού μείγματος στην σύνθεση οπλισμού που θα φέρει το σκάφος, πάντα μαζί με την παράμετρο του κόστους. Φυσικά δεν θα πρέπει να παραβλέπεται και το ναυτικό έθος, η συνήθεια δηλαδή χρήσης συγκεκριμένων όπλων. Στην κατηγορία λοιπόν της ”συνήθειας” θα μπορούσαμε να εντάξουμε την πλέον βασική κατηγορία ναυτικών όπλων, τα ναυτικά πυροβόλα που διακρίνονται από τα εξής πλεονεκτήματα:

• Χαμηλό κόστος απόκτησης σε σχέση με τα πυραυλικά συστήματα
• Μεγάλη ποικιλία και αναχορηγία πυρομαχικών
• Απόδοση σε πόλεμο επιφανείας και αέρος

Εξαιρώντας τις παραφωνίες του παρελθόντος από το Γαλλικό και Βρετανικό Ναυτικό, με τα πυροβόλα των 100χιλ. και 113χιλ. αντίστοιχα, και την αποτυχία των Αμερικανών να αναπτύξουν ένα ικανοποιητικό πυροβόλο στα 155 χιλ., σε επίπεδο δυτικών ναυτικών τη μερίδα του λέοντος διεκδικούν το μέσο πυροβόλο των 76 χιλ. και το βαρύ των 127 χιλιοστών, με κύριους πρεσβευτές τα προϊόντα των εταιρειών Leonardo και BAE Systems.

Βλήματα VULCANO: Η αναγέννηση των ναυτικών πυροβόλων, τι μπορούν να προσφέρουν στο Ναυτικό μας;

Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια αποκτά δυναμική το διαμέτρημα των 57 χιλ. με βασικό του εκπρόσωπο το πυροβόλο Bofors 57 Mod3, και την αμερικανική του παραλλαγή Mk110 Mod0. Το όπλο που έλκει την καταγωγή του από το αντιαεροπορικό Bofors 40/L70, εξελίσσει τη φιλοσοφία ενός ελαφρού πυροβόλου, με κύρια χαρακτηριστικά το χαμηλό βάρος, τις χαμηλές απαιτήσεις εξυπηρέτησης και συντήρησης και την υψηλή ταχυβολία.

Έτσι λοιπόν ο πύργος ζυγίζει κενός μόλις 6,8 τόνους στην αμερικανική έκδοση και 14 τόνους με το σύνολο των 1.000 βλημάτων, με τα 120 από αυτά σε ετοιμότητα για βολή, ενώ η ταχυβολία φτάνει τις 220 βολές το λεπτό. Ακόμη η εξυπηρέτηση του για φόρτωση μπορεί να γίνει με μόλις 3 άτομα σε σχέση με τα διπλάσια για ένα 76αρι, ενώ έχει χαμηλότερες απαιτήσεις συντήρησης.

Το πυροβόλο παράγεται σε δύο εκδόσεις, την βασική που απαιτεί διάτρηση καταστρώματος και έχει μεγαλύτερη αναχορηγία και την compact, χωρίς διάτρηση, με τα πυρομαχικά να είναι τοποθετημένα σε ειδικούς γεμιστήρες και την αναχορηγία να γίνεται χειροκίνητα μέσω μιας οπίσθιας θύρας πρόσβασης.

Αν και ως διαμέτρημα δεν είναι γνωστό στο δικό μας Ναυτικό, σε παγκόσμια κλίμακα είναι αρκετά διαδεδομένο, με 17 χώρες να το έχουν επιλέξει κατά καιρούς, τόσο για ΤΠΚ και κορβέτες, όσο και για φρεγάτες. Χαρακτηριστικά θα αναφέρουμε πως αποτελεί το κύριο πυροβόλο για τις Σουηδικές κορβέτες Visby, τις Μαλαισιανές Gowind, τις Βρετανικές φρεγάτες Type 31, για τα αμερικανικά LCS, για τις επίσης αμερικανικές φρεγάτες Constellation κ.α.

Οι πολωνικές φρεγάτες T31 “φορτώνουν” τα πάντα

57 χιλιοστά ή 76;

Μια εύλογη απορία είναι εάν αυτά τα χαρακτηριστικά είναι αρκετά για να επιλέξει κάποιος ένα πυροβόλο 57 χιλ. σε σχέση με το κλασικό, αξιόπιστο και ευρέως διαδεδομένο των 76. Προφανώς και έχει να κάνει με τις ανάγκες του κάθε χρήστη.

Όμως έχει ενδιαφέρον ο κύριος λόγος επιλογής του πυροβόλου από το Αμερικανικό Ναυτικό. Σύμφωνα λοιπόν με τις δοκιμές που πραγματοποίησαν, διαπιστώθηκε πως η σημαντικά μεγαλύτερη ταχυβολία του MK110, επιτρέπει τη μεγαλύτερη μεταφορά εκρηκτικής ύλης ή αριθμό θραυσμάτων επί του στόχου, σε σχέση με το πρότυπο των 76χιλ. αυτή τη στιγμή, δηλαδή το 76/62 SR, άρα η καταστροφική ισχύς είναι υψηλότερη. Σε αυτό βέβαια παίζουν μεγάλο ρόλο και τα χρησιμοποιούμενα πυρομαχικά και εδώ φαίνονται οι αρετές του συστήματος.

Πυρομαχικά 57 χιλιοστών

Ήδη από το 2006, τη στάνταρ επιλογή των χρηστών, αποτελούν τα πυρομαχικά Mk295 Mod0 3P-HE, πιο απλά 3P, της BAE Systems, με εμβέλεια 17 χιλιόμετρα. Ο πυροσωλήνας του βλήματος έχει έξι επιλογές προγραμματισμού, που επιλέγονται χιλιοστά του δευτερολέπτου πριν πυροδοτηθει το βλήμα, καθώς δέχεται διαρκώς δεδομένα από το σύστημα ελέγχου πυρός του πλοίου, ανάλογα την απειλή. Το 3P έχει λειτουργία AirBurst, κατά την οποία απελευθερώνει πάνω από 8.000 θραύσματα Βολφραμίου, καλύπτοντας επιφάνεια τετρακοσίων τετραγωνικών μέτρων.

Εξέλιξη του 3P, αποτελεί το κατευθυνόμενο πυρομαχικό Mk295 Mod1 ή αλλιώς ORKA, επίσης της BAΕ. To ORKA έχει σχεδιαστεί στη λογική του ”one shot, one kill” και γι’ αυτό το λόγο χρησιμοποιεί ερευνητή διπλής λειτουργίας απεικόνισης ημιενεργού Laser (SAL). Αυτό πρακτικά σημαίνει πως το βλήμα μπορεί να κατευθυνθεί προς το στόχο είτε μέσω κατάδειξης από κάποια πηγή Laser, είτε αυτόνομα μέσω του συσχετισμού της εικόνας του στόχου με την βάση δεδομένων που φορτώνεται στο βλήμα πριν την πυροδότηση. Η διεύθυνση του ORKA, εξασφαλίζεται από τέσσερα αναδιπλούμενα πτερύγια, διαθέτει τις ίδιες λειτουργίες πυροσωλήνα με το απλό 3P, έχει όμως μικρότερη εμβέλεια στα 10χλμ.

Στον χορό ανάπτυξης προηγμένων πυρομαχικών για τα πυροβόλα των 57χιλ. μπήκε και η αμερικανική εταιρεία L3Harris, με το επίσης κατευθυνόμενο Mk332 Mod0 ALaMO (Advanced Low-Cost Munitions Ordnance). Αν και δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για το βλήμα, το ALaMO είναι σχεδιασμένο να εκρήγνυται εντός του στόχου και όχι σε απόσταση από αυτόν. Για να επιτύχει αυτό, χρησιμοποιεί ερευνητή ραδιοσυχνοτήτων (RF) και έπειτα από την επίτευξη του εντοπισμού, ακολουθούν οι απαιτούμενοι ελιγμοί προπορείας για την εμπλοκή της απειλής. Το βλήμα είναι ήδη σε χρήση από την Αμερικανική Ακτοφυλακή και το Ναυτικό.

MAD-FIRES, όταν η DARPA καινοτομεί

Γιατί όμως να ασχοληθεί με το ”ταπεινό” πυρομαχικό των 57 χιλ. και ο Οργανισμός Προηγμένων Ερευνητικών Προγραμμάτων Άμυνας των ΗΠΑ (DARPA);

Η συνέχεια στο Naval Defence