Σε συνέντευξη που έδωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην εκπομπή «Ώρα Ελλάδος» του OPEN, στους δημοσιογράφους Δημήτρη Καμπουράκη και Παναγιώτη Στάθη αναφέρθηκε και στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και εξοπλιστικών. Εκεί αναφέρθηκε στις σχέσεις με την Τουρκία, τα περιθώρια διαπραγματεύσεων, στα τρέχοντα εξοπλιστικά προγράμματα αλλά και στην πρόσφατη αποστολή των Ενόπλων Δυνάμεων στο Σουδάν. Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα:
Παναγιώτης Στάθης: Λοιπόν, πάμε λίγο στα εθνικά; Βλέπουμε ένα άλλο κλίμα στην Τουρκία τον τελευταίο καιρό. Εναγκαλισμούς, «επιθέσεις φιλίας» κλπ. Συζητείται, όμως, εντόνως τον τελευταίο καιρό, ιδιωτικά σε διπλωματικούς κύκλους, ότι μετά τις εκλογές στην Ελλάδα και την Τουρκία ενδεχομένως θα ξεκινήσει ένας διάλογος συνολικός για τη διευθέτηση προβλημάτων. Κάποιοι φτάνουν στο σημείο να λένε ακόμα και για συνεκμετάλλευση υδρογονανθράκων, θαλασσίων ζωνών. Άκουσα τον Akar να το λέει, το λένε κάποιοι στην Ελλάδα, κάποια κόμματα στην Ελλάδα και μάλιστα μιλούν για διάφορα σενάρια συγκυβερνήσεων κλπ. Μπορείτε να μας το ξεκαθαρίσετε λίγο αυτό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτή η συζήτηση δεν με αφορά και δεν αφορά την παράταξή μας. Καλωσορίζω τη σχετική βελτίωση του κλίματος μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία, αλλά δεν έχω και αυταπάτες. Η τουρκική πολιτική δεν πρόκειται να αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη. Και η «γαλάζια πατρίδα» είναι ένα δομικό συστατικό του τουρκικού επεκτατισμού τα τελευταία χρόνια, που συνιστά μία εν δυνάμει απειλή για την πατρίδα μας.
Αν θέλουμε η Τουρκία πραγματικά να δείξει ότι ενδιαφέρεται να καθίσει και να συζητήσει με την Ελλάδα, ως καλοί γείτονες που πρέπει να είμαστε, πρέπει να δεχθεί ότι λύνουμε τις διαφορές μας με βάση το Διεθνές Δίκαιο και εν προκειμένω το Δίκαιο της Θάλασσας και ότι ουσιαστικά έχουμε μια μεγάλη διαφορά, που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Δεν υπάρχει καμία περίπτωση, εφόσον με εμπιστευτεί ο ελληνικός λαός, να συζητήσω άλλα θέματα με την Τουρκία. Ούτε, προφανώς, ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου, ούτε ζητήματα που έχουν να κάνουν με την αποστρατικοποίηση των νησιών, όταν από την απέναντι πλευρά έχω την μεγαλύτερη αποβατική δύναμη όλης της Μεσογείου, απέναντι στα ελληνικά νησιά.
Δημήτρης Καμπουράκης: Υπάρχει μια κριτική σε αυτό, να σας πω. Πρώτον, θέλω να μου πείτε εάν κατά τη γνώμη σας θα έχει κάποια διαφορά η εκλογή Erdoğan ή του Kılıçdaroğlu. Δεν ξέρω αν μπορείτε και ως Πρωθυπουργός να τοποθετηθείτε επ’ αυτού.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν μπορώ και δεν πρέπει. Και δεν θα τοποθετηθώ γιατί στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία. Εφόσον μας εμπιστευθεί ο ελληνικός λαός, θα επιχειρήσουμε και θα επιχειρήσω προσωπικά μία απευθείας προσωπική επαφή, είτε με τον κ. Erdoğan είτε με τον κ. Kılıçdaroğlu, για να μπορέσουμε να πιάσουμε αυτό το νήμα της βελτίωσης του κλίματος και ενδεχομένως να μπορέσουμε να οικοδομήσουμε μία θετική ατζέντα σε ζητήματα όπου μπορούμε να έχουμε αμοιβαίο όφελος.
Μιλήσατε, ας πούμε, πριν για τους υδρογονάνθρακες. Μα η Ελλάδα ήδη κάνει τις δικές της έρευνες και δεν χρειάζεται την άδεια κανενός για να το κάνει. Αλλά ξέρετε ότι και οι έρευνες υδρογονανθράκων έχουν έναν πεπερασμένο χρονικό ορίζοντα. Ό,τι κάνουμε τώρα. Και αν εντοπίσουμε κάτι νοτιοδυτικά της Κρήτης θα προφτάσουμε…
Δημήτρης Καμπουράκης: Θα το βγάλουμε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα προφτάσουμε, αλλά θα είμαστε οριακά. Να σας δώσω μια ατζέντα; Μερικά ζητήματα της προστασίας του περιβάλλοντος ή της Πολιτικής Προστασίας είναι ζητήματα στα οποία θα μπορούμε κάλλιστα να συνεργαστούμε με την Τουρκία. Δεν συνεργαστήκαμε τώρα; Δεν στείλαμε πρώτοι την ΕΜΑΚ μας; Δεν έχουμε οικονομικά ζητήματα; Έχουμε πολύ μεγάλο τουρισμό, έχουμε πολύ μεγάλο διμερές εμπόριο με την Τουρκία. Άρα, έξω από τα δύσκολα γεωπολιτικά ζητήματα υπάρχει μια θετική ατζέντα την οποία εμείς έχουμε φροντίσει να την αναπτύξουμε. Η οποία μπορεί σε κάθε περίπτωση…
Δημήτρης Καμπουράκης: Υπάρχει, όμως, και κριτική, Πρόεδρε, από την άλλη πλευρά, από την αριστερή πλευρά, που λέει, «πολλά έδωσε ο Μητσοτάκης για όπλα. Πολλά». Χρειάζονταν τόσα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η άμυνα δεν είναι διαπραγματεύσιμη για την κυβέρνησή μας. Και δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις πέρασαν από μια δεκαετία σημαντικών αποεπενδύσεων, ουσιαστικά. Αν θέλουμε αυτή την στιγμή να προτάσσουμε μια στιβαρή εξωτερική πολιτική και να μας λογαριάζουν οι γείτονες μας, θα πρέπει να είμαστε ισχυροί αμυντικά.
Δεν έχω κρύψει ότι θέλω η Ελλάδα να έχει τόσο ισχυρή αποτρεπτική δύναμη απέναντι στην Τουρκία που να μην μπορεί κανείς ποτέ να διανοηθεί να κάνει σκέψεις που ενδεχομένως να μας εμπλέξουν σε μια πολεμική σύρραξη.
Τι κάναμε, λοιπόν; Εμείς κάναμε αυτές τις επενδύσεις. Ποια είναι η πορεία των δημόσιων οικονομικών; Η Ελλάδα το ‘22 είχε καλύτερα δημόσια οικονομικά από αυτό το οποίο εκτιμούσαμε. Άρα δεν «τινάξαμε τη μπάνκα στον αέρα». Κάναμε μια σειρά από στρατηγικές επενδύσεις τις οποίες τις κάναμε κυβέρνηση προς κυβέρνηση. Ξέρετε ποιοι δυσαρεστήθηκαν; Μόνο οι μεσάζοντες των όπλων.
Παναγιώτης Στάθης: Οι μεσάζοντες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πολύ στεναχωρήθηκαν. Βλέπω και διάφορα τα οποία γράφονται, για τον απλούστατο λόγο ότι, ας πούμε, στα Rafale ή στις φρεγάτες πήγαμε κατευθείαν ουσιαστικά. Διακρατικά. Και ο κ. Τσίπρας, ο οποίος κόπτεται ξαφνικά για την εγχώρια βιομηχανία ή την όποια προστιθέμενη αξία, ειδικά στα πλοία, μήπως τελικά κόπτεται για τους μεσάζοντες; Μήπως αυτοί είναι που τα λένε, που του τα λένε όλα αυτά;
Και στα F-35, τα οποία τώρα παραγγέλνουμε, έχει ξεκινήσει μια μεγάλη κουβέντα. Ξαφνικά είδαμε μια πρόταση έξω από το ποσό της αμιγούς αγοράς. Υπάρχουν, λέει -η μετεξέλιξη ξέρετε των αντισταθμιστικών του παρελθόντος- άλλα 600 με 700 εκατομμύρια. Όχι, ευχαριστώ. Δεν ενδιαφέρομαι καθόλου. Δεν με ενδιαφέρει αυτό το πακέτο καθόλου. Θα αγοράσω το αεροπλάνο, ότι υποδομές είναι θα τις φτιάξουμε μόνοι μας και οι διάφοροι μεσάζοντες μπορούν να αναπολούν τα περασμένα μεγαλεία.
Παναγιώτης Στάθης: Κόπτεται για τους μεσάζοντες ο Τσίπρας, βαριά κουβέντα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το λέω, το ξαναλέω, ευθέως, όταν ασχολείται και μας ασκεί κριτική για διακρατικές, αφήνοντας υπονοούμενα κιόλας. Aνταποδίδω λοιπόν εγώ την κριτική αυτή και του λέω ότι όλα αυτά του τα λένε οι διάφοροι μεσάζοντες που βρέθηκαν έξω από το παιχνίδι.
Παναγιώτης Στάθης: Δώδεκα μίλια, κ. Πρόεδρε, νότια της Κρήτης. Δυτικά το κάναμε. Νότια της Κρήτης;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι αναφαίρετο μονομερές δικαίωμα της Ελλάδος η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια. Το πότε και το πώς θα γίνει, προφανώς σέβομαι πάρα πολύ την καλή μας σχέση και τη δυνατότητα που μου δίνετε να εμφανίζομαι στην εκπομπή σας, αλλά δεν θα σας το πω εδώ.
Δημήτρης Καμπουράκης: Ερώτηση. Πιο συγκεκριμένα, αλλά μιας και μιλάμε για ένοπλες δυνάμεις, όταν σας πήρε ο Φλώρος τηλέφωνο και είπε «θα κατεβάσω κομάντος μαζί με ένα C-130 να πάρω τους Έλληνες από το Σουδάν», δεν σκέφτηκε ο Μητσοτάκης ότι υπάρχει πιθανότητα να μου σκοτωθούν τρεις φαντάροι ή να μου ανατινάξουν το αεροπλάνο και να καταστραφώ πολιτικά ή να έχω τεράστιο πρόβλημα πάλι;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κατ’ αρχάς, ήταν μία πάρα πολύ δύσκολη επιχείρηση αυτή την οποία καταφέραμε και δρομολογήσαμε στο Σουδάν. Χαίρομαι γιατί πραγματικά μπορέσαμε και βγάλαμε όλους τους Έλληνες οι οποίοι ήθελαν να φύγουν και σε συνεργασία με άλλες χώρες. Όταν πήραμε την απόφαση να στείλουμε το C-130, συνομίλησα προφανώς με τον Υπουργό, με τον Αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων, το κάναμε με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια. Πάντα, ξέρετε, όταν πετάς σε μία εμπόλεμη ζώνη παίρνεις ένα ρίσκο. Και οι Τούρκοι πέταξαν την επόμενη μέρα και βρέθηκαν με μία τρύπα στο C-130 τους.
Κάναμε τη δουλειά μας σωστά. Μπορώ τώρα, εκ των υστέρων, να το πω, βεβαίως είχαμε αγωνία αλλά είχαμε και μία συνεννόηση με τους μεγάλους συμμάχους μας ώστε να υπάρχει μία ασφάλεια, εν πάση περιπτώσει, για το πώς πετάμε.
Κάναμε καλά τη δουλειά μας. Οι άνθρωποι γύρισαν πίσω. Μέχρι και σκυλιά καταφέραμε και φέραμε πίσω. Η αλήθεια είναι ότι επειδή δεν προβλέπεται κανονικά να μπαίνουν σκυλιά σε τέτοια αεροπλάνα χρειάστηκε να δοθεί μία ειδική άδεια γιατί η οικογένεια -και λογικό θα ήταν- δεν ήθελε να φύγει χωρίς τους τετράποδους φίλους της. Και τέλος καλό, όλα καλά.
Αλλά, ξέρετε, τις Ένοπλες Δυνάμεις τις έχουμε και επενδύουμε σε αυτές, ακριβώς για να μπορούν να διεκπεραιώσουν τέτοιες δύσκολες αποστολές. Όχι μόνο για να κάνουμε τις πολύ ωραίες ασκήσεις οι οποίες είναι πολύ σημαντικές, αλλά πρέπει να μπορούμε και να τις αξιοποιούμε όταν χρειάζεται.
Καθυστέρηση των F-35 με πρόσχημα τα SSI; Είναι αυτά τα “αμαρτωλά” αντισταθμιστικά;
